THE EFFECT OF DESEXUALISATION ON CONSUMPTION PREFERENCE AMONG ECONOMIC DECISIONS

İnsanlar, ait oldukları kültürlerin cinsiyetlerine göre davranma, giyinme ve konuşma gibi davranışlara uygun hareket etmektedirler. Bu doğrultuda kültürel değerlerin değişmesi toplumları farklılaştırmaktadır. Toplumsal değişim, o toplumun içinde bulunan her kurum ve her bireyi yakından etkilemekte aile yapısında, kadın ve erkek kimliklerinde büyük değişimler ortaya çıkarmaktadır. Bu durum, bazı toplumlarda tüketim tercihlerinde cinsiyet farklılıklarını belirginleştirirken, bazı toplumlarda farklılıklara neden olmamaktadır. Cinsiyetin bireysel tercih noktasında geldiği son aşama cinsiyetsizleşme kavramıdır. Cinsiyetsizleşme kavramı tartışılırken, cinsiyetli kelimesinin zıddı olarak, herhangi bir cinsiyete ait olmamayı ya da her iki cinsiyete birden ait olmayı ifade etmektedir. Sosyal bilimlerde kullanımı ise daha çok cinsiyetin toplumsal kısmında ayırt edici cinsiyet davranışlarının ortadan kalkması anlamında kullanılmaktadır. Küreselleşmeyle birlikte gelişme ve değişimin yüksek seviyelerde olduğu günümüzde insanlar kadın, erkek olmak gibi cinsiyetsiz olmayı da tercih edebilmektedirler. Cinsiyetsizleşme, tüketim tercihlerin de olabileceği gibi, çocuk yetiştirme ve eğitim gibi konularda da olabilmektedir. Artan ürün çeşitliliğinin bir sonucu olarak doğan rekabet ortamı üretim yapan firmaların tüketicilere ulaşabilme ve pazar paylarını artırma çabasına sürüklerken, artan ürün çeşidi tüketicilerin tercih yapmakta zorlanmasına neden olmaktadır. Bu durumda, tv programları ve reklamlar gibi araçlarla üretici ve tüketiciler arasında bir köprü kurarak firmaların ürünlerini tanıtmalarına, tüketicilere ulaşmasına ve satış yapmalarına olanak sağlamakta, tüketicilere için ürünlere yönelik bilgiler sağlayarak ürün seçimlerinde kolaylık sağlamaktadır. Bunun yanı sıra, Medya, TV programları ve reklamlar, bireylerin toplumsallaşma süreçlerinde geliştirdikleri kimlikleri üzerinde ve tüketim alışkanlıkların da değişim sağlamak için kullanılmaktadır. Çalışmanın amacı, ayırt edici cinsiyet davranışlarının ortadan kalkmasının tüketim tercihlerine etkisinin neler olabileceğini ortaya koymaktır.

CİNSİYETSİZLEŞMENİN İKTİSADİ KARARLARDAN TÜKETİM TERCİHİNE ETKİSİ

People act in compatible with the behaviors of their own cultures such as behaving according to their gender, clothing, and talking. In this direction, change of cultural values makes societies different. Social change closely affects every institute and every individual in that society, and large changes emerge in the family structure and the female and male identities. While this case makes explicit gender differences in consumption preferences in some societies, it does not cause the differences in some societies. The last stage gender reaches at the point of individual preference is the concept “desexualisation”. While the concept “desexualisation” is discussed, in contrast the word “sexualisation”, it expresses not belonging to any gender or belonging to both genders. In social sciences, it is more used in the meaning of elimination of distinctive gender behaviors in social part of sex. At the present days, when the technological development and change are at the high levels, people can choose to be desexual in addition to being male and female. Just as desexaulisation can be on the basis of opinion about consumption preferences, it can be about the issues such as child raising and education. The aim of the study is to introduce what the effect of the elimination of distinctive gender behaviors on consumption preferences can be

PDF

___

Altunışık, R. & Çallı, L. (2004), “Plansız Alışveriş (Impulse Buying) ve Hazcı Tüketim Davranışları Üzerine Bir Araştırma: Satınalma Karar Sürecinde Bilgi Kullanımı”, 3. Ulusal Bilgi, Ekonomi ve Yönetim Kongresi, 25-26 Kasım, Eskişehir.
Arnold, M. J. & Reynolds, K. E. (2003). “Hedonic Shopping Motivations”. Journal of Retailing. Vol. 79, No. 2, ss. 77–95.
Babacan, Muazzez. (2001). “Hedonik Tüketim ve Özel Günler Alışverişlerine Yansıması”, 6. Ulusal Pazarlama Kongresi Bildiri Kitabı, Atatürk Üniversitesi, İİBF, Erzurum, ss. 97-106.
Babin, B. J., Darden, W. R. & G, M. (1994), “Work and/or Fun: Measuring Hedonic And Utilitarian Shopping Value” Journal of Consumer Research, Vol. 20 No. 4, ss.644–656.
Baudrillard, J. (2008), Tüketim Toplumu, Çev: Hazal Deliceçaylı Ve Ferda Keskin, İstanbul, Ayrıntı Yayınları.
Bem, S. L. (1974). The measurement of psychological androgyny. Journal of Consulting and Psychology, 42(2): 155-162.
Brizendine, L. (2012), Kadın Beyni, (çev.Z. Heyzen Ateş),11.baskı, İstanbul, Say Yay.
Bhasin, K. (2003), Toplumsal Cinsiyet Bize Yüklenen Roller, Kadav Yayınları, Çev:Ayşe Coşkun, İstanbul.
Bocock, R. (1993). Tüketim. (İ. Kutluk, Çev.) Ankara: Dost Kitapevi Yayınları.
Cinsiyet Rolleriyle İlgili Az Bilinen Tarihi Gerçekler, https://www.uplifers.com/cinsiyet-rolleriyle- ilgili-az-bilinen-tarihi-gercekler/, (12/05/2017).
Chaney, D. (1996). Yaşam Tarzları. (İ. Kutluk, Çev.). Ankara: Dost Kitapevi Yayınları.
Chang, E. (2001), “The Mediating Role Of Hedonic Shopping Value In Apparel Shopping Satisfaction”, Doctor Of Philosophy Thesis, Oregan State University, USA.
Cinsiyet Ayrımını Ortadan Kaldıran Okul: Egalia, http://www.egitimpedia.com/cinsiyet-ayrimini- ortadan-kaldiran-okul-egalia/ (17/06/2017).
Denli, N. (2007), Giyim Sektöründe Marka Odaklı İletişim Stratejileri, Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi, Ankara Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, Halkla İlişkiler Anabilim Dalı, Ankara.
Engel, J. F., Blackwell, R.D. and Miniard, P.W. (1995), Consumer Behaviour. The Dryden Press, 10th Edition, Chicago.
Featherstone, M. (1996). Postmodernizm ve Tüketim Kültürü. (M. Küçük Çev.). İstanbul: Ayrıntı Yayınları.
Finlay, N. (2013), Gender and Lithic Studies in Prehistoric Archeology, A Companion to Gender Prehistory, ed. Diane Bolger, Wiley-Blackwell, West Sussex.
Giddens A. (2008), Sosyoloji, (çev: Cemal Güzel), İstanbul, Kırmızı Yayınları.
Grey, P. (2009), Play as a Foundation for Hunter-gatherer Social Existance, American Journal of Play, 1 The Strong, Rochester.
Hirschman, E. C. & Holbrook, M. B. (1982), “Hedonic Consumption: Emerging Concepts”. Journal of Marketing, Vol. 46, No.3 (Summer), ss. 92–10.
Hopkinson, G. C. & Pujarı, D. (1999), “A Factor Analytic Study of the Sources of Meaning in Hedonic Consumption”. Europen Journal of Marketing, Vol. 33 Iss. 3/4, ss. 273-294.
Hupfer, M. (2002). Communicating with the agentic woman and the communal man: are stereotypic advertising appeals stil relevant? Acamedy of Marketing Science Review, 2002 (3):1-15.
Illich, I. (1996), Gender, (çev: Ahmet Fethi), Ankara, Ayraç Yayınları.
Illich,I. (2011), Tüketim Köleliği, (çev: Mesut Karaşahan), Pınar Yay., 4.Baskı, İstanbul.
Kandiyoti, D. (2011), Cariyeler, Bacılar, Yurttaşlar: Kimlikler ve Toplumsal Dönüşümler, (çev: A.Bora, F.Sayılan, Ş.Tekeli,H.Tapınç,F.Özbay),3. Baskı, İstanbul, Metis Yayınları.
Kraemer, S. (1991), The Origins of Fatherhood: An Ancient Family Process, FamProc No: 30. http://sebastiankraemer.com/docs/Kraemer%20origins%20of%20fatherhood.pdf, (05.06.2017)
Moir, A. & Jessel, D. (2002), Beyin ve Cinsiyet, Erkeksi Kadınlar- Kadınsı Erkekler,(çev: Tarık Demirkan), İstanbul, Pencere Yayınları. Ne Tam Olarak Kadın Ne De Erkeğim- Dünya Haberleri – Habertürk, www.haberturk.com/dunya/haber/546968-ne-tam-olarak-kadin-ne-de-erkegim, (05/05/2017).
Oakley, A. (2005). The Ann Oakley Reader; Gender, Women and Social Science. Briston: The Policy Press.
Özdemir, Ş. & Yaman, F.(2007),Hedonik Alışverişin Cinsiyete Göre Farklılaşması Üzerine Bir Araştırma, Eskişehir Osmangazi Üniversitesi, İİBF Dergisi, Ekim, 2(2), 81-91.
Penpece, D. (2006), “Tüketici Davranışlarını Belirleyen Etmenler: Kültürün Tüketici Davranışları Üzerindeki Etkisi” Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi, Kahramanmaraş Sütçü İmam Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, İşletme Anabilim Dalı, Kahramanmaraş.
Pervin, E. (2008), Kibele’den Pandora’ya: Kadının Tarihsel Yenilgisi, 2. Baskı, Arkadaş, Ankara.
Ritzer, G. (2000), Büyüsü Bozulmuş Dünyayı Büyülemek, Çev. Şen Süer Kaya, Ayrıntı Yayınları,İstanbul.
Roscoe, W. (2000), Changing Ones: Third and Fourth Genders in Native North America, MacMillan, New York.
Sabuncuoğlu, A. (2008). Televizyon ve Televizyon Reklamlarında Aktarılan Toplumsal Cinsiyet Mesajları. A. B.Göksel ve B. Gültekin (Eds.). Medya Analizleri içinde (81-108). Ankara: Nobel Yayın Dağıtım.
Schiffman, L. G. & Kanuk, L.L. (2004), Consumer Behavior, 8th edition, Pearson Prentice Hall, New Jersey.
Scott, J. W. (2007), Toplumsal Cinsiyet:Faydalı Bir Tarihsel Analiz Kategorisi, (Çev:Aykut Tunç Kılıç), İstanbul, Agora Kitaplığı.
Scott, J. (2003), The Linguistic Production of Genderlessness in the Superintendency, ,Reconsidering Feminist Research in Educational Leadership, (ed: Michelle D.Young , Linda Skrla, Albany) , State University of New York Press.
Scherhorn, G., Reisch L.A., & Raab, G. (1990), “Addictive Buying in West Germany: An Emprical Study” Journal of Consumer Policy, Vol. 13, No. 4, ss. 355-387.
Sherry, J. F. Jr. (1990), “A Sociocultural Analysis of A Midwestern American Flea Market”. Journal of Consumer Research, Vol. 17, No. 1, ss. 13-30.
Tauber, E. M. (1972), “Why do People Shop?”, Journal of Marketing, Vol. 36, No. 4, ss. 47-48.
Thompson, C, J., Locander, W. B. & Pollio, H. R. (1990), “The Lived Meaning of Free Choice: An Existential-Phenomenological Description of Everyday Consumer Experiences of Contemporary Married Women”. Journal of Consumer Research, Vol.17, No. 3, ss. 346-361.
Touraine, A. (2007), Kadınların Dünyası, (çev:Mehmet Moralı), İstanbul, Kırmızı Yayınları.
Twenge, J. M. (1997). Changes in masculine and feminine traits over time: A meta analysis, Sex Roles, 36(5-6):305-325.
Watson, J. & Newby, R. (2005). Biological Sex, Stereotypical Sex-Roles, and SME Owner Characteristics, International Journal of Entrepreneurial Behaviour & Research, 11(2), 129- 143.
Worth, L.T., Smith, J. & Mackie, D. M. (1992). Gender schematicity and preference for gender typed products. Psychology& Marketing, 9(1):17-30.
Voyce, M. (2006), Shopping Malls in Australia, Journal of Sociology, Vol. 42, No: 3, 269-286.
Yağcı, M. İ.& İlarslan N. (2010). Reklamların ve cinsiyet kimliği rolünün tüketicilerin satın alma davranışları üzerindeki etkisi, Doğuş Üniversitesi Dergisi, 11(1):138-155.
Zihlman, A. (2013), Engendering Human Evolution, A Companion to Gender Prehistory, (ed.Diane Bolger), Wiley-Blackwell, West Sussex.