197103

ORTAOKUL ÖĞRENCİLERİNİN MEDYA OKURYAZARLIK DÜZEYLERİ

21. yüzyılın okuryazarlık yaklaşımı olarak kabul edilen medya okuryazarlığı Batılı ülkelerde 1930'lu yıllarda başlamış olmasına rağmen başlanmıştır. Bu konuda yapılan çalışmalar sonucunda İlköğretim Seçmeli Medya Okuryazarlığı Dersi Öğretim Programı uygulamaya konmuştur. Böylece seçmeli bir ders olan Medya Okuryazarlığı, ilköğretim okullarının 6, 7 ve 8. sınıflarında yürütülmeye başlanmıştır. İlk yıllarda 1 saat olan ders süresi 2012 yılında yapılan değişiklikle 2 saate çıkarılmıştır. Yine yapılan değişiklikle not ile değerlendirilmeye başlanmıştırBu araştırmada, ortaokul öğrencileri içinden Medya Okuryazarlığı dersini almayan 6. sınıf öğrencileri ile Medya Okuryazarlığı dersini alan 8. sınıf öğrencilerinin medya okuryazarlık düzeylerinin ortaya konması amaçlanmıştır. Bu amaç doğrultusunda ortaokul 6 ve 8. sınıf öğrencilerinin medya okuryazarlık düzeyleri; ortalama puan, sınıf ve cinsiyete göre incelenmiştir. Tarama modelinin kullanıldığı bu araştırmada veriler, Tüzel (2012a) tarafından geliştirilen "Medya Okuryazarlığı Ölçeği" ile elde edilmiştir. Araştırmada elde edilen veriler SPSS 21.0 programı kullanılarak analiz edilmiştir. Niceliksel verilerin karşılaştırılmasında iki grup arasındaki farkı tespit etmek için t-testi kullanılmıştır. Veriler değerlendirilirken tanımlayıcı istatistiksel metotlar (sayı, yüzde, ortalama, standart sapma) kullanılmıştır. Araştırmanın sonuçları 6 ve 8. sınıf öğrencilerinin medya okuryazarlık düzeylerinin iyi düzeyde olduğunu göstermektedir. Ayrıca ortaokul 6 ve 8. sınıf öğrencilerinin medya okuryazarlık düzeyleri; sınıfa ve cinsiyete göre anlamlı bir farklılık göstermemiştir

MEDIA LITERACY LEVELS OF SECONDARY SCHOOL STUDENTS

Although, media literacy which was regarded as the literacy approach of 21st century came to light in Western countries in 1930s, it began to be considered important since the beginning of 2000s in Turkey. As a result of efforts made in this regard, Primary Elective Media Literacy Curriculum has begun to be implemented. Thus, Media Literacy which is an elective course has begun to be carried out in 6th, 7th and 8th grades of elementary schools. Course duration determined as 1 hour in the first year was increased to 2 hours according to the amendment made in 2012. Also another amendment was made to change the evaluation system as point scoring system. In this study, it is aimed to reveal the level of media literacy of 6th grade students who doesn’t take the media literacy course and the 8th grade students taking the media literacy course. In accordance with this purpose, the levels of media literacy of 6th and 8th grade students were analyzed in terms of their scores, grades and genders. The survey method was used in this study. The data was obtained by using “Media Literacy Scale" developed by Tüzel (2012a). The data obtained in the study were analyzed using SPSS 21.0 software. For the comparison of quantitative data t-test was used in order to determine the difference between two samples. Data were analyzed by using descriptive statistical methods (number, percentage, mean, standard deviation). Results of the study showed that media literacy levels of 6th and 8th grade students were in a good level. In addition, there was no significant difference on the media literacy levels of 6th and 8th grade student in terms of grades and gender

PDF

___

Akaydın, Ş. ve Kurnaz, H. (2015). Türkçe Öğretmen Adaylarının Medya Okuryazarlık Düzeyleri. V. Coşkun vd. (Ed.), Türkçenin Eğitim-Öğretimine Yönelik Çalışmalar içinde (s. 394-402). Ankara: Pegem Akademi Yayıncılık.
Akın, E. ve Çeçen M. A. (2015). Çoklu Ortam Uygulamalarına Dayalı Öğretimin 6. Sınıf Öğrencilerinin Anlama Becerilerine ve Türkçe Dersi Tutumlarına Etkisi (Muş İli Örneği). Uluslararası Eğitim Bilimleri Dergisi, 2(5), 285-309.
Aktı, S. (2011). İlköğretim Sekizinci Sınıf Öğrencilerinin Medya Okuryazarlığı ile Sosyal Beceri Düzeyleri Arasındaki İlişkinin Belirlenmesi. Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi, Fırat Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Eğitim Programları ve Öğretim Anabilim Dalı, Elazığ.
Akyol, H. (2011). Yeni Programa Uygun Türkçe Öğretim Yöntemleri. Ankara: Pegem Akademi Yayıncılık.
Altun, A. (2009). Eğitim Bilim Açısından Seçmeli Medya Okuryazarlığı Dersi Programına Eleştirel Bir Yaklaşım. Ahi Evran Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 10(3), 97-109.
Aslan, H. (2009). Medya Okuryazarlığının Görsel Kültür ve Sanat Eğitimi Ekseninde Çözümlenmesi. Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi, Ondokuz Mayıs Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Güzel Sanatlar Eğitimi Anabilim Dalı, Samsun.
Bevort, E. (2006, 24 Kasım). Medya Okuryazarlığı – Nasıl Bir Eğitim? Medya Okuryazarlığı Paneli’nde sunuldu, Ankara.
Bütün, E. (2010). Medya Okuryazarlığı Dersine İlişkin Öğretmen, Öğrenci ve Veli Görüşleri (Samsun İli Örneği). Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi, Ondokuz Mayıs Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü İlköğretim Anabilim Dalı, Samsun.
Büyüköztürk, Ş., Kılıç Çakmak, E., Akgün, Ö. A., Karadeniz, Ş. ve Demirel, F. (2013). Bilimsel Araştırma Yöntemleri (14. bs.). Ankara: Pegem Akademi Yayıncılık.
Çakmak, E. (2010). İngiltere ve Türkiye’deki İlköğretim Medya Okuryazarlığı Eğitimi Program ve Uygulamalarının Karşılaştırmalı Olarak İncelenmesi. Yayımlanmamış Doktora Tezi, Abant İzzet Baysal Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Bolu.
Çakmak, E. (2013). Çocuk Hakları ve Medya Okuryazarlığı Eğitimi. Mustafa Kemal Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 10(22), 209-224.
Çakmak, E. ve Altun, A. (2013). İlköğretim Türkçe Dersi Öğretim Programında Medya Okuryazarlığı Eğitimi. Eğitimde Kuram ve Uygulama, 9(2), 152-170.
Çeçen, M. A. (2014). Medya Okuryazarlığı. M. Yılmaz (Ed.), Yeni Gelişmeler Işığında Türkçe Öğretimi içinde (s. 149-166). Ankara: Pegem Akademi Yayıncılık.
Çepni, O., Palaz T. ve Ablak, S. (2015). Sosyal Bilgiler Öğretmen Adaylarının Medya ve Televizyon Okuryazarlık Düzeylerinin Çeşitli Değişkenlere Göre İncelenmesi. Turkish Studies - International Periodical for the Languages, Literature and History of Turkish or Turkic, www.turkishstudies.net, DOI Number: http://dx.doi.org/10.7827/TurkishStudies.8464, Ankara-Turkey. Summer 2015, p. 431-446, ISSN: 1308-2140,
Elma, C., Kesten, A., Dicle, A. N., Mercan, E., Çınkır, Ş. ve Palavan, Ö. (2009). İlköğretim 7. Sınıf Öğrencilerinin Medya ve Medya Okuryazarlığı Dersine İlişkin Tutumları. Ondokuz Mayıs Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 27, 93-113.
Gömleksiz, M. N. ve Duman B. (2013). Medya Okuryazarlığı Dersi Kazanımlarının Gerçekleşme Düzeyine İlişkin Öğrenci ve Okul Yöneticilerinin Görüşleri. Turkish Studies - International Periodical for the Languages, Literature and History of Turkish or Turkic, Volume 8(9), Summer 2013, p. 265-278, ISSN: 1308-2140, www.turkishstudies.net, Ankara-Turkey.
Hobbs, R. (1998). The Seven Great Debates in the Media Literacy Movement. Journal of Communication, 48(1), 16-32.
İnan, T. (2010). Öğretmen Adaylarının Medya Okuryazarlık Düzeyleri ve Medya Okuryazarlığına İlişkin Görüşleri. Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi, Dumlupınar Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Kütahya.
Jolls, T. ve Thoman, E. (2008). 21. Yüzyıl Okuryazarlığı Medya Okuryazarlığına Genel Bir Bakış ve Sınıf İçi Etkinlikler (Çev: C. Elma ve A. Keşten). Ankara: Ekinoks Yayınları.
Karaman, M. K. (2010). Öğretmen Adaylarının Tv ve İnternet Teknolojilerini Kullanma Amaç ve Beklentilerinin Medya Okuryazarlığı Bağlamında Değerlendirilmesi. Uşak Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, 3(2), 51-62.
Karasar, N. (2013). Bilimsel Araştırma Yöntemi (25. bs.). Ankara: Nobel Yayın Dağıtım.
Keleş, S. (2009). İlköğretim Medya Okuryazarlığı Dersi Öğretim Programına İlişkin Öğretmen Görüşleri. Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi, Abant İzzet Baysal Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Bolu.
Koçak, B. (2011). İlköğretim Yedinci ve Sekizinci Sınıf Öğrencilerinin Medya Okuryazarlığı Dersine İlişkin Algıları (Erzurum İli Örneği). Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi, Atatürk Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü İlköğretim Anabilim Dalı Sınıf Öğretmenliği Bilim Dalı, Erzurum.
Korkmaz, Ö. ve Yeşil, R. (2011). Medya ve Televizyon Okuryazarlık Düzeyleri Ölçeği Geçerlilik ve Güvenirlik Çalışması. Uluslararası İnsan Bilimleri Dergisi, 8(2), 110-126.
Masterman, L. (1997). A Rationale for Media Education. In R. Kubey (Ed.), Media Literacy in the Information Age: Current Perspectives (p. 15-68). New Brunswick, NJ: Transaction Publishers.
MEB (2007). İlköğretim Medya Okuryazarlığı Dersi Öğretim Programı ve Kılavuzu. Ankara: Devlet Kitapları Müdürlüğü Basım Evi.
MEB (2012) İlköğretim Kurumları (İlkokul ve Ortaokul) Haftalık Ders Çizelgesi. http://ikgm.meb.gov.tr/upload/TTK%C3%A7izelge.pdf adresinden 03.01.2014 tarihinde edinilmiştir.
MEB (2013). Ortaokul ve İmam Hatip Ortaokulu Medya Okuryazarlığı Dersi Öğretim Programı. Ankara: Devlet Kitapları Müdürlüğü Basım Evi.
Ocak, G. ve Yıldırım, R. (2013). İlköğretim İkinci Kademe Öğrencilerinin Medya Okuryazarlığı Dersi Etkinliklerine Yönelik Tutumları. Dumlupınar Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, 38, 23-37.
Özad, B. E. (2005, 23-25 Mayıs). Medya Okuryazarlığı ve Yetişkinlerin Öğrenmesi. I. Uluslararası Medya Okuryazarlığı Konferansında sunuldu, İstanbul.
Özalpman, D. (2008). Farklı Medya Okuryazarlığı Kavramlarının Teorik Temelleri. Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi, Galatasaray Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Radyo Televizyon ve Sinema Anabilim Dalı, İstanbul.
RTÜK (2007). https://www.rtuk.org.tr/sayfalar/IcerikGoster.aspx?icerik_id=9e0806bf-c9d2-479e- bb48- 4fc61d97cce2 adresinden 03.04.2014 tarihinde edinilmiştir.
RTÜK (2016). http://www.medyaokuryazarligi.org.tr/tarihce.html adresinden 14.02.2016 tarihinde edinilmiştir.
Scharrer, E. (2005). Sixth Graders take on Television: Media Literacy and Critical Attitudes of Television Violence. Communication Research Reports, 22(4), 325-333. Doi: 10.1080/00036810500317714
Şeylan, S. (2008). Medya Okuryazarlığı Ders Uygulamalarında Dünya Üzerinde Görülen Aksaklıklar. Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi, İstanbul Kültür Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, İstanbul.
Tavşancıl, E. (2014). Tutumların Ölçülmesi ve Spss ile Veri Analizi (5. bs.). Ankara: Nobel Yayın Dağıtım.
TDK (2005). Türkçe Sözlük. Ankara: Türk Dil Kurumu Yayınları. TTKB (2006).
TTKB (2006). http://ttkb.meb.gov.tr/kurulkararlari/fihristler/fihrist_2006.pdf adresinden 07.02.2013 tarihinde edinilmiştir.
Tüzel, S. (2012a). İlköğretim İkinci Kademe Türkçe Derslerinde Medya Okuryazarlığı: Bir Eylem Araştırması. Yayımlanmamış Doktora Tezi, Çanakkale Onsekiz Mart Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Çanakkale.
Tüzel, S. (2012b). Medya Okuryazarlığı Eğitiminin Türkçe Dersleriyle İlişkilendirilmesi. Mustafa Kemal Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 9(12), 81-96.
Tüzel, S. (2013). İngiltere, Kanada, ABD ve Avustralya Ana Dili Öğretim Programlarının Medya Okuryazarlığı Bağlamında İncelenmesi ve Türkçe Öğretimi Açısından Değerlendirilmesi. Kuram ve Uygulamada Eğitim Bilimleri, 23(4), 2291-2316.
Tüzel, S. ve Tok, M. (2013). Öğretmen Adaylarının Dijital Yazma Deneyimlerinin İncelenmesi. Tarih Okulu Dergisi, 6(15), 577-596. Doi No: http://dx.doi.org/10.14225/Joh292
Vooijs, M. W., & van der Voort, T. H. A. (1993). Learning about Television Violence: The Impact of a Critical Viewing Curriculum on Children's Attitudinal Judgments of Crime Series. Journal of Research and Development in Education, 26(3), 133-142.