200136

TÜRKİYE DEMİR ÇELİK SEKTÖRÜNÜN ULUSLARARASI REKABET GÜCÜ ANALİZİ

İnşaat, otomotiv, savunma, beyaz eşya ve gemi yapımı gibi pek çok sektöre girdi sağlayan demir çelik sektörü, özellikle gelişmekte olan ülkeler açısından hayati öneme sahip sektörler arasındadır. Sektörün uluslararası alandaki rekabet potansiyelinin belirlenmesi, Türkiye’nin de içinde yer aldığı bu ülkelerde sektörün geleceği açısından oldukça önemlidir. Türkiye demir çelik sektörünün uluslararası rekabet gücünün belirlenmesinin amaçlandığı bu çalışmada, açıklanmış karşılaştırmalı üstünlükler yöntemi kullanılmıştır. Çalışmada, Türkiye demir çelik sektörünün dünya karşısındaki rekabet gücü 2007-2016 dönemi için üç haneli alt sektör bazında incelenmiştir. Bu amaçla, Balassa’nın ve Vollrath’ın geliştirdiği endeksler ayrı ayrı hesaplanmış ve sonuçlar birbiri ile karşılaştırılmıştır. Çalışma sonucunda, Türkiye demir çelik sektörünün, katma değeri yüksek ürünlerin üretiminde kullanılan yassı mamuller grubunda rekabet gücünün düşük, buna karşılık katma değeri düşük uzun mamuller grubunda ise rekabet gücünün yüksek olduğu sonucuna varılmıştır. Bunun ana nedeni, yassı mamul üretiminin yetersiz olmasıdır. Türkiye demir çelik sektöründe teknoloji ve altyapı olanakları yassı mamul üretimi için yeterlidir. Yassı mamul üretim kapasitesi son yıllarda artmış olmakla birlikte, bu kapasitenin tamamı kullanılamamaktadır. Sektörün dünya karşısında en yüksek rekabet gücüne sahip olduğu mamul grubu uzun mamullerdir. Ancak uzun mamullerin katma değeri yassı mamullere göre daha düşüktür. Türkiye demir çelik sektörünün küresel piyasalarda rekabet edebilirliğini artırmak için, mevcut kaynakların etkin kullanımı ve yerli enerji kaynaklarının devreye sokulması son derece önemlidir. Üretimin uzun mamullerden yassı mamullere doğru kaydırılması için gerekli Ar-Ge çalışmaları yapılmalı, yeni üretim teknikleri ve yeni ürünler geliştirilmelidir. Sektörde maliyetleri artırıcı yüksek vergi ve benzeri mali yükümlülükler hafifletilmeli ve özellikle katma değeri yüksek mamullerin üretimi konusunda devlet teşvikleri artırılmalıdır.

INTERNATIONAL COMPETITIVENESS ANALYSIS OF THE TURKISH IRON AND STEEL SECTOR

The iron and steel sector, which provides inputs to a variety of sectors such as construction, automotive, defense, white goods and shipbuilding is one of the vital sectors for developing countries in particular. Determining the international competitiveness of the iron and steel sector is very important in terms of the future of the industry in developing countries, including Turkey. This study aims to determine the international competitiveness of the Turkish iron and steel industry by using the Revealed Comparative Advantage method. In the study, competitiveness of the Turkish iron and steel sector for the period 2007- 2016 has been determined on the basis of three-digit sub-sector. For this purpose, the indices developed by Balassa and Vollrath was calculated separately and compared with each other. As a result of the study, it has been determined that the competitiveness of the iron and steel sector in the group of flat products used in the production of high value added products is low, whereas in the group of long products, the sector is highly competitive. The main reason for this is the inadequate production of flat products. Technology and infrastructure facilities of Turkey iron and steel industry are adequate for the production of flat products. Although the flat product production capacity has increased in recent years, not all of this capacity can be used. The highest competitive product group of Turkey iron steel sector against the world is the long products. However, the added value of long products is lower than that of flat products. To increase its competitiveness in the global market of Turkey's iron and steel industry, efficient use of available resources and to put in domestic energy sources is very important. R & D studies should be carried out to shift the production from long products to flat products and new production techniques and new products should be developed. High taxes and other financial liabilities that increase costs in the sector should be alleviated and government incentives should be increased, especially in the production of high added value products.

PDF

___

Altay Topçu, B. ve Sümerli Sarıgül, S. (2015). Comparative Advantage and the Product Mapping of Exporting Sectors in Turkey. The Journal of Academic Social Science, 3(18), 330-348.
Atik, H. (2005). Yenilik ve Ulusal Rekabet Gücü. Ankara: Detay Yayıncılık.
Bağcı, E. (2016). Türkiye’nin İmalat Sanayi Sektörünün Uluslararası Rekabet Gücü Analizi. Marmara Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Dergisi, 38(1), 73-92.
Balassa, B. (1965). Trade Liberalisation and ‘Reveled’ Comparative Advantage. The Manchester School of Economic and Social Studies, 33(2), 99-123.
Bekmez, S. ve Altunç, Ö.F. (2008). Avrupa Birliği’ne Tam Üyelik Sürecinde Türk Demir-Çelik Sektörünün Rekabet Edebilirliği. Türkiye Avrupa Birliği Sektörel Rekabet Analizleri, (Ed. Selahattin Bekmez), Ankara: Nobel Yayın Dağıtım, 215-230.
DAKA (2017). Demir Çelik Sanayi Sektör Raporu, files/demircelik(1).pdf (Erişim Tarihi: 28.06.2017). http://www.vantso.org.tr/u/
DİSK (2003). Demir Çelik Sektörü. İstanbul: Birleşik Metal-İş Yayınları No:2003-02.
Dolun, L. (2007). Ana Metal Sanayi, http://www.kalkinma.com.tr/data/ file/raporlar/ESA/ga/2007- GA/kitap/imalat_sanayi/pdf/Ana_Metal_Sanayii.pdf, (Erişim Tarihi: 16.06.2017).
Erkan, B. (2009). Ülkelerin İhracat Performanslarının Belirlenmesinde Açıklanmış Karşılaştırmalı Üstünlüklerinin Kullanılması: Yükselen Ekonomiler Örneği. Yayınlanmamış Doktora Tezi, Celal Bayar Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Manisa.
Gürpınar, K. ve Barca, M. (2007). Türk Mobilya Sektörünün Uluslararası Rekabet Gücü Düzeyi ve Nedenleri. Eskişehir Osmangazi Üniversitesi İİBF Dergisi, 2(2), 41-61.
TÇÜD (2016). Çelik Dergisi, Ankara: TÇÜD Yayınları No: 2016-71.
TOBB (2011). Türkiye Demir ve Demir Dışı Metaller Meclisi Sektör Raporu 2010. https://www.tobb.org.tr/Documents/yayinlar/Tobb_Demir_Sektor_rapor2011.pdf, (Erişim Tarihi: 01.07.2017).
TÜİK(2017).https://biruni.tuik.gov.tr/disticaretapp/disticaret.zul?param1=22¶m2=0&sitcrev= 0&isicrev=0&sayac=5802, (Erişim Tarihi: 01.06.2017).
Türkiye İş Bankası (2015). Demir Çelik Sektörü 2015. https://ekonomi.isbank.com.tr/ UserFiles/pdf/demir_celik_sektoru.pdf, (Erişim Tarihi: 11.05.2017).
Türkiye Kalkınma Bankası A.Ş. (2006). İmalat Sanayii Ürünlerinin Dış Ticaretteki Rekabet Gücüne Göre Değerlendirilmesi (1995-2004) Dönemi, http://www.kalkinma.com.tr/data/file/raporlar/ESA/ga/2007-GA/GA-06-06- 07_Imalat_Sanayii_Urunlerinin_Dis_Ticaretteki_Rekabet_Gucune_Gore_Degerlendirilme si%20_1995_2004.pdf, (Erişim Tarihi: 15.05.2017).
TMMOB (2015). Türkiye’de Demir Cevheri Madenciliği. Madencilik Bülteni, Ankara: Maden Mühendisleri Odası Yayınları No:2015-114.
UN Comtrade (2017). https://comtrade.un.org/data/, (Erişim Tarihi: 01.05.2017).
Utkulu, U. (2005). Türkiye’nin Dış Ticareti ve Değişen Mukayeseli Üstünlükler. İzmir: Dokuz Eylül Üniversitesi Yayınları No: 09.1600.0000.000/DK.05.055.389.
Vakıf Yatırım (2017). Demir Çelik Sektör Raporu 2017. http://www.vkyanaliz.com/ Files/docs/news_7829-636220563337542037.pdf, (Erişim Tarihi: 25/07/2017).
Worldsteel (2016). Steel Statistical Yearbook 2016. https://www.worldsteel.org/en/dam /jcr:37ad1117-fefc-4df3-b84f-6295478ae460/Steel+Statistical+Yearbook+2016.pdf (Erişim Tarihi: 05.05.2017)
Worldsteel (2017). World Steel in Figures 2017. https://www.worldsteel.org /en/dam/jcr:0474d208- 9108-4927-ace8-4ac5445c5df8/World+Steel+in+ Figures+2017.pdf (Erişim Tarihi: 20.07.2017).
Yalçınkaya, M. H., Çılbant, C. ve Erataş, F. (2014) Açıklanmış Karşılaştırmalı Üstünlükler Ekseninde Rekabet Gücünün Analizi: Türk Çin Dış Ticareti Üzerine Bir Uygulama. Yönetim ve Ekonomi Araştırmaları Dergisi, Sayı 24, 41-57.
Yıldız, A. (2008). AB Sürecinde Ana Metal Sanayinin Rekabet Gücünün Değerlendirilmesi. Türkiye Avrupa Birliği Sektörel Rekabet Analizleri, (Ed. Selahattin Bekmez), Ankara: Nobel Yayın Dağıtım, 199-214.