ÖNGÖRÜDEN GERÇEĞE: 15 TEMMUZ ASKERİ DARBE GİRİŞİMİNDE GENÇLİK

Türkiye, çoğulcu demokrasiye geçişle birlikte neredeyse her on senede bir darbe veya darbe girişimine maruz kalmış bir siyasi yapıya sahip ülkedir. Sivil iradenin kararını hiçe sayan, küçümseyen veya benimsemeyen bir zihniyet demokrasiyi yeniden inşa etme mazeretine dayanarak askeri darbe yapmaya çabalamıştır. Bu çabalar bazen doğrudan el koyma, bazen hükümetin değişmesine mecbur bırakma bazen de teknolojik yollarla sivil yönetime "ikazlar" şeklinde kendini göstermiştir. Günümüze kadar yaşanan darbelere karşı halk ise ya destekleyici olmuş ya suskun kalmıştır. Ancak 15 Temmuz 2016 darbe girişimi halktan ne destek bulmuştur ne de halk bu girişim karşısında suskun kalmıştır. Bu sebeple 15 Temmuz darbe girişimi, diğerlerinden farklılaşmaktadır. Genci yaşlısı, solcusu sağcısı hemen herkes birlik olmuş, sokaklara çıkmış ve demokrasiye sahip çıktığını göstermiştir. Demokrasiye sahip çıkma hareketi, askeri darbelere karşı oluşan olumsuz tutumun bir sonucudur. Bu durum, insanların bir olguya, olaya veya kişiye karşı tutumunun önemini de göstermektedir. Buradan hareketle, araştırma üniversite gençliğinin askeri darbelere yönelik genel tutumlarını ortaya çıkarmayı hedeflemektedir. Araştırmacılar tarafından geliştirilen ölçek, 2011-2012 eğitim-öğretim döneminde, farklı bölümlerde öğrenim gören toplam 197 öğrenciye uygulanmıştır. Çalışma sonucunda, üniversite öğrencilerinin askeri darbelere karşı olumsuz tutuma sahip oldukları bulunmuştur. Ayrıca değişkenler açısından, erkeklerin kadınlara göre; Kamu Yönetimi Bölümü öğrencilerinin Türk Dili ve Edebiyatı ile Tarih Bölümü öğrencilerine göre daha yüksek oranda askeri darbelere karşı olumsuz tutuma sahip oldukları ortaya çıkmıştır. Bu çalışma, yapıldığı yıl itibariyle yordayıcı bir niteliğe sahip olduğunu göstermiştir. Bir başka ifadeyle, 15 Temmuz 2016 gecesi gençliğin darbe karşısındaki tutumu araştırma sonuçlarını doğrulamaktadır

FROM THE FORECAST TO THE REALITY: THE YOUTH IN 15 JULY MILITARY COUP ATTEMPT

Turkey is a country with a political structure that has been subjected to a coup or coup attempt in almost every decade, with multiple democracy transitions. A mentalist who disdains, disregards or disapprobation the decision of civilian will, has struggled to make a military coup based on the excuse of rebuilding democracy. These efforts have sometimes manifested themselves in the form of direct takeover, sometimes forced the government to change, and sometimes technological means of civil administration "warnings". Until today, the people were either supportive or silent towards military coup happened. However, the July 15, 2016 coup attempt did not find any support from the people, nor was the public silent in the face of this attempt. For this reason, the July 15 coup attempt is different from the others. The elderly, the youth, the leftist, the right-wing, almost everyone has been united, out on the streets and showing democracy. The action that is conservation to democracy is the result of the negative attitude towards military coups. This situation also shows the importance of the attitude of people towards a fact, an event or a person. From this point of view, the research aims to reveal the general attitudes of university youth towards the military coup. The scale, developed by the researchers, was applied to a total of 197 students in different departments during 20112012 academic year. As a result of the study, university students were found to have negative attitude against the military strike. In terms of variables, it has been revealed that men have a negative attitude towards military coups at a higher level than women and the students of the Public Administration Department have a negative attitude towards the military coups at a higher level than the Turkish Language and Literature and History Department students. This study has shown that it is predictor because of the year it was made. In other words, the attitude of youth against the coup of July 15, 2016 confirms the results of the research

___

  • Aköz, M. (2010). Sosyal değişme bağlamında askeri ihtilallerin toplumsal sebep ve sonuçlarının değerlendirilmesi ‘Türkiye 1960 ve 1980 askeri ihtilalleri örneği’. (Yayınlanmamış yüksek lisans tezi), Kırıkkale Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Kırıkkale.
  • Alkan, A. T. (2001). II. Meşrutiyet devrinde ordu ve siyaset. İstanbul: Ufuk Yayınları.
  • Alkan, H. (2016). 15 Temmuz’u anlamak: Parametreler ve Sonuçlar. Bilig, 79, 253-272.
  • Arcayürek, C. (1985). Demirel Dönemi/12 Mart darbesi (1965-1971).Ankara: Bilgi Yayınevi.
  • Ataman, M. ve G. Shkurtı. (2016). Batının Darbe Sicili ve 15 Temmuz Darbe Girişimine Tepkisi. Adam Akademi, 6(2), 51-73.
  • Ay, Alparslan (2007). Araştırma Yöntem ve Teknikleri.www2.aku.edu.tr/~gocak/Arastirmayontem /sosyal2007/Alpaslanmodeller.pdf adresinden 20 Şubat 2011 tarihinde alınmıştır.
  • Aydemir, Ş. S. (1993). İhtilalin mantığı ve 27 Mayıs İhtilali (5. baskı). İstanbul: Remzi Kitabevi.
  • Çelebi, O. (2015). Türkiye’de Demokrasinin Sancılı Doğumu: 1946 Seçimleri, Turkish Studies International Periodical For The Languages, Literature and History of Turkish or Turkic, 10(1), 251-272, ISSN: 1308-2140, www.turkishstudies.net, doi: http://dx.doi.org/ 10.7827/TurkishStudies.7912, Ankara-Turkey.
  • Cizre, Ü. (2004). Egemen ideoloji ve TSK, kavramsal ve ilişkisel bir analiz “bir zümre bir parti Türkiye’de ordu”. (Der. A. İnsel ve A. Bayramoğlu), İstanbul: Birikim Yayınları.
  • Erdoğan, M. (1990). Silahlı kuvvetlerin Türk anayasa düzeni içindeki yeri. Ankara Üniversitesi Siyasal Bilgiler Fakültesi Dergisi, 45 (1). ISSN: 13091034
  • Huntington, S. P. (2006). Asker ve devlet. (Çev. K. U. Kızılaslan) ( 2. baskı). İstanbul: Salyangoz Yayınları.
  • Kırkpınar, D. (2009). 12 Eylül askeri darbesinin gençliğin üzerindeki etkileri. (Yayınlanmamış yüksek lisans tezi), Dokuz Eylül Üniversitesi Atatürk İlkeleri ve İnkılâp Tarihi Enstitüsü, İzmir.
  • Koçak, H. (2016). Türkiye’de Son Altmış Yılda Yaşanan Darbelerin Sosyolojik Analizi. Ayrıntı Dergisi, 4(45), 53-59.
  • Narter, M. (2004). Cumhuriyet algısı ‘Siyasetin gençlerin kimliğindeki yeri’. İstanbul: Alfa Yayınları.
  • Ortaş, İ. (2004). Üniversite Özerkliği Nedir? http://www.turk.internet.com/portal/yazigoster. php?yaziid=9761 adresinden alınmıştır.
  • Önal, T. (2015). Askeri Vesayet Sisteminin İlk Halkası: 27 Mayıs Süreci ve Sonrası, Turkish Studies - International Periodical for the Languages, Literature and History of Turkish or Turkic, 10(1), 511-534, ISSN: 1308-2140, www.turkishstudies.net, Doi: http://dx.doi.org/10.7827/TurkishStudies.7683, Ankara-Turkey.
  • Polat, A. (2009). 1980 sonrası Türkiye solu: SHP örneği. (Yayınlanmamış yüksek lisans tezi), Dokuz Eylül Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, İzmir.
  • Sakallı, A. (2010). Cumhuriyet döneminde askeri müdahaleler. (Yayınlanmamış yüksek lisans tezi), Sütçü İmam Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Kahramanmaraş.
  • Salkın, M. E. (2010). Türkiye’nin 1983-2007 tarihleri arası sivil-asker ilişkileri: Klasik darbeden emuhtıraya. (Yayınlanmamış yüksek lisans tezi), Dumlupınar Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Kütahya.
  • Sözer, E. (2010). Askeri darbeler ve toplumsal etkileri: 1960, 1971 ve 1980 darbeleri. Atılım Üniversitesi Kütüphanesi e-Bülteni, 18, (ISSN: 1306-3472), Ankara.
  • Tığlı, K. B. (2005). Doğan Avcıoğlu ve Devrim Gazetesi. (Yayınlanmamış yüksek lisans tezi), Ankara Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Ankara.
  • Türk Dil Kurumu –TDK- (t.y.). “Darbe nedir? ”http://tdkterim.gov.tr/bts/ adresinden alınmıştır.
  • Yılmaz, H. (2006). Tarih boyunca ihtilaller ve darbeler. İstanbul: Timaş Yayınları.