REHBERLE OKUMA YÖNTEMİNİN İLKOKUL ÖĞRENCİLERİNİN DİNLEDİĞİNİ ANLAMA DÜZEYLERİYLE AKICI OKUMA BECERİLERİNE ETKİSİ
Bu çalışmada, İlkokul 3. sınıf öğrencilerinin, dinlediklerini anlama ve okuma düzeylerini geliştirmede rehberle okuma yönteminin etkililiğinin belirlenmesi amaçlanmıştır. Çalışma nitel araştırma modellerinden eylem araştırması niteliğindedir. Araştırmanın örneklem grubunu İzmir ili Konak ilçesi Gürçeşme Leman Alptekin İlkokulu’nda öğrenim gören, akıcı okuma sorunu yaşayan 3 üçüncü sınıf öğrencisi oluşturmuştur. Araştırmada veri toplama aracı olarak, öğrencilerin okuma düzeyini belirmek için “Yanlış Analizi Envanteri”, “Okuma Metinleri” ve “Öğrencilerin Metin Okuma Ses Kayıtları”, dinleme becerisini ölçmek için “Dinlediğini Anlama Ölçeği” kullanılmıştır. Öğrencilere “Rehberle Okuma” yöntemi 8 hafta boyunca, her hafta bir okuma metni üzerinden toplam 32 saat uygulanmıştır. Uygulama boyunca öğrencilerin her çalışmada bir sesli okuması kayıt altına alınarak öğrencinin sesli okuma becerisi gözlenmiş, okuduklarını anlama düzeylerini ölçmek için ise her hafta metin değerlendirmesi yapılmıştır. Çalışmanın sonunda ön test ve son test sonuçları karşılaştırıldığında, rehberle okuma çalışmalarından sonra; öğrencilerin okuma ve anlama düzeyi “Endişe Düzeyinden” “Öğretim Düzeyine” yükselmiş ve okuma alanındaki yetersizliklerinde iyileşmeler görülmüş, dinlediklerini anlama düzeyleri ön test sonuçları; %56,44, %67, %52,48 iken son test sonuçlarının sırasıyla; %85,48, %86,48, %72,28 olduğu görülmüş ve ön testlere göre fark edilir bir artış belirlenmiştir. Sonuç olarak; rehberle okuma yönteminin, okuma güçlüğü yaşayan öğrencilerin okuma, okuduğunu ve dinlediğini anlama becerilerinin geliştirilmesine katkı sağladığı tespit edilmiştir. Ayrıca araştırma problemlerindeki etkinin gözlemlenmesi dışında öğrencilere çalışmanın sağladığı bir diğer fayda olarak, araştırmacının birebir çalışmaları ve yönlendirmeleriyle öğrenci yazılarının düzelmesi, soruya göre cevap yazma becerisinin gelişmesi, noktalama işaretlerini doğru kullanma konularında da öğrenci değerlendirme kağıtlarında fark edilir bir iyileşmenin gerçekleşmesi olmuştur. Bunun yanı sıra öğrencilerin sınıf öğretmenleri, süreç boyunca öğrencilerin okumalarında bir düzelme olduğunu, artık okuma çalışmaları esnasında öğrencilerin fazla heyecanlanmadıklarını, kelime atlamadıklarını, okuma yapmak için parmak kaldırdıklarını, uzun kelimeleri okumada daha az zorlandıklarını ve okuduklarını daha kolay anladıklarını ifade etmiştir. Öğrenci velileri ise çalışmanın öğrenciler için çok faydalı olduğunu gördüklerini, kendilerinin öğrencilere bu anlamda çok katkı sağlayamadıklarını bu tarz çalışmaların öğretmenler tarafından yapılmasının öğrencileri daha başarılı hale getireceğini belirtmiştir.
THE EFFECT OF GUIDED READING METHOD ON PRIMARY SCHOOL STUDENTS’ LISTENING COMPREHENSION LEVELS AND THEIR FLUENT READING SKILLS
In this study, it was aimed to determine the effectiveness level of guided reading method in improving the primary school third grade students’ listening comprehension and reading levels. The study was designed as an action research, which is of the qualitative research models. The sample group of the research was composed of 3 third grade students with fluent reading problems studying in Gemlik Leman Alptekin Primary School in Konak District of İzmir Province. As the data collection tools, “Error Analysis Inventory”, “Reading Texts” and “Voice Recordings of the Students’ Reading Texts” were used in the research to measure the students' reading levels and “Listening Comprehension Scale” was used to measure their listening skills. “Guided Reading” method was applied to the students for 8 weeks, one reading text each week, for a total of 32 hours. Throughout the application, while the students’ reading skills were observed by recording their voice readings in each study, the text evaluation was performed each week to measure their reading comprehension levels. At the end of the study, when the pre-test and post-test results were compared, it was revealed that after guided reading practices, the students reading comprehension levels increased from “Anxiety Level” to “Teaching Level” and that reformations were detected in their reading deficiencies; while their pre-test scores were 56,44%, 67%, and 52,48%, respectively, their post-test scores were 85,48%, 86,48%, and 72,28%, respectively, which corresponded to a significant increase. As a result, it was revealed that guided reading contributed to the improvement of the reading, reading comprehension and listening comprehension skills of the students with reading difficulties. Besides, another benefit provided by studying with the students apart from observing the effect in the research problems is the improvement of the students' writing with one-to-one practices and guidance of the researcher, the improvement of their answer writing skills according to the question asked and the significant improvement in their assessment papers related to correct use of language. In addition to this, while the class teachers of the students indicated that there was an improvement in the students’ reading during the process, they were no longer excited about reading, they did not skip the words, they raised fingers to read, they had less difficulty in reading longer words and easily understood what they read, the parents of the students stated that the study process was really beneficial for the students, that they could not make much contribution to the students in this regard, and that performing such studies by the teachers would lead the students to be more successful.
___
- Akyol, H., ve Kodan, H. (2016). Okuma Güçlüğünün Giderilmesine Yönelik Bir Uygulama: Akıcı
Okuma Stratejilerinin Kullanımı. OMÜ Eğt. Fak. Derg, 35(2), 7-2. doi:
10.7822/omuegd.35.2.1
- Aytaş, G. (2005). Okuma Eğitimi. Türk Eğitim Bilimleri Dergisi, 3(4).
- Başaran, M. (2013). Okuduğunu Anlamanın Bir Göstergesi Olarak Akıcı Okuma. Kuram ve
Uygulamada Eğitim Bilimleri, 13 (4), 2277-2290. DOI: 10.12738/estp.2013.4.1922
- Baştuğ , M., ve Keskin, H. K. ( 2012). Akıcı Okuma Becerileri ile Anlama Düzeyleri (Basit ve
Çıkarımsal) Arasındaki İlişki. Ahi Evran Üniversitesi Kırşehir Eğitim Fakültesi Dergisi
(KEFAD,) Cilt 13, Sayı 3, Aralık 2012, Sayfa 227-244.
- Baydık, B., Ergül, C., ve Kudret, Z. B. (2012 ).Okuma Güçlüğü Olan Öğrencilerin Okuma Akıcılığı
Sorunları ve Öğretmenlerinin Bu Sorunlara Yönelik Öğretim Uygulamaları. İlköğretim
Online, 11(3), 778-789, 2012.
- Belet, D. (2007). Öğrenme Stratejilerinin Okuduğunu Anlama Ve Yazma Becerileri İle Türkçe
Dersine İlişkin Tutumlara Etkisi. Eğitimde Kuram ve Uygulama Şefik Yaşar Journal of
Theory and Practice in Education, 3 (1), 69-86.
- Büyüköztürk, Ş., Kılıç Çakmak, E., Akgün, Ö., E., Karadeniz, Ş., ve Demirel, F. (2014). Bilimsel
Araştırma Yöntemler. (On sekizinci baskı). Ankara: Pegem Akademi Yayıncılık
- Coşkun, E. (2002). Okumanın Hayatımızdaki Yeri ve Okuma Sürecinin Oluşumu. TÜBAR-9(2),
234.
- Çaycı, B. ve Demir M.K. (2006). Okuma ve Anlama Sorunu Olan Öğrenciler Üzerine Karşılaştırmalı
Bir Çalışma. Türk Eğitim Bilimleri Dergisi, Güz, 4(4), 438.
- Çeliktürk Sezgin, Z. ve Akyol, H. (2015). Okuma Güçlüğü Olan Dördüncü Sınıf Öğrencisinin
Okuma Becerilerinin Geliştirilmesi. Turkish Journal of Education, 4(2), 4-16.
- Doğan, Y. (2009). Konuşma Becerisinin Geliştirilmesine Yönelik Etkinlik Önerileri. Türk Eğitim
Bilimleri Dergisi, 7(1), 185-204. İletişim 2003/18.
- Doğan, Y. (2016). Dinleme Eğitimi (Dördüncü baskı). Ankara: Pegem Akademi Yayıncılık ISBN
978-605-364-186-5 DOI 10.14527/9786053641865.
- Duran, E., ve Sezgin, B. (2012). Rehberli Okuma Yönteminin Akıcı Okumaya Etkisi. GEFAD /
GUJGEF, 32(3), 633-655.
- Dündar, H., & Akyol, H. (2014). Okuma Ve Anlama Problemlerinin Tespiti Ve Giderilmesine Ilişkin
Örnek Olay Çalışması. Eğitim ve Bilim, 39(171), 361-377.
- Emiroğlu, S., ve Pınar F. N. (2013). Dinleme Becerisinin Diğer Beceri Alanları İle İlişkisi Turkish
Studies - International Periodical For The Languages, Literature and History of Turkish or
Turkic, 8(4), 769-782.
- Epçaçan, C. (2013). Temel Bir Dil Becerisi Olarak Dinleme ve Dinleme Eğitimi. Adıyaman
Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi Türkçenin Eğitimi Öğretimi Özel Sayısı Issn:
1308–9196, 6(11), 335.
- Göçer, A. (2007). Bir Öğrenme Alanı Olarak Anlama Eğitimi ve Türkçe Öğretimindeki Yeri. Sosyal
Bilimler Enstitüsü Dergisi, 23(2), 17-39.
- Kaman, Ş., ve Şahin, A. (2013). İlköğretim Üçüncü Sınıf Öğrencilerinin Okuma Düzeylerinin
Geliştirilmesine Akıcı Okuma Stratejilerini Kullanmanın Etkisi. Adıyaman Üniversitesi
Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi Türkçenin Eğitimi Öğretimi Özel Sayısı Issn: 1308–9196,
6(11), 639-657.
- Kardaş İşler, N. ve Şahin, A.E. (2016). Bir İlkokul 4. Sınıf Öğrencisinin Okuma Bozukluğu Ve
Anlama Güçlüğü: Bir Durum Çalışması. Ana Dili Eğitimi Dergisi, 4(2), 174-186.
- MEB. (2008). İlköğretim Türkçe Dersi Öğretim Programı ve Kılavuzu (1-5. Sınıflar). Ankara: Millî
Eğitim Bakanlığı.
- MEB. (2018). Türkçe Dersi Öğretim Programı (İlkokul ve Ortaokul 1, 2, 3, 4, 5, 6, 7 ve 8. Sınıflar).
Ankara: Millî Eğitim Bakanlığı.
- Melanlıoğlu, D. (2012). Dinleme Becerisine Yönelik Ölçme Değerlendirme Çalışmalarında Üstbiliş
Stratejilerinin Kullanımı. Turkish Studies - International Periodical For The Languages,
Literature and History of Turkish or Turkic, 7(1), 1583-1595.
- N’Namdi, K. A. (2005). Guide to Teaching Reading at the Primary School Level .UNESCO 2005
Printed in France (ED-2005/WS/28 CLD 21709) 25 Temmuz 2018 tarihi sat 23:00’da
https://eric.ed.gov/?id=ED495644 adresinden alınmıştır.
- Özbay, M.ve Melanlıoğlu, D. (2012). Türkçe Öğretim Programlarının Dinleme Becerisi Bakımından
Değerlendirilmesi. Turkish Studies - International Periodical For The Languages, Literature
and History of Turkish or Turkic, 7(1), 87-97.
- Rasinski, T. V. (2004). Assessing Reading Fluency. HI: Pacific Resources for Education and
Learning, Honolulu
- Rasinski, T. V. (2004). Creating Fluent Readers Educational Leadership. Educational Leadership,
61, 46–51.
- Sarıpınar, E. G., ve Erden, G. (2010). Okuma Güçlüğünde Akademik Beceri ve Duyusal-Motor
İşlevleri Değerlendirme Testlerinin Kullanılabilirliği. Gazi Üniversitesi Ankara Üniversitesi
Türk Psikoloji Dergisi, 25 (65), 56-66.
- Uzunkol, E. (2013). Akıcı okuma sürecinde karşılaşılan sorunların tespiti ve giderilmesine yönelik
bir durum çalışması. Mersin Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 9(1), 70-83.
- Yılmaz, M. (2008), Türkçede Okuduğunu Anlama Becerilerini Geliştirme Yolları. Mustafa Kemal
Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 5(9), 131-139.