TÜRKİYE’DE SİYASET, DİN VE LİDERLİK: RECEP TAYYİP ERDOĞAN ÖRNEĞİ

Toplumun bir nevi şahsi manevisi olan lider, etkileme ve yönlendirme gücü ile siyasete yön verirken, toplumu ve kendi seçmen kitlesini olumlu veya olumsuz yönde dönüştürebilmektedir. Türkiye gibi siyasetin ve demokrasinin lider merkezli olduğu bir toplumda, liderin geçmişi, düşüncesi, kişilik yapısı, dini, ideolojisi, amaçları ve stratejisi oldukça önem arzetmektedir. Değişimin ve dönüşümün mimarı olan lider, siyasetin manivelası olma özelliği taşır ve belirleyici etkilere sahiptir. Bu makale, Türkiye siyasetinde güçlü bir ağırlığa sahip olan siyasal liderlik olgusunu, Recep Tayyip Erdoğan örnekliği üzerinden incelemeyi hedeflemektedir. Erdoğan’ın başarısının yapı taşlarını; içinde bulunduğu toplumsal sınıf, almış olduğu eğitim, yüklenmiş olduğu ideoloji ve erken yaşta benimsemiş olduğu dini değerler oluşturmuştur. Erdoğan, neredeyse ortaokuldan itibaren siyasetin içinde politik bir aktör olarak var olmuştur. 2001 yılından itibaren AK Parti ile Türk politik hayatına damgasını vurmuş ve vurmaya da devam etmektedir. Oyunu sürekli artıran ve gücünü konsolide eden Erdoğan’ın incelenmesi, başta Türk siyasetine ve toplumuna ardından da küresel politik düşünceye katkı anlamını taşır. Bundan dolayı Erdoğan’ın başarısının parametrelerini ve lider olarak çizdiği siyasal portreyi incelemek vazgeçilmez öneme sahiptir. Bu çalışma, Erdoğan’ın medyaya yansıyan konuşmalarının analiz edilerek başarısının kodlarının yakalanmaya çalışması ile ortaya çıkmıştır. Deskriptif bir yönteme dayanan bu çalışma, Erdoğan’ın geçmişi üzerinden lider merkezli siyasetin okunması, değerlendirilmesi ve yorumlanmasına dayanmaktadır.

POLITICS, RELIGION AND LEADERSHIP IN TURKEY: THE EXAMPLE OF RECEP TAYYİP ERDOĞAN

The leader, a pattern of society as a role model, can transform society and his own constituency in a positive or negative way while politics has given direction by power of influence and management. Like Turkey, in a society which is based on leader- oriented politics and democracy, the leader's past, thoughts, personality, religious aspects, ideologies, goals and strategies are very important. Namely, the leader, who is the architect of change and transformation, has the ability to be lever of poiticts and significative effects on it. This article aims to examine the concept of political leadership, which has a strong influence in political cases of Turkey through example of Recep Tayyip Erdogan. Sine qua nons of Erdogan’s success is combined with the social class he belonged, the education he got, the ideology, he had and the religious values he adopted at an early age. Under these conditions, he has been in politics since middle school and has become a leading figure of Turkish political life since 2001. Thus, examination of his parameters of success and the political portrait has become important. In this study, it is aimed to analyze the speeches of Erdogan in the media and to capture the codes of his success and to present his political portrait based on a descriptive method.

PDF

___

Akkır, R., (2017). 17-25 Aralık’tan 17 Temmuz’a FETÖ, İstanbul: AZ Yayınları.
Akdoğan, Y., (2004). AK Parti ve Muhafazakar Demokrasi. İstanbul: Alfa Yayınları.
Akdoğan, Y., (2017). Siyasi Liderlik ve Erdoğan. İstanbul: Turkuaz Kitap.
Akdoğan, Y., (2018). “AK Parti ve Erdoğan’ın Liderliği”. Kuruluşundan Bugüne AK Parti. Nebi Miş, Ali Arslan. İstanbul: SETA Yayınları.
Akyüz, İ., (2016). Türkiye’de Dışlayıcı Laiklikten Pasif Laikliğe Geçiş Sürecinde Başörtüsü Yasağının Kaldırılması. Turkish Studies-International Periodical for the Languages, Literature and History of Turkish or Turkic Volume 11/7 Spring 2016 p. 67-84, ISSN: 1308-2140, www.turkishstudies.net., DOI Number:http://dx.doi.org/10.7827/TurkishStudies.9670, ANKARA-TURKEY.
Aziz, A., (2014). Siyasal İletişim. Ankara: Nobel Yayın Dağıtım.
Besli, H. ve Özbay Ö., (2010). Recep Tayyip Erdoğan: Bir Liderin Doğuşu. İstanbul: Meydan Yayınları.
Bora, T ve Canefe, N., (2002). “Türkiye’de Popülist Milliyetçilik”. Modern Türkiye’de Siyasi Düşünce: Milliyetçilik. İstanbul: İletişim Yayınları.
Bora, T. (2012)., “Türk Sağı: Siyasal Düşünce Tarihi Açıısndan Bir Çerçeve Denemesi”. Türk Sağı: Mitler, Fetişler ve Düşman İmgeleri. Der: İ. Ö. Kerestecioğlu ve G. G. Öztan. İstanbul: İletişim Yayınları.
Canovan, M., (1981). Populism. New York: Harcourt Brace Jovanovich.
Çakır, R. ve Çalmuk, F., (2001). Recep Tayyip Erdoğan: Bir Dönüşüm Öyküsü. İstanbul: Metis Yayınları.
Daver, B. (1968)., Siyaset Bilime Giriş. Ankara: Ankara Üniversitesi Siyasal Bilgiler Fakültesi Yayınları.
Demirci, İ. E., (2001). Recep Tayyip Erdoğan: Bu Şarkı Burada Bitmez. İstanbul: Nesil Yayınları.
Duran, B. (2018)., “AK Parti’nin İdeolojik Dönüşümünün Kodları”, Kuruluşundan Bugüne AK Parti. Nebi Miş, Ali Arslan. İstanbul: SETA Yayınları
Duman, D. ve Yorgancılar, S., (2018). Türkçülükten İslamcılığa MTTB. Ankara: Maarif Mektebi Yayınları.
Erdoğan, R. T., (2001). 13 Eylül 2001 Tarihinde Rusya’nın Ankara Büyükelçisinin Kabulünde Yapılan Konuşma.
Erdoğan, R. T., (2010). “Erdoğan’dan Merkel’e Vizeyi Halledelim”. http://www.hurriyet.com.tr/gundem/erdogandan-merkele-vizeyi-halledelim-16000779
Erdoğan, R. T., (2003). 8 Ağustos 2003 Tarihinde Adli Yılı Açılışında Yapılan Konuşma.
Erdoğan, R. T., (2003a). “Sunuş”. Muhafazakar Demokrasi. ss. 6-8. Haz: Yalçın Akdoğan, Ankara: AK Parti Yayınları.
Erdoğan, R. T., (2004). Uluslararası Muhafazakarlık ve Demokrasi Sempozyumu Kitabı. Ankara: AK Parti Yayınları.
Erdoğan, R.T., (2004c). 22 Temmuz 2004 Tarihinde ASO Meslek Komiteleri Toplantısında Yapılan Konuşma. http://www.hurriyet.com.tr/gundem/erdogandan-verginizi-odeyin-cagrisi- 38627376
Erdoğan. R.T., (2004a). 29 Ocak 2004 Tarihinde AEI’de Yapılan Konuşma.
Erdoğan, R. T., (2004b). Uluslararası Muhafazakarlık ve Demokrasi Sempozyumu Kitabı, Ankara: AK Parti Yayınları.
Erdoğan, R. T., (2007). 29 Mayıs 2007 Tarihinde Yapılan Grup Konuşması.
Erdoğan, R.T., (2008). 9 Ocak 2008 Tarihinde İl Başkanları Toplantısında Yapılmış Olan Konuşma.
Erdoğan, R. T., (2008a). 11 Ekim 2008 Tarihinde Yapılan TBMM’de Yapılan Grup Konuşması.
Erdoğan, R. T., (2009). 7 Aralık 2009 Tarihinde Johns Hopkins Üniversitesi’nde Yapılan Konuşma.
Erdoğan, R. T., (2010). 22 Ocak 2010 Tarihinde Genişletilmiş İl Başkanları Toplantısında Yapılan Konuşma.
Ergezer, B., (1995). Liderlik ve Özellikleri. Ankara: Ocak Yayınları.
Habertürk. (2007). “Bilinmeyen Yönleriyle Tayyip Erdoğan”, https://www.haberturk.com/yasam/haber/30444-bilinmeyen-yonleriyle-tayyip-erdogan
Heper, M. ve Sayarı S., (2008). Türkiye’de Liderler ve Demokrasi. İstanbul: Kitap Yayınevi.
Heywood, A., (2006). Siyaset. Ankara: Liberte Yayınları.
Hürriyet. (2000). “Kasımpaşalılar Anlatıyor”, http://www.hurriyet.com.tr/kasimpasalilar-anlatiyor- 39133609
Jenkins, G., (2010). Semboller ve Gölge Oyunu: Ordu-AKP İlişkileri 2002-2004. AK Parti: Toplumsal Değişimin Yeni Aktörleri, Edit: Hakan Yavuz. İstanbul: Kitap Yayınevi.
Karpat, K. H., (2016). Kısa Türkiye Tarihi (1800-2012). İstanbul: Timaş Yayınları.
Kara, B., (2018). Hükümet Programında AK Parti’nin Ortaya Koyduğu Muhafazakarlık Politikaları, Turkish Studies-International Periodical for the Languages, Literature and History of Turkish or Turkic Volume e 13/3, Winter 2018, p. 373-388, ISSN: 1308-2140. www.turkishstudies.net, DOI Number: http://dx.doi.org/10.7827/TurkishStudies.12956. ANKARA-TURKEY
Komşuoğlu, A., (2008). Siyasal Yaşamda Bir Lider: Süleyman Demirel. İstanbul: Bengi Yayınları.
Köktaş, M. E., (1997). Din ve Siyaset. Ankara: Vadi Yayınları
Müller, J. W., (2018). Popülizm Nedir. Istanbul: İletişim Yayınları. Milliyet. (1998). “Erdoğan’a 10 http://www.milliyet.com.tr/1998/04/22/siyaset/siy00.html ay hapis”,
Milliyet. (2011). “Derste Kılınan Namaz Hayatını Değiştirdi”, http://www.milliyet.com.tr/derste- kilinan-namaz-hayatini-degistirdi-siyaset-1410266/
Norton, R. A.,(2008). “Takdim”. Graham E. Fuller, Yeni Türkiye Cumhuriyeti. İstanbul: Timaş. Ortaylı, İ. ve Küçükkaya, İ., (2018). Cumhuriyetin İlk Yüzyılı(1923-2023). İstanbul: Kronik Kitap.
Olçak, E. (2012)., “Erol Olçak’la Söylesi: Yüzde 60 Oya Neden Ulaşmayalım?”. CNBC-E Business- 60
Özbudun, E. ve Hale W., (2010). Türkiye’de İslamcılık, Demokrasi ve Liberalizm: AKP Olayı. İstanbul: Doğan Kitap.
Özkır, Y., (2018). “AK Parti’nin Siyasal İletişim Stratejisi”, Kuruluşundan Günümüze AK Parti. Nebi Miş, Ali Arslan. İstanbul: SETA Yayınları.
Özkır, Y., (2017). “Darbecilerin İlk Adresi: Medya Organları”. 15 Temmuz’da Medya: Darbe Ve Direnişin Mecrası. Edit: İsmail Çağlar, Mehmet Akif Memmi, Fahrettin Altun. İstanbul: SETA Yayınları.
Sarıbay, A. Y., (1985). Türkiye’de Modernleşme Din ve Parti Politikası: MSP Örnek Olayı. İstanbul: Alan Yayıncılık.
Sabah. 49 (2016). “AK Parti Kuruluşunun 15. Yıldönümünü Anmaya Hazırlanıyor.” https://www.sabah.com.tr/gundem/2016/08/13/ak-parti-kurulusunun-15-yil-donumunu- anmaya-hazirlaniyor
Sabah. (2018). “Dünden Bugüne Recep Tayyip Erdoğan’ın Yaşamı ve Siyasi Kariyeri.” https://www.sabah.com.tr/galeri/turkiye/dunden-bugune-recep-tayyip-erdoganin-yasami- ve-siyasi-kariyeri
Sabah. (2012). “İmam Hatipler Göz Bebeği Olacak”, https://www.sabah.com.tr/gundem/2012/04/25/erdogan-imam-hatipler-goz-bebegi-olacak
Tccb. “Biyografi”, https://www.tccb.gov.tr/receptayyiperdogan/biyografi/
Turam, B., (2011). Türkiye’de İslam ve Devlet. İstanbul: İstanbul Bilgi Üniversitesi Yayınları.
Türk, H. B., (2014). Muktedir: Türk Sağ Geleneği ve Recep Tayyip Erdoğan. İstanbul: İletişim Yayınları.
Türk, H. B., (2008). Şirket ve Parti: Genç Parti ve Yeni Siyaset. İstanbul: İletişim Yayınları.
Werner, İ., (1993). Liderlik ve Yönetim. İstanbul: Rota Yayınları.
Weber, M., (1993). Sosyoloji Yazıları. İstanbul: Hürriyet Vakfı Yayınları.
Yanık, M. (2014). “Erdoğan’ı Siyaseten Özel Kılan Dört Özellik”. http://www.star.com.tr/acik- gorus/erdogani-siyaseten-ozel-kilan-dort-ozellik-haber-878613/
Yıldız, A., (2004). “Muhafazakarlığın Yerlileştirilmesi ya da AKP’nin Yeni Muhafazakar Demokratlığı”. Karizma Dergisi-7.
Yıldırım, A. A., (2008). Siyasal İletişim Sürecinde Hitabet Sanatının Kullanımının Liderin Başarısına Etkisi: Recep Tayyip Erdoğan Örneği. Gazi Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Basılmamış Yüksek Lisans Tezi.
Yüzendağ, A., (1964). Hitabet Dersleri. Ankara: Ayyıldız Matbaası.