SAĞLIK KURUMLARINDA MADDİ DURAN VARLIKLARIN TMS 16’YA GÖRE MUHASEBELEŞTİRİLMESİ
Küreselleşme ile birlikte, ülkeler ekonomik anlamda birbirleriyle daha çok iletişim içerisine girmişlerdir. Bu nedenle ülkeler arasında uluslararası düzeyde anlaşılabilir ve çok yönlü iletişime olan ihtiyaç önemli bir sorun olarak ortaya çıkmıştır. İşletmelerin muhasebe uygulamalarında zaman zaman farklılıklar yaşanabilmekte bu durum ise işletmeyle ilgili iç ve dış bilgi kullanıcıların kararlarını olumsuz etkileyebilmektedir. Bu türden sorunların ortadan kaldırılması veya azaltılması böylece ülkeler arası bilgi akışının daha anlaşılır ve güvenilir olması için bir takım uyumlaştırma çalışmaları yapılmış ve yapılmaktadır. Bu çalışmalar arasında ülkemiz muhasebe sistemine girmeye başlayan uluslararası muhasebe standartları ise önemli bir yere sahiptir. Bu standartlar içinde yer alan Türkiye Muhasebe Standardı (TMS) 16 Maddi Duran Varlılar Standardıdır. Bu standart özetle, maddi duran varlık unsurlarının muhasebe kayıtlarının nasıl yapılması gerektiğini ortaya koymaktadır. Bu çalışma, hastanelerin toplam varlıkları içerisinde hem nicelik hem nitelik hem de tutar olarak büyük bir öneme sahip olan maddi duran varlıklara ait edinim ve edinim sonrası harcamaların muhasebe kayıtlarının TMS 16 açısından değerlendirilmesi amacıyla yapılmıştır. Çalışmanın uygulamaya yönelik verileri özel bir hastaneden elde edilmiştir. Araştırmaya temel teşkil eden verilerin elde edilmesinde hastanede konuyla ilgili kişilerle nitel araştırma yöntemine dayalı görüşmeler yapılmış; maddi duran varlıklara ait kayıtlar analiz edilmiş ve ilgili birimlerde gözlem ve çalışmalar yapılmıştır. Bütün bu işlemler sonucunda elde edilen veriler, TMS 16’ya göre muhasebeleştirilmiş; mevcut uygulama ile standarda dönük uygulamalar karşılaştırılmak suretiyle benzerlik ve farklılıklara değinilmiştir.
ACCOUNTING FOR ACCORDING TO TURKISH ACCOUNTING STANDARDS 16 TANGIBLE FIXED ASSETS ACCOUNTING AT HEALTH INSTITUTIONS
As a result of globalization countries have much closer economic relationships between each other. Therefore at the international level between countries can be understood and multifaceted communication needs has emerged as a major problem. There may be occasional differences in the accounting practices of enterprises. In this case, the internal and external information related to the business can adversely affect the decisions of the users. In order to eliminate or mitigatesuch problems, a number of harmonization studies have been carried out in order to make the inter-country information flow more understandable and reliable. Among these studies, international accounting standards, which have started to enter our country's accounting system, have an important place. These standards are located in Turkey Accounting Standard 16 Tangible Fixed Assets is standard. This standard summarizes the accounting records of tangible fixed assets. This study was conducted in order to evaluate the accounting records of acquisition and acquisition expenses of tangible fixed assets which have great importance both in quantity, quality and amount within total assets of hospitals in terms of TAS 16. The data of the study were obtained from a private hospital. In the hospital, the interviews were conducted with the people on the subject based on the qualitative research method, the records of the tangible assets were analyzed and the observations and studies were conducted in the related units. The data obtained as a result of all these transactions are accounted for in accordance with TAS 16; similarities and differences are discussed by comparing current applications and standard oriented applications.
___
- Ağırbaş, İ. 2014. Sağlık Kurumlarında Finansal Yönetim ve Maliyet Analizi, Siyasal Kitapevi, Ankara,
1. Baskı, 295-296.
- Aslan, Ü. (2011). Karşılaştırmalı Maddi Duran Varlık Muhasebesi, Nisan Kitapevi, Eskişehir, 1.
Baskı,79-80.
- Bozdemir, E. 2016. Muhasebe Standartları Kapsamında Hastanelerde Hizmet Üretim Maliyetlerinin
Muhasebeleştirilmesi ve Bazı Öneriler, Mali Çözüm Dergisi, 26, 13-37.
- Bulut Deniz, M. ve Çukacı, Y. (2018). Mevcut Muhasebe Uygulamaları Ve Muhasebe Standartları
Açısından Önemlilik Kavramı Ve Maddi Olmayan Duran Varlıkların Bu Bağlamda
Değerlendirilmesi, Turkish Studies, 13(22), 147-163.
- Çoşkun, S. 2017. Ts En 15224-2012 Sağlık Hizmetleri - Kalite Yönetimi Standardının, Sağlık
Hizmetlerindeki Diğer Kalite Standartları İle Karşılaştırılması. Doktora Tezi. Okan Üniversitesi
Sağlık Bilimleri Enstitüsü, Sağlık Yönetimi Anabilim Dalı. İstanbul.
- Elliot, B. ve Elliot, J. (2007). Financial Accounting and Reporting, FT Prentice Hall,
Pearson Education,
England, 10th Edition.
- Erkan, M.,Elitaş, C. ve Ceran, Y. 2012. Dönem Sonu Muhasebe İşlemleri, Ekin Basın Yayın,Bursa,3.
Baskı, 176-180.
- Gökçen, G., Ataman Akgül, B. ve Çakırcı, C. 2006. Türkiye Muhasebe Standartları Uygulamaları, Beta
Yayınları, İstanbul, 1. Baskı, 2-153.
- Gücenme Gençoğlu, Ü. 2007. Türkiye Muhasebe Standartları ve Uygulamalar, İstanbul, Türkmen
Kitabevi, 3-9.
- Gündüz, E., Akar, Ç., Özgülbaş, N., Önce, S. 2002. Sağlık Kurumlarında Maliyet Yönetimi, (Ed: Kerim
Banar), Anadolu Üniversitesi, Eskişehir, 4-6.
- Hızarcı, U. 2015. Maddi Duran Varlıkların TMS 16 Maddi Duran Varlıklar Standardı İle Vuk Açısından
Karşılaştırmalı İncelenmesi, Okan Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, İşletme Anabilim
Dalı Muhasebe ve Denetim Programı, Yüksek Lisans Tezi, İstanbul.
- Kavuncubaşı, Ş. ve Yıldırım, S. 2010. Hastane ve Sağlık Kurumları Yönetimi, Siyasal Kitabevi, Ankara,
2. Baskı, 34-128.
- Kavuncubaşı, Ş. ve Kısa A. (2002). Sağlık Kurumları Yönetimi, (Ed. Nuray Uzkesici), Anadolu
Üniversitesi, Eskişehir, 80.
- Kaya,
A. G. 2012. Türkiye Muhasebe Standartlarına Göre Maddi Duran Varlıkların
Muhasebeleştirilmesi, Elektronik Sosyal Bilimler Dergisi, Cilt:11 Sayı: 39, 218-230.
- Kaya, U. 2007. Maddi Duran Varlıkların Elde Edilmesinde TMS 16 ve Vergi Kanunlarındaki
Düzenlemelerin Karşılaştırılması, Mali Çözüm Dergisi, 83.
- Kaya, U., Dinç, E. 2007. Türkiye Muhasebe Standartlarına Göre Maddi Duran Varlıkların Değerlenmesi
Ve Muhasebeleştirilmesi, Çukurova Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi.16 (2): 343-
364.
- Kıymetli Şen, İ. (2013). Maddi Duran Varlıklar (TMS 16) Standardın Üretim İşletmelerinde Satışların
Maliyetine Etkileri, Çankırı Karatekin Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi,
Cilt: 3, Sayı: 1, 21-36.
- Lazol, İ. 2017. Genel Muhasebe, Ekin Yayıncılık, Bursa, 23. Baskı, 164-190.
- Orhaner E., Biçer. E.B. ve Ilıman, E. 2016. TMS 2’ye Göre Sağlık İşletmelerinde Stokların
Değerlendirilmesi (Özel Hastane Örneği), Gazi Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, 3(7), 87-
108.
- Örten, R ve Bayırlı, R. 2007. TMS 16: Maddi Duran Varlıklar Standardına Göre Amortisman Ayırma
ve Muhasebe Uygulamaları-I,Yaklaşım Dergisi, No. 172, Nisan.
- Örten, R., Bayırlı, R. 2007. TMS 16’ya Göre, Maddi Duran Varlıkların Dönem Sonunda Değerlemesi
Ve Muhasebe Uygulamaları, Muhasebe ve Finansman Dergisi, 36: 34-49.
- Örten, R., Kaval, H., Karapınar, A. 2013.Türkiye Muhasebe - Finansal Raporlama Standartları (TMS–
TFRS). Yedinci Baskı. Ankara, Özbaran Ofset Matbaacılık, 193-220.
- Özerhan, Y., Yanık, S. 2012. Türkiye Muhasebe Standartları- Türkiye Finansal Raporlama Standartları.
Mu-Den A. Ş, Ankara 2. Baskı, 217-257.
- Parlakkaya, R. 2010. Uluslararası Muhasebe/Finansal Raporlama Standartları Kapsamında Maddi ve
Maddi Olmayan Duran Varlıklar, Nobel Yayın Dağıtım, Ankara, 1. Baskı, 2-38.
- Sağlık Bakanlığı, 1983. Yataklı Tedavi Kurumları İşletme Yönetmeliği, 13.01.1983 Tarih ve 17927
Mükerrer Sayılı Resmi Gazete, Ankara.
- Sağlık Bakanlığı, 2005. Sağlık Hizmetlerinin Yürütülmesi Hakkında Yönerge, Ankara.
- Sarıay, İ. 2012. Türkiye Muhasebe Standartlarına Göre Maddi Duran Varlıkların Değerlemesine İlişkin
Uygulamalar, Electronic Journal of Vocational Colleges, 110-124.
- Soyocak Özalp, S. (2018). Küreselleşme- Yerelleşme Bağlamında 6360 Sayılı Yasanın İl Özel İdareleri
Üzerinde Etkisi, Turkish Studies, 13(22),519-533.
- Şahin, E. 2010. Uluslararası Muhasebe Standartları Çerçevesinde Oluşturulan TMS 16, Tms-36, TMS-
38 Muhasebe Standartlarının Tekdüzen Muhasebe Sistemi İle Karşılaştırılması ve Çorum’da Bir
Sanayi İşletmesi Örneği, Hitit Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, İşletme Anabilim Dalı,
Yüksek Lisans Tezi, Çorum.
- TMS 16 Maddi Duran Varlıklara İlişkin Türkiye Muhasebe Standardı Hakkında Tebliğ
- Tugay, O. 2013. Maddi Duran Varlıklarda Amortisman Uygulamalarının TMS 16 ve Vergi Mevzuatı
Açısından İncelenmesi, Çukurova Üniversitesi İİBF Dergisi, Cilt:17.Sayı:2, 167-187.
- Yıldıztekin, İ. 2010. Türkiye Muhasebe Standartlarına Göre Duran Varlıkların Muhasebeleştirilmesiyle
İlgili Örnekler, Atatürk Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Dergisi, 24( 4): 259-287.