TÜRKÇE ÖĞRETMENİ ADAYLARININ OKUMA ALIŞKANLIKLARI VE OKUMAYA YÖNELİK TUTUMLARI

Okuma, hayatın her aşamasında ihtiyaç duyulan, yeni bilgiler edinmeyi sağlayan ve zihinsel becerilerin gelişiminde bireye yardımcı olan bir dil becerisidir. Bilgi edinmenin temel yolu olan bu dil becerisi, alışkanlık haline dönüştüğünde "okuma alışkanlığı" kavramı ortaya çıkmaktadır. Okumanın alışkanlığa dönüşmesi için öncelikle bireyin okumayı sevmesi ve okumadan kaçınmaması gerekmektedir. Bu da bireyin okumaya karşı olumlu tutum geliştirmesi ile ilgilidir. Bu araştırmanın alışkanlıklarına yönelik tespitlerde bulunmak ve adayların okumaya yönelik tutumlarını belirlemektir. Tarama modelinin kullanıldığı bu araştırmada çalışma grubu amaçlı örneklem yöntemiyle seçilmiştir. Araştırmanın çalışma grubunu Fırat Üniversitesi Türkçe Eğitimi Ana Bilim Dalı'nda öğrenim gören 148 Türkçe öğretmeni adayı oluşturmaktadır. Adaylara okuma alışkanlıklarının tespitine yönelik "Kişisel Bilgi Formu" ve Akkaya ve Özdemir'in (2013) hazırladığı likert tipli "Okumaya Yönelik Tutum Ölçeği" uygulanmıştır. Çalışmada kullanılan form ve ölçek aracılığıyla elde edilen veriler SPSS 21.0 veri analiz programı ile analiz edilmiştir. İki değişken arasındaki ilişki t-testi, ikiden fazla değişken ise tek yönlü varyans analiziyle (ANOVA) test edilmiştir. Araştırma sonucunda Türkçe öğretmeni adaylarının okumaya yönelik genel tutumlarının "3.94" olumlu yönde olduğu tespit edilmiştir. Okumaya yönelik tutumların; cinsiyet, not ortalaması ve sınıf düzeyi ile olan ilişkisinde anlamlı bir fark bulunmamıştır. Olumlu tutum gösteren öğretmen adaylarının okuma alışkanlıklarının ise istenilen düzeyde olmaması dikkat çekici bir durumdur

READING HABITS OF THE TURKISH TEACHER CANDIDATES AND ELIGIBILITY FOR READING

Reading is a language skill that is needed at every stage of life, helps to acquire new knowledge and helps the individual in the development of mental skills. This language skill, which is the main way of getting information the concept of "reading habit" emerges when it becomes a habit. To transform into a habit of reading, first of all, the individual should love to read and not avoid reading. This is related to the individual's positive attitude towards reading. The aim of this research is to determine the reading habits of Turkish teacher candidates and to determine their attitudes towards reading. In this study where the screening model was used, the study group was selected by sampling method. The study group of study constitutes 148 Turkish teacher candidates studying at Fırat University Turkish Education Department. Likert type "attitude toward reading" scale prepared by Akkaya and Özdemir (2013) was applied to the candidates for "Personal Information Form" to determine their reading habits. The data obtained through form and scale used in the study were analyzed with SPSS 21.0 data analysis program. The relationship between the two variables was tested by the ttest, while for more variables the one-way analysis of variance (ANOVA) was used. As a result of the research, it was determined that the general attitudes of the Turkish teacher candidates towards reading were "3.94" positive. Attitudes towards reading; gender, grade average and grade level were not significantly different. It is remarkable that the reading habits of the teacher candidates showing positive attitudes are not at the desired level

PDF

___

Akkaya, N.ve Özdemir, S. (2013). Ortaögretim Ögrencilerinin Okumaya Yönelik Tutumlarinin Incelenmesi (Izmir-Buca Örnegi)*/An Investigation of High School Students' Attitudes towards Reading (Izmir-Buca Sample). Bartın Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 2(1), 75.
Aksaçlıoğlu, A. G. ve Yılmaz, B. (2007). Öğrencilerin Televizyon İzlemeleri ve Bilgisayar Kullanmalarının Okuma Alışkanlıkları Üzerine Etkisi. Türk Kütüphaneciliği, 21(1), 3-28.
Arı, E. ve Demir, M. K. (2013). İlköğretim Bölümü Öğretmen Adaylarının Kitap Okuma Alışkanlıklarının Değerlendirilmesi. Ana Dili Eğitimi Dergisi, 1(1), 116-128.
Arıcı, A. F. (2005). İlköğretim İkinci Kademe Öğrencilerinin Okuma Durumları: Beceri- İlgiAlışkanlık- Eğilim. Doktora Tezi. Atatürk Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, Erzurum. Arıcı, A. F. (2012). Okuma eğitimi. Pegem Akademi.
Arslan, A. (2013). Okuma Becerisi ile İlgili Makalelerde Cinsiyet Değişkeni. Uluslararası Türkçe Edebiyat Kültür Eğitim Dergisi, 2(2), 251-265.
Balcı, A. (2013). Sosyal Bilimlerde Araştırma Yöntem, Teknik ve İlkeler. Ankara: Pegem Akademi.
Batur, Z., Gülveren, H. ve Bek, H. (2010). Öğretmen Adaylarının Okuma Alışkanlıkları Üzerine Bir Araştırma: Uşak Eğitim Fakültesi Örneği. Uşak Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, 2010(5).
Biçer, N., ve Alan, Y. (2017). Türkçe Öğretmeni Adaylarının Kitap Okuma Alışkanlıklarının Genel Öz Yeterlikleri Üzerindeki Etkisi. Erzincan Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 19 (1), 100-116.
Blaha, B. A. ve Bennett, J. M. (1993). Yeni Okuma Teknikleri. (D. Şahiner, Çev.). İstanbul: Rota Yayınları.
Bozpolat, E. (2010). Öğretmen Adaylarının Okuma Alışkanlığına İlişkin Tutumlarının Değerlendirilmesi (Cumhuriyet Üniversitesi Eğitim Fakültesi Örneği). Zeitschrift für die Welt der Türken/Journal of World of Turks, 2(1), 411-428.
Büyüköztürk, Ş. (2013). Sosyal Bilimler için Veri Analizi El Kitabı İstatistik, Araştırma Deseni SPSS Uygulamaları ve Yorum (22. Baskı). Ankara: Pegem Akademi Yayıncılık.
Can, A., Deniz, E. ve Çeçen, M. A. (2016). Ortaokul Öğrencilerinin Okuma Tutumları. Turkish Studies, 11(3), 645-660.
Çeçen, M. A., ve Deniz, E. (2015). Lise Öğrencilerinin Okumaya Yönelik Tutumları (Diyarbakır İli Örneği). Mustafa Kemal Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 12(30).
Demir, S. (2015). Üniversite Öğrencilerinin Okuma Tutum ve Alışkanlıkları Üzerine Bir Değerlendirme. Uluslararası Türkçe Edebiyat Kültür Eğitim (TEKE) Dergisi, 4(4).
Ergenç, İ. (2000) “Dilin Beyindeki Organizasyonu ve Konuşmanın Gerçekleşmesi”, Multidisipliner Yaklaşımla Beyin ve Kognisyon, Editörler: Karakaş, Aydın, Erdemir ve Özemsi, Çizgi Tıp Yayınevi, Ankara.
Geçgel, H. ve Burgul, F. (2009). Eğitim Fakültesi Öğrencilerinin Okuma İlgi Alanları (Çanakkale Örneği). Tübav Bilim Dergisi. C.2, (3), Sayfa:341- 353
Karadüz, A. (2010). Dil Becerileri ve Eleştirel Düşünme. Turkish Studies, 5(3), 1566-1593.
Karasar, N. (2000). Bilimsel Araştırma Yöntemi (10.Baskı). Ankara: Nobel Yayın Dağıtım.
Gömleksiz, M. N. ve Telo, A. (2003). “Eğitim Fakültesi Öğrencilerinin Kitap Okuma Alışkanlığı (Fırat Üniversitesi Eğitim Fakültesi Örneği)”. I. Sosyal Bilimler Eğitimi Kongresi. 15-17
Mayıs. Milli Eğitim Bakanlığı Öğretmen Yetiştirme ve Eğitimi Genel Müdürlüğü. İzmir: Dokuz Eylül Üniversitesi Buca Eğitim Fakültesi. s.356-364
Gönen, M., Öncü, Ç. E. ve Işıtan, S. (2004). İlköğretim 5. 6. ve 7. Sınıf Öğrencilerinin Okuma Alışkanlıklarının İncelenmesi. Milli Eğitim. S.164.
MEB (2011). Dil ve Anlatım Dersi Öğretim Programı ve Kılavuzu (9-12. sınıflar). Ankara: Milli Eğitim Basımevi.
Mokhtari, K., Reichard, C. A. ve Gardner, A. (2009). The İmpact of İnternet and Television Use on The Reading Habits and Practices of College Students. Journal of Adolescent & Adult Literacy, 52(7), 609-619.
Oymak, R. (2012). Dil Üretimine Dayalı Türkçe Eğitimi ve Öğretimi. Kocaeli: Umut tepe Yay.
Özbay, M.,Bağcı, H. ve Uyar, Y. (2008). Türkçe Öğretmeni Adaylarının Okuma Alışkanlığına Yönelik Tutumlarının Çeşitli Değişkenlere Göre Değerlendirilmesi. İnönü Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi. 9 ,(15),s.117–136.
Özdemir, E. (1983). Okuma Sanatı. Varlık Yayınları, Istanbul.
Sağlam, M.,Suna, Ç. ve Çengelci, T. (2008). Öğretmen Adaylarının Okuma Alışkanlıklarını Etkileyen Etmenlere İlişkin Görüş ve Önerileri. Milli Eğitim Dergisi, (178), s. 8-23.
Salamtunç, T. (1990). Türkiye'de Üniversite Kütüphanecilik Bölümlerinin 4. Sınıf Öğrencilerinin Özgür (Boş) Zaman-Ders Dışı Okuma Alışkanlıkları Üzerine Bir Araştırma. Türk Kütüphaneciliği, 4(1), 3-21.
Saracaloğlu, A. S., Bozkurt, N. ve Serin, O. (2003). Üniversite Öğrencilerinin Okuma İlgileri ve Okuma Alışkanlıklarını Etkileyen Faktörler. Eğitim Araştırmaları, Yıl: 4 (12), s. 149-157
Saracaloğlu, A. S., Yenice, N. ve Karasakaloğlu, N. (2009). Öğretmen Adaylarının İletişim ve Problem Çözme Becerileri ile Okuma İlgi ve Alışkanlıkları Arasındaki İlişki. Yüzüncü Yıl Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 6 (2), 186-206.
Sever, S. (1997). Türkçe Öğretimi ve Tam Öğrenme. Ankara: Anı Yayıncılık.
Smıth, M. C. (1990). “A Longitudinal Investigation of Reading Attitude Development from Childhood to Adulthood”, Journal of Educational Research, 83(4), 215-219. Sözlük, T. (2005). Ankara: TDK Yayınları. Türkçe Sözlük.
Tepebaşılı, F. (1998). Okuma ve Metin Seçimi Sorunu. VII. Ulusal Eğitim Bilimleri Kongresi (9-11 Eylül 1998), Konya: Selçuk Üniversitesi Eğitim Fakültesi.
Uslu Üstten, A. (2014). 8. Sınıf Öğrencilerinin Televizyon İzleme Sürelerinin Okuma Alışkanlıkları Üzerine Etkisi. Turkish Studies, 9 (3), s. 1511-1521.
Yamashita, J. (2004). Reading Attitudes İn L1 and L2, and Their İnfluence on L2 Extensive Reading. Reading in a Foreign Language, 16(1), 1.
Yılmaz, B. (1992). Okuma Alışkanlığında Öğretmenin Rolü. Eğitim Dergisi, 1, 10-23.
Yılmaz, B., Köse, E. ve Korkut, Ş. (2009). Hacettepe Üniversitesi ve Bilkent Üniversitesi Öğrencilerinin Okuma Alışkanlıkları Üzerine Bir Araştırma. Türk Kütüphaneciliği, 23(1), 22-51.