TÜRKÇE ÖĞRETMENİ ADAYLARININ BÖLÜMDE OKUMAYA BAŞLADIKTAN SONRA KİTAP OKUMA DURUMLARINDA MEYDANA GELEN DEĞİŞİMLER
Aile, çevre, okul ve öğretmen okuma alışkanlığının kazanılmasını/ gelişmesini etkileyen unsurlardandır. Özellikle Türkçe öğretmenleri okuma alışkanlığı kazandırmada büyük sorumluluk taşımaktadırlar. Bu nedenle Türkçe öğretmeni adaylarının kitap okuma alışkanlığı edinmiş ve bu alışkanlığı kazandırabilecek düzeye gelmiş olarak bölümlerinden mezun olmaları beklenir. Çalışmada Türkçe öğretmenliği bölümünün öğretmen adaylarının kitap okuma alışkanları üzerinde olumlu etkisi olup olmadığını ortaya koymak amacıyla, öğretmen adaylarının bölümde okumaya başlamadan önceki ve sonraki "kitap okuma alışkanlığı kazanımlarına sahip olma oranları" karşılaştırılacaktır. Tarama modeli kullanılan çalışmanın örneklemini 2015-2016 eğitim-öğretim yılında Muğla Sıtkı Koçman Üniversitesi Eğitim Fakültesi Türkçe Eğitimi Bölümünde öğrenim gören 161 Türkçe öğretmeni adayı oluşturmaktadır. Veriler anket yoluyla elde edilmiş, içerik analizi yöntemi ile çözümlenmiştir. Türkçe öğretmenliği bölümünde okumaya başladıktan sonra öğretmen adayları arasında "okuma saatleri düzenleme" haricinde tüm kazanımların yerleşmiş durumda olduğu (%70) saptanmıştır. Buna göre en büyük artış, kütüphane kullanma alışkanlığında, en az artış ise bölüm öncesi dönemde de yüksek orana sahip olan "okuduğu kitapla ilgili duygu ve düşüncelerini paylaşma alışkanlığı"nda gerçekleşmiştir. İstatistiksel olarak "farkı türlerde metin okuma" kazanımı dışında iki dönem arasındaki farkların anlamlı olduğu belirlenmiştir. Öğretmen adaylarının tamamına yakını kitap okuma alışkanlığının meslekleri için gerekli olduğunu ve okudukları bölümün kitap okuma alışkanlıklarını olumlu etkilediğini belirtmişlerdir. Sonuç olarak, Türkçe öğretmenliği bölümlerinin öğretmen adaylarının kitap okuma alışkanlığı üzerinde olumlu etkisi olduğu saptanmıştır
CHANGES OF THE READING STATUS AMONG TURKISH TEACHER CANDIDATES AFTER START STUDYING AT THE DEPARTMENT
Family, environment, school and teacher are the essential elements for gaining and developing reading habits. Especially Turkish teachers have great responsibility for gaining reading habits. Thats why Turkish teacher candidates should have reading habits and they are expected to graduate from department with the ability of bringing reading habits to the other people. On this survey ‘’the percentages of candidate teachers reading habits’’ before and after studying at the department will be compared with the aim of revealing whether Turkish Teaching Department have a positive effect for candidates reading habits or not. 161 Turkish teacher candidates from Muğla Sıtkı Koçman University Education Faculty Turkish Education Department in 20152016 Educaton Year forming sample for this Survey Model Study. Data is collected by questionnaire and analysed with Content Analyse Method. After starting to study at Turkish Teaching Department, it is determined that except ‘’organising reading hours’’all acquisitions are gained among teacher candidates. (%70) Its also defined that the differences between two terms were statistically significant. Almost all the teacher candidates indicated that reading habit was necessary for their profession(job), they also specified that the department they study affect their reading habits positively. In conclusion, it is stated that Turkish Teacher Departments have affirmative effect on candidate teachers reading habits
___
- Aksaçlıoğlu, A. G. ve Yılmaz B. (2007). Öğrencilerin Televizyon İzlemeleri ve Bilgisayar Kullanmalarının Okuma Alışkanlıkları Üzerine Etkisi. Türk Kütüphaneciliği C.21, S.1, s. 3- 28
- Akagündüz, R. A., Top Y., Alkan M. F. vd. (2011). “Kitabın Hayat Bulduğu An”-Kitap Okuma Alışkanlığı Oluşturmak. Uluslararası Katılımlı Okuma Kültürü Sempozyumu (Sorunlar ve Çözüm Yolları), 23-24 Ocak 2010, Ankara: Eğitim Sen Yayınları.
- Aksaçlıoğlu, A. G. ve Yılmaz, B. (2007). Öğrencilerin Televizyon İzlemeleri Ve Bilgisayar Kullanmalarının Okuma Alışkanlıkları Üzerine Etkisi, Türk Kütüphaneciliği Dergisi, 21/1, s. 3-28.
- Aral, N. ve Aktaş, Y. (1997). Çocukların Televizyon Ve Diğer Etkinliklere Harcadıkları Sürenin İncelenmesi, Hacettepe Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 13, 99-105.
- Arslan, Y., Çelik Z., Çelik, Eylem (2009). Üniversite Öğrencilerinin Okuma Alışkanlığına Yönelik Tutumlarının Belirlenmesi, Pamukkale Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, S. 26, s. 113- 124
- Can, R., Türkyılmaz, M. ve Karadeniz, A. (2010). Ergenlik Dönemi Öğrencilerinin Okuma Alışkanlıkları, Ahi Evran Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 11(3), 1-21.
- Çocuk Vakfı (2006). Türkiye’nin Okuma Alışkanlığı Karnesi-Eylül 2006, http://www.cocukvakfi.org.tr/resource/pdf/raporlar/14okuma_aliskanligi_karnesi20 06.pdf, erişim tarihi 24.05.2016
- Demir, T. (2009). İlköğretim II. Kademe Öğretmen Adaylarının Okuma Alışkanlıkları Üzerine Bir Araştırma (Gazi Üniversitesi Örneği), Turkish Studies International Periodical For the Languages, Literature and History of Turkish or Turkic, Volume 4/3, Spring 2009, p.717- 745, ISSN: 1308-2140, www.turkishstudies.net, DOI Number: 10.7827/Turkishstudies.703, ANKARA-TURKEY
- Demirel, Ö. (1999). İlköğretim okullarında Türkçe Öğretimi, İstanbul: Millî Eğitim Basımevi.
- Demirer, V., Yıldız Çetintaş, D. ve Sünbül, A. M. (2011). İlköğretim Öğrencilerinin Bilgisayar Ve İnternet Kullanımları İle Kitap Okuma Alışkanlıkları Arasındaki İlişki: Konya İli Örneği, İlköğretim Online, 10(3), 1028-1036
- Geçgel, H. ve Burgul F. (2009). Eğitim Fakültesi Öğrencilerinin Okuma İlgi Alanları (Çanakkale Örneği), TÜBAV Bilim Dergisi, C. 2, S.3, s.341-353
- Güneş, F. (2007). Türkçe Öğretimi ve Zihinsel Yapılandırma. Ankara: Nobel Yayın Dağıtım.
- Karakuş, N. ve Baki Y. (2014). Türkçe Öğretmeni Adaylarının Kitap Okuma Alışkanlıklarının Çeşitli Değişkenler Açısından İncelenmesi, International Journal of Language Academy, Volume 2/3, p. 74/87
- Karasar, N. (1999). Bilimsel Araştırma Yöntemi, Ankara: Nobel Yayınları,
- Karaşahin, M. (2009). İlköğretim ve Ortaöğretim Okullarında Görev Yapan Öğretmenlerin Okuma Kültürlerinin Değerlendirilmesi, Ankara: MEB Eğitimi Araştırma ve Geliştirme Dairesi Başkanlığı (EARGED).
- Karatay, H. (2010). İlköğretim Öğrencilerinin Okuduğunu Kavrama ile İlgili Bilişsel Farkındalıkları, TÜBAR-XXVII (27), s. 457-475.
- Kurulgan M. ve Çekerol G.S. (2008). Öğrencilerin Okuma ve Kütüphane Kullanma Alışkanlıkları Üzerine Bir Araştırma, Anadolu Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, C.:8, S.:2, s. 237-258.
- Kuş, Z. ve Türkyılmaz, M. (2010). Sosyal Bilgiler ve Türkçe Öğretmeni Adaylarının Okuma Durumları: (İlgi, Alışkanlık ve Okuma Stratejilerini Kullanım Düzeyleri), Türk Kütüphaneciliği Dergisi, 24, 1 (2010), 11-32
- MEB (2006). İlköğretim Türkçe Dersi (6,7,8. Sınıflar) Öğretim Programı, Ankara: T.C. Millî Eğitim Bakanlığı Talim ve Terbiye Kurulu Başkanlığı
- MEB (2007). Öğrencilerin Okuma Düzeyi, Ankara: Millî Eğitim Bakanlığı Eğitimi Araştırma ve Geliştirme Dairesi Başkanlığı (EARGED), http://www.meb.gov.tr/earged/earged/okuma_duzey.pdf, erişim tarihi: 26.05.2016
- Odabaş, H., Odabaş, Y., Polat, C., (2008). Üniversite Öğrencilerinin Okuma Alışkanlığı: Ankara Üniversitesi Örneği. Bilgi Dünyası, C. 9, S. 2, s. 431-465.
- Özbay, M., Bağcı H., Uyar Y., (2008). Türkçe Öğretmeni Adaylarının Okuma Alışkanlığına Yönelik Tutumlarının Çeşitli Değişkenlere Göre Değerlendirilmesi, İnönü Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi C: 9 S: 15, s:117–136
- Özbay, M. (2007). Türkçe, Özel Öğretim Yöntemleri II, Ankara: Öncü Kitap.
- Özensoy, A. U. ve Şimşek İ. (2011). Çocuğun Dilinden Okuma Kültürü, Uluslararası Katılımlı Okuma Kültürü Sempozyumu (Sorunlar ve Çözüm Yolları). 23-24 Ocak 2010, Ankara: Eğitim Sen Yayınları
- Saracaloğlu, A.S., Yenice, N. ve Karsakaloğlu, N. (2009). Öğretmen Adaylarının İletişim Ve Problem Çözme Becerileri İle Okuma İlgi Ve Alışkanlıkları Arasındaki İlişki, Yüzüncü Yıl Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 6(2), 187-206.
- Sever, S. (2000). Türkçe Öğretimi ve Tam Öğrenme. Ankara: Anı Yayıncılık
- Susar Kırmızı, F. (2012). Öğretmen Adaylarının Kitap Okuma Alışkanlığına Yönelik Tutum Ölçeği: Geçerlik ve Güvenirlik Çalışması, Turkish Studies - International Periodical For The Languages, Literature and History of Turkish or Turkic, Vol. 7/3, Summer 2012, p. 2353- 2366, ISSN: 1308-2140, www.turkishstudies.net, DOI Number:10.7827/TurkishStudies.3372, ANKARA-TURKEY
- Şahin, A. (2009). İlköğretim 6. 7. Ve 8. Sınıf Öğrencilerinin Kitap Okuma Alışkanlıklarının SosyoEkonomik Düzeylerine Göre İncelenmesi, Mersin Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 5(2), 215-232.
- Şahin, A. (2010). Türkçe Öğretmeni Adaylarının Kütüphaneleri Kullanma Durumları, Turkish Studies International Periodical For the Languages, Literature and History of Turkish or Turkic Volume 5/4, Fall 2010, p. 1448-1471, ISSN: 1308-2140, www.turkishstudies.net, DOI Number: 10.7827/TurkishStudies.1695, ANKARA-TURKEY
- Topçuoğlu Ünal, F. ve Yiğit A. (2014). Çocuklarda Okuma Kültürünün Oluşmasında Ailenin Etkisi, International Journal of Language Academy, Vol. 2/4, p. 308-322
- Tosunoğlu, M. (2002). Türkçe Öğretiminde Okuma Alışkanlığı ve Çocukların Okuma Eğilimleri, Türk Dili Dergisi, C.2002/II, S:609, s. 547-563,
- Ungan, S. (2008). Okuma Alışkanlığımızın Kültürel Altyapısı. Gaziantep Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, 7(1), s.218-228.
- Yıldırım, A. ve Şimşek, H., (2005). Sosyal Bilimlerde Nitel Araştırma Yöntemleri, Ankara: Seçkin Yayıncılık,
- Yıldız D., Ceran D. ve Sevmez H. (2015). Eğitim Fakültesi Öğrencilerinin Okuma Alışkanlıkları Profili. Uşak Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, 8(3) , 141-165.
- Yılmaz, B. (2011).Okuma Kültürü: Ankara Örnekliğinde Sosyolojik Bir Yaklaşım, Uluslararası Katılımlı Okuma Kültürü Sempozyumu (Sorunlar ve Çözüm Yollarında sunulmuş bildiri), Ocak 2010, Ankara: Eğitim Sen Yayınları
- Yılmaz, B., Köse, E. ve Korkut, Ş. (2009). Hacettepe Üniversitesi Ve Bilkent Üniversitesi Öğrencilerinin Okuma Alışkanlıkları Üzerine Bir Araştırma. Türk Kütüphaneciliği, 23(1), 22-51.