Şehrengiz Türü ve Ravzî’nin Edincik Şehrengîzleri

Şehrengizler, bir şehrin güzelliklerini ve güzellerini; çoğunlukla da şehre hayat veren, o şehirde sevilip sayılan güzel insanları konu edinen eserlerdir. Türk edebiyatında 46 kadar bu tür eser olduğu bilinmektedir. 16. yüzyılda Edincik ve çevresinde yaşamış, ancak pek tanınamamış olan Ravzî’nin, Edincik Şehrengizi de fazla tanınma imkânı bulamamıştır. Ravzî’nin Divanı içerisinde yer alan 106 bentlik mütekerrir muhammes şeklindeki Edincik Şehrengizi türünün önemli bir örneği niteliğindedir. Ravzî’nin ayrıca konusu Edincik olan bir murabbı bir de gazeli vardır.

The Şehrengiz and Ravzi’s Şehrengizs of Edincik

Şehrengizs are work of arts, whose subject matters are beauty and beautifuls of an individual city, moreover the people who vitalize the city and whom are respected by other people. It is well known that nearly forty six work of arts in Turkish literature exists. Also, Şehrengiz of Edincik which is written by Ravzi who lived in sixteen century in Edincik and around, but hasn’t been acknowledged, hasn’t been known well until these days. Şehrengiz of Edincik, which is in the Divan of Ravzi and has one hundred and six stanza “mütekerrir muhammes”, is an important sample of it’s species. Ravzi also had a murabba and a gazel whose topics were Edincik.

PDF

___

ABDULKADİROĞLU Abdulkerim (1997). “Şehrengizler Üzerine Düşünceler ve Beliğ‟in Bursa Şehrengizi”, Kültürümüzden Esintiler, Ankara: Anıl Matbaa ve Ciltevi, s. 228-284.
AKKUŞ Metin (1998). “Şehrengiz”, Türk Dili ve Edebiyatı Ansiklopedisi İstanbul: Dergah Yayınları, C. 8, s. 117-121.
AYDEMİR Yaşar (2007a). Ravzi Divanı, Ankara: Birleşik Kitabevi Yayınları.
AYDEMİR Yaşar (2007b). “Ravzi‟nin Edincik Şehrengizi”, Gazi Türkiyat, Ankara: S. 1, s. 97-126.
AYTEKİN Mehmet F. (1998). Edincik, 2. Baskı. Özgün Matbaa.
DEVELLİOĞLU Ferit (2000). Osmanlıca-Türkçe Ansiklopedik Lugat, haz: Aydın Sami Güneyçal, Ankara: Aydın Kitabevi Yayınları.
EREN Hasan (1991). “Edincik”, Türk Dili Aylık Dil Dergisi, Ankara: TDK Yayınları, S. 471, s. 137-140.
Evliya Çelebi (2001). Evliya Çelebi Seyahatnamesi, C. V. haz: Yücel Dağlı vd., İstanbul: Yapı Kredi Yayınları.
GENCOSMAN Kemal Zeki (1972). Türk Destanları, İstanbul: Hürriyet Yayınları.
GÜLHAN Abdülkerim (2007). “Edincikli Ravzi ve Divanı”, Balıkesir 2005 Sempozyumu Tebliğler Kitabı. Balıkesir Belediyesi Yayınları, s. 421-434.
LEVEND Agâh Sırrı (1957). Türk Edebiyatında Şehr-engizler ve Şehr-engizlerde İstanbul, İstanbul: İstanbul Enstitüsü Yayınları.
PAKALIN Mehmet Zeki (1993). Osmanlı Tarih Deyimleri ve Terimleri Sözlüğü, C. III. İstanbul: Milli Eğitim Basımevi.
PALA İskender (1995). Ansiklopedik Divan Şiiri Sözlüğü, C. I-II. Ankara: Akçağ Yayınları. Ravzî, Divan, Türk Dil Kurumu Kütüphanesi, Yaz. A. 500.
ŞÜKUN Ziya (1984). Farsça-Türkçe Lûgat, Gencinei Güftar Ferhengi Ziya, İstanbul: Milli Eğitim Basımevi.
TÜFEKÇİOĞLU Abdülhamit (2005). Edincik’te Türk Devri Mimarisi ve Mezar Taşları, Bursa: Edincik Belediyesi Kültür Yayınları.
UZUNÇARŞILI İsmail Hakkı (1341). Karesi Meşâhiri, İstanbul: Hüsn-i Tabiat Matbaası.
ÜZGÖR Tahir (1983). Edebiyat Bilgileri, İstanbul: Veli Yayınları.