ALİ TÜRKEL, EYLEM EZGİ ÖZDEMİR, SERDAR AKBULUT

OKUMA KÜLTÜRÜ ÖLÇEĞİ GEÇERLİK VE GÜVENİRLİK ÇALIŞMASI

Bu çalışmada, eğitim fakültelerinde okuyan öğretmen adaylarının okuma kültürlerinin belirlenmesinde kullanılabilecek bir okuma kültürü ölçeği geliştirilmiştir. Alan yazına bakıldığında okuma ile ilgili tutum, alışkanlık, algı, öz yeterlik vb. kavramlara yönelik ölçeklerin bulunduğu ancak okuma kültürüne yönelik bir ölçek olmadığı görülmektedir. Bu nedenle bu çalışmanın amacı, okuma kültürünü betimlemeye ve ölçmeye yönelik 5'li likert tipi bir ölçme aracı geliştirmek ve bu aracın geçerlilik ve güvenirlik çalışmalarını ortaya koymak olarak belirlenmiştir. Bu amaçla öncelikle araştırmacılar tarafından hazırlanan 49 madde uzman görüşüne sunulmuştur. Uzman görüşleri ve ön denemeden sonra belirlenen 51 maddelik ölçek taslağı bir devlet üniversitesinin eğitim fakültesinde farklı bölümlerde öğrenim görmekte olan 379 öğretmen adayına uygulanarak geçerlik ve güvenirlik çalışmaları yapılmıştır. Araştırmada verilerin analizi için istatistik paket programı kullanılmıştır. Ölçeğin Kaiser-Meyer-Olkin değeri .89 ve Bartlett's Küresellik Testi değeri [?2=4221,390; df=435, p

VALIDITY AND RELIABILITY STUDY OF READING CULTURE SCALE

In this study, a reading culture scale was developed that can be used in determining the reading cultures of teacher candidates who study in education faculties. When looking at the literature, the attitudes about reading, habit, perception, self-efficacy and so on. It was seen that there were scales measuring the concepts but not a scale that could measure reading culture. For this reason, it was the aim of this study to develop a 5-point likert type measurement instrument for describing and measuring reading cultures and to demonstrate the validity and reliability studies of this tool. Firstly, 49 items prepared by researchers were presented to expert opinion. Expert opinions and a preliminary 51- item scale draft were applied to 379 teacher canditates in different departments of a faculty of a state university and validity and reliability studies were carried out. Statistical package program was used for analysis of data in the study. The Kaiser-Meyer-Olkin value of your scale is .89 and Bartlett's Sphericity Test value [χ2 = 4221,390; Df = 435, p

PDF

___

Akyol, H. (2008). Türkçe ilk okuma yazma öğretimi. Ankara: Pegem A Yayıncılık. Büyüköztürk, Ş. (2014). Sosyal bilimler için veri analizi el kitabı: İstatistik, araştırma deseni, SPSS uygulamaları ve yorum (20. Edition). Ankara: Pegem Akademi.
Çakıroğlu, O. and Palancı, M. (2015). Okuma tutum ölçeği: Geçerlik ve güvenirlik çalışması. International Journal Of Human Sciences, 12(1), 1143-1156.
Çocuk Vakfı (2006). Türkiye gerçeği: okumama alışkanlığı. Türkiye’nin okuma alışkanlığı karnesi.
Çocuk Edebiyat Okulu. (it was taken from http://www.cocukvakfi.org.tr/ on 15.02.2017).
Demirel, Ö. and Epçaçan, C. (2012). Okuduğunu anlama stratejilerinin bilişsel ve duyuşsal öğrenme ürünlerine etkisi. Kalem Uluslararası Eğitim ve İnsan Bilimleri Dergisi, 2(2), 71-106. http://dx.doi.org/10.23863/kalem.2017.9
Doiron, R. and Asselin, M. (2011). Promoting a culture for reading in a diverse world. International federation of library associations and institutions. 37 (2), 109–117.
Durmuş, G. (2016). Metinsel aşkınlık ilişkileri kuramına göre düzenlenen metin işleme süreçlerinin okuduğunu anlama becerisine ve okuma tutumuna etkisi. Turkish Studies International Periodical for the Languages, Literature and History of Turkish or Turkic, 12(6), 277-368.
ISSN: 1308-2140, www.turkishstudies.net, DOI Number: 10.7827/TurkishStudies.11486. ANKARA-TURKEY.
Ellez, M. A. (2014). Ölçme araçlarında bulunması gereken özellikler. In: A. Tanrıöğen (Ed.),
Bilimsel araştırma yöntemleri (4. Edition). (167-190). Ankara: Anı Yayıncılık. Epçaçan, C. and Demirel, Ö. (2011). Okuduğunu anlama özyeterlik algısı ölçeğinin geçerlik ve güvenirlik çalışması. Uluslararası Sosyal Araştırmalar Dergisi, 4(16), 120-128.
Epçaçan, C. and Erzen, M. (2010). Okuduğunu anlama becerileri ölçeği geçerlik ve güvenirlik
çalışması. Milli Eğitim Dergisi, 39 (185), 22- 31.
Fırat, H. (2017). Türkçe öğretmeni adaylarının bölümde okumaya başladıktan sonra kitap okuma durumlarında meydana gelen değişimler. Turkish Studies International Periodical for the Languages, Literature and History of Turkish or Turkic, 12(4), 193-216. ISSN: 1308-2140,
www.turkishstudies.net, DOI Number:10.7827/TurkishStudies.11298, ANKARATURKEY.
Gömleksiz, M. N. (2004). Kitap okuma alışkanlığına ilişkin bir tutum ölçeğinin geçerlik ve güvenirliği. Fırat Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, 14(2), 185-195.
Güneş, F. (2009). Hızlı okuma ve anlamı yapılandırma. Ankara: Nobel Yayıncılık. Okuma Kültürü Ölçeği Geçerlik ve Güvenirlik Çalışması 489 Turkish Studies International Periodical for the Languages, Literature and History of Turkish or Turkic Volume 12/14
Güneyli, A. (2003). Metin türlerine göre okuduğunu anlama becerisinin sınanması. Unpublished Master Thesis, Ankara University, Social Sciences Institute, Ankara.
İnan, D. D. (2005). İlköğretim I. kademe öğrencilerinin okuma alışkanlıklarının incelenmesi. XIV.
Ulusal Eğitim Bilimleri Kongresi Pamukkale Üniversitesi Eğitim Fakültesi, 28-30 September 2005 Denizli, Proceedings Book, Volume: 2. Karadağ, Ö. (2013). Okuma kültürüne katkıları bakımından Türkçe ders kitaplarının resimlemeleri (illüstrasyonları). Eğitimde Kuram ve Uygulama. 9 (2), 84-9.
Kavcar, C., Oğuzkan, F. and Sever, S. (1998). Türkçe öğretimi. Ankara: Engin Yayınevi.
Keskin H. K. and Atmaca, T. (2014). Okur öz algısı ölçeği-2'nin Türkçeye uyarlanması. İlköğretim Online, 13(1), 306-318.
Kocaarslan, M. (2016). “Garfield” görselli 1-6. sınıflar için okumaya yönelik tutum ölçeğinin Türkçe uyarlama çalışması. İlköğretim Online, 15(4), 1217-1233.
Kültür ve Turizm Bakanlığı (2011). Türkiye’nin okuma kültürü haritası. (it was taken from http:www.kygm.gov.tr on 15.02.2017).
Samur İnce, Ö. A. (2014). Türkiye’deki ve Dünya’daki çalışmaların tanıklığında “okuma kültürü”. Hasan Ali Yücel Eğitim Fakültesi Dergisi, Volume: 11, Number 22, 2014-2, 157-188.
Samur İnce, Ö. A. (2014). “Bireye” okuma kültürü edindirme izlencesi. Yayınlanmamış Doktora Tezi: Ankara Üniversitesi, Ankara.
Samur İnce, Ö. A. (2016). Okuma kültürü nasıl kazandırılır. Ankara: Anı Yayıncılık. Sever, S. (1982). Bilgi toplumu olma aşamasında, ülkemizde kitap ve okuma olgusu. Ankara Üniversitesi Eğitim Bilimleri Fakültesi Dergisi. 3 (2), 721-727.
Sever, S. (2011). Türkçe öğretimi ve tam öğrenme. Ankara: Anı Yayıncılık. Sever, S., Samur İnce, Ö. A., Doğan, B.N., Çıldır, B., Bulut, S. (2013). İlkokul 4.sınıf öğrencilerinin okuma kültürü edinme düzeyleri ile kitle iletişim araçlarını kullanma alışkanlıklarının incelenmesi. 1.Türkiye Çocuk ve Medya Kongresi, Volume: 1, 371-395.
Özbay, M. (2007). Türkçe özel öğretim yöntemleri II. Ankara: Öncü Kitap.
Özbay, M. and Uyar, Y. (2009). İlköğretim ikinci kademe öğrencileri için okumaya yönelik tutum ölçeğinin geliştirilmesi: geçerlilik ve güvenirlik çalışması. Journal of New World Science Academy, 4(2), 632–651.
Özdamar, K. (2016). Eğitim, sağlık ve davranış bilimlerinde ölçek ve test geliştirme yapısal eşitlik modellemesi: IBM SPSS, IBM SPSS AMOS ve MINITAB uygulamalı. Eskişehir: Nisan Kitabevi.
Özdemir, E. (2007). Eleştirel okuma. Ankara: Bilgi Yayınevi. Özdemir, S. and Akkaya, N. (2014). Ortaöğretim öğrencileri için okumaya yönelik tutum ölçeği, geçerlik ve güvenirlik çalışması. Milli Eğitim, 43 (203) 55-73.
Tavşancıl, E. (2006). Tutumların ölçülmesi ve SPSS ile veri analizi (3.Baskı). Ankara: Nobel Yayınları.
Tazebay, A. (1995). İlkokul 3. ve 4. sınıf öğrencilerinin okuma becerilerinin okuduğunu anlamaya etkisi. Unpublished Phd Thesis, Hacettepe University, Social Science Institute. Tok, M., Küçük, B. and Kırmacı, Ö. (2015). Ortaokul kitap okuma alışkanlığı ölçeği geçerlik güvenirlik çalışması. Eğitimde Kuram ve Uygulama,11(2), 694-716.
Ülper, H., Yaylı, D., ve Karakaya, İ. (2013). Okur özyeterlik ölçeğinin geliştirilmesi. Ahi Evran Üniversitesi Kırşehir Eğitim Fakültesi Dergisi, 14(1), 85-100.
490 Ali TÜRKEL - Eylem Ezgi ÖZDEMİR - Serdar AKBULUT Turkish Studies International Periodical for the Languages, Literature and History of Turkish or Turkic Volume 12/14
Ürün Karahan, B. (2016). Türkçe öğretmen adaylarının okumaya yönelik tutumlarının başarı hedef yönelimleri ile ilişkisinin incelenmesi. Turkish Studies International Periodical for the Languages, Literature and History of Turkish or Turkic,11(14), 783-794. ISSN: 1308-2140,
www.turkishstudies.net DOI Number:10.7827/TurkishStudies.9825, ANKARA-TURKEY.
Yıldız, M., & Aktaş, N. (2015). Okuma motivasyonu ve okumaya adanmışlık ölçeği: Türkçeye uyarlama çalışması. International Journal of Human Sciences, 12(2), 1349-1365.
Yılmaz, M. (2009). Üniversite öğrencilerinin okuma alışkanlığı üzerine bir inceleme: Cumhuriyet Üniversitesi Eğitim Fakültesi Türkçe Eğitimi örneği. Çukurova Üniversitesi Eğitim Fakültesi
Dergisi. 03 (37), 144- 167.