TRUMP’IN KUDÜS’Ü İSRAİL’İN BAŞKENTİ OLARAK TANIMASININ TÜRK BASININDAKİ YANSIMALARI

Yüzyıllardır üç semavi din için kutsal kimliğe sahip olan Kudüs, korunması ve sahip çıkılması gereken bir bölgedir. Türkiye dışında, gerekli önem ve çabanın pek gösterilmediği Kudüs’ün, ABD başkanı Donald Trump tarafından İsrail’in başkenti olarak tanınmasıyla birlikte konuyla ilgili birçok ülkeden farklı tepkiler ve uyarılar gelmiştir. Bu karara ilişkin en sert, en ciddi ve en kararlı tepki Türkiye Cumhuriyeti hükumeti tarafından verilmiştir. Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan Kudüs’ü ‘kırmızı çizgimiz’ diye tanımlamış ve ABD başkanının kararını tanımadığını açıklamıştır. Olay, bütün dünya olduğu gibi ülkemiz basınında da geniş yer bulmuştur. Basının olaylara bakışı, genellikle toplumun bakışına dönüşmektedir. Bu bağlamda medyanın olayları ele alış biçimi kamuoyu oluşmasında, kamuoyunun birleşmesinde ve kamuoyunun harekete geçmesinde önem arz etmektedir. Medyanın bu olay karşısındaki tutumu sayesinde kamuoyu oluşması sağlanmış, başta Türkiye olmak üzere dünyanın birçok yerinde alınan bu karara yönelik tepki gösterileri düzenlenmiştir. Bu çalışmada, Türkiye’de yayınlanan ve en yüksek tiraja sahip 5 ulusal gazetede, ABD başkanı Donald Trump’ın, 6 Aralık 2017’de açıkladığı Kudüs kararına ilişkin yapılan haberlerin incelenmesi amaçlanmıştır. Çalışmanın literatür kısmında kitle iletişim araçlarının toplum üzerindeki etkisi ve kitle iletişim araçlarının işlevlerine değinilmiştir. Çalışmanın araştırma (inceleme) kısmında ise Türkiye’de ulusal düzeyde yayınlanan yüksek tirajlı gazetelerin, (5 ulusal gazete) Trump’ın Kudüs’ü İsrail’in başkenti olarak tanımasından sonraki 3 gün boyunca manşetleri ve birinci sayfalarında yer alan Kudüs ile ilgili haberler incelenerek analiz edilmiştir. Çalışmada elde edilen bulgulara göre, incelenen gazetelerin tamamı ABD başkanının açıklamalarından sonraki ilk gün Kudüs’ü manşet yapmışlardır. Yine çalışmadan anlaşıldığı üzere gazeteler özellikle ilk günkü manşetlerinde çok sert bir dil ve üslup kullanmışlardır. Çalışmada ayrıca, söz konusu gazetelerin 3 gün boyunca Kudüs’ü birinci sayfalarında haberleştirdikleri gözlemlenmiştir.

REFLECTIONS OF TRUMP’S RECOGNITION OF JERUSALEM AS ISRAEL’S CAPITAL ON TURKISH PRESS

Jerusalem, which has been sacred for three semiawi religions for centuries, is a region that needs to be protected and preserved. Apart from Turkey, the necessary importance and efforts were not shown for Jerusalem, but with its recognition as the capital of Israel by US President Donald Trump, many reactions and warnings have come from many countries concerning the issue. The strongest, most serious and most firm answer to this decision is given by the government of the Republic of Turkey. President Recep Tayyip Erdogan has described Jerusalem as 'our red line' and has declared that he does not recognize the US president's decision. The incident, like the whole world, has also found wide coverage in our country's press. The media's view of events is often turned into a society's perspective. In this context, the media’s way of handling events is important in the formation of public opinion, in the unification of public opinion and in the act of public opinion. Thanks to the attitude of the media towards this event, public opinion has been established. There have been protests against this decision all around the world, especially in Turkey. In this study, it’s aimed to review the news about US President Donald Trump’s Jerusalem declaration in December 3, from the five of the highest-circulation national newspapers published in Turkey. In the literature section of the study, the effects of mass media on society and the functions of mass media are mentioned. In the research (review) section of the study, for the next 3 days after Trump’s recognition of Jerusalem as the capital of Israel, headlines and news about Jerusalem in the first pages of high-circulation newspapers (5 national newspapers) are reviewed and analyzed. According to the findings of the study, all of the newspapers reviewed reported Jerusalem in headlines in the first day after the announcement of the president of the United States. Again as seen in the study, newspapers used very strong language and tone especially in their first day's headlines. Also in the study, it was observed that these newspapers reported Jerusalem on their first pages for 3 days.

PDF

___

Aziz, A. (1982). Toplumsallaşma ve Kitlesel İletişim, Ankara: Ankara Üniversitesi Basın Yayın Yüksek Okulu Yayınları No: 2
Güvenç, B. (1996). Kültür ve Demokrasi, Ankara: Gündoğan Yayınları.
Cereci, S. Ve Özdemir H. (2015). Medyanın Toplumsal Gelişimi: Medya Toplumları, The Journal of Academic Social Science Studies, Number: 33, p. 1-10, Spring I 2015
Çebi, M.S. (2013). Gabriel Tarde’ın İzinde Medyanın İşlev ve Etkilerini Yeniden Gözden Geçirmek, Ankara: Gazi Üniversitesi İletişim Fakültesi, İletişim Kuram ve Araştırma Dergisi, Sayı 36, Bahar 2013
Edward L. B., (1928). Propaganda, New York, Horace Liveright
İnce, M. (2016). Bolşevik Propagandasına Karşı Bir Uyarı Aracı: Bildiriş Gazetesi (1930-1931), İstanbul Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Gazetecilik Ana Bilim Dalı, Doktora Tezi
Mora, N. (2008). Medya ve Kültürel Kimlik, Uluslararası İnsan Bilimleri Dergisi, Cilt:5 Sayı:1 Yıl: 2008
Mutz, D. C. And Martın, P. S. (2001). Facilitating Communication across Lines of Political Difference: The Role of Mass Media. The American Political Science Review.
Nalcıoğlu, B. U., (2004). Azerbaycan Siyasi Muhaceretinin İstanbul’daki Basın Etkinliklerinin (1923-1931) Kamuoyu Oluşturmadaki Rolü, İstanbul, İstanbul Üniversitesi İletişim Fakültesi Yayınları
Oskay, Ü. (1975). Kitle Haberleşme Açısından Sosyal Algılama ve Tutumların Dinamiği, Ankara: A.Ü. S.B.F. Dergisi, Cilt: XXIX, sayı: 1-2, Ank., 1975.
Ozankaya, Ö. (1980). Türkiye’de Yığın İletişiminin Demokratik Siyasal Kültür Gelişimindeki Yeri ve Önemi, Ankara: Ankara Üniversitesi SBF Dergisi
Özdemir, S. (1998). Medya Emperyalizmi ve Küreselleşme, İstanbul: Timaş Yayınları.
Savaş, G. (2004). Kitle İletişim Araçlarına Eleştirel Bir Yaklaşım, Uluslararası İnsan Bilimleri Dergisi, Cilt:1, Sayı: 1
Tarhan, N., (2003). Psikolojik Savaş, Gri Propaganda, 4. Basım, İstanbul, Timaş Yayınları
Terence H. Qualter, Propaganda ve Psikolojik Savaş, Çev. Ünsal Oskay, Kanada, Waterloo Üniversitesi, s.255
Türk Dil Kurumu, tdk.gov.tr
Türker, A., (1989). Siyasal Bilinç Ve Toplumsal Değişim, Ankara: Gündoğan Yayınları.
Ulu, C., (2012). “Çanakkale Muharebeleri Sırasında Basının Propaganda Aracı Olarak Kullanılması: Harp Mecmuası Örneği”, Çanakkale Araştırmaları Türk Yıllığı, Sayı: 12, Bahar
Vural, A. M. (Tarih yok). Medyanın Kültürel Kalkınmayı Sağlama ve Eğitim İşlevi, Eskişehir: Anadolu Üniversitesi İletişim Fakültesi Dergisi,
Yaylagül, L., (2010). Kitle İletişim Kuramları, Eleştirel ve Egemen Yaklaşımlar, Ankara, Dipnot Yayınları