TÜRKİYE’DEN KIBRIS’A YAPILAN EĞİTİM YARDIMI: KIBRIS’TA YENİ TÜRK ALFABESİNİN ÖĞRETİMİ

Türkiye'de yeni Türk Alfabesinin kabul edilmesinden sonra Kıbrıs Türkleri de yeni Türk alfabesini benimseme kararı almıştır. Bu karar İngiliz sömürge yönetimi tarafından da onaylanmıştır. Yeni Türk alfabesinin Kıbrıs'ta Türkiye ile eş zamanlı olarak uygulanması için hemen hazırlıklara başlanmıştır. Öncelikle Kıbrıs Muallimler Cemiyeti halkın yeni Türk alfabesini öğrenmelerini sağlamak için eğitim öğretim faaliyetlerini yürütmeye gönüllü olmuştur. Kıbrıslı Türk öğretmenlerin çabasıyla yeni Türk alfabesi süratle ve büyük bir heyecanla Ada'nın her yanında uygulanmaya konmuştur. Ayrıca Ada'daki Türk gazetelerinin desteğiyle yeni alfabeye geçiş konusunda bir kampanya başlatılmış, kısa bir geçiş döneminin ardından da gazeteler tümüyle Yeni Türk alfabesiyle çıkartılmaya başlanılmıştır

TRAINING ASSISTANCE FROM TURKEY TO CYPRUS: TEACHING THE NEW TURKISH ALPHABET IN CYPRUS

Following the agreement to use the new Turkish alphabet in Turkey, Turkish Cypriots also decided to adopt the new Turkish alphabet. This decision was also embraced by the English Colonial Administration. Preparations were made in Cyprus to start using the new Turkish alphabet concurrently with Turkey. Cyprus Teachers Association volunteered for the training activities to ensure that the public learned the new alphabet. With the efforts of the teachers with Cyprus Turkish descent, the new Turkish alphabet started to be used across the island with much gusto and speed. Additionally, a campaign was launched with the leadership of the Söz Gazette and the support of Turkish newspapers in the island to facilitate the passage to the new alphabet. After a short period of initiation, all the newspapers were printed with the new Turkish alphabet. New alphabet, teachers and block letters were sent from Turkey to Cyprus to ensure that Turkish Cypriots learned the new alphabet in a short time. Financial support was also provided by Turkey to facilitate the use of the new Turkish alphabet in Cyprus. For instance, the cost of new Latin block letters ordered from Germany for the Söz Gazette was paid. Activities undertaken to teach the new Turkish alphabet in Cyprus were successful in a short time frame with the support from Turkey. This study examined the activities undertaken to ensure the adoption and use of the new Turkish alphabet by the Turkish Cypriots. Based on the findings, the study also presented the reflections and impact of the formation of modern Turkey on Turkish Cypriots. Data used for the study were composed of archived sources for the period, periodicals, revisions and memoirs

PDF

___

BCA (1925). (Başbakanlık Cumhuriyet Arşivi), Bakanlar Kurulu Karar Ekleri, 30..18.1.197-85 /16.77..6, 07.12.
BCA (1927). (Başbakanlık Cumhuriyet Arşivi), Başbakanlık Özel Kalem Müdürlüğü, 030.01.10.59.6.3, 24.03.
BCA (1928). Başbakanlık Muamelat Genel Müdürlüğü, 030.10.00.83.548.2.10.11.
BCA (1927). Başbakanlık Muamelat Genel Müdürlüğü, 030.10.28.159.2, 08.03.
BCA (1929). Başbakanlık Muamelat Genel Müdürlüğü, 030.10.83.548.2, 26.02.
BCA (1944). Başbakanlık Muamelat Genel Müdürlüğü, 30.10.0.0.85.561.17, 13.07.1944.
Söz Gazetesi (1928). 20 Eylül.
Söz Gazetesi (1928). “Yeni Harfler” 16 Ağustos, s.1
Açıkses, E. ve Cankut, A. (2014). Kıbrıs Meselesinin Tarihsel Gelişimi Ve Uluslararası Hale Gelme Sebepleri. Turkish Studies International Periodical For the Languages, Literature and History of Turkish or Turkic, 9(4), 1241- 1259.
Akgün, Sibel (2006). “Atatürk İlke ve İnkılâplarının Kıbrıs’a ve Kıbrıs Türk Kadınlarına Yansımaları”, Atatürk Araştırma Merkezi Dergisi, C.22, Ankara, s. 388.
Akgün, S. (2014). İngiliz Yönetiminin İlk Döneminde Bürokratik Grup Olarak Kıbrıslı Müslüman Liderliğin Osmanlı İmparatorluğu İle Olan İlişkileri (1878- 1914). Turkish Studies International Periodical For the Languages, Literature and History of Turkish or Turkic, 9(4), 1-13.
Bozkurt, İsmail (2016). “Atatürk ve Kıbrıs Kültürü”, Uluslararası Atatürk ve Türk Halk Kültürü Sempozyumu, http://www.ekitap.kulturturizm.gov.tr (ET: 12.02.2016)
Emgili, Fahriye (2015). “İngiliz Yönetiminde Kıbrıs Türkleri Ve Atatürk Devrimlerine Bakışları”, Uluslararası Sosyal Araştırmalar Dergisi, C. 8, S. 41, Aralık, s. 392.
Gazioğlu, Ahmet (1996). İngiliz Yönetiminde Kıbrıs (1878- 1952) Enosis Çemberinde Türkler, Kıbrıs Araştırmaları ve Yayın Merkezi Yay., Ankara.
Gürel, Şükrü S. (1984). Kıbrıs Tarihi 1878-1960, Kaynak Yayınları, İstanbul.
Hocanın, Yusuf Ziya (1989). “Birinci Dünya Savaşında Kıbrıs 1914-1918”, Milletlerarası Kıbrıs Sempozyumu, Dördüncü Askeri Tarih Semineri, Genelkurmay Askeri Tarih ve Stratejik Etüt Başkanlığı Yayınları, Ankara, s. 434.
http://www.biyografi.net.(ET: 12.03.2016)
İsmail, Sabahattin-Birinci, Ergin (1989). Atatürk Döneminde Türkiye- Kıbrıs İlişkileri 1919-1938, Akdeniz Haber Ajansı Yayınları, İstanbul.
Keser, Ulvi (2007). “Genç Türkiye Devleti’nin Cumhuriyet Kazanımları ve Bunların Kıbrıs Türk Toplumuna Yansımaları”, ÇTTAD, VI/14, (Bahar), s.57.
Korkmaz, Z. (2009). Alfabe Devriminin Türk Toplumu Üzerindeki Sosyal Ve Kültürel Etkileri. Turkish Studies International Periodical For the Languages, Literature and History of Turkish or Turkic, 4(3), 1469- 1479.
Kılıç, Fahri (2012). Yeni Türk Alfabesinin Kabulü ve Öğretilmesinde Kullanılan YöntemlerAraçlar,(Ankara Üniversitesi Türk İnkılap Tarihi Enstitüsü, Yayımlanmamış Doktora Tezi), Ankara.
Manizade, Derviş (1975). Kıbrıs Dün Bugün Yarın, Kıbrıs Türk Kültür Derneği Yayınları, Yayıncılık Matbaası, İstanbul.
Meray, Seha (1969). Lozan Barış Konferansı, Tutanaklar, Belgeler, TII- CII, Ankara Üniversitesi, Siyasal Bilgiler Fakültesi Yay., Ankara.
Nesim, Ali (1989). “Kıbrıs Türklerinde Atatürk İlke ve İnkılapları”, Atatürk Araştırma Dergisi, s.14 Ankara, s. 317.
Özkaya, Yücel (2000). “Türk Ulusal Kurtuluş Savaşında Kıbrıs Atatürk Devrimlerinin Kıbrıs’a Yansıması”, Kıbrıs’ta Türk Varlığı Sempozyumu, Emekli Subaylar Derneği Yayınları, Lefkoşa, s.68.
Özkul, Ali Efdal-Akçansoy, Yurdagül (2008). “Yeni Türk Harflerinin Kıbrıs’ta Kullanılması Ve Yaşanan Problemler” 80.Yılında Harf İnkılabı Uluslararası Sempozyumu, Yeditepe Üniversitesi Atatürk İlkeleri Ve İnkılap Tarihi Enstitüsü, İstanbul.
Özoran, Beria Remzi (1973). “Anadolu Kurtuluş Savaşı Yıllarında Kıbrıs’ta Türk Basını”, VII. Türk Tarih Kongresi, Kongreye Sunulan Bildiriler, C. II, Ankara, s.921.
Akgün, Sibel (2012). “Atatürk Dönemi Türkiye Ve Kıbrıs Türk Toplumu İlişkileri (1923-1938)” The Journal of Academic Social Science Studies, Volume 5 Issue 1, p. 1-14, February.
Soysal, İsmail, Türkiye’nin Siyasal Andlaşmaları, C.I, Türk Tarih Kurumu Yayınları, Ankara 2000.
Suha, Ali (1971). “Kıbrıs’ta Türk Maarifi”, Milletlerarası Birinci Kıbrıs Tetkikleri Kongresi, Türk Kültürünü Araştırma Enstitüsü Yayınları, Ankara, s.226.
Uçarol, Rıfat (2010). Siyasi Tarih (1789-2010), Der Yayınları, İstanbul.
Yalçın, Durmuş vd. (2000). Türkiye Cumhuriyeti Tarihi I, Atatürk Araştırma Merkezi Yayınları, Ankara.
Yiğit Yüksel, Dilek (2009). “Kıbrıs Türk Milli Mücadelesi (1914-1958)”, Hacettepe Üniversitesi Cumhuriyet Tarihi Araştırmaları Dergisi, C.VIII, S.18-19, Bahar- Güz Ankara, s.165.
Yurdakul, Erdal (2002). Kıbrıs Türkleri ve Atatürk İnkılâplarının Kıbrıs’ta Uygulanması, Genelkurmay Askeri Tarih Ve Stratejik Etüt Başkanlığı Yayınları, Ankara.