SİİR BAŞLIKLARI NE SÖYLER, ÇEVİRMENLER NE YAPAR?

Türk şiirinde Birinci Yeni olarak da bilinen Garip Akımı, 1941 yılında üç genç şair; Orhan Veli, Melih Cevdet ve Oktay Rifat tarafından Garip başlıklı şiir kitabının basılmasıyla başlatılmıştır. "Acayip" ya da "tuhaf" anlamına gelen "garip" sözcüğü, gerek akım, gerekse kitap için bu anlamda kullanılmıştır, zira Garip şiirleri o devir için oldukça sıradışı ve alışılmadık şiirlerdir. Orhan Veli, akımın özelliklerini kitabın önsözünde ifade etmiştir. Bu kapsamda yazılan şiirlerde, uyak ve ölçüden kaçınılmış, şairler mecaza, süslü ifadelere, her çeşit yapaylığa, gösterişli ve abartılı söyleyişlere karşı bir duruş sergilemişlerdir. Günlük yaşamda kullanılan dil şiire uygulanmaya çalışmış ve böylelikle şiirde daha önce kullanılmamış kimi ifadelere de yer verilmiştir. Sıradan insanlar ve yaşamları başlıca temalardan olmuş, özel olarak şiirselliğe ve eskiye dair herşeye karşı durulmuştur. Bu çalışmada, kitapta yer alan şiirlerin başlıkları, şiiri ve akımı ne boyutta yansıttıklarını ortaya koymak amacıyla, her bir şiirden akseden anlam evreninin giriş kapıları olarak incelenecektir. Başlıkların İngilizce ve Fransızca çevirileri, özgün başlıklarla karşılaştırılacak, sonuçlar Jean-Claude Coquet'nin geliştirdiği Söyleyenler Kuramı kapsamında çeviri göstergebilimi bakış açısıyla değerlendirilerek, çevirmen özgün metin bağlamında söylem alıcısı ve erek metin bağlamında da söylem üreticisi olarak ele alınacaktır

WHAT DO POEM TITLES SAY, WHAT DO TRANSLATORS DO?

The Garip Movement in Turkish poetry, also called First New, was initiated by three young poets, Orhan Veli, Melih Cevdet and Oktay Rifat, with the publication of a book of poems titled Garip in 1941. Garip means “bizarre” or “odd,” or “strange”, and the word was used literally both for the movement and the book because these poems were unusual and uncommon for that period. Orhan Veli explained the particularities of the movement in the foreword of the book. Rhyme and measure were avoided in the poems written within this framework. The poets were against metaphors, figurative expressions, all kinds of artificiality, and fancy or ornate use of language. They tried to apply everyday language to poetry, and accordingly, they used certain words and expressions not previously employed in poetry. Ordinary people and their lives was a major theme. They were against poeticality in particular and also everything that was of yore. In this study, the titles of the poems in the book will be examined as gateways to the universe of meaning projected in each poem to see the extent to which they reflect the poem and the particularities of the movement. After that, the English and French translations of the titles will be compared with the original titles, and the results will be evaluated by Jean Claude Coquet’s Theory of Instances of Enunciation from the point of view of the semiotics of translation; the translator will be treated as the receiver of the discourse in the context of the original text and the producer of discourse in the context of the target text

PDF

___

Aksan, A. (1966). Anthologie de la Nouvelle Poésie Turque [Antology of the New Turkish Poetry]. Monte Carlo: Editions Regain.
Borovalı, N. (1951). “Par Beau Temps” [In Beautiful Weather]. Tercüme [Translation]. 52.
Cambridge Dictionnary. http://dictionary.cambridge.org/.
Christie, R. ( 2002). “Inscription on a Tombstone”. Agenda. Vol:38. Nos:3-4. p.37.
Christie, R. ( 2002). “Letter from a Dead Friend”. Agenda. Vol:38. Nos:3-4. p.43.
Coquet, J-C. (1997). La Quête du sens. Le langage en question [The quest of meaning. The language in question]. Paris, PUF.
Coquet, J-C. (2007). Phusis et logos. Une phénoménologie du langage [Phusis and logos: a phenomenology of language]. Paris: PUV.
Fergar, F.K. (ed) (1992). “Fate”. Modern Turkish Poetry. Hertfordshire: The Rockingham Press. p. 78.
Fergar, F.K. (ed) (1992). “Letter from a Dead Friend”. Modern Turkish Poetry. Hertfordshire: The Rockingham Press. p. 86.
Fergar, F.K. (ed) (1992). “Moro Romantico”. Modern Turkish Poetry. Hertfordshire: The Rockingham Press. p. 75.
Fergar, F. K. (ed) (1992). “My Shadow”. Modern Turkish Poetry. Hertfordshire: The Rockingham Press. p. 76.
Fergar, F. K. (ed) (1992). “April”. Modern Turkish Poetry. Hertfordshire: The Rockingham Press. p. 77
Halman, T.S. (1997). 111 Poems by Orhan Veli Kanık. (T.S. Halman, Trans.). İstanbul: Multilingual.
Halman, T.S. (2009). A Millennium of Turkish Literature. Ankara: Ministry of Culture and Tourism Publications.
Landers, C. E. (2001). Literary Translation. New York: Multilingual Matters LTD.
Mardin, Y. (1990). The Pocket Book of Twentieth Century Turkish Poetry. Ankara: Ministry of Culture Publications.
Oktay Rifat. (1993). Voices of Memory. (Ruth Christie & Richard McKaine, Trans.). Hertfordshire: The Rockingham Press.
Orhan Veli (2015). GARİP Şiir Hakkında Düşünceler ve Melih Cevdet, Oktay Rifat Orhan Veli’den Seçilmiş Şiirler. [Bizarre]. İstanbul: Y.K.Y. 2. bs.
Öztürk Kasar, S., & Tuna, D. (2015). Yaşam, Yazın ve Yazın Çevirisi İçin Gösterge Okuma [Capturing Signs for Life, Literature, and Literary Translation]. Frankofoni Fransız Dili ve Edebiyatı İnceleme ve Araştırmaları Ortak Kitabı. [Frankofoni- Common book for the study and research of French language and literature]. 27, 457-482.
Öztürk Kasar, S. (2009). “Pour une Sémiotique de la Traduction”, [Toward the Semiotics of Translation]. La Traduction et ses Métiers. ed. Colette Laplace, Marianne Lederer, Daniel Gile. caen: Lettres Modernes Minard.
Saraç, T., & Saraç, İ.(1996). Poètes Turcs Contemporains [Contemporary Turkish Poets]. Ankara: R.T. Publications du Ministère de la Culture.
Sazyek, H. (2006). Cumhuriyet Dönemi Türk Şiirinde Garip Hareketi. [The Garip Movement in Republican Period Turkish Poetry]. Ankara: Akçağ Yayınları.
Sesli Sözlük. [Voiced Dictionary]. https://www.seslisozluk.net/district-nedir-ne-demek/ [13.08.2016].