UMUDU UZAKTA ARAMAK: SÜRYANİLERİN TURABDİN’DEN GÖÇÜ

Göç sosyo-kültürel ve ekonomik bir değişim süreci olduğu gibi, aynı zamanda, göçe maruz kalanlar için bir semptomdur. Her ne kadar dünyanın farklı coğrafyalarındaki göç ve göçmenlerin ortak deneyimleri varsa da, kendi başına kompleks ve farklı bir olgu olan göçün, hemen her birey ve grup üzerinde özgün etkileri de vardır. Bu çalışmada bu özgünlüklerden birisi olan Süryani göçü üzerinde durulacaktır. Her ne kadar Süryanilerin göçü konuda Türkiye'de yapılmış kayda değer çalışma yoksa da, Süryanilerin göçmen oldukları ülkelerde farklı bilim disiplinlerince yapılmış ve yapılmakta olan çalışmalar bulunmaktadır. Ortadoğulu Ortodoks1 Hıristiyan bir etno-dinsel grup olan Süryaniler, günümüz Türkiye'sinde başta Mardin ve İstanbul olmak üzere Antakya, Diyarbakır ve Şırnak gibi illerde yaşamaktadırlar. Müslüman olmayan toplulukların Türkiye'den göçü 1900'lere uzansa da, Süryaniler sosyopolitik ve ekonomik nedenlerle 1942, 1955, 1974 yılları ve daha yoğun olarak 1980'in ikinci yarısında memleketlerinden yoğun bir şekilde Avrupa ülkeleri, Amerika ve Avustralya'ya göç etmişlerdir ve kuşkusuz pek çok sorunla da karşılaşmışlardır. Bunun yanında, ekonomik gelişmelerle birlikte Süryanilerde eğitim ve dolayısıyla politik konularda gelişmeler de olmuştur. Son yıllarda memleketlerine kesin dönüş yapan Süryani ailelerde bu etki ve gelişmeler rahatça izlenebilmektedir. Bu çalışmada, Süryani göçünün nedenlerine kısaca değinildikten sonra, göçün Süryaniler üzerindeki etkileri bağlamında; son zamanlarda anavatanları olarak gördükleri Turabdin'e2 geri dönen Süryanilerde geri dönüş sürecinin oluşum dinamikleri yanında; geri döndüklerinde "ev"lerinde karşılaştıkları ve karşılaşmaları olası sosyo-ekonomik, siyasal ve kültürel olgular ele alınmıştır

LOOKING FOR HOPE IN THE DISTANCE: THE MIGRATION OF ASSYRIANS FROM TURABDIN

The history of humanity is the history of migration. Migration in Turkey also has a long history, affecting the people who migrated and those who have stayed. Research on migration from Turkey frequently concentrates on the economic reasons that caused migration, while research on migrants in the receiving countries considers the social, cultural and religious “problems” that the migrants might have created in their new “homes.” This article focuses on the effects of Assyrian migration from Turkey to Europe, and their return migration to their homelands in Turkey. The Assyrians, who belong to the OrthodoxChristian groups of the Middle East, today live in Mardin and Istanbul in addition to small populations in Antakya, Diyarbakır, and Şırnak in Turkey. The mass migration of non-Muslims from Turkey to Europe, the U.S., and Australia dates back to the 1900s. However, Assyrians had migrated from Turkey in various waves in 1942, 1955, 1974, and especially after the coup d'etat in 1980 for various social and political reasons. I conclude that the migration from Turkey, in return, created an upward mobility in education and politics in their homeland, which can be seen in the returnee Assyrians and their families in the past few years. After briefly considering the causes of Assyrian migration, I will particularly focus on the returnees in their traditional homeland in Turabdin (Mardin) in recent years, and examine the socio-psychological effects of migration and return migration. I will also consider the social, cultural, and political contexts which the Assyrians face upon their return. As such, the article will shed light on important aspects of the Assyrian migration and contribute to the studies on Assyrians, which are very much neglected in Turkey

PDF

___

Aktar, Ayhan (2000), Varlık Vergisi ve Türkleştirme Politikaları, İstanbul: İletişim Yayınları.
Aprim, Frederick (2008), Asurlular: Sürekli Bir Öykü (çev. Vedii İlmen), İstanbul: Yaba Yayınevi.
Atiya, Aziz S. (2005), Doğu Hıristiyanlığı Tarihi (Çev. Nurettin Hiçyılmaz), İstanbul: Doz Yayınları.
Aydın, Suavi (2005), “Doğu ve Batı Hıristiyanlığı Arasında Son Hesaplaşma: Modernleşme ve Doğu Hıristiyanlığı Misyon Faaliyetleri”, Ahmet Taşğın, Eyyüp Tanrıverdi, Canan Seyfeli (ed.), Süryaniler ve Süryanilik III içinde,. Ankara: Orient Yayınları, s.101-128.
Aydın, Av. Zeynep (2004), “Lozan’da Farklı Kökenlilere Tanınan Haklar” http://www.bianet.org/2004/11/01/46222.htm
Bar Şawme, Tuma (1994), Avrupa’da Süryaniler II (Almanya), İsveç: Bet-Froso Nsibin.
Bet-Şawoce, Jan (der. ve çev.), (1992), Lübnan’da, İsveç’te ve Avusturalya’da Mezopotamyalı Sığınmacılar, İsveç: Bet-Froso Nsibin.
Castles, Stephen – Miller, Mark J. (2008), Göçler Çağı: Modern Dünyada Uluslararası Göç Hareketleri (Çev. B.U. Bal – İ. Akbulut). İstanbul: İstanbul Bilgi Üniversitesi Yayınları.
Clark, Bruce (2008), İki Kere Yabancı: Kitlesel İnsan İhracı Modern Türkiye’yi ve Yunanistan’ı Nasıl Biçimlendirdi? (Çev. M. Pekin). İstanbul: İstanbul Bilgi Üniversitesi Yayınları.
Güven, Dilek (2005), Cumhuriyet Dönemi Azınlık Politikaları Bağlamında 6-7 Eylül Olayları. İstanbul: Tarih Vakfı Yurt Yayınları.
Hınno, Hori Süleyman (1993), Farman: Tur’Abdinli Süryanilerin 1914-1915 Katliamı. Atina İçduygu, Ahmet – İbrahim Sirkeci – İsmail Aydıngün (1998), “Türkiye’de İçgöç ve İçgöçün İşçi Hareketine Etkisi”; Türkiye’de İçgöç, Sorunsal Alanları ve Araştırma Yöntemleri Konferansı, (6-8 Haziran 1997, Bolu-Gerede) içinde. İstanbul: Türkiye Ekonomik ve Toplumsal Tarih Vakfı, 1998. 207-224 ss.
Karataş, İsa (1995), “Türkiye’de Süryani olarak yaşamak”, Birikim, no: 71-72, s. 158-161.
Karpat, H. Kemal (2003), Osmanlı Nüfusu (1830-1914): Demografik ve Sosyal Özellikleri, (Çev. Bahar Tırnakçı), İstanbul: Tarih Vakfı Yurt yayınları.
Oran, Baskın (2005), Türkiye’de Azınlıklar: Kavramlar, Teori, Lozan, İçtihat, Uygulama, İstanbul: İletişim Yayınları
Özcoşar, İbrahim (2008), Bir Yüzyıl Bir Sancak Bir Cemaat: 19. Yüzyılda Mardin Süryanileri. İstanbul: Beyan Yayınları.
Özmen, Abdurrahim (2006), Turabdin Süryanileri Örneğinde Etno-Kültürel Sınırlar. (Ankara Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Yayımlanmamış Doktora Tezi). Surma Hanım (1996), Ninova’nın Yakarışı: Doğu Asur Kilise Gelenekleri ve Patrik Mar Şamun’un
Katli, (Çev. Meral Barış), İstanbul: Avesta Yayınları.
Tekeli, İlhan (2008), Göç ve Ötesi. İstanbul: Türkiye Ekonomik ve Toplumsal Tarih Vakfı.
Toksöz, Gülay (2006), Uluslararası Emek Göçü. İstanbul: İstanbul Bilgi Üniversitesi Yayınları. Türkiye’de İçgöç, Sorunsal Alanları ve Araştırma Yöntemleri Konferansı, (6-8 Haziran 1997, BoluGerede). İstanbul: Türkiye Ekonomik ve Toplumsal Tarih Vakfı.
Yonan, Gabrielle (1999) Asur Soykırımı: Unutulan Soykırım (Çev. Erol Sever). İstanbul: Pencere Yay.
Kaynak Kişi 1: İbrahim Çelik, 62 yaşında, Esnaf, Görüşme Tarihi 2006, Midyat.
Kaynak Kişi 2: Aziz Tekin, 73 yaşında, Görüşme Tarihi 2006, Midyat.
Kaynak Kişi 3: Gabriyel Ak, 64 yaşında, Kuyumcu, Görüşme Tarihi 2004, Mardin.
Kaynak Kişi 4: Efrem Aktaş, 71 yaşında, Emekli, Görüşme Tarihi 2009, İsveç.
Kaynak Kişi 5: İsa Yıldız, 67 yaşında, İşçi, Görüşme Tarihi 2009, Hollanda.