HASAN BAKIRCI, MURAT CANCAN, Bilal UZUNYOL

ORTAOKUL ÖĞRETMENLERİNİN BİLGİ VE İLETİŞİM TEKNOLOJİLERİNE YÖNELİK TUTUMLARI VE GÖRÜŞLERİ

Bu çalışma, ortaokul kademesinde fen bilimleri ve matematik öğretmenlerinin Bilgi ve İletişim Teknolojileri (BİT)'ne yönelik tutumlarını ve amaçlamaktadır. Çalışmada, betimsel yaklaşımlardan ilişkisel tarama modeli kullanılmıştır. Çalışma grubu, 2016-2017 eğitim-öğretim yılı bahar döneminde ortaokul kademesinde görev yapan 90 fen bilimleri ve 90 matematik öğretmeni olmak üzere toplam 180 katılımcıdan oluşmaktadır. Çalışma grubu içerisinde fen bilimleri ve matematik öğretmenlerinden beşer kişi olmak üzere toplamda 10 öğretmen ile mülakat yapılmıştır. Mülakat yapılan öğretmen seçiminde, Bilgi ve İletişim Teknolojileri Tutum Ölçeği (BİTTÖ)'nin puanları ve katılımcıların gönüllü olmaları dikkate alınmıştır. Çalışmada, BİTTÖ ve yarı yapılandırılmış mülakat formu ile veriler toplanmıştır. Araştırmada elde edilen nicel veriler; Mann Whitney U Testi ve Kruskal Wallis Testi kullanılarak analiz edilmiştir. Nitel veriler ise içerik ve betimsel analize tabi tutularak analiz edilmiştir. Yapılan analizler sonucunda, fen bilimleri ve ortaokul matematik öğretmenlerinin BİT'e yönelik olumlu tutuma sahip oldukları görülmüştür. Ayrıca erkek öğretmenler ile kadın öğretmenlerin BİT'e yönelik tutum puanları arasında ve öğretmenlerin kıdem yılları arasında istatiksel olarak anlamlı bir farklılığın olmadığı tespit edilmiştir. Elde edilen nitel veriler incelendiğinde, öğretmenlerin büyük çoğunluğunun BİT'in görselliği sağlaması, bilgiye hızlı ulaşma imkânı sağlaması, öğrencilerin ilgisini çekmesi, dersi eğlenceli hale getirmesi ve etkili bir öğretimin gerçekleştirilmesini sağlamasından dolayı derslerinde kullandıklarını ifade etmişlerdir. BİT'in akademik başarıyı ve öğretim hizmetinin niteliğini artırdığı belirlenmiştir

ATTITUDES AND VIEWS OF SECONDARY SCHOOL TEACHERS FOR INFORMATION AND COMMUNICATION TECHNOLOGIES

The purpose of this study was to determine the science and elementary mathematics teachers’ attitudes toward Information and Communication Technologies (ICT), and their views on the usage of the ICT. The relational search model of the descriptive approach was used for the study. The study was conducted with 90 science teachers and 90 elementary mathematics teachers during the spring semester of 20162017 academic years. There had interviews with five science and five mathematics teachers from the study group. In the selection of interviewed teachers, the scores of the Information and Communication Technologies Attitude Scale (ICTAS), and the willingness were taken into account. The data were obtained with ICTAS and semi-structured interview form. Quantitative data obtained in the study were analyzed using Mann Whitney U Test and Kruskal Wallis Test. Qualitative data were analyzed by content and descriptive analysis. It has been determined that science teachers and elementary mathematics teachers have a positive attitude towards ICT in the findings of study. It was also determined that there was no statistically significant difference between male and female teachers' attitude scores toward ICT and between teachers' seniority years. The vast majority of the teachers had stated that they use ICT due to visuality, quick access to information, attracting student's interest, making the lessons fun and effective teaching. It has been determined that ICT has increased academic success and the quality of teaching. By conducting a research involving literature, social, science and mathematics teachers, it is possible to compare the attitudes of different branches toward ICT and their usage of it

PDF

___

Adıgüzel, A. (2010). İlköğretim okullarında öğretim teknolojilerinin durumu ve sınıf öğretmenlerinin bu teknolojileri kullanma düzeyleri. Dicle Üniversitesi Ziya Gökalp Eğitim Fakültesi Dergisi, 15, 1-17.
Agbatogun, A. (2010). Self-concept, computer anxiety, gender and attitude towards interactive computer Technologies: A predictive study among Nigerian teachers. International Journal of Education and Development Using Information and Communication Technology. 6(2). 55-68.
Akdeniz, A. R., Öztürk, M. ve Bakırcı, H. (2017). Bilgisayar destekli öğretim uygulamalarının sekizinci sınıf öğrencilerinin fen dersi akademik başarılarına ve bilginin kalıcılığına etkisi. Hasan Ali Yücel Eğitim Fakültesi Dergisi, 14(2), 59-77.
Akın, M. (2007). Bilgisayar ve internet teknolojilerinden yararlanmanın uygulama alan bilgisi oluşturma yönünde etkisi (Erzincan Eğitim Fakültesi örneği). Erzincan Eğitim Fakültesi Dergisi, 9(2), 48-70.
Akpınar, Y. (2003). Öğretmenlerin yeni bilgi teknolojileri kullanımında yükseköğretimin etkisi: İstanbul okulları örneği. The Turkish Online Journal of Educational Technology, 2(2), 79- 96.
Akyüz, H. İ., Pektaş, M., Kurnaz, M. A., ve Memiş, E. K. (2014). Akıllı tahta kullanımlı mikro öğretim uygulamalarının fen bilgisi öğretmen adaylarının tpab’larına ve akıllı tahta kullanımına yönelik algılarına etkisi. Cumhuriyet International Journal of Education, 3(1), 1-14.
Albirini. (2006). Teachers’ attitudes toward information and communication technologies: The case of Syrian EFL teachers. Computers & Education, 47, 373-398.
Aral, N., Ayhan Bütün, A., Ünlü, Ö., Erdoğan, N., ve Ünal, N. (2006). Anaokulu ve anasınıfı öğretmenlerinin bilgisayara yönelik tutumlarının incelenmesi. Elektronik Sosyal Bilimler Dergisi, 6(19), 25-32.
Arslan, S., Kutluca, T., ve Özpınar, İ. (2011). Investigating mathematics teacher candidates’ opinions about using information. Cypriot Journal of Educational Sciences. 2, 75-82.
Atalay, N. ve Anagün, Ş. S. (2014). Kırsal alanlarda görev yapan sınıf öğretmenlerinin bilgi ve iletişim teknolojilerinin kullanımına ilişkin görüşleri. Eğitimde Nitel Araştırmalar Dergisi, 2(3), 9-27.
Aydoğdu, B., Özcan, E ve Ergin, Ö. (Mayıs, 2008). Fen bilgisi öğretmen ve öğretmen adaylarının bilgisayara karşı tutumları ve bilgisayar kullanma düzeyleri. 8. Uluslararası Eğitim Teknolojileri Kongresi, Anadolu Üniversitesi, Eskişehir.
Ayvacı, H. Ş., Bakırcı, H. ve Başak, M. H. (2014). Fatih projesinin uygulama sürecinde ortaya çıkan sorunların idareciler, öğretmenler ve öğrenciler tarafından değerlendirilmesi. Yüzüncü Yıl Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 11(1), 20-46.
Bakırcı, H. ve Günbatar, M. S. (2017). Öğretmen adaylarının bilgi okuryazarlık düzeyleri ile bilgi ve iletişim teknolojilerine yönelik tutumları. Ahi Evran Üniversitesi Kırşehir Eğitim Fakültesi Dergisi, (Basımda).
Baki, A. (2015). Integration of technology into mathematics teaching: past, present and future. S. C. Cho (Ed), Selected Regular Lectures from the 12th International Congress on Mathematical education, 17-26. Springer International Publishing.
Baki, A., Aydın Yalçınkaya, H., Özpınar, İ. ve Çalık Uzun, S. (2009). İlköğretim matematik öğretmenleri ve öğretmen adaylarının öğretim teknolojilerine bakışlarının karşılaştırılması. Turkish Journal of Computer and Mathematics Education, 1(1), 65-85.
Bauer, J., & Kenton, J. (2005). Toward technology integration in the school why it isn’t happening. Journal of Technology and Teacher Education, 13(4), 519-547.
Bozkurt, A., Bindak, R. ve Demir, S. (Mart, 2010). Efficient use of computer mathematics teacher’s eligibility qualifications and they worked environment. 10th International Educational Technology Conference (IETCS), Sözlü Bildiri, İstanbul.
Buabeng-Andoh, C. (2017). An investigation of educational use of information and communication technology from the perspectives of Ghanaian students. International Journal of Information and Communication Technology Education (IJICTE), 13(3), 40-52.
Büyüköztürk, Ş. (2010). Sosyal bilimler için veri analizi el kitabı. Ankara: Pegem Akademi Yayınları.
Christanse, R. (2002). Effects of technology integration education on the attitudes of teachers and students. Journal of Research on Technology in Education, 34(4), 411-434.
Cüre, F. ve Özdener, N. (2008). Öğretmenlerin bilgi ve iletişim teknolojileri uygulama başarıları ve BİT’e yönelik tutumları. Hacettepe Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 34, 41-53.
Çakır, R., ve Oktay, S. (2013). Bilgi toplumu olma yolunda öğretmenlerin teknoloji kullanımları. Gazi Üniversitesi Endüstriyel Sanatlar Eğitim Fakültesi Dergisi, Sayı: 30, 35-54.
Çakır, R., ve Yıldırım, S. (2009). What do computer teachers think about the factors affecting technology integration in schools? Elementary Education Online, 8(3), 952-964.
Çelebi-Uzgur, B., ve Aykaç, N. (2016). Bilişim teknolojileri ve yazılım dersi öğretim programının öğretmen görüşlerine göre değerlendirilmesi (Ege Bölgesi Örneği), Mustafa Kemal Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 13(34), 273-297.
Çelik, S., Karakuş, T., Kurşun, E., Göktaş, Y. ve Özben, M. (2017). Teknoloji destekli öğrenme ortamlarında öğretmenlerin ve öğrencilerin karşılaştığı sorunlar. Journal of Education and Future. 12, 67-83.
Çetin, O., Çalışkan, E. ve Menzi, N. (2012). Öğretmen adaylarının teknoloji yeterlilikleri ile teknolojiye yönelik tutumları arasındaki ilişki. İlköğretim Online, 11(2), 273-291.
Dikmen, M., ve Tuncer, M. (Mayıs, 2017). Bilgisayar destekli animasyon kullanımının akademik başarıya etkisi: bir meta analiz çalışması. 11. Uluslararası Bilgisayar ve Öğretim Teknolojileri Sempozyumu, İnönü Üniversitesi. Malatya.
Emre, G, Kaya, Z., Özdemir, T. Y., ve Kaya, O. N. (Mayıs, 2011). Akıllı tahta kullanımının fen ve teknoloji öğretmen adaylarının hücre zarının yapısı konusundaki başarılarına ve bilgi teknolojilerine karşı tutumlarına karşı etkileri. 6th International Advanced Technologies Symposium, Elazığ, Türkiye.
Erdemir, N., Bakırcı, H., ve Eyduran, E. (2009). Öğretmen adaylarının eğitimde teknolojiyi kullanabilme özgüvenlerinin tespiti. Türk Fen Eğitimi Dergisi, 6(3), 99-108.
Fisher, T. (2017). Information and communication technologies and teachers' work. Canadian Journal of Educational Administration and Policy, (32).
Frankel, J. R., Wallen, N. E., & Hyun, H. H. (2012). How to design and evaluate research in education (Eighth Edition). New York: McGraw Hill.
Gerçek, C., Köseoğlu, P., Yılmaz, M. ve Soran, H. (2006). Öğretmen adaylarının bilgisayar kullanımına yönelik tutumlarının çeşitli değişkenler açısından incelenmesi. Hacettepe Eğitim Fakültesi Dergisi, 30, 130-139.
Frankel, J. R., Wallen, N. E. & Hyun, H. H. (2012). How to design and evaluate research in education (Eighth Edition). New York: McGraw Hill.
Halmatov, M., Okur Akçay, N. ve Ekin, S. (2017). Teknolojik araçların sınıfta kullanımına ilişkin okul öncesi öğretmenlerinin görüşleri. Turkish Studies International Periodical for the Languages, Literature and History of Turkish or Turkic, 12(11), 95-108.
Hermans, R., Tondeur, J., Van Braaak, J. & Valcke, M. (2008). The impact of primary school teachers’ educational beliefs on the classroom use of computers. Computers and Education, 51(4), 1499-1509.
Hew, K. F., & Brush, T. (2007). Integration technology into K-12 teaching and learning: Current knowledge gaps and recommendations for future research. Education Technology Research and Development, 55(3), 223-252.
Hixon, E., & Buckenmeyer, J. (2009). Revisiting technology integration in schools: Implications for professional development. Computers in the Schools, 26(2), 130-146.
Jeong, H. I., & Kim, Y. (2017). The acceptance of computer technology by teachers in early childhood education. Interactive Learning Environments, 25(4), 496-512.
Kahyaoğlu, M. (2011). İlköğretim öğretmenlerinin fen ve teknoloji dersinde yeni teknolojileri kullanmaya yönelik görüşleri. Eğitim Bilimleri Araştırmaları Dergisi. 1(1), 79-96.
Kaleli Yılmaz, G. (2015). The views of mathematics teachers on the factors affecting the integration of technology in mathematics courses. Australian Journal of Teacher Education. 40(8), 131- 148.
Kaplan, A., Öztürk, M., Doruk, M., ve Duran, M. (2016). Matematik dersinde bilgisayar kullanımına yönelik zihinsel engelliler öğretmenlerinin görüşleri. Hasan Ali Yücel Eğitim Fakültesi Dergisi, 2(25), 73-87.
Karakaş, H., ve Doğan, A. (2017). Sınıf öğretmenlerinin sınıfta kullandıkları bilgi iletişim teknolojilerine yönelik olumsuz tutumları ve yaşadıkları sorunlar. Hitit Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 10(1), 629-654.
Karaoğlan, B., Cavaş, B., Kışla, T., & Cavaş, P. (2007). Fen bilgisi öğretmenlerinin bilgi ve iletişim teknolojilerini kullanma bilgi ve becerilerinin araştırılmasına ve geliştirilmesine yönelik bir araştırma. TUBİTAK Projesi. No: SOBAG-104K034.
Karasar, N. (2012). Bilimsel Araştırma Yöntemi. Ankara: Nobel Akademik Yayıncılık.
Karataş, F. ve Aslan Tutak, (2017). Lise matematik öğretmenlerinin teknolojik pedagojik alan bilgileri ve teknolojiyi bütünleştirme öz-yeterlilikleri. Mustafa Kemal Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 14(37), 180-198.
Kaya, H. ve Aydın, F. (2011). Sosyal bilgiler dersindeki coğrafya konularının öğretiminde akıllı tahta uygulamalarına ilişkin öğrenci görüşleri. Journal of World of Turks, 3(1), 179-189.
Kim, C., Kim, M., Lee, C., Spector, M., & DeMeester, K. (2013). Teacher beliefs and technology integration. Teaching and Teacher Education, 29, 76-85.
Koç, A., ve Ayık, Y. Z. (2017). Sosyal medya destekli eğitim: 6. ve 7. sınıf fen bilimleri ve İngilizce derslerinde sosyal ağ kullanımının öğrencilerin akademik başarılarına etkisi. Avrupa Bilim ve Teknoloji Dergisi, 6(10), 7-19.
Korkmaz, Ö., ve Demir, B. (2012). Millî Eğitim Bakanlığı hizmet içi eğitimlerinin öğretmenlerin bilgi ve iletişim teknolojilerine ilişkin tutumlarına ve bilgisayar öz-yeterliklerine etkisi. Eğitim Teknolojisi Kuram ve Uygulama, 2(1), 1-18.
Kreijns K., Vermeulen M., Kirschner P. A., Buuren H., & Acker F. (2013). Adopting the integrative model of behavior prediction to explain teachers’ willingness to use ICT: A perspective for research on teachers’ ICT usage in pedagogical practices. Technology, Pedagogy and Education, 22(1), 55-71.
Kula, A., ve Deryakulu, D. (2017). Farklı branşlarda öğretmenlerin bilgi ve iletişim teknolojilerini derslere kaynaştırmaya yönelik görüş, uygulama ve önerileri. Eğitim Teknolojisi Kuram ve Uygulama, 7(2), 73-92.
Kuşkaya Mumcu, F. (2017). Öğretmen adaylarının bilgi ve iletişim teknolojilerini öğrenme ve öğretme sürecine entegre etmeye hazır olmaları: Bilgi ve inançtaki değişim. Eğitim Teknolojisi Kuram ve Uygulama, 7(1), 31-56.
Martinovic, D., & Zhang, Z. (2012). Situating ICT in the teacher education program: Overcoming challenges, fulfilling expectations. Teaching and teacher education: An International Journal of Research and Studies, 28(3), 461-469.
Mccannon, M., & Crews, T.B. (2000). Assessing the technology training needs of elementary school teachers. Journal of Technology and Teacher Education, 8(2), 111-121.
McMillan, J. H., & Schumacher, S. (2010). Research in education: Evidence-based inquiry (7th ed.). Boston, MA: Pearson Education, Inc.
Mehlhoff, C. E. (2001). Knowledge, commitment and attitudes of home economics faculty towards computer. Home Economic Research Journal, 17(4), 300-308.
Mei, B., Brown, G. T., & Teo, T. (2017). Toward an understanding of preservice English as a foreign language teachers’ acceptance of computer-assisted language learning 2.0 in the people’s republic of china. Journal of Educational Computing Research, Online First.
Millî Eğitim Bakanlığı (2012). Fatih projesi uzaktan eğitim projesi. http://www.eba.gov.tr adresinde 10.09.2017 tarihinde ulaşılmıştır.
Millî Eğitim Bakanlığı. (2013). İlköğretim kurumları fen bilimler dersi (3, 4, 5, 6, 7 ve 8. sınıflar) öğretim programı. Ankara: Devlet Kitapları Basım Evi.
Miles, M. B. & Huberman, A. M. (1994). Qualitative data analysis. California, USA: Sage.
Nutt, J. (2010). Professional educators and the evolving role of ICT in schools: Perspective report. http://www.ictliteracy.info/rf.pdf/ICTinSchools.pdf. Erişim Tarihi: 03.12.2017.
Ocak, M. A., ve Akdemir, O. (2008). An investigation of primary school science teacher’s use of computer applications. The Turkish Online Journal of Educational Technology,7(4), 54-60.
Öçal, M. F., ve Şimşek, M. (2017). Matematik öğretmen adaylarının FATİH Projesi ve matematik eğitiminde teknoloji kullanımına yönelik görüşleri. Turkish Online Journal of Qualitative Inquiry, 8(1), 91-121.
Özpınar, İ., ve Arslan, S. (2017). Ortaokul matematik öğretmenlerinin matematiksel iletişim becerisine yönelik görüşlerinin incelenmesi. Turkish Studies International Periodical for the Languages, Literature and History of Turkish or Turkic. 12(17), 337-356.
Pierson, M. (2001). Technology practice as a function of pedagogical expertise. Journal of Research on Computing in Education, 33(4), 413-429.
Roblyer, M., & Edwards, J. (2005). Integrating educational technology into teaching. (4th Ed.), Upper Saddler, NJ: Prentice-Hall.
Seferoğlu, S. S., Akbıyık, C., ve Bulut, M. (2008). İlköğretim öğretmenlerinin ve öğretmen adaylarının bilgisayarların öğrenme/öğretme sürecinde kullanımı ile ilgili görüşleri. Hacettepe Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi. 35, 273-283.
Tanık Önal, N. (2017). Bilgi ve iletişim teknolojileri kullanımı: Fen bilgisi öğretmen adayları görüşleri. International Journal of Active Learning, 2(1). 1-21.
Tataroğlu, B. (2009). Matematik öğretiminde akıllı tahta kullanımının 10. sınıf öğrencilerinin akademik başarıları, matematik dersine karşı tutumları ve öz-yeterlik düzeylerine etkileri. Yayımlanmamış yüksek lisan tezi, Eğitim Bilimler Enstitüsü, Dokuz Eylül Üniversitesi, İzmir.
Teo, T., Chai, C. S., Hung, D., & Lee, C. B. (2008). Beliefs about teaching and uses of technology among pre-service teachers. Asia-Pacific Journal of Teacher Education, 36(2), 163–174.
Tondeur, J., van Braak, J., Ertmer, P. A., & Ottenbreit-Leftwich, A. (2017). Understanding the relationship between teachers’ pedagogical beliefs and technology use in education: a systematic review of qualitative evidence. Educational Technology Research and Development, 65(3), 555-575.
Tosuntaş, Ş. B., Karadağ, E. ve Orhan, S. (2015). The factors affecting acceptance and use of interactive whiteboard within the scope of FATIH project: A structural equation model based on the unified theory of acceptance and use of technology. Computer & Education, 81, 169- 178.
Tsitouridou, M., & Vryzas, K. (2003). Early childhood teachers attitudes towards computer and information technology: The case of Greece. Information Technology in Childhood Education Annual, 1, 187-207.
Turan, İ. ve Çorapçı, S. (2017). Sosyal bilgiler öğretiminde öğretim teknolojileri ve materyal tasarımı dersinin etkililiğinin incelenmesi. Turkish Studies International Periodical for the Languages, Literature and History of Turkish or Turkic. 12(18), 671-686.
Wu, Y. C. J., Pan, C. I., & Yuan, C. H. (2017). Attitudes towards the use of information and communication technology in management education. Behavior & Information Technology, 36(3), 243-254.
Yaghi, H. M. (2001). Subject matter as a factor in educational computing by teachers in international settings. Journal of Educational Computing research, 24, 139-154.
Yavuz, S., ve Coşkun, A. E. (2008). Sınıf öğretmenliği öğrencilerinin eğitimde teknoloji kullanımına ilişkin tutum ve düşünceleri. Hacettepe Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 34, 276–286.
Yıldırım, A., ve Şimşek, H. (2011). Sosyal bilimlerde araştırma yöntemleri. Ankara: Seçkin Publishing.
Yılmaz, M. (2007). Sınıf öğretmeni yetiştirmede teknoloji eğitimi. Gazi Üniversitesi Gazi Eğitim Fakültesi Dergisi, 27(1), 155-167.
Yorgancı, S. ve Terzioğlu, Ö. (2013). Matematik öğretiminde akıllı tahta kullanımının başarıya ve matematiğe karşı tutuma etkisi. Kastamonu Eğitim Dergisi, 21(3), 919-930.
Zengin, F. K., Kırılmazkaya, G. ve Keçeci, G. (2012). Akıllı tahta kullanımının fen ve teknoloji dersindeki başarı ve tutuma etkisi. e-Journal of New World Sciences Academy, 7(2), 531- 537.