TOPLUMSAL CİNSİYET BAĞLAMINDA SOSYAL MEDYADA KURULAN BENLİK İNŞASININ TEMSİLİ

İçinde yaşadığımız toplum kadına ve erkeğe farklı farklı görevler yüklemektedir. Bu farklılıklar, farklı sorumluluk ve görevleri de beraberinde getirmektedir. Bu durum, biyolojik anlamdaki "cinsiyet" kavramının sınırlarını aşarak, yeni bir durum olan "toplumsal cinsiyet" kavramının ortaya çıkmasına yol açmıştır. Bu kavramdan daha da yeni olan bir başka kavram da "sosyal medya"dır. Günümüzde pek çoğumuzun bir iletişim aracı olarak kullandığı sosyal medya, aynı zamanda bir kimlik inşası aracı görevi de görmektedir. Söz konusu mecralarda, özellikle de Facebook'ta, dilediğimiz gibi hesaplar açabilmekte ve kendimize göre bunları kurgulayabilmekteyiz. Zira sosyal medya, bireylere yeni yeni benlik alanlarının inşasını kurgulama fırsatı sunmaktadır. Söz konusu durum, toplumsal cinsiyet bağlamında da farklı temsilleri ortaya çıkartmaktadır. Bu çalışmada Gümüşhane Üniversitesi öğrencileri arasından seçilen 5 kız, 5 erkek öğrencinin sosyal medya aracı olarak kullandıkları Facebook hesaplarında nasıl bir profil yapılandırdıkları, profillerinin görünürlükleri, doğruluk durumları, görsel ve sözel olarak kendilerini nasıl sundukları; yani nasıl bir benlik inşası gerçekleştirdikleri yarı yapılandırılmış görüşme yoluyla öğrenilmiştir. Görüşmelerde kadının toplumda ezilen, ikinci sınıf vatandaş olduğu, hor görüldüğü; ama aslında böyle olmaması gerektiği yönünde bilgiler elde edilmiştir. Türkiye gibi ataerkil bir toplumda kadın erkek arasında başta cinsiyetten kaynaklı sonrasında da toplumsal cinsiyet bağlamında ciddi farklar olduğu anlaşılmıştır. Öğrencilerin yüzde 50'sinin dikkat çektiği bir nokta da kadının özellikle Facebook üzerinden yaptığı paylaşımlarda eğer onanan bir paylaşım yapmıyorsa, kolaylıkla olumsuz sıfatlarla adlandırılabildiği gerçeğidir. Özellikle kız öğrencilerin ifadelerinden yola çıkılarak toplumun değer yargılarından bağımsız hareket edemedikleri, kendilerini kısıtlanmış olarak hissettikleri ve kendilerine özgürlükçü bir alanın sunulmadığı, dolayısıyla da Facebook'ta bir kimlik inşası kurgularken rahat davranamadıkları bilgisine ulaşılmıştır. Böylelikle çalışmada elde edilen sonuçlar ışığında sosyal medyada toplumsal cinsiyetin nasıl temsil edildiğine ilişkin bilgilere ulaşılmıştır

REPRESENTATION OF INDIVIDUALITY CONSTRUCTION ESTABLISHED IN SOCIAL MEDIA IN THE CONTEXT OF GENDER

The society we are living in is charging men and women with different roles and functions. These differences bring about different responsibilities and duties. This situation generates a “social gender” concept beyond the limits of the biological notion of “gender”. The new media of communication of “social media” is serving also a function of identity construction. Social media, in particular Facebook, enable us to open virtual accounts and to construct these as it pleases us. Social media presents us new opportunities as areas for fictional personality construction. This situation enables also different representations in means of social gender. The study used semi-structured interviews with five female and five male students of the Gumushane University to explore how they constructed their Facebook profiles, the visibility and authenticity differences of their profiles, their visual and verbal self-presentations, in short, what kind of individuality construction they are performing. Learnings in the direction that women were second class citizens who were under pressure and insulted; but actually that wasn't what to be done are obtained during the conversations. It had been understood that in apatriarchal society like Turkey, there were serious differences sourced from sex in the first place, and then within the context of gender, between men and women. Also another point that 50% of the students drew attention is the thruth that if the shares the woman did especially over Facebook weren't affirmed; then that woman could be named with negative attributes easily. Moving especially through the expressions made by female students, knowledge that they couldn't move out of the value judgements of the society, felt themselves restricted, and no libertarian area was left for them, and so they couldn't act peaceful while editing an identity construction in Facebook. The obtained findings shed light on the individuality representation process on the social media

PDF

___

ALTUNTAŞ, Onur ve ALTINOVA, Hasan Hüseyin (2015). “Toplumsal Cinsiyet Algısı İle SosyoEkonomik Değişkenler Arasındaki İlişkinin Belirlenmesi”, Turkish Studies – International Periodical for the Languages,Literature and History of Turkish or Turkic, Volume: 10/6, Spring 2015, p. 83-100, DOI Number: http://dx.doi.org/10.7827/TurkishStudies. 7674 ISSN: 1308-2140, Ankara, Turkey.
BHASİN, Kamla (2003). Toplumsal Cinsiyet-Bize Yüklenen Roller, Çeviren: Kader Ay, İstanbul: Kadınlarla Dayanışma Vakfı KADAV Yayınları.
BİLGİN, Nuri (1994). Sosyal Bilimlerin Kavşağında Kimlik Sorunu, İzmir: Ege Yayıncılık.
BİLGİN, Nuri (2007). Kimlik İnşası, İzmir: Aşina Yayıncılık.
BUTLER, Judith (2008). Cinsiyet Belası, İstanbul: Metis Yayınları.
BUTLER, Judith (2009). “Toplumsal Cinsiyet Düzenlemeleri”, Cogito, Sayı: 58 (Bahar), İstanbul: YKY.
ÇALIŞIR, Gülsüm (2014). Dijital İletişim Etkisi-Uluslararası Akademik Konferansı Bildiri Kitabı içinde “Sosyal Medyada Benlik İnşası, Sunumu ve Tüketimi”, İstanbul Ticaret Üniversitesi, 1. Baskı, İstanbul: İskenderiye Kitap.
GENÇLİK ve SPOR BAKANLIĞI (2013). Gençlik ve Sosyal Medya Araştırma Raporu, Eğitim, Kültür ve Araştırma Yayın No: 79, Gençlik Araştırmaları Yayın No: 4, Editör: Mehmet Bulut, Afşar Matbaacılık.
GIDDENS, Anthony (2000). Sosyoloji, Çeviren: Cemal Güzel ve Hüseyin Özel, Ankara: Ayraç Yayınevi.
GÖKER, Göksel (2015). “İletişimin McDonaldlaşması: Sosyal Medya Üzerine Bir İnceleme”, Turkish Studies – International Periodical for the Languages,Literature and History of Turkish or Turkic, Volume: 10/2, Winter 2015, p. 389-410, DOI Number: http://dx.doi.org/10.7827/TurkishStudies. 7641 ISSN: 1308-2140, Ankara, Turkey.
GRIMMELMANN, James (2009). Saving Facebook, 94 Iowa Law Review, p.1137- 1206.http://www.law.yale.edu/documents/pdf/Alumni_Affairs/Grimmelmann_Savin g_Facebook.pdf Erişim Tarihi: 2 Mayıs 2015.
HENSLIN, James M. (2003). Social Problems, New Jersey: Prentice Hall.
IPSOS (2013). IAB Türkiye İnternet Ölçümleme Araştırması, Yapısal Çalışması Temmuz 2013, http://www.iabturkiye.org/top20?page=1 Erişim Tarihi: 1 Mayıs 2015.
JONES, Harvey; SOLTREN, José Hiram (2005). Facebook: Threats to Privacy. http://groups.csail.mit.edu/mac/classes/6.805/student-papers/fall05- papers/facebook.pdf Erişim Tarihi: 2 Mayıs 2015.
KAHRAMAN ve diğ. (2014). “Nevşehir Hacıbektaş Veli Üniversitesi Toplumsal Cinsiyet Algısı Araştırması”, Turkish Studies – International Periodical for the Languages,Literature and History of Turkish or Turkic, Volume: 9/2, Vinter 2014, p. 811-831, Ankara, Turkey.
KÖSEOĞLU, Özgür (2012). “Sosyal Ağ Sitesi Kullanıcılarının Motivasyonları: Facebook Üzerine Bir Araştırma”, Selçuk İletişim Dergisi, Cilt: 7, Sayı: 2, ss. 58-81.
MARSHALL, Gordon (2003). Sosyoloji Sözlüğü, Çeviren: Osman Akınhay, Derya Kömürcü, Ankara: Bilim ve Sanat Yayınları.
OGLESBY, Carl A.; HILL, K.L. (1993). Gender and Sport, Handbook of Resarch on Sport Pshchology, New York: Macmillian Publishing Company.
OUTHWAITE, William (2003). The Blackwell Dictionary of Modern Social Thought, USA: Blackwell Publishing.
ÖKTEN, Şevket (2009). “Toplumsal Cinsiyet ve İktidar: Güneydoğu Anadolu Bölgesinin Toplumsal Cinsiyet Düzeni”, Uluslararası Sosyal Araştırmalar Dergisi, 2/8 Yaz, 2009, ss. 303-312.
ÖZTÜRK, Mesude Canan (2013). Dijital İletişim ve Yeni Medya içinde “Sosyal Medya ve Kurumsal İletişim”, Editör: Mesude Canan Öztürk, T.C. Anadolu Üniversitesi Yayın No: 2956, Açıköğretim Fakültesi Yayın No: 1911, 1. Baskı, Eskişehir: Anadolu Üniversitesi Web Ofset Tesisleri.
PAPACHARISSI, Zizi (2009). “The Virtual Geographies of Social Network: A Comparatative Analysis of Facebook, LinkedIn and ASmaII World”, New Media & Society, Volume 11 (1&2), p.199-220.
PILCHER, Jane; WHELEHEN, Imelda (2004). 50 Key Concepts ın Gender Studies, London: Sage Publications.
SARI, Özlem (2012). Türkiye’de Facebook Kullanıcılarının Mahremiyet Algısı ve Kimlik İnşası Üzerine Bir Çalışma, T.C. Ankara Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, Gazetecilik Anabilim Dalı, Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi.
SCOTT, Joan W. (2007). Toplumsal Cinsiyet: Faydalı Bir Analiz Kategorisi, Çeviren: Aykut Tunç Kılıç, İstanbul: Agora Kitaplığı.
TOPRAK, Ali vd. (2009). Toplumsal Paylaşım Ağı Facebook: “görülüyorum öyleyse varım!”, İstanbul: Kalkedon Yayınları.
TÜRKİYE İSTATİSTİK KURUMU (TÜİK) (2015). Adrese Dayalı Nüfus Kayıt Sistemi Sonuçları, http://tuik.gov.tr/UstMenu.do?metod=temelist Erişim Tarihi: 1 Mayıs 2015.
VURAL, Beril; BAT, Mikail (2010). “ Yeni Bir İletişim Ortamı Olarak Sosyal Medya: Ege Üniversitesi İletişim Fakültesine Yönelik Olarak Bir Çalışma”, Journal of Yasar University, Cilt: 20, Sayı: 5, ss. 3348-3382.
YAŞIN DÖKMEN, Zehra (2004). Toplumsal Cinsiyet: Sosyal Psikolojik Açıklamalar, İstanbul: Sistem Yayıncılık.
YILDIRIM, Ali; ŞİMŞEK, Hasan (2004). Sosyal Bilimlerde Nitel Araştırma Yöntemleri, 4. Basım, Ankara: Seçkin Yayınları.
http://webde60.blogspot.com.tr Erişim Tarihi: 1 Mayıs 2015.