TÜRKİYE’DE KÖYLERİN ALTYAPISINI DESTEKLEME PROJESİNİN (KÖYDES) KIRSAL KALKINMAYA ETKİLERİ

Demografik yapının değişimine bağlı olarak kentsel alanlar çeşitli sorunlarla karşılaştığı gibi kırsal alanların da kendine özgü sorunları artmış ve çeşitlilik göstermiştir. Kırsal kesimde yaşayanların kentlerde yaşayanlara göre yaşama standartlarının daha düşük olması dünyanın birçok ülkesinde kırsal kalkınma politikalarına önem verilmesine neden olmuştur. Kırsalda yaşayanların temel ihtiyaçlarını karşılamak ve sosyoekonomik gelişmenin hızlandırılarak kır ile kent arasındaki gelişmişlik farkının dengelenmesi kırsal kalkınma politikalarının başlıca hedefidir. Bu bağlamda kırda yaşayanların bulundukları yerlerde ikametinin sağlanarak hizmet taleplerinin karşılanmasına odaklanılır. Kamu kaynaklarının etkin şekilde kullanılmasının sağlanması ve kırsal kesimin kendine yeter hale gelebilmesine yönelik olarak Türkiye'de cumhuriyetin ilanından itibaren birçok politika uygulanmıştır. Köy yönetimlerinin yetersiz kalması nedeniyle ortaya çıkan hizmet açıkları il özel idareleri ve merkezi yönetim kuruluşları tarafından kapatılmaya çalışılmıştır. Kırsal kalkınmanın yalnızca köy yönetimleri tarafından gerçekleştirilmesinin mümkün olamaması merkezi yönetimi farklı politika arayışlarına itmiştir. 2005 yılından itibaren Köylerin Altyapısını Destekleme Projesinin (KÖYDES) yürürlüğe konmasıyla kırsal kalkınma konusunda yeni bir aşamaya geçilmiştir. Bu proje, merkez yönetim ile yerel yönetim kuruluş ve aktörlerinin işbirliğini esas alarak Köylere Hizmet Götürme Birlikleri üzerinden yürütülmektedir. Mevcut model üzerinden gerçekleştirilen kırsal kalkınma uygulamalarında ortaya çıkan başarı dikkatleri bu model üzerine çevirmektedir. Literatür araştırmasına dayanan bu çalışmanın amacı KÖYDES Projesinin kırsal kalkınmaya etkilerini ortaya koymaktır. Bu bağlamda çalışmada öncelikle kırsal kalkınmanın kapsam ve içeriği belirlendikten sonra Türkiye'deki kırsal kalkınma politikalarının gelişimi analiz edilecektir. Daha sonra KÖYDES projesiyle birlikte kırsal kalkınmada yaşanan değişim ele alınacak ve bu projenin uygulama sonuçları değerlendirilecektir

THE EFFECTS OF THE VILLAGE INFRASTRUCTURE SUPPORT PROJECT (KOYDES) ON RURAL DEVELOPMENT IN TURKEY

Depending on the change of demographic structure, urban areas have faced with various problems, and rural areas’ own unique problems have increased and diversified. The fact that people living in rural areas have lower standards of living compared to those living in urban areas has led to the importance of rural development policies in many countries of the world. Meeting the basic needs of rural people and balancing the development gap between rural and urban by accelerating socioeconomic development is the main objective of rural development policies. In this context, the focus is on meeting rural people’s service demands by providing their residences where they live. Many policies have been implemented in Turkey since the proclamation of the republic in order to maintain the effective use of public resources and to make the rural sector self-sufficient. Service deficits caused by inadequacy of village administrations have been tried to be closed by special provincial administrations and central government institutions. The inability of rural development to be realized only by village governments has led central government to seek different policies. Since 2005, a new phase of rural development has been introduced with the implementation of the Village Infrastructure Support Project (KOYDES). This project is carried out through the Village Service Unions based on the cooperation of the central government and the local government institutions and actors. The success that emerges in the implementation of rural development through the current model is turning attention to this model. The aim of this study based on the literature survey is to reveal the effects of the KOYDES Project on rural development. In this context, first the scope and content of rural development will be determined, then the development of rural development policies in Turkey will be analyzed. Finally, the change in rural development with the project of KOYDES will be discussed and the results of implementation of this project will be evaluated

___

  • Aydınlı, Halil İbrahim ve Salih Çiftçi (2015). “Türkiye’de Kır-Kent Kavramlarının Değişen Niteliği Ve Mevzuatın Sürece Etkisi”. Elektronik Sosyal Bilimler Dergisi, Cilt14, Sayı 54, s.192- 200, http: //dergipark.ulakbim.gov.tr/esosder/article/view/5000080175/5000119867 (Erişim Tarihi: 01/08/2016).
  • Bayındırlık ve İskan Bakanlığı (2009). Kentleşme Şûrası 2009 Kentsel Yoksulluk, Göç Ve Sosyal Politikalar Komisyon Raporu, http: //www.kentges.gov.tr/_dosyalar/sura_raporlari/kitap7.pdf (Erişim Tarihi: 28/07/2016).
  • Çelik, Zühre (2005). “Planlı Dönemde Türkiye’deki Kırsal Kalkınma Politika ve Uygulamaları Üzerine Bir Değerlendirme”. Planlama Dergisi, 2005/2, s.61-71.
  • Dağdaş, Said (2009). “Türkiye Kırsalında Köklü Değişim: KÖYDES Projesi ve Uygulamalarının Değerlendirilmesi”. Ulusal Kalkınma ve Yerel Yönetimler 2 Bildiriler Kitabı, TODAİE Yayını, s.1083-1103.
  • Geray, Cevat (1999). “İşlendirme Açısından Kırsal Gelişme Yöneltilerimiz”. AÜ Siyasal Bilgiler Fakültesi Dergisi, 54/2, ss.61-99.
  • Görün, Mustafa ve Mustafa Kara (2009). “Yerelden Ulusala Kalkınmada İşbirliği: Mahalli İdare Birlikleri Çanakkale Uygulaması”. Ulusal Kalkınma ve Yerel Yönetimler 4.Ulusal Yerel Yönetimler Sempozyum Bildirileri 1 (içinde), TODAİE Yayını No: 25, ss.547-565.
  • Görün, Mustafa, Mustafa Kara, Canan Öykü Dönmez Kara (2014). “Bir Kırsal Kalkınma Girişimi Olarak KÖYDES Projesi ve Çanakkale Örneği”. AS-DE, http: //www.academia.edu/9135891/Bir_K%C4%B1rsal_Kalk%C4%B1nma_Giri%C5%9Fimi Olarak_K%C3%96YDES_Projesi_ve_%C3%87anakkale_%C3%96rne%C4%9Fi (Erişim Tarihi: 27/07/2016).
  • Işık Nihat ve Duygu Baysal (2011). “Avrupa Birliği’ne Uyum Sürecinde Türkiye’de Kırsal Kalkınma Politikaları: Genel Bir Değerlendirme”. C.Ü. İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi, Cilt 12, Sayı 1, s.165-186.
  • Keleş, Ruşen (2009). Yerinden Yönetim ve Siyaset, Ankara: Cem Yayınevi.
  • Öğüt, Adem, Necdet Türker, Abdullah Abid Öztoprak (2008). “Kaymakamların İş Tatminine KÖYDES Projesinin Öngörülen Etkileri: Betimleyici Bir Çalışma”. Türk İdare Dergisi, Sayı 460, s.105-120.
  • Şengül Ramazan (2013). “Köylere Hizmet Götürme Birliklerinin İşlevselliği Üzerine Bir Alan Araştırması: Bartın Örneği”. Afyon Kocatepe Üniversitesi, İİBF Dergisi C. XV, S. II, s.67- 86.
  • Yeşilbaş Mehmet (2011). “Kırsal Kalkınma Politikalarının Gelişim Çizgisi ve Planlı Dönemde Kırsal Kalkınma Yaklaşımları”. Türk İdare Dergisi, Sayı: 470, s.153-176.https: //www.icisleri.gov.tr/kurumlar/icisleri.gov.tr/koydes_ypk/ypk_2106_11/2016- 11_YPK_Ekleri.pdf, Erişim Tarihi: 27/06/2016.
  • http: //www.migm.gov.tr/kurumlar/migm.gov.tr/KOYDES/TURKIYE_GENELI_TEKKOYDES.PDF (Erişim Tarihi: 28/06/2016).
  • http: //www.migm.gov.tr/kurumlar/migm.gov.tr/YAYINLAR/FAAL%C4%B0YET%20RAPOR LARI/2015_MAHALLI_IDARELER_GENEL_FAALIYET_RAPORU.pdf, (Erişim Tarihi 25/07/2016).
  • Ulusal Kalkınma Stratejisi 2014-2020 (http: //www.resmigazete.gov.tr/eskiler/2015/02/20150221- 12-1.pdf, Erişim Tarihi: 29/06/2016).