SOSYAL BİLGİLER DERSİNDEN BEKLENTİLERİN KARŞILAŞTIRILMASI
Sosyal Bilgiler dersiyle ilgili bilinen en yaygın beklenti, iyi vatandaş yetiştirmektir. Her devlet kendi sosyal, kültürel ve tarihsel özelliklerini benimsemiş bireyler yetiştirme amacı güder. Bu durum genellikle eğitim sistemlerinin genel amaçlarında açıkça ifadesini bulur. Türk Eğitim Sisteminde sosyal bilgiler öğretiminin amaçları, köklü geleneğimiz ve eğitim sistemimizin dayandığı temeller ve ilkeler doğrultusunda belirlenmiştir. Sosyal Bilgiler dersi için de durum benzerdir. Bu araştırma, resmi olarak belirlenmiş amaçların, Sosyal Bilgiler eğitim sürecinin farklı unsurları tarafından nasıl algılandığını ve bu yöndeki beklentilerini ortaya koymak amacıyla gerçekleştirilmiştir. Araştırmada, ortaokulda görev yapan 40 öğretmen, öğrenim gören 40 öğrenci ve 40 öğrenci velisinin Sosyal Bilgiler dersinden beklentilerinin karşılaştırılması yapılmıştır. Durum çalışması niteliği taşıyan bu araştırmada elde edilen veriler içerik analizine tabi tutulmuş ve elde edilen bulgular sistematik karşılaştırma yapılarak değerlendirilmiştir. Araştırmacılar tarafından veri toplamak amacıyla öğrenci, veli ve öğretmenler oluşturulmuştur. Görüşme formları katılımcıların Sosyal Bilgiler dersinin mevcut durumunu ve dersten beklentilerini belirlemek amacıyla açık uçlu sorulardan oluşturulmuştur. Öğretmen, öğrenci ve velilerin Sosyal Bilgiler dersine bakışı ve dersten beklentileri farklılıklar göstermektedir. Araştırmanın bulgularına göre, Sosyal Bilgiler dersinin kazandırdıkları konusunda veli ve öğrencilerin görüşlerinin birbiriyle benzerlik gösterdiği, diğer taraftan konuyla ilgili öğretmen görüşlerinin farklılık gösterdiği görülmüştür. Dersin kazanım, içerik, öğretim süreci ve değerlendirme kriterleri belirlenirken bu beklentilerin göz önünde tutulması yararlı olacaktır
THE COMPARISON OF EXPECTATIONS FROM SOCIAL STUDIES COURSE
The most common expectation is known about the social studies is to train good citizens. Each state aims to educate the individuals who have adopted their social, cultural and historical features. This condition clearly finds its expression in the education systems' common objectives, in general. The objectives of social studies education was determined in accordance with the basic principles based on our wellestablished tradition and education system in Turkish Education System. The situation is similar for the Social Studies course. This study was carried out in order to reveal how official identified objectives has been perceived the Social Studies by different elements of the educational process and their expectations in this direction. In the study, it was made a comparison the expectations from social studies course of 40 teachers working in secondary schools, 40 students participating in the course and 40 student's parents. The obtained data in this study which is case study was subjected to content analysis and the obtained findings were evaluated by using systematic comparison. Interview forms were created which are separately prepared to collect data for students, parents and teachers by researchers. Interview forms have been created from open-ended questions to determine the current status and expectations from social studies course of participants. The views and expectations for the Social Studies course of students, parents and teachers show differences. According to the findings, it was observed to be similar parents and students' opinions to each other about benefits of the Social Studies, on the other hand teachers' opinions differs on the issue. Keeping in mind these expectations would be useful while determining content, methods and evaluation criteria of course
___
- ÇELİKKAYA, T. (2011). İlköğretim İkinci Kademe Öğrencilerinin Sosyal Bilgiler Öğretmenlerinden Beklentileri. Çukurova Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, Cilt:02, No:40, 38-50.
- DOĞANAY, A. (2003). Sosyal bilgiler öğretimi. İçinde, C. Öztürk ve D. Dilek (Eds.), Hayat bilgisi ve sosyal bilgiler öğretimi (ss. 15–46). Ankara: PegemA Yayıncılık.
- DÖNMEZ, C. (2003). Sosyal bilimler ve sosyal bilgiler. İçinde, C. Şahin (Ed.), Konu alanı ders kitabı inceleme kılavuzu sosyal bilgiler (ss. 31–41). Ankara: Gündüz Eğitim ve Yayıncılık.
- ERDEN, M. (Tarihsiz). Sosyal Bilgiler Öğretimi. Ankara: Alkım Yayınevi.
- HATCH, J. A. (2002). Doing qualitative research in education settings. Albany: State University of New York Press.
- KUŞ, Z. ve ÇELİKKAYA, T. (2010). Sosyal Bilgiler Öğretimi İçin Sosyal Bilgiler Öğretmenlerinin Beklentileri. Yüzüncü Yıl Üniversitesi, Eğitim Fakültesi Dergisi. Aralık 2010. Cilt:VII, Sayı:II, 69-91.
- MEB. (2005). İlköğretim sosyal bilgiler dersi 6-7. sınıflar öğretim programı ve kılavuzu (Taslak basım). Ankara: MEB Devlet Kitapları Müdürlüğü.
- MUTLUER, C. (2013). “Mısır Ve Türkiye 6. Sınıf Sosyal Bilgiler Öğretim Programları Karşılaştırması / Comparison Of Egypts’ And Turkeys’ Sixth Class Social Studies Curriculum Program”, TURKISH STUDIES -International Periodical for the Languages, Literature and History of Turkish or Turkic-, ISSN: 1308-2140, Volume 8/6, Spring 2013, www.turkishstudies.net, DOI Number : http://dx.doi.org/10.7827/TurkishStudies.936 , p. 511-535.
- NCSS (1994). Curriculum standards for social studies: Expectations for excellence. Washington, DC: Author.
- OSMANOĞLU, A. E., YILDIRIM, G. (2013). “Sosyal Bilgiler Programlarında Yer Alan Beceriler Hakkında Sosyal Bilgiler Öğretmen Görüşleri(İzmir Menemen Örneği) / The Views Of Social Studies Teachers About The Skills Contained In Social Studies (The Example Of Izmır Menemen)”, TURKISH STUDIES -International Periodical for the Languages, Literature and History of Turkish or Turkic-, ISSN: 1308-2140, Volume 8/7, Summer 2013, www.turkishstudies.net, DOI Number : http://dx.doi.org/10.7827/TurkishStudies.936 , p. 355-362.
- ÖZTÜRK, C. (2009). Sosyal Bilgiler: Toplumsal yaşama disiplinlerarası bir yaklaşım. İçinde, C. Öztürk (Ed.), Sosyal bilgiler öğretimi demokratik vatandaşlık eğitimi (ss. 1–31). Ankara: PegemA Yayıncılık.
- ÖZEL, E. (2014). “Sosyal Bilgiler Öğretmenlerinin Velilerden Akademik Beklentileri Üzerine Bir Araştırma / A Study On Socıal Studıes Teachers' Academıc Expectatıons From Parents”, TURKISH STUDIES -International Periodical for the Languages, Literature and History of Turkish or Turkic-, ISSN: 1308-2140, Volume 9/2, Winter 2014, www.turkishstudies.net, DOI Number : http://dx.doi.org/10.7827/TurkishStudies.6085, p. 1227-1238.
- SAFRAN, M. (1993). Tarih öğretiminin eğitsel amaçları. Belleten, LVII(220), 827–842.
- SÖNMEZ, V. (1997). Sosyal bilgiler öğretimi ve öğretmen kılavuzu. Ankara: Anı Yayıncılık.
- SÖZER, E. (1998). Sosyal bilgiler programının amaçları, ilkeleri ve temel özellikleri. İçinde, G. Can (Ed.), Sosyal bilgiler öğretimi. Eskişehir: Anadolu Üniversitesi Yayınları.
- TAVŞANCIL, E. ve ASLAN, A. E. (2001). Sözel, Yazılı ve Diğer Materyaller İçin İçerik Analizi ve Uygulama Örnekleri. 1. Baskı. İstanbul: Epsilon Yayıncılık.
- YILDIRIM, A. ve ŞİMŞEK, H. (2011) Sosyal Bilimlerde Nitel Araştırma Yöntemleri (8. Baskı). Ankara: Seçkin Yayınevi.