TÜRKÇE ÖĞRETMENLERİNİN TÜRKÇE DERSLERİNDE EĞİTSEL MATERYAL OLARAK OYUN VE OYUNCAK KULLANIMINA YÖNELİK GÖRÜŞ VE ÖNERİLERİ
Eğitimde amaç çocukların bilişsel, duyuşsal, sosyal ve psikomotor becerilerinin geliştirilmesidir. Çocuğun çok yönlü gelişimi için eğitim durumlarının çocukların ilgilerini çekecek yaklaşım, yöntem ve tekniklerle planlanması ve buna uygun materyaller kullanılması gerekmektedir. Dil ise araştırmacılar tarafından soyut bir kavram olarak tanımlanmaktadır. Soyut olan bir kavramın oyun ve oyuncaklarla somutlanabilirliği ise üzerinde düşünülmesi gereken bir konudur. Bu araştırmada amaç, Türkçe öğretmenlerinin Türkçe dersinde eğitsel bir materyal olarak oyun ve oyuncak kullanıma yönelik görüş ve önerilerinin belirlenmesi ve değerlendirilmesidir. Amaç doğrultusunda tipik durum örnekleme yöntemi kullanılarak Erzurum merkezinde görev yapan 10'u bayan 7'si erkek olmak üzere 17 Türkçe öğretmeni çalışma grubu olarak seçilmiştir. Araştırmada nitel yaklaşım temelinde betimsel araştırma yöntemiyle öğretmen görüşleri belirlenmiştir. Öğretmen görüşlerini belirlemek için yarı yapılandırılmış görüşme formu kullanılmıştır. Görüşme formu açıklama, demografik özellikler ve görüşme soruları (8 soru) olmak üzere üç bölümden oluşmaktadır. Öğretmenlerle 20 dakikalık görüşmeler yapılmış ve görüşmelerden elde edilen veriler Türkçe eğitimi alanında uzman araştırmacılar tarafından içerik analizine tabi tutulmuş, sonuçlar karşılaştırılarak kategoriler oluşturulmuş ve tablolar hâlinde sunulmuştur. Araştırma sonuçlarına göre Türkçe öğretiminde kullanılmasının dil bilgisi öğrenme alanıyla sınırlı olduğu; okuma, dinleme, yazma, konuşma ve görsel okuma öğrenme alanlarında ise özellikle okuma, yazma ve görsel okuma öğrenme alanlarında oyun ve oyuncakların çok fazla kullanılamadığı tespit edilmiştir. Bu sonuçlar ışığında bazı öneriler sunulmuştur
OPINIONS AND RECOMMENDATIONS OF TURKISH TEACHERS REGARDING THE USE OF GAMES AND TOYS IN TURKISH COURSES AS EDUCATIONAL MATERIALS
The purpose of education is improving cognitive, affective, social and psychomotor skills of the children. Education should be planned with approaches, methods and techniques that will attract the attention of children and proper materials should be used accordingly for multifaceted development of children. Language is defined as an abstract concept by the researchers. Materializing an abstract concept with games and toys is an issue that needs to be discussed.In this study, the aim is to determine and evaluate the opinions and recommendations of Turkish teachers regarding the use of games and toys in Turkish courses as educational materials. For this purpose, a total of 17 Turkish teachers including 10 women and 7 men working in the City of Erzurum were selected as the sample group by using typical case sampling method. In the study, teachers' opinions were identified by descriptive research method on the basis of a qualitative approach. A semi-structured interview form was used to determine the opinions of teachers. The interview form consists of three sections as description, demographics and interview questions (8 questions). 20-minute interviews were conducted with teachers and these interviews were recorded and the data obtained were subjected to the content analyses by expert researchers in the field of Turkish language. Categories were created by comparing the results and results are presented in tables. According to the results of the study, it is determined that the use of games and toys as educational materials in Turkish course is limited to the area of learning grammar only; and they cannot be used a lot especially in the areas such as reading, writing and visual reading among reading, listening, writing, speaking and visual reading areas. Some recommendations are proposed in accordance with these results
___
- Akyol, A.K.. (2003). Drama ve dramanın önemi. Türk Eğitim Bilimleri Dergisi. 1(2), s.179-190.
- Amory, A. & Seagram, R. (2003). Educational game models: Conceptualization and evaluation. South African Journal of Higher Education, 17(2), p.206-217.
- Aykaç, M. (2011). Türkçe öğretiminde çocuk edebiyatı metinleriyle kurgulanan yaratıcı drama etkinliklerinin anlatma becerilerine etkisi. Yayımlanmamış doktora tezi, Ankara: Ankara Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü.
- Aytaş, G. ve Uysal, B. (2014). 7. sınıf öğrencilerinde yaratıcı drama algısının akademik başarıya etkisi. Dil ve Edebiyat Eğitimi Dergisi. 2(10), s. 68-99.
- Aytekin, H. (2001). Okul öncesi eğitimi programları içinde oyunun çocuğun gelişimine olan etkileri. Yayımlanmamış yüksek lisans tezi, Kütahya: Dumlupınar Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü.
- Bakar, A., Tüzün, H. ve Çağıltay, K. (2008). Öğrencilerin eğitsel bilgisayar oyunu kullanımına ilişkin görüşleri: Sosyal bilgiler dersi örneği. Hacettepe Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi (H. U. Journal of Education) 35, s. 27-37.
- Bayırtepe, E. ve Tüzün, H. (2007). Oyun-tabanlı öğrenme ortamlarının öğrencilerin bilgisayar dersindeki başarıları ve özyeterlik algıları üzerine etkileri. Hacettepe Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi 33, s.41-54.
- Bulut, P. (2015). İlkokul öğrencilerine dil bilgisi öğretiminde bir yöntem önerisi: yaratıcı drama. Journal of International Social Research, 8 (37), s.719-725.
- Büyüköztürk, Ş., Kılıç Çakmak, E., Akgün, Ö. E., Karadeniz, Ş., Demirel, F. (2013). Bilimsel araştırma yöntemleri. (15. Baskı). Ankara: Pegem A Yayınları.
- Christakis, D. A., Ebel, B. E., Rivara, F. P. & Zimmerman, F.J. (2004). Television, video, and computer game usage in children under 11 years of age. The Journal of Pediatrics, 145, p. 652- 656.
- Coşkun H., Akarsu B. Ve Kariper İ. A., (2012). Bilim öyküleri içeren eğitsel oyunların fen ve teknoloji dersindeki öğrencilerin akademik başarılarına etkisi. Ahi Evran Üniversitesi Kırşehir Eğitim Fakültesi Dergisi, 13. Sayı, s.93-109.
- Coşkun, H. (2008). Türkiye’de ikinci yabancı dilin oyun yoluyla etkili öğretimi. Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi. 1, s 73-89.
- Çankaya, S. ve Karamete, A. (2008). Eğitsel bilgisayar oyunlarının öğrencilerin matematik dersine ve eğitsel bilgisayar oyunlarına yönelik tutumlarına etkisi. Mersin Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi. 4 (2), 115–127.
- Dondlinger, M. (2007). Educational video game design: A review of the literature. Journal of Applied Educational Technology. 4(1), p.21-31. http://www.eduquery.com/jaet/JAET4- 1_Dondlinger.pdf. Erişim tarihi: 10.02.2016.
- Dündar, H. ve Ayan, S. (2009). Eğitimde okulöncesi yaratıcılığın ve oyunun önemi. Selçuk Üniversitesi Ahmet Keleşoğlu Eğitim Fakültesi Dergisi. 28, s.63-74.
- Egemen A., Yılmaz Ö., Akil İ. (2004). Oyun, oyuncak ve çocuk. ADÜ Tıp Fakültesi Dergisi; 5(2), s.39 - 42
- Ekiz, D. (2009). Bilimsel araştırma yöntemleri. (2. Baskı). Ankara: Anı Yayıncılık.
- Erkan, G., ve Aykaç, M. (2014). Samet Behrengi’nin kitaplarıyla kurgulanan yaratıcı drama etkinliklerinin öğrencilerin yazma becerisi ve tutumlarına etkisi. Journal of International Social Research, 7(31), s.600-610.
- Fırat, H. (2013). Çocuk oyunları-eğitim ilişkisi: bezirgân başı örneği. Turkish Studies - International Periodical For The Languages, Literature and History of Turkish or Turkic 8(13) p. 885-896.
- Fidan, N. (2012). Okulda öğrenme ve öğretme. (3. Baskı). Ankara: Pegem Akademi.
- Garris, R.. Ahlers, R. ve DriskelL J.E. (2002). Games, motivations, and learning: Aresearch and practice modeL. Simulation & Gaming. 33(4), p.441-467.
- Genç, H. N. (2003). Eğitimde yaratıcı dramanın alımlanması. Hacettepe Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 24, s.196-205.
- Gökşen, C. (2014). Oyunların çocukların gelişimine katkıları ve Gaziantep çocuk oyunları A. Ü. Türkiyat Araştırmaları Enstitüsü Dergisi [TAED] 52, s.229-259.
- Hanbaba, L. ve Bektaş, M. (2011). Oyunla öğretim yönteminin hayat bilgisi dersi başarısı ve tutumuna etkisi. Abant İzzet Baysal Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 11(2), 115-126.
- İnal, Y., Çağıltay, K. ve Sancar, H. (2005). Elektronik oyunlardaki dönüşümlü oynama özelliğinin öğrenci motivasyonuna etkisi: The incredible machine örneği. Erişim 05.11.2015, http://simge.metu.edu.tr/conferences/motivasyon.pdf.
- Maden, S. (2010). Türkçe öğretiminde drama yönteminin gerekliliği. Türklük Bilimi Araştırmaları, 27(27), 503-519.
- MEGEP, (2008). Çocuk gelişimi ve eğitimi eğitici oyuncaklar. Ankara: T.C. Millî Eğitim Bakanlığı.
- Öztemiz, S. ve Önal, H. İ. (2013). İlkokul öğrencilerinin oyun tekniğiyle okuma alışkanlığı kazanmasına yönelik öğretmen görüşleri: Ankara Beytepe İlkokulu örneği. BEU SBE Dergisi, 2(1), s. 65-79.
- Pivec,M., Kearney, P. (2007). Games for learning and learning from Games. Organizacija, 40(6), p. 419-423.
- Polat, E., Varol, A., (2012, Şubat). Eğitsel bilgisayar oyunlarının akademik başarıya etkisi: Sosyal bilgiler dersi örneği. Akademik Bilişim Konferansı’nda sunulan bildiri, Uşak Üniversitesi.
- Savaş, E., Gülüm, K. (2014). Geleneksel oyunlarla öğretim yöntemi uygulamasının başarı ve kalıcılık üzerine etkisi. Trakya University Journal of Social Science. 16 (1), s.175-194.
- Sert, S. (2009). Eğitsel bilgisayar oyunlarının lise öğrencilerinin internete ilişkin bilgi düzeyi performansına etkisi: Quest Atlantis örneği. Yayımlanmamış yüksek lisans tezi, Ankara: Hacettepe Üniversitesi.
- Susar Kırmızı, F. (2008). Türkçe öğretiminde yaratıcı drama yönteminin tutum ve okuduğunu anlama stratejileri üzerindeki etkisi. Pamukkale Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 23 (1), s.95- 109.
- Tay, B. (2005). Sosyal bilgiler ders kitaplarında öğrenme stratejileri. Gazi Üniversitesi Kırşehir Eğitim Fakültesi Dergisi, 6 (1), s. 209- 225
- TDK, (2011). Türkçe Sözlük. (11. Baskı). Ankara: Türk Dil Kurumu Yayınları.
- Tek, Ö. (2000), National playing fields association, values and principles, best play. Çoluk Çocuk Dergisi, 13, s. 25.
- Torun, F. (2011). Çocuk hakları öğretiminde oyun yönteminin başarıya, kalıcılığa ve tutuma etkisi. Yayımlanmamış yüksek lisans tezi, Adıyaman: T.C. Adıyaman Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü İlköğretim Anabilim Dalı.
- Ulutaş, A. (2011). Okul öncesi dönemde drama ve oyunun önemi. Adıyaman Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 4(6), s.233-242.
- Varışoğlu, B, Şeref, İ., Gedik, M. ve Yılmaz, İ. (2013). Türkçe dersinde uygulanan eğitsel oyunlara yönelik tutum ölçeği: geçerlilik ve güvenilirlik çalışması. Adıyaman Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi Türkçenin Eğitimi Öğretimi Özel Sayısı, 11 (6), s.1059-1081.
- Yaman, B. (2005). Senaryo tabanlı öğrenme yaklaşımına stöy dayalı eğitimde drama yönteminin ilköğretim beşinci sınıf öğrencilerinin okuduğunu anlama başarılarına etkisi. Çukurova Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 14(2), s.465-480.
- Yeşilyurt, E. (2007). Öğretim araç-gereçleri kullanımına etki eden faktörler, e-Journal of New World Sciences Academy (NWSA) Social Sciences, 2(4), s.300-312.
- Yeşilyurt, E. (2013). Öğretmen adaylarının öğretmen öz-yeterlik algıları, Elektronik Sosyal Bilimler Dergisi, 12(45), s.88-104
- Yıldırım, A., Şimşek, H. (2011). Sosyal bilimlerde nitel araştırma yöntemleri. (8. Baskı), Ankara: Sekin Yayıncılık.
- Yiğit, A. (2007). İlköğretim 2.sınıf seviyesinde bilgisayar destekli eğitici matematik oyunlarının başarıya ve kalıcılığa etkisi. Yayımlanmamış yüksek lisans tezi. Adana: Çukurova Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Bilgisayar ve Öğretim Teknolojileri Eğitimi Anabilim Dalı.
- Yazkan, M. (2000). İlköğretim okullarının 1. kademesinde dinlediğini anlama davranışının kazandırılmasında dramatizasyonun etkisi. Yayımlanmamış yüksek lisans tezi. İstanbul: Marmara Üniversitesi, Eğitim Bilimleri Enstitüsü.
- Çakır, İlhan, A. (2005). 21.yüzyılda öğretmen yeterlilikleri. Bilim ve Aklın Aydınlığında Eğitim. 58, s.55-58.
- Seferoğlu, S. S. (2004). Öğretmen yeterlikleri ve mesleki gelişim. Bilim ve Aklın Aydınlığında Eğitim, 58, s.40-45.
- MEB Öğretmen Yetiştirme ve Eğitimi Genel Müdürlüğü (2008). Öğretmen yeterlilikleri, öğretmenlik mesleği genel ve özel alan yeterlilikleri. (1. Baskı), Ankara: Devlet Kitapları Genel Müdürlüğü.