TÜRKÇE ÖĞRETMEN ADAYLARININ OKUMAYA YÖNELİK TUTUMLARININ BAŞARI HEDEF YÖNELİMLERİ İLE İLİŞKİSİNİN İNCELENMESİ
Okuma, eğitim öğretim sürecinde bireyin önemle ihtiyaç duyduğu becerilerdendir. Eğitim-öğretim sürecinin amacı bireylerin başarılı olmasıdır. Ancak bireylerin başarı ile ilgili bakış açıları okuma ile ilgili tutum düzeylerini de etkiler. Bu nedenle okumaya yönelik tutum ve başarı hedef yönelimleri arasındaki ilişki incelenmeye değerdir. Bu çalışmada Türkçe öğretmen adaylarının okumaya yönelik tutumları ve bu tutumların başarı hedef yönelimleri (öğrenme yaklaşma, öğrenme kaçınma, performans yaklaşma, performans kaçınma) ile ilişkisinin incelenmesi amaçlanmıştır. Çalışmanın evrenini Kafkas Üniversitesi Eğitim Fakültesi Türkçe Eğitimi Bölümünde 2014-2015 öğretim yılında 4. sınıfta öğrenim gören 97 öğrenci oluşturmuştur. Veriler; Elliot ve McGregor (2001) tarafından geliştirilen, Şenler ve Sungur (2007) tarafından Türkçe'ye uyarlanan "Başarı Hedef Yönelimi Anketi" ve Gömleksiz (2004) tarafından geliştirilen "Kitap Okuma Alışkanlığına İlişkin Tutum Ölçeği" ile toplanmıştır. Çalışmada öncelikle Pearson korelasyon katsayıları hesaplanarak değişkenlerin birbiriyle olan ilişkileri incelemiştir. Daha sonra öğretmen adaylarının okumaya yönelik tutumlarını yordamak için cinsiyet, yaş, AGNO, öğrenme yaklaşma hedefleri, öğrenme kaçınma hedefleri, performans yaklaşma hedefleri ve performans kaçınma hedefleri değişkenleri ile çoklu doğrusal regresyon analizi yapılmıştır. Elde edilen sonuçlara göre bu değişkenler okumaya yönelik tutumun 26%'lık kısmını açıklamaktadır ve öğrenme yaklaşma ve performans kaçınma hedefleri okumaya yönelik tutumu istatistiksel olarak anlamlı bir şekilde yordamaktadır
EXAMINATION OF THE CORRELATION BETWEEN THE ATTITUDES OF TURKISH TEACHER CANDIDATES TOWARD READING AND THE ACHIEVEMENT GOAL ORIENTATIONS
Reading is one of skills an individual importantly needs during education process. The aim of education process is achievement of individuals. However, views of individuals regarding achievement affect their reading attitude levels, as well. Therefore, it is worthy to examine the correlation between reading attitude and achievement goal orientations.The purpose of this study is to examine the attitudes of Turkish teacher candidates toward reading and the correlation of these attitudes with the achievement goal orientations (learning approach, learning avoidance, performances approach, and performance avoidance). The population of the study was consisted of 97 fourth- year students of Department of Turkish Language, Faculty of Education at Kafkas University in the academic year of 2014-2015. The data were collected by using “Achievement Goal Questionnaire” developed by Elliot and McGregor (2001) and adapted into Turkish by Şenler and Sungur (2007) and the “Attitude Scale of Reading Habit” developed by Gömleksiz (2004).Firstly, the Pearson correlation coefficients were calculated and the interrelations of the variables were analyzed in the study. Then, the multiple linear regression analysis was performed with variables of gender, age, AGNO, learning approach goals, learning avoidance goals, performance approach goals, and performance avoidance goals in order to predict the attitudes of teacher candidates toward reading. According to the results obtained, these variables multiple linear regression analysis accounted for 26% of the attitudes toward reading and learning approach and performance avoidance goals predicted the attitude toward reading in a statistically significant way
___
- Ames, C., and Archer, J. (1988). Achievement goals in the clasroom: Students’ learning strategies and motivation processes. Journal of Educational Psychology, 80, 260-267.
- Arslan, Y., Çelik, Z. ve Çelik, E. (2009). Üniversite Öğrencilerinin Okuma Alışkanlığına Yönelik Tutumlarının Belirlenmesi, Pamukkale Universitesi Eğitim Fakultesi Dergisi, Sayı 26, s. 113-124.
- Aydın, S. ve Yerdelen, S. (2015). Lise öğrencilerinin biyoloji dersinde kullandıkları üst biliş stratejilerinin başarı hedef yönelimleri ve öz-yeterlik algıları ile ilişkisinin incelenmesi. Mersin Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 11(3) : 781-792.
- Baker, T. ve Wigfield, A. (1999). Dimensions of children’s motivation for reading and their relations to reading activity and reading achievement. Reading Research Quarterly, 34, 2-29.
- Baş, G., & Şahin, C. (2012). İlköğretim 6. 7. ve 8. sınıf öğrencilerinin okuma tutumları ve yazma eğilimleri ile Türkçe dersindeki akademik başarıları arasındaki ilişki. Turkish Studies, 7(3), 555-572.
- Bozpolat, E. (2010). Öğretmen adaylarının okuma alışkanlığına ilişkin tutumlarının değerlendirilmesi (Cumhuriyet Üniversitesi Eğitim Fakültesİ Örneği) Zeitschrift für die Welt der Türken, Journal of World of Turks. Vol. 2, No. 1.
- Büyüköztürk, Ş. (2008). Bilimsel araştırma yöntemleri. Ankara: Pegem Akademi Yayınları.
- Demir, T. (2013). Başarı yönelimi ölçeğinin Türkçe formunun geçerlik ve güvenirlik çalışması. International symposıum on changes and new trends ineducation. November 22-24, p. 219- 227. Konya, TURKEY.
- Demirel, Ö. (2002). Türkçe ve sınıf öğretmenleri için Türkçe öğretimi. Ankara: Pegem Akademi Yayınları.
- Elliot, A. J. (1999). Approach and avoidance motivation and achievement goals. Educational Psychologist, 34 (3), 169-189.
- Elliot, A. J., ve McGregor, H. A. (2001). A 2x2 achievement goal framework. Journal of Personality and Social Psychology. 80(3), 201-519.
- Ergöz, G. (2008). Investigation of self-regulated learning and motivational beliefs mathetamatics achievement Yayınlanmamış yüksek lisans tezi, Middle East Technical University, Deparment of Secondary Science and Mathematics Education, Ankara.
- Gömleksiz, M. N. (2004a) Kitap Okuma Alışkanlığına İlişkin Bir Tutum Ölçeğinin Geçerlik ve Güvenirliği Fırat Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi Cilt: 14, Sayı: 2, Sayfa: 185-195, ELAZIĞ-2004
- Gömleksiz, M. N. (2004b). Geleceğin Öğretmenlerinin Kitap Okumaya İlişkin Görüşlerinin Değerlendirilmesi (Fırat Üniversitesi Eğitim Fakültesi Örneği), Yüzüncü Yıl Üniversitesi, Elektronik Eğitim Fakültesi Dergisi, C.1, (1), s. 1–21.
- Kantemir, E. (1997). Yazılı ve sözlü anlatım. Ankara: Engin Yayınları.
- Kaplan, A. & Maehr, M. L. (2007). The Contributions and Prospects of Goal Orientation Theory, Educational Psychology Review, 19(2), 141–184.
- Karasar, N. (2010). Bilimsel araştırma yöntemleri. Ankara: Nobel Yayınları.
- Koç, C. ve Arslan, A. (2015). Ortaokul öğrencilerinin başarı yönelimlerinin ve okuma stratejileri bilişüstü farkındalıklarının incelenmesi. Pegem Eğitim ve Öğretim Dergisi, 5(5), 2015, 485-508.
- Koç, R. (2012). Okuma Yazma Öğretimi Yöntemleri ve “Ses Temelli Cümle Yöntemi” Uygulaması. Turkish Studies 7/4, 2259-2268.
- Mathewson, G. C. (1994). Model of attitude in fulence upon reading and learning to read. ın r. b. ruddell, m. r. ruddell ve h. singer (Eds.), Theoretical Models and Processes of Reading (4th ed.,pp. 1131-1161). Newark, DE: International Reading Association.
- McKenna, M.C., Kear, D. J., ve Ellsworth, R. A. (1995). Children’s attitudes toward reading: a national survey. Reading Research Quarterly, 30, 934-955.
- MEB (2006). İlköğretim Türkçe dersi (1-5. sınıflar) öğretim programı ve kılavuzu. Ders Kitapları Müdürlüğü Basımevi, Ankara.
- Ocak, G. ve Yamaç, A. (2013). İlköğretim Beşinci Sınıf Öğrencilerinin Öz-Düzenleyici Öğrenme Stratejileri, Motivasyonel İnançları, Matematiğe Yönelik Tutum ve Başarıları Arasındaki İlişkilerin İncelenmesi, Kuram ve Uygulamada Eğitim Bilimleri 13(1) • Kış/Winter • 369-387. Eğitim Danışmanlığı ve Araştırmaları İletişim Hizmetleri. www.edam.com.tr/kuyeb
- Pintrich, P. R. (1999). The Role of motivation in promoting and sustaining self-regulated learning, International Journal of Educational Research, 31, 459-470.
- Pintrich, P. (2000). Multiple goals, multiple pathways: The role of goal orientation in learning and achievement. Journal of Educational Psychology, 92 (3), 544-555.
- Türkçe Sözlük. (2010). Ankara: TDK yayınları.
- Türkçe Sözlük. (2011). Ankara: TDK yayınları.
- Stanfield, G. M. (2006). Incentives: The Effects on reading attitude and reading behaviors of thirdgrade students. Georgia College and State University.
- Şenler, B. ve Sungur, S. (2007). Translation and adaption of achievement goals questionnaire to Turkish. Paper presented at 1st National Elementary Education Congree, Ankara, Turkey.
- Wang, J. H., & Guthire, T. J. (2004). Modeling the effect of intrinsic motivation, extrinsic motivation, amount of reading, and past reading achievement on text comprehension between U.S. and chinese students. Reading Research Quarterly, 39(2), 162-186.