SINIF ÖĞRETMENİ ADAYLARININ ÖZ-DÜZENLEYİCİ ÖĞRENME BECERİLERİNİN, AKADEMİK ÖZ-YETERLİK, AKADEMİK KONTROL ODAĞI VE AKADEMİK BAŞARILARI İLE İLİŞKİSİ
Sınıf öğretmenliği bölümünde öğrenim gören öğrencilerin akademik başarılarının çeşitli değişkenler açısından irdelenmesini amaçlayan bu araştırma, Adnan Menderes Üniversitesi, Erciyes Üniversitesi, Muğla Sıtkı Koçman Üniversitesi ve Gaziosmanpaşa Üniversitesi Eğitim Fakültesi Temel Eğitim Bölümü Sınıf Öğretmenliği Programında öğrenim gören toplam 703 öğrenci üzerinde yürütülmüştür. Katılımcılara, Özdüzenleyici Öğrenme Becerileri Ölçeği, Akademik Öz-yeterlik Ölçeği ve Akademik Kontrol Odağı Ölçeği ile beş sorudan oluşan kişisel bilgi formu uygulanmıştır. Araştırma sonucunda, öğretmen adaylarının akademik kontrol odağı ölçeğinden aldıkları puanlarda üniversiteye, cinsiyete ve sınıf düzeyine göre anlamlı fark bulunmazken, öğretmenliği seçme nedenine göre anlamlı fark olduğu sonucuna ulaşılmıştır. Öğretmen adaylarının öğrenme ve motivasyon için işe koyulma, plan yapma ve hedef edinme, stratejileri üzerine değerlendirme yapma ve öğrenmedeki bağımlılık puanlarında üniversiteye göre yalnızca strateji kullanımı ve değerlendirme puanlarında anlamlı fark vardır. Cinsiyete ve sınıf düzeyine göre anlamlı farklılık bulunmamıştır. Öğretmenliği seçme nedenine göre yalnızca planlama ve amaç edinme puanlarında anlamlı fark bulunmuştur. Öğretmen adaylarının akademik öz-yeterlik puanlarında öğretmenliği seçme nedenine göre anlamlı fark bulunmamıştır. Üniversiteye, cinsiyete ve sınıf düzeyine göre anlamlı fark saptanmıştır. Öğretmen adaylarının akademik ortalamaları ile dış kontrol odağı, güdülenme ve öğrenme için harekete geçme, planlama ve amaç edinme ve öz-düzenleyici öğrenme toplam puanları arasında anlamlı bir ilişki vardır. Dış kontrol odağı ile iç kontrol odağı ve öz-düzenleyici öğrenme becerileri toplam puanı arasında anlamlı bir ilişki vardır. İç kontrol odağı ile akademik öz-yeterlik ve öz-düzenleyici öğrenme becerileri toplam puanları arasında anlamlı bir ilişki vardır. Akademik öz-yeterlik ve öz-düzenleyici öğrenme becerileri toplam puanları arasında anlamlı bir ilişki bulunmuştur.
THE RELATIONSHIP BETWEEN SELF-REGULATION LEARNING SKILLS, ACADEMIC SELF-EFFICACY, FOCUS OF ACADEMIC CONTROL AND ACADEMİC ACHIEVEMENT OF PROSPECTIVE PRIMARY SCHOOL TEACHERS
The aim of this study is to investigate academic achievements of the prospective primary school teachers based on various variables. The participants of the study were 703 students attending the Faculty of Education at Adnan Menderes University. Erciyes University. Muğla Sıtkı Koçman University and Gaziosmanpaşa University. The data of the study were collected through the use of the scale of self-regulation learning skills, the scale of locus of the academic control, the scale of self-efficacy believes and demographic form. The findings of the study reveal that the focus of the academic control scores of the participants do not statistically vary based on the variables of university, gender and grade level and there is a significant different in the focus of the academic control scores according to the reason for choosing a teaching profession. The motivation and action to learning, planning and determining aims, strategy using and assessment and dependence on learning scores of the participants do not statistically vary based on the variables of gender and grade level. There is a significant different in strategy using and assessment according to university. There is a significant different in the planning and determining aims according to the reason for choosing a teaching profession. The self-efficacy believes of the participants do not statistically vary based on the variables of the reason for choosing a teaching profession. There is a significant different in the self-efficacy believes according to the university, gender and grade level. There is a statistically significant correlation between the academic achievement and the focus of the external academic control scores, the action to learning and motivation, making plan and determining aims scores and the total point of self-regulated learning skills. There is a statistically significant correlation between the focus of the internal academic control scores and the external academic control scores. There is a statistically significant correlation between the focus of the internal academic control scores and academic self-efficacy believes. There is a statistically significant correlation between the total point of self-regulated learning skills and academic self-efficacy believes, the focus of the internal and external academic control scores.
___
- Akengin, H., Yıldırım, G., İbrahimoğlu, Z. ve Arslan, S. (2014). Öğrencilerin coğrafya dersine ilişkin öz yeterlik algıları ile akademik başarıları arasındaki ilişkinin incelenmesi. Marmara Coğrafya Dergisi, 29, (250-167).
- Akın, A. (2010). Başarı yönelimleri ve akademik kontrol odağı: Yapısal eşitlik modeli. Eurasian Journal of Education Research Issues, (38), 1-18.
- Akın, A. (2007). Akademik kontrol odağı ölçeği: Geçerlik ve güvenirlik çalışması. Çukurova Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 3(34), 9-17.
- Alcı, B. ve Altun, S. (2007). Lise öğrencilerinin matematik dersine yönelik öz-düzenleme ve bilişüstü becerileri, cinsiyete, sınıfa ve alanlara göre farklılaşmakta mıdır? Ç.Ü. Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 16(1), 33-44.
- Altunçekiç, A., Yaman, S., ve Koray, Ö. (2005). Öğretmen adaylarının öz-yeterlik inanç düzeyleri ve problem çözme becerileri üzerine bir araştırma (Kastamonu ili örneği), Kastamonu Eğitim Dergisi, 3(1), 93-102.
- Arpacı, A. ve Birhanlı, A. (2013). Fen bilgisi öğretmen adaylarının biyoloji öğretimine yönelik özyeterlik algıları. Kastamonu Eğitim Dergisi, 21(3), 1199-1220.
- Arsal, Z. (2009). Öz-düzenleme öğretiminin ilköğretim öğrencilerinin matematik başarısına ve tutumuna etkisi. Eğitim ve Bilim, 24(152), 3-14.
- Arseven, A. (2016). Öz yeterlilik: Bir kavram analizi. Turkish Studies - International Periodical for the Languages, Literature and History of Turkish or Turkic Volume 11/19 Winter 2013, p. 63-80, ISSN: 1308-2140, www.turkishstudies.net, DOI Number: http://dx.doi.org/10.7827/TurkishStudies.4473, ANKARA-TURKEY.
- Aslan, O. ve Uluçınar Sağır, Ş. (2008). Fen ve teknoloji öğretmen adaylarının bilimsel tutum ve öz yeterlik inanç düzeylerinin ve etki eden faktörlerin belirlenmesi, 8th International Educational Technology Conference (IETC-2008), Eskişehir (Bildiriler kitabı).
- Bandura, A. (1997). Self-efficacy: The exercise of control. NY: Freeman.
- Bandura, A. (1993). Perceived self-efficacy in cognitive development and functioning. Educational Psychologist, 28(2), 117-148.
- Batar, M. ve Aydın, İ. S. (2014). Türkçe öğretmeni adaylarının yazılı anlatım öz-yeterlik inançlarının değerlendirilmesi. International Journal of Language Academy, 2(4), 579-598.
- Buluş, M. (2011). Öğretmen Adaylarında Bireysel Farklılıklar Perspektifinden Amaç Yönelimleri, Denetim Odağı ve Akademik Başarı. Kuram ve Uygulamada Eğitim Bilimleri, 11(2), 529- 546.
- Ciltaş, A. (2011). Eğitimde öz-düzenleme öğretiminin önemi üzerine bir çalışma. Mehmet Akif Ersoy Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 3(5), 1-11.
- Çakır, Ö. Kan, A. ve Sünbül, Ö. (2006). Öğretmenlik meslek bilgisi ve tezsiz yüksek lisans programlarının tutum ve özyeterlik açısından değerlendirilmesi. Mersin Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 2(1), 36-47.
- Çelikkaleli, Ö. ve Akbaş, A. (2007). Sınıf öğretmeni adaylarının fen bilgisi dersine yönelik tutumlarını yordamada fen bilgisi öğretimi öz-yeterlik inançları. Mersin Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 3(1), 21-34.
- Demirel, M., Erdoğan, Ö. ve Aydın, Ö. (2014). Öğretmen adaylarının öz-düzenleyici öğrenme stratejilerini kullanma düzeylerinin incelenmesi. Uluslararası Eğitim Programları ve Öğretim Çalışmaları Dergisi, 4(8), 69-84.
- Demirtaş, H., Cömert, M. ve Özer, N. (2011). Öğretmen adaylarının öz-yeterlik inançları ve öğretmenlik mesleğine ilişkin tutumları. Eğitim ve Bilim, 36(159), 96-111.
- Deniz, M. E., Traş, Z. ve Aydoğan, D. (2009). An investigation of academic procrastination, locus of control, and emotional intelligence. Educational Sciences: Theory & Practice, 9 (2), 623- 632.
- Derin, R. (2006). İlköğretim 8. sınıf öğrencilerinin problem çözme becerileri ve denetim odağı düzeyleri ile akademik başarıları arasındaki ilişki. Yayımlanmamış yüksek lisans tezi. Dokuz Eylül Üniversitesi, Eğitim Bilimleri Enstitüsü, İzmir.
- Dilmaç, O. (2008). Görsel sanatlar öğretmen adaylarının denetim odaklarına ilişkin algılarının çeşitli değişkenlere göre incelenmesi. Güzel Sanatlar Enstitüsü Dergisi, 20, 1-14.
- Doruk, M. ve Kaplan, A. (2012). Sınıf Öğretmeni adaylarının matematik öğretimine yönelik özyeterlik inançlarının incelenmesi. International Journal of Social Science, 5(7), 291-302.
- Duran, M. ve Bekdemir, M. (2013). Görsel matematik okuryazarlığı özyeterlik algısıyla görsel matematik başarısının değerlendirilmesi. Pegem Eğitim ve Öğretim Dergisi, 3(3), 27-40.
- Durna, U. ve Şentürk, K. F. (2012). Üniversite öğrencilerinin denetim odaklarını çeşitli değişkenler yardımıyla tespit etmeye yönelik bir çalışma. ZKU Journal of Social Sciences, 8(15), 37-48.
- Eker, C. (2014). Öz-düzenlemeli öğrenme modellerine karşılaştırmalı bir bakış. Turkish Studies - International Periodical for the Languages, Literature and History of Turkish or Turkic Volume 9/8 Summer 2014, p. 417-433, ISSN: 1308-2140, www.turkishstudies.net, DOI Number: http://dx.doi.org/10.7827/TurkishStudies.7222, ANKARA-TURKEY.
- Fettahlıoğlu, P., Güven, E., İnce Aka, E., Sert Çıbık, A. ve Aydoğdu, M. (2011). Fen bilgisi öğretmen adaylarının fen öğretimine yönelik öz-yeterlik inançlarının akademik başarı üzerine etkisi. Ahi Evran Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 12(3), 159-175.
- Gökdağ Baltaoğlu, M., Sucuoğlu, H. ve Yurdabakan, İ. (2015). Öğretmen adaylarının öz-yeterlik algıları ve başarı/başarısızlık yüklemeleri: Boylamsal bir araştırma. İlköğretim Online, 14(3), 803-814.
- Gömleksiz, M. N. ve Demiralp, D. (2012). Öğretmen adaylarının öz-düzenleyici öğrenme becerilerine ilişkin görüşlerinin çeşitli değişkenler açısından değerlendirilmesi. Gaziantep Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, 11(3), 777-795.
- Haşlaman, T. ve Aşkar, P. (2007). Programlama dersi ile ilgili öz-düzenleyici öğrenme stratejileri ve başarı arasındaki ilişkinin incelenmesi. Hacettepe Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 32, 110-122.
- İsrael, E. (2007). Özdüzenleme eğitimi, fen başarısı ve özyeterlilik. Yayımlanmamış Doktora Tezi. Dokuz Eylül Üniversitesi, Eğitim Bilimleri Enstitüsü, İzmir.
- Karasar, N. (2004). Bilimsel araştırma yöntemi (15. baskı). Ankara: Nobel Yayın Dağıtım.
- Kırmızı, Ö. (2015). The interplay among academic self-concept, self-efficacy, self-regulation and academic achievement of higher education L2 learners. Journal of Higher Education and Science, 5(1), 32-40. DOI: 10.5961/jhes.2015.107
- Külekçi, G. (2011). İngilizce Öğretmen adaylarının öz-yetkinlik inanç düzeylerinin bazı değişkenler açısından incelenmesi. International Online Journal of Educational Sciences, 3(1), 245-260.
- Mandacı Şahin, S. (2010). Sınıf öğretmeni adaylarının matematik öğretimi derslerindeki akademik başarıları ile öz-düzenleme becerileri arasındaki ilişki. NWSA: Education Sciences, 5(3), 1370-1381.
- Oğuz, A. (2009). Öğretmen adaylarının öğretmen öz-yeterlik inançlarının incelenmesi. Dumlupınar Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, 24, 281-290.
- Özbaş, S. (2014). Sınıf Öğretmeni adaylarının biyoloji öz-yeterlik algıları. Asya Öğretim Dergisi, 2(1), 56-63.
- Pajares, F. and Schunk, D. H. (2001). Self-beliefs and school success: Self-efficacy, self-concept, and school achievement. In R. J. Riding and S. G. Rayner (Eds.), International perspectives on individual differences: Self perception (Vol. 2). Westport CT: Ablex Publishing.
- Pintrich, P. R. and De Groot, V. (1990). Motivational and self-regulated learning components of classroom. Journal of Educational Psychology, 82(1), 33-40.
- Rotter, J. B. (1966). Generalized expectancies for internal versus external control of reinforcement. Psychological Monographs, 80, 1-28.
- Sağırlı, M. Ö., Çiltaş, A., Azapağası, E. ve Zehir, K. (2010). Yüksek öğretimin öz-düzenlemeyi öğrenme becerilerine etkisi (Atatürk Üniversitesi Örneği). Kastamonu Eğitim Dergisi, 18(2) 587-596.
- Saracaloğlu, A. S. (2000). Fen ve edebiyat fakülteleri öğrencilerinin öğretmenlik mesleğine ilişkin görüşleri; İzmir: Ege Üniversitesi Edebiyat Fakültesi Yayını: 100.
- Saracaloğlu, A. S. ve Aydoğdu, B. (2012). Fen ve teknoloji öğretmenlerinin kişilerarası öz-yeterlik inançlarının bazı değişkenler açısından incelenmesi. International Journal of New Trends in Arts, Sports and Science Education, 1(1), 21-35.
- Saracaloğlu, A. S., Certel, Z., Varol, S. R. ve Bahadır, Z. (2012). Beden eğitimi öğretmenlerinin özyeterlik inançları ve denetim odaklarının incelenmesi. Adnan Menderes Üniversitesi Eğitim Fakültesi Eğitim Bilimleri Dergisi, 3(2), 54-65.
- Saracaloğlu, A. S., Serin, O. ve Bozkurt, N. (2001). Dokuz Eylül Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü öğrencilerinin problem çözme becerileri ile başarıları arasındaki ilişki. Buca Eğitim Fakültesi Dergisi, Özel Sayı, 237-242.
- Saracaloğlu, A. S., Yenice, N. ve Özden, B. (2013). Fen Bilgisi, Sosyal Bilgiler ve Sınıf Öğretmeni adaylarının öğretmen öz-yeterlik algılarının ve akademik kontrol odaklarının incelenmesi. Pamukkale Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 34(2), 227-250.
- Sarıçam, H., Duran, A., Çardak, M. ve Halmatov, M. (2012). The examination of pre-school teacher candidates' academic locus of control levels according to gender and grade. Mevlana International Journal of Education (MIJE), 2(2), 67-74.
- Serin, O., Bulut Serin, N. ve Şahin, F.S. (2009). Factors affecting the learning and studying strategies, and locus of control of the trainee teachers. Procedia Social and Behavioral Sciences, 1, 1127-1136. doi:10.1016/j.sbspro.2009.01.203
- Şengüder, Ş. (2006). Lise 1-III sınıf öğrencilerinde denetim odağı ile ruhsal sorunlar arasındaki ilişkinin belirlenmesi ve akademik başarı ile kıyaslanması. Yayımlanmamış yüksek lisans tezi. Dokuz Eylül Üniversitesi, Eğitim Bilimleri Enstitüsü, İzmir.
- Taşkın, Ç. Ş., ve Hacıömeroğlu, G. (2010). Öğretmen özyeterlik inanç ölçeğinin türkçeye uyarlanması ve sınıf ğretmeni adaylarının özyeterlik inançları, Dokuz Eylül Buca Eğitim Fakültesi Dergisi, 27, 63-75.
- Tekbıyık, A., Camadan, F. ve Gülay, A. (2013). Fen ve teknoloji dersinde akademik başarının yordayıcısı olarak öz düzenleyici öğrenme stratejileri. Turkish Studies - International Periodical for the Languages, Literature and History of Turkish or Turkic Volume 8/3 Winter 2013, p. 567-587, ISSN: 1308-2140, www.turkishstudies.net, DOI Number: http://dx.doi.org/10.7827/TurkishStudies. 4473, ANKARA-TURKEY.
- Turan, S. (2009). Probleme dayalı öğrenmeye ilişkin tutumlar, öğrenme becerileri ve başarı arasındaki ilişkiler. Yayımlanmamış doktora tezi. Hacettepe Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, Ankara.
- Üredi, I. ve Üredi, L. (2005). İlköğretim 8.sınıf öğrencilerinin öz-düzenleme stratejileri ve motivasyonel inançlarının matematik başarısını yordama gücü. Mersin Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 1(2), 250-260.
- Üredi, I. ve Üredi, L. (2006). Sınıf öğretmeni adaylarının cinsiyetlerine, bulundukları sınıflara ve başarı düzeylerine göre fen öğretimine ilişkin öz-yeterlik inançlarının karşılaştırılması. Yeditepe Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 1(2), 1-8.
- Wolters, C. A., Pintrich, P. R. and Karabenick, S. A. (2003). Assessing academic self-regulated learning. Presented at Indicators of Positive Development Conference sponsored by Child Trends, Washington, DC.
- Yeşilyaprak, B. 2004. Denetim odağı. Y. Kuzgun, D. Deryakulu (Ed.). Eğitimde bireysel farklılıklar. Ankara: Nobel Yayınevi.
- Yılmaz, M., Gürçay, D. ve Ekici, G. (2007). Akademik özyeterlik ölçeğinin Türkçe'ye uyarlanması. Hacettepe Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 33, 253-259.