SINIF İÇİ ETİK DIŞI DAVRANIŞ DÜZEYİ BELİRLEME ÖLÇEĞİ’NİN GELİŞTİRİLMESİ: GÜVENİRLİK VE GEÇERLİK ÇALIŞMASI

Bu çalışmanın amacı, üniversitede öğrenim gören öğrencilerin sınıf içi etik dışı davranış düzeyini belirlemeye yönelik bir ölçek geliştirmektir. Çalışmada nicel araştırma yöntemi kullanılmıştır. Çalışma için alanyazın taraması ve öğrencilerin görüşleri sonucunda 52 maddelik veya ifadelik 5'li likert tipi bir taslak hazırlanmıştır. Taslak ölçek, ön uygulama bağlamında 92 cevaplayıcıya uygulanmış ve uzman görüşleri neticesinde 46 maddeli/ifadeli bir denemelik ölçek oluşmuştur. Çalışmanın örneklem grubu, 2016-2017 eğitim yılında Van Yüzüncü Yıl Üniversitesinde aktif kayıtlı olan 890 öğrenciden oluşmaktadır. 362 öğrenci ile AFA (Açımlayıcı Faktör Analizi), 528 öğrenci ile de DFA (Doğrulayıcı Faktör Analizi) yapılmıştır. AFA ile ölçeğin faktör yapısına ulaşılmış ve DFA ile ölçek test edilmiştir. AFA sonuçları ölçeğin toplam Varyansın %56,345'ını açıklayan, 28 maddelik, 5 faktörlü bir yapı geçerliliğine sahip olduğunu ortaya koymuştur. 28 maddeye ilişkin faktör yükleri, 797 ile, 440 aralığında olmuştur. AFA neticesinde, ölçeğin bütününe ait iç tutarlılık güvenirlik katsayısı olan Cronbach Alfa ?=.924 olarak bulunmuş ve her bir alt faktör için güvenirlik katsayısına bakılmıştır. Her bir alt faktörün isimlendirilmesi uzman görüşüyle karar kılınmıştır. DFA ile ölçeğin faktör yapısının veriyle tutarlı olup olmadığına bakılmıştır. Ölçeğin KMO değerinin 0.942, Bartlett's testi sonucunun 6253,972, df. 378 ve p=0.000 anlamlı düzeyinde olduğu sonucuna ulaşılmıştır. Ulaşılan bu değerler, bu ölçeğin, üniversite öğrencilerinin sınıf içi etik dışı davranış düzeylerini belirlemek için 28 maddeden oluşan 5 faktörlü güvenilir ve geçerli bir ölçek olduğu sonucuna ulaşılmıştır. Bu sonuçlar, ölçek maddelerinin birbiri ile tutarlı olduğunu ve ölçülecek davranışlar için yüksek derecede güvenilir bir ölçek olduğunu ortaya koymuştur. Ölçekteki her bir maddenin/ifadenin öğrencilerin sınıf içi etik dışı davranışlarını ölçtüğü söylenebilir. Sonuç olarak, Türkiye'de üniversite öğrencilerin sınıf içi etik dışı davranış düzeylerini belirlemeye yönelik herhangi bir ölçeğin şimdiye dek geliştirilmemiş olması bu ölçeğin bilimsel çalışmalara özgün bir yer edineceği kanaatini oluşturmaktadır

IMPROVING THE WITHIN-CLASS ETHICAL BEHAVIOR LEVELING SCALE: A RELIABILITY AND VALIDITY STUDY

The aim of this study is to develop a scale for the "Determining the Levels of Non-Ethical Behaviors in the Classroom" of university students. Quantitative research method was used in the study. For this research, a 52-item or term 5-point likert draft was prepared, in the direction of the literature review and student opinions. The draft scale was applied to 92 respondents in the context of preliminary application and a test scale of 46 item was formed as a result of expert opinions. The sample group of the study consisted of 890 students who were actively enrolled at Van Yüzüncü Yıl University during the 2016-2017 education year. EFA (Explicit Factor Analysis) with 362 students, and CFA (Confirmatory Factor Analysis) with 528 students was conducted. The factor structure of the scale was reached with the EFA and the scale was tested with the CFA. The results of EFA show that it has a 28-item, fivefactor structure validity, which explains 56,345% of the total variance of the scale. The factor loadings for 28 items are observed in the range of 440 to 797. In terms of EFA, Cronbach Alpha, which is the internal consistency reliability coefficient for the whole scale, was found as α=.924, and the reliability coefficient was examined for each sub-factor. The name of each sub-factor has been decided by expert opinion. With CFA, it was determined whether the factor structure of the scale was consistent with the data or not. The results show that the KMO value of the scale is 0.942, the Bartlett's test result is 6253,972, df .378, and p=0.000, respectively. The obtained results, as a result, let us decide that of this scale being a reliable and valid 5-factor 28 items scale that can determine the level of unethical behaviors of students in classroom. These results show that the scale items are consistent with one another and that it is a highly reliable scale for the behaviors to be measured. It can be said that each item in the scale measures the unethical behaviors of the students in classroom. As a result, the fact that not being any scale that determines the level of unethical behaviors of university students has developed in Turkey until now, this scale constitutes a scientific point of view for scientific studies

___

Alıcı, D. (2013). Okula Yönelik Tutum Ölçeği’nin Geliştirilmesi: Güvenirlik ve Geçerlik Çalışması, Eğitim ve Bilim Dergisi, 38 (168), 318-331. http://egitimvebilim.ted.org.tr/index.php/EB/issue/view/52 adresinden erişildi
Akarsu, B. (1982). Ahlâk Öğretileri. İstanbul: Remzi Kitabevi.
Akarsu, B. (1998). Felsefe Terimleri Sözlüğü. İstanbul: İnkılap Kitabevi.
Akdağ, M. (2011). SPSS’de İstatistiksel Analizler. https://www.inonu.edu.tr/uploads/old/5/1328/spss -testleri.doc
Aristoteles, (1998). Nikomakhos’a Etik. (S. Babür, çev.) Ankara: Ayraç Yayınevi.
Aristoteles, (1995). Retorik. ( M. H. Doğan, çev.). İstanbul: Yapı Kredi Yayınları.
Artun, H. ve Dağtekin N. (2016) Derslerde Teknolojinin Kullanılmasına Yönelik Farkındalık Ölçeği Geliştirme Çalışması. Erzincan Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 18 (2), 686-705. DOI=10.17556/jef.99899.
Artun, H. ve Günüç, S. (2016). Öğretim Elemanlarının Teknoloji Entegrasyonu Yeterliğine Yönelik Öğrenci Algısı Ölçeği: Geçerlik ve Güvenirlik Çalışması. YYÜ Eğitim Fakültesi Dergisi, 13(1), 544-566. http://dx.doi.org/10.23891/efdyyu.2017.20.
Balcı, A. (2001). Sosyal Bilimlerde Araştırma: Yöntem, Teknik ve ilkeler. Ankara: Pegem A Yayıncılık.
Barlow, V. (2001). Trust and the principalship. University of Calgary, BC. http://people.ucalgary.ca/~cll/resources/trustandtheprincipalship.pdf, (17.09.2017).
Brown, T. A. (2006). Confirmatory Factor Analysis for Applied Research. New York, NY: Guilford Press.
Bryman, A. (2001). Qualitative Data Analysis with SPSS Release 10 for Windows: A Guide for Social Scientists. Florence, KY, USA: Routledge.
Büyüköztürk, Ş. (2002). Faktör Analizi: Temel Kavramlar ve Ölçek Geliştirmede Kullanımı. Kuram ve Uygulamada Eğitim Yönetimi, 32, 470-483.
Büyüköztürk, S. (2007). Sosyal bilimler için veri analizi el kitabı: İstatistik, Araştırma Deseni, SPSS uygulamaları ve yorum. Ankara: Pegem Yayınları.
Büyüköztürk, Ş. (2012). Sosyal bilimler için çok değişkenli istatistik. Ankara: Pegem A Yayıncılık. Cevizci, A. (2002). Etiğe giriş. İstanbul: Engin Yayıncılık.
Çeçen, A. R. (2006). Duyguları Yönetme Becerileri Ölçeğinin Geliştirilmesi: Geçerlik ve Güvenirlik Çalışmaları. Türk Psikolojik Danışma ve Rehberlik Dergisi, 3(26) http://toad.edam.com.tr/sites/default/files/pdf/duygulari-yonetme-becerileri-olcegi-toad.pdf
Doğan, N. ve Başokçu, O. T. (2010). İstatistik Tutum Ölçeği İçin Uygulanan Faktör Analizi ve Aşamalı Kümeleme Analizi Sonuçlarının Karşılaştırılması. Eğitimde ve Psikolojide Ölçme ve Değerlendirme Dergisi, 1(2).
Durkheim, E. (1949). Meslek Ahlakı. (A. Karasan, çev.). Ankara: MEB Yayınları.
Erkuş, A. (2012). Psikolojide ölçme ve ölçek geliştirme. Ankara: Pegem Akademi Yayınları.
Frankena, William, (2007). Etik. İstanbul: İmge Kitabevi Yayınları.
Görmez, E. ve Kardaş, M. N. (2017). Etkili Medya Eğitimi Uygulamaları İçin Bir Ölçek Geliştirme Çalışması, Turkish Studies Dergisi, 12(14). s. 167-186.
Güngör, E. (1997). Sosyal Ahlak ve Ahlak Psikolojisi. İstanbul: Ötüken Yayınları.
Güçlü, A. B., Erkan U., Serkan U., Ü. Hüsrev Y. (2002). Felsefe Sözlüğü. Ankara: Bilim ve Sanat Yayınları, XVI+1728 sayfa.
Günüç, S. ve Kayri, M. (2010). Türkiye’ de internet bağımlılık profili ve internet bağımlılık ölçeğinin geliştirilmesi: Geçerlik-Güvenirlik Çalışması. Hacettepe Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 39.
Gunuc, S. & Abdullah K. (2015) Student engagement scale: development, reliability and validity, Assessment & Evaluation in Higher Education, 40:4, 587-610, DOI: 10.1080/02602938.2014.938019
Haynes, F. (2002). Eğitimde etik. (S. K. Akbaş, çev.). İstanbul: Ayrıntı Yayınları.
Hooper, D., Coughlan, J. & Mullen, M. (2008). Structural Equation Modelling: Guidelines for Determining Model Fit. Electronic Journal of Business Research Methods. 6(1), 53–60.
Hu, L. T. & Bentler, P. M. (1999). Cutoff Criteria for Fit Indexes in Covariance Structure Analysis: Conventional Criteria versus New Alternatives. Structural Equation Modeling: A Multidisciplinary Journal. 6(1), 1–55.
Işık, N.E. (2003). Bilim Etik ve Eğitim İlişkisi Üzerine. Türkiye Mühendislik Haberleri, Sayı 423.
İyi, S. (2011). Etik Sözcüğünün Kökeni ve Anlamı. (İ. Kuçuradi yay. haz.). Etik içinde (s. 3-17).
Anadolu Üniversitesi Yayını No: 2356, Açıköğretim Fakültesi Yayını No: 1353
Kale, N. (2009). Felsefiyat. Ankara: Pegem Akademi Yayınları
Kıllıoglu, İ. (1998). Ahlak-Hukuk İlişkisi. İstanbul: Marmara Üniversitesi İFAV Yayını.
Kline, R. B. (2011). Principles and Practice of Structural Equation Modeling. 3rd ed. New York: Guilford.
Kranz, W. (1994). Antik Felsefe. ( S. Y. Baydur, çev.). İstanbul: Sosyal Yayınları.
Kuçuradi, İ. (1997). Sanata Felsefeyle Bakmak, Ankara; Türkiye Felsefe Kurumu Yayınları.
Kuçuradi, İ. (2009). Aristoteles ve Ontolojik Yaklaşım, Çağın Olayları Arasında. Ankara: Türkiye Felsefe Kurumu Yayınları.
Kuçuradi, İ. (2010). İnsan ve Değerleri. Ankara: Türkiye Felsefe Kurumu Yayınları.
Mertler, C. A. & Vannatta, R. A. (2005). Advanced and multivariate statistical methods: Pratical application and interpretation (3. bs.). CA: Pyrczak Publishing.
Oktaylar, H.C., (2005). Öğretmen Adayları İçin Konu Anlatımlı, Örnek Çözümlü KPSS. Ankara: Yargı Yayınevi.
Öztekin-Demirbolat, A. ve Aslan, H. (2014). İlk ve ortaokul öğretmenlerinin etik duyarlılıklarının çeşitli değişkenler açısından incelenmesi (Sinop ili örneği). Eğitim Bilimleri Araştırmaları Dergisi. 4 (Özel Sayı 1), 187-206. http://ebad-jesr.com/
Özlem, D. (1997). Günümüzde Felsefe Disiplinleri: Etik (Ahlak Felsefesi). İstanbul: İnkılap Kitabevi Yayınları.
Ötün, Y., Artun, H., Temur, A., ve Tozlu, İ. (2017). Ortaokul Öğrencilerine Yönelik Çevre Eğitimi Kavramları Farkındalık Ölçeği: Geçerlik Ve Güvenirlik Çalışması, YYÜ Eğitim Fakültesi Dergisi. 14(1), 511-528.
Pehlivan-Aydın, İ. (2001). Yönetsel, Mesleki ve Örgütsel Etik. Ankara: Pegem A Yayıncılık.
Pieper, A. (1999). Etiğe Giriş. (V. Atayman ve G. Sezer, çev.), İstanbul: Ayrıntı Yayınları.
Platon (1989). Gorgias. (Reyan E. çev.) İstanbul: Millî Eğitim Bakanlığı Yayınları.
Platon (1998). Yasalar. (C. fientuna-S. Babür, çev.) İstanbul: Kabalcı Yayınevi.
Seçer, İ., (2013). SPSS ve Lisrel ile Pratik Veri Analizi (Analiz ve Raporlaştırma). Ankara: Anı Yayıncılık.
Semerci, N. (2016). Eleştirel Düşünme Eğilimi (Ede) Ölçeğinin Geliştirilmesi: Geçerlik Ve Güvenirlik Revize Çalışması, Turkish Studies Dergisi, Ankara: Sayı, 11(9) 2016, s. 725-740.
Sevim, O. (2014). Akademik Etik Değerler Ölçeğinin Geliştirilmesi: Güvenirlik Ve Geçerlilik Çalışması. Turkish Studies Dergisi. Ankara: Sayı 9/6 İlkbahar 2014, s. 943-957,
Şeker, H. ve Başaran G. (2006). Psikolojide ve Eğitimde Ölçme Aracı Geliştirme. Ankara: Nobel Yayınları.
Şimşek, Ö. F., (2007) Yapısal Eşitlik Modellemesine Giriş (Temel İlkeler ve LISREL Uygulamaları). Ankara: Ekinoks Yayınları.
Sümer, N. (2000). Yapısal eşitlik modelleri: Temel kavramlar ve örnek uygulamalar. Turkish Psychological Articles. 3(6), 49–74.
Tabachnick, G. G. & L. S. Fidell. (2007). Experimental Designs using ANOVA. Belmont, CA: Duxbury.
Tavşancıl, E. (2005). Tutumların ölçülmesi ve SPSS ile veri analizi. Ankara: Nobel Yayıncılık.
Tepe, H. (1992). Etik ve Metaetik. Ankara: Türkiye Felsefe Kurumu Yayınları.
Tezbaşaran, A. (2008). Likert Tipi Ölçek Hazırlama Kılavuzu. Mersin: Üçüncü Sürüm e-Kitap.
Yılmaz, K. ve Altınkurt, Y. (2009). Öğretmen Adaylarının Mesleki Etik Dışı Davranışlar ile İlgili Görüşleri. İş Ahlakı Dergisi. 2(2), 71–88.