SURVİVOR YARIŞMASINDA DİLİN KULLANIMIYLA İLGİLİ TUTUMLAR

Her insan dünyaya dil yetisiyle doğar ve bu dil yetisi sayesinde ana dilini öğrenir. Çevresindeki doğal dünyayı algılamaya başladığı andan itibaren başta annesi olmak üzere çevresinden ana dilini öğrenmeye başlar. Bu öğrenme etkinliği gerek okulda gerekse okul dışındaki doğal hayatta ömür boyu devam eder. Ana dilini kurallarıyla öğrenen insan ihtiyaç dâhilinde başka dil veya dilleri de öğrenme eğiliminde bulunabilir. Gerçeklik televizyonu şovları denince ilk akla gelen şüphesiz Acun Ilıcalı ile Türkiye'de geniş bir izleyici kitlesine ulaşan Survivor programıdır. Acun Ilıcalı kendi Survivor'ı için "Bizim yaptığımız program dünyadakine benzemiyor. Survivor formatını biz geliştirdik. Dünyada dedikodu üzerine olan formatı biz performans üzerine taşıdık. Amacım Survivor'ı İngiltere ve Almanya'da yapmak." demektedir. Görüldüğü gibi Survivor'ın genel yapısı da dil söylemleri üzerinedir. Bu çalışmada Türkiye'deki Survivor'da geçen dilsel söylemlerin ne kadar etkin olduğu konusu araştırılacak ve dilin açlık, psikolojik ve sosyolojik yalnızlık, iletişimsizlik, uykusuzluk, yorgunluk gibi durumların olduğu ve birbirlerini belki de ilk defa gören insanların oluşturduğu bir ada hayatında sosyal ilişkileri düzenlemede, sosyal ilişkileri bozmada, halkın yarışmacıları sevmesinde ve izleyici kitlesinin artmasında ne kadar önemli olduğu irdelenecektir. Dili iyi kullanan yarışmacıların mı yoksa performansı iyi olan yarışmacıların mı adada daha uzun kaldıkları belirlenmeye çalışılacaktır. Bu çalışmalarla izleyici kitlesinin yarışmacıların kullandığı dil ile ilgili sergiledikleri tutumlar ortaya çıkarılacaktır. Ayrıca yarışmacıların oluşturduğu özlü sözler, atasözleri, deyimler, kalıp sözler, yöresel ağız malzemeleri gibi kültürel dil ögeleri de ilgili başlıklar altında ele alınacaktır. Çalışmamızda dilin etkisi araştırılırken 13 maddeden oluşan "Survivor Yarışması Dil Söylemleri Tutum Ölçeği" oluşturulmuştur. Bu tutum ölçeğini oluşturan 13 maddelik sormaca farklı eğitim, yaş, şehir ve cinsiyet yapısında olan 500 kişilik bir örneklemden oluşmaktadır. Bu örneklemden elde edilen veriler "Bulgular ve Yorumlar" kısmında grafikler eşliğinde eski yarışmalardan konuyu destekleyen örneklerle açıklanmaya çalışılacaktır. "Sonuç ve Öneriler" kısmında ulaşılan sonuçlar açıklanacaktır

THE SURVIVOR COMPETITION AND ATTITUDES RELATED TO USING LANGUAGE

Every human being comes to the world with language proficiency and learns the mother tongue thanks to this language ability. From the moment he starts to perceive the natural world around him, he starts to learn mother tongue from his surroundings, especially his mother. This learning activity lasts for a lifetime both in school and outside the school. The person who learns the mother tongue with rules can tend to learn other languages inside of the need. The first thing that comes to mind in the name of the Reality show is the Survivor program, which has reached to a large audience in Turkey with Acun Ilıcalı. Acun Ilıcalı said for his Survivor: “Our program is not similar to others. We developed the Survivor format and put it into performance. My goal is to do Survivor in England and Germany. " As you can see, the overall structure of Survivor is about the language discourse. In our study, it will be investigated how effective the linguistic discourse which is a rumor in Survivor in Turkey. We will examine how important the language is such as to organize social relationships on an island life, such as starvation, psychological and sociological loneliness, lack of communication, insomnia, fatigue, and perhaps for the first time people who see each other for the first time, in breaking social relations, in the liking of the public and in increasing audience size. It will be investigated why and which competitors staying longer in the island. Is it because of they are good at using the language or performance. These studies will reveal the attitudes of the spectators on the language used by the competitors. In addition, the words of the competitors, proverbs, idioms, phrases, and cultural items such as local mouthpieces will also be given under the relevant headings. When we investigated the effect of language on our study, "Survivor Competition Language Discussion Attitude Scale" consisting of 13 items was formed. This 13-item questionnaire comprising the attitude scale consists of a sample of 500 people with different education, age, city and sex structure. The data obtained from this sample will be tried to be explained with examples supporting previous studies from the old competitions in the "Findings and Comments" section. The conclusions reached in the "Conclusions and Recommendations" section will be announced. STRUCTURED ABSTRACT

___

  • Akarsu, Bedia (1998). Dil-Kültür Bağlantısı, İnkilap Yayınları, İstanbul.
  • Akay, Recep (2007). Dil Değişiminin Dilsel ve Toplumsal Nedenleri, Uluslararası İnsan Bilimleri Dergisi, Cilt:4, Sayı:1, s.1-9.
  • Aksan, Doğan (2000). Her Yönüyle Dil, Ana Çizgileriyle Dilbilim, TDK Yayınları, Ankara.
  • Aksop, Gülseren (1998). Türkiye’de Realty Show’lar, Ankara Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Radyo Televizyon Sinema Anabilim Dalı Yüksek Lisans Tezi (Danışman: Prof. Dr. Erol Mutlu), Ankara.
  • Aksoy, Ömer Asım (1990). Dil Yanlışları, Emel Matbaacılık.
  • Akünal Okan, Zühal (1998). Dil ve Cinsiyet: Reklam Dili Çözümlemesi, Çukurova Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, Cilt:5, Sayı:5, ss.187-198.
  • Arslan, Ali (2005). Türkiye’de Medya-Toplum İlişkisi ve Medyanın Profesyonellik Etiği Üzerine Sosyolojik Bir Değerlendirme, Akademik Bakış-Uluslararası Hakemli Sosyal Bilimler E- Dergisi, Sayı:5, s.1-13.
  • Benveniste, E. ve Alp, Y. (1977). Dilin Yapısı ve Toplumun Yapısı, Birikim, Sayı: 28-29, s.5357.
  • Bulut, Serdar (2014). İmlâ ve Telaffuz Sorununda Telefon ile İnternetin Rolü, Tarih Okulu Dergisi- Journal of History School, Yıl:7, Sayı: XVII, ss.831-849.
  • Buran, Ahmet (2010). Türkiye Türkçesi Ağız Atlasının Önündeki Sorunlar, Diyalektolog, Sayı:1, s.15-20.
  • Coşkun, Seyit (2014). Dil-Düşünce ve Dünya İlişkisi Bakımından Öznellik, Bireysellik ve Kimlik, Kaygı Uludağ Üniversitesi Fen-Edebiyat Fakültesi Felsefe Dergisi, Sayı:23, s. 87-102.
  • Çelenk, Sevilay (2009). Televizyon Format Uygulamalarında Kimliğin Mührü: Hayalin İçin Söyle, Kültür ve İletişim, 12(2), Yaz, s.9-45.
  • Deniz, Kemalettin (2012). Dil Sosyolojisi Açısından “Ocak” Kavramı, Türk Kültürü ve Hacı Bektaş Veli Araştırma Dergisi, Sayı:64, ss.219-232.
  • Dursun, Ç. (2013). İletişim Kuram Kritik, İmge Kitabevi, Ankara.
  • Eker, Süer (2007). Toplum-Dilbilim, Dil Planlamaları ve Kamu Mensuplarının Dil Kullanımı, Gazi Türkiyat, Güz, Sayı:1, s.127-135.
  • Erdem, Mehmet Dursun (2013). Ağız Sözlükçülüğü Üzerine. TURKISH STUDIES-International Periodical For The Languages, Literature and History of Turkish or Turkic, 8/95, 95-102.
  • Ergin, Muharrem (2013). Türk Dil Bilgisi, Bayrak Yayınları, İstanbul.
  • Erol, Gülbuğ (2015). Kitle İletişim Araçlarında Kullanılan Türkçe ve Yozlaşan Bir Değer Olarak Dil Üzerine, G%C3%BClbu%C4%9F-K%C4%B0TLE-%C4%B0LET%C4%B0%C5%9E%C4%B0M- ARA%C3%87LARINDA-KULLANILAN-T%C3%9CRK%C3%87E-VE- YOZLA%C5%9EAN-B%C4%B0R-DE%C4%9EER-OLARAK-D%C4%B0L- %C3%9CZER%C4%B0NE-.pdf, ss.569-590.
  • Göçer, Ali (2012). Dil-Kültür İlişkisi ve Etkileşimi Üzerine, Türk Dili, Cilt: CIII, Sayı: 729, s.50-57.
  • Gökberk, Macit (1997). Değişen Dünya Değişen Dil, Yapı Kredi Yayınları, Ankara.
  • Göker, Göksel (2015). Tele-Yaşamlar: Gerçeklik ve Kurgu Bağlamında Türkiye’de Realite Programlar, Global Media Journal TR Edition, 6 (11), Fall, s.261-285.
  • Güven, Ali (2012). Toplumsal Dilbilimin Kapsam Alanı, Pamukkale Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, Sayı:13, s.55-62.
  • Güzel, E. ve Karakurt, A. (2016). Dil Yozlaşması ve Söyleyiş Bozukluğu: “Televizyon Reklamlarının Göstergebilimsel Açıdan Çözümlenmesi, Balkan ve Yakın Doğu Sosyal Bilimler Dergisi, 02 (04), s.1-15.
  • Hançerlioğlu, Orhan (1983). Düşünce Tarihi, Remzi Kitabevi, İstanbul.
  • Ilgaz Büyükbakkal, Ceyda (2011). Günümüzde Türkiye’deki Televizyon Yayıncılığının Genel Görünümü, İstanbul Aydın Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, ss.23-33.
  • Karataş, Mustafa (2013). Üniversitelerdeki Türk Dili Dersi ve Türkçe Konusundaki Tutumlar, Turkish Studies/ Türkoloji Araştırmaları-International Periodical For The Languages, Literature and History of Turkish or Turkic,Volume 8/1, Winter, s.1881-1898.
  • Kılıçbay, Barış Bora (2005). Türkiye’de Gerçeklik Televizyonu ve Yeni Televizyon Kültürü, Ankara Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Radyo Televizyon ve Sinema Anabilim Dalı Doktora Tezi, (Tez Danışmanı: Prof. Dr. Bülent Çaplı), Ankara.
  • Mazıcı, E. T., Ateş, N. B. ve Yıldırım, Ayşe (2017). Televizyon Programlarında Ürün Yerleştirme: “Survivor All Star” Örneği, Selçuk İletişim, 9 (4), s.238-257.
  • Odabaşı, Fatma (2006). Dil-Kültür Bağlamında Müzik Dili ve Bunun Sosyal Bütünleşmedeki Yeri, İstanbul Üniversitesi İlahiyat Fakültesi Dergisi, Sayı:14, ss.237-258.
  • Okan, Zühal Akünal (1998). Dil ve Cinsiyet: Reklam Dili Çözümlemesi, Çukurova Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, Cilt:5, Sayı:5, s.187-198.
  • Özgür, İskender (2013). Engelli Çocuklar ve Eğitimi-Özel Eğitim, Karahan Kitabevi, Adana.
  • Şuataman, Özlem (2013). Ana Dili Kullanımına Verilen Önem: Basın Yayında Türk Dili, Sosyal ve Beşeri Bilimler Dergisi, Cilt:5, No:2, ss.407-416.
  • Tombul, Işıl (2006). Kültürel Yozlaşmanın Göstergesi Olarak Televizyonda Dilin Kullanımı: Televizyon Sunucuları Örneği, Ege Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Radyo Televizyon Anabilim Dalı Yüksek Lisans Tezi, (Danışman: Prof. Dr. Konca Yıldırım), İzmir.
  • Türkçe Sözlük (2011). Türk Dil Kurumu Yayınları, Ankara.
  • Uygur, Nermi (1996). Kültür Kuramı, Yapı Kredi Yayınları, İstanbul.
  • Uygur, Mermi (2011). Dilin Gücü, 5. Baskı, Yapı Kredi Yayınları, İstanbul.
  • Üçok, Necip (1944). Sosyal Bakımdan Dil, A.Ü.D.T.C.F. Dergisi, Cilt:2, Sayı:2, ss.611-619.
  • Witgensteın, Ludwig (1996). Tractatus Logico-Philosophicus, (Çev. Oruç Aruoba) 1. Baskı, Yapı Kredi Yayınları, İstanbul.
  • Wyss, Eva Lia (2002). Sprache, Subjekt und Identität, Zur Analyse der scriftlichen Genderpraxis am Beispiel von Liebesbriefen aus dem 20. Jahrhundert, In: Faschingbauer Tamara (Hg): Neuere Ergebnisse der Emrpirischen Genderforschung, Olms (Germanistische Linguistik Bd. 167- 168), ss.176-206.
  • Yalçın, S. K. ve Şengül, M. (2007). Dilin İletişim Sürecindeki Rolü ve İşlevleri, Turkish Studies/ Türkoloji Araştırmaları-International Periodical For The Languages, Literature and History of Turkish or Turkic, Volume 2/2, Spring, s.749-769.
  • Yavuz, S. ve Telli, B. (2013). İç Anadolu Bölgesi Ağızlarında Geçen İkilemeler Üzerine Bir Değerlendirme, Uşak Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, 6/3, 376-402.
  • Yıldırım, Sumru (2007). Türkiye’de Realty Televizyon Programları ve Söylem Yapılarının Oluşturulması, Ege Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Radyo Televizyon Anabilim Dalı Yüksek Lisans Tezi, (Danışman: Yrd. Doç. Dr. Kadriye Leyla Budak), İzmir.
  • Yıldız, Tolga (2014). Saussure’den Bakhtın’e Dil-Kültür İlişkisi: “Tümü Kapsayıcı Olgu”, İdil, 3.11, s.115-136.
  • Yumrukuz, Özlem (2016). Jean Baudrillard ‘ın Simülasyon Kuramı Çerçevesinde Survivor Programı, TRT AKADEMİ, Cilt:1, Sayı:1, Eğlence Endüstrisi Sayısı, s.85-111
  • www.acunmedya.com
  • www.acunn.com
  • https://survivor.acunn.com/videolar/survivor-panorama
  • https://www.tv8.com.tr