TÜRKİYE’DE TOPLUMUN DİNİ HAYATINI ŞEKİLLENDİRMEDE HADİSLERİN ETKİSİ

Tarih boyunca insanoğlunun hayatını devam ettirmesi üzerinde birçok faktör etkili olmakla birlikte bu faktörlerden biri de bireyin manevi yönü üzerinde etkili olan dindir. Bireyin manevi yönünü şekillendiren din faktörü, dünya üzerinde bireyler, toplumlar ve gruplar arasında dini temelli ilişkilerin, algılamaların ve yorumlamaların oluşumunu beraberinde getirmekle birlikte düşünce, görüş, olay ve olguların değerlendirilmesinde çeşitlilik sağlamaktadır. Oluşan bu çeşitlilik ve farklılıklar, bireyin ya da toplumun inandığı dini oluşturan ilkelerin ve unsurların etkisi oldukça fazladır. Şöyle ki, Türkiye’de toplumun tamamına yakının sahip olduğu islam dini inancına bakıldığında, islam dinini oluşturan ilkelerin ve dininin anlaşılmasını sağlayan unsurların (Kurân- kerim, hadis, kelam, tesfir, fıkıh vb.) islam inancının Türkiye’de yaygınlaşması ve daha iyi anlaşılması üzerinde belirleyici bir role sahip olduğu söylenebilir. Yapılan bu çalışmanın amacı, Türkiye’de toplumun dini hayatını şekillendiren islam dinini oluşturan unsurlardan biri olan hadislerin etkisine ilişkin alan uzmanlarının görüşleri değerlendirilmesidir. Nitel veri analizi tekniklerinden dayalı olarak alan uzmanlarının görüşlerinin analiz edildiği bu araştırma da, araştırma konusuyla ilgili soruları içerisinde barındıran yarı yapılandırılmış görüşme formuyla elde edilen görüşlerin analizinde ve modellerin oluşturulmasında NVivo 11 programından yararlanılmıştır. Araştırmada elde edilen sonuçlara bakıldığında, çalışma grubunu oluşturan alan uzmanlarının Türkiye’de toplumun dini hayatını şekillendiren unsurlardan biri olan hadisler konusunda farklı görüşlere sahip oldukları ortaya çıkmıştır.

EFFECT OF HADITH IN FORMING THE SOCIETY IN TURKEY'S RELIGIOUS LIFE

Throughout history, many factors have been influential on the survival of human beings, and one of these factors is religion that has an effect on the spiritual direction of the individual. The religious factor that shapes the spiritual direction of the individual provides diversity in the evaluation of thoughts, views, events and phenomena, bringing together religion-based relations, individuals, societies and groups on the world, formation of perceptions and interpretations. These diversities and differences that arise are influenced by the principles and elements that constitute the religion that the individual or society believes in. Namely, in Turkey Referring to where Islamic religious beliefs owner of almost all of the society, the principles that form the Islamic religion and the religion of the elements that can be understood (Kuran- Qur'anic and hadith, theology, Test & quot; will, canon etc.) the spread in Turkey of Islamic faith and a better understanding of can be said to have a decisive role. The aim of this study was done, the community's religious life that shaped the views of experts on the impact of Islamic tradition, one of the elements that make up the religion in Turkey is evaluated. This research, in which the opinions of field experts are analyzed based on qualitative data analysis techniques, also utilized the NVivo 11 program in analyzing the opinions obtained in the form of semi-structured interviews involving the questions related to the research and creating models. Referring to the results obtained in the study, the expert working group one of the factors that shaped space constituting the community's religious life in Turkey has emerged that they have different opinions about the hadith.

PDF

___

Kur’ân-ı Kerim
Buhârî, Ebû Abdullah Muhammed b. İsmail b. İbrâhim (v. 256/869), el-Câmiu’s-sahîh: el-Câmiu’l- müsnedu’s-sahîhu’l-muhtasaru min umûri Rasûlillah sallallâhu aleyhi ve sellem min sünenihi ve eyyâmihi, I-IX, thk. Muhammed Züheyr b. Nâsır en-Nâsır, Dâru Tavku’n-Necât, yy. 1422/2001.
Cessâs, Ebubekir Ahmed b. Ali er-Râzî, (v. 370/980), el-Fusûl fi’l-usûl, thk. Uceyl Câsim en- Neşemî, I-IV, Vezâratü’l-Evkâf ve’ş-Şuûni’l-İslamiyye, Kuveyt, I. ve II. Cilt: 1405/1985, III. Cilt: 1408/1988, IV. Cilt: 1414/1994, II/195.
Creswell, J. W. (1998). Qualitative Inquiry and Research Design: Choosing Among Five Traditions. Thousand Oaks, CA: Sage Publications.
Cüveynî, İmâmu’l-Harameyn Ebu’l-Meâlî Rüknüddin Abdülmelik b. Abdullah et-Tâî en-Neysâbûrî (v. 478/1085), et-Telhîs fî usûli’l-fıkh, I-III, thk. Abdullah Cülem en-Nibâlî, Şebbîr Ahmed el-Umerî, I-III, Daru’l-Beşâiri’l-İslamiyye, Beyrut 1996, II/69.
Dârimî, Ebû Muhammed Abdullah b. Abdurrahman b. Fazl et-Teymî es-Semerkandî (v. 255/868), es-Sünen, I-IV, thk. Hüseyin Selim Esed ed-Dârânî, Dâru’l-Muğnî, Suudi Arabistan 1412/2000, Mukaddime, 49, hadis no: 606, I/473.
Debûsî, Abdullah b. Ömer b. İsa (v. 430/1038), Takvîmu’l-edille fî usûli’l-fıkh, thk. Halil Muhyiddin el-Meyyis, Dâru’l-Kütübi’l-İlmiyye, Beyrut 1421/2001, s. 105.
Ebû Dâvûd es-Sicistânî, el-Merâsîl, thk. Şuayb el-Arnaûd, Müessesetu’r-Risâle, Beyrut 1408, s. 361.
Ebû Dâvûd, Süleyman b. Eş’as b. İshak el-Ezdî es-Sicistânî (v. 275), es-Sünen, I-VII, thk. Şuayb el- Arnaûd, Muhammed Kamil Karabelili ve Abdullatif Hırzullah, Dâru’r-Risâleti’l-Âlemiyye, Beyrut 1430/2009, Sünnet, 6, hadis no: 4604, VII/13.
İbn Hacer, Ebu’l-Fadl Ahmed b. Ali b. Muhammed (v. 852/1448), Nüzhetü’n-nazar fî tavdîhi nuhbetü’l-fiker fî mustalahi ehli’l-eser, thk. Abdullah b. Dayfullah er-Rahîlî, Matbaatu Sefîr, Riyad 1422/2001, s. 35.
İbn Manzûr, Ebû Fazl Cemâleddin Muhammed b. Mükerrem b. Manzur el-İfrikî el-Mısrî (v. 711/1311), Lisânu’l-Arab, I-XV, Daru’s-Sadr, Beyrut 1956, II/131.
İbrahim Mustafa, Ahmed Ziyâd, Hamid Abdulkadir, Muhammed Neccâr, el-Mu’cemu’l-vasît, thk. Arap dili komisyonu, I-II, Dâru’d-Da’ve, Kahire 2004, I/159.
Kâsımî, Muhammed Cemaluddin b. Muhammed Said b. Kasım (v. 1332/1913), Kâvâidu’t-tahdîs min funûnî mustalahi’l-hadîs, Dâru’l-Kütübi’l-İlmiyye, Beyrut, ty.
Koçoğlu, E.(2016). Social Studies Teachers’ Perspective of Religion Education in Turkey. International Online Journal of Educational Sciences, 7(1), 145-159.
Koçoğlu, E.(2017). Kolb's Analysis of The Social Studies Education Work Space According to The Experiential Learning Model. Electronic Journal of Social Sciences (ESOSDER), 64(16), 1581-1593.
Merriam, S. (1998). Qualitative Research and Case Study Applications in Education. San Francisco: Jossey-Bass.
Miles, M. and Huberman, A. (1994). Qualitative Data Analysis: An Expanded Source Book. Thousand Oakes: Sage Publications.
Mustafa es-Sıbâî, es-Sünne ve mekânetuha fi’t-teşrîi’l-İslâmî, el-Mektebu’l-İslâmî, Beyrut 1402/1982, I/397.
Yıldırım, A. ve Şimşek, H. (2008). Sosyal Bilimlerde Nitel Araştırma Yöntemleri. Ankara: Seçkin Yayıncılık.
Yin, R. K. (1994). “Evaluation: A Singular Craft”. Eds.: C. Reichardt and S. Rallis. New Directions in Program Evaluation, 1994, 71-84.
Zebîdî, Ebu’l-Feyz Muhammed b. Muhammed b. Abdurrezzak el-Hüseynî (v. 1145/1732), Tâcu’l- arûs min cevâhiri’l-kâmûs, I-XL, Dâru’l-Hidâye, Kuveyt, ty., V/205