OKUL ÖNCESİ DÖNEMDEKİ ÇOCUKLARIN SOSYAL DUYGUSAL UYUMLARI İLE SOSYAL BECERİ DÜZEYLERİ ARASINDAKİ İLİŞKİLERİN İNCELENMESİ

Sosyal duygusal gelişim, çocuğun kendini ifade edebilmesi, duygularını kontrol edebilmesi, kendisiyle ve çevresiyle uyum içinde olabilmesidir. Çocukların gelecekteki okul başarısının temelinde sosyal ve duygusal gelişimleri önemli rol oynamaktadır. Okul öncesi dönemde, çocuklar, duygularını yönetmeye ve kontrol etmeye başlarlar. Sosyal ortama uygun davranma becerisi olarak tanımlanan sosyal beceriler, kişilerarası ilişkilerin kurulmasında gerçekleştirilmesinde önemli rol oynamaktadır. Yapılan araştırmalarda çocukların sosyal becerileri altı yaşına kadar kazanamadıklarında, sonraki yıllarda ve yetişkinlikte bu becerileri kazanmakta zorluk çektiklerini göstermektedir. Bu araştırmada, okul öncesi dönemdeki çocukların sosyal ve duygusal uyumları ile sosyal beceri düzeyleri arasındaki ilişkilerin belirlenmesi amaçlanmıştır. Bu doğrultuda değişkenlerin birlikte değişip değişmediğinin belirlenmesi ve değişim varsa bu değişimin hangi yönde olduğunu saptamak için ilişkisel tarama modeli kullanılmıştır. Araştırma, Kilis İline bağlı merkez ilkokul ve ortaokul bünyesinde bulunan anasınıfları ile bağımsız anaokullarında okul öncesi eğitime devam eden tesadüfi örneklem seçim yoluyla belirlenen 48-66 aylık 103 kız, 97 erkek çocuk olmak üzere toplam 200 çocukla gerçekleştirilmiştir. Veri toplama aracı olarak Sosyal Becerileri Değerlendirme Ölçeği (Avcıoğlu (2007), Marmara Sosyal Duygusal Uyum Ölçeği (Güven, Işık 2006) ve Demografik Bilgi Formu kullanılmıştır. Araştırmada kullanılan ölçekler ve bilgi formu öğretmenler tarafından doldurulmuştur. Sosyal duygusal uyum ve sosyal beceriler arasındaki ilişkileri belirlemek amacıyla Pearson korelasyon katsayısı testi yapılmıştır. Verilerin analizi sonucunda sosyal becerileri değerlendirme ölçeğinin kişiler arası beceriler alt ölçümü ile kızgınlık davranışlarını kontrol etme ve değişikliklere uyum sağlama becerileri, akran baskısı ile başa çıkma becerileri, sözel açıklama becerileri, kendini kontrol etme becerileri, amaç oluşturma becerileri, dinleme becerileri, görevleri tamamlama becerileri, sonuçları kabul etme becerileri arasında ilişkiler belirlenmiştir

ANALYSING OF THE RELATIONSHIP BETWEEN SOCIAL SKILLS AND SOCIAL EMOTIONAL ADJUSTMENT IN PRESCHOOL CHILDREN

Social skills, defined as the abilities to behave accordingly with the social environment, play important roles in the establishment and realization of interpersonal relationships. In view of previous reports, the children who do not attain the social skills up to six years old have difficulties in acquiring these skills in the following years and adulthood period. Social and emotional development involve the abilities of selfexpression, controlling the emotions, being in harmony with itself and with its environment and consequently contributing to the future academic skills of children at school. Children learn how to manage and control their emotions in preschool. The present study was designed to examine the level of social skills and social emotional adjustment in pre-school children. In this context, relational screening model was used in order to determine whether the variables act together or if there is a change, it is aimed to determine the direction of the change. The research consists of 200 children (103 girls, 97 boys) aged between 48-months and 66-months who attend state and private kindergartens in Kilis and the children were randomly selected. “Social Skills Rating Scale”, “Marmara Social Emotional Adjustment Scale” and “Demographic Information Form” were used as data collection tool. The scales and information form used in the study were completed by teachers. For the analysis of the results, Pearson correlation coefficient significance test was used to determine the relationship social emotional adjustment and social skills. As a result, some sub-dimensions of social emotional adjustment and social skills were found to be positively associated

PDF

___

Akman, B. ve Gülay, H. (2004). Okul Öncesi Dönemde Sosyal Beceriler. Yaşadıkça Eğitim Dergisi, 82, 15–19
Arlı, M. ve Nazik, H. (2001). Bilimsel araştırmaya giriş. Ankara: Gazi Kitabevi.
Avcıoğlu, H. (2007). Sosyal becerileri değerlendirme ölçeğinin geçerlik ve güvenirlik çalışması Abant İzzet Baysal Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 7(2), 87-101.
Barbarin, O. A. (2002). Culture and Ethnicity in Social, Emotional and Academic Development. The Kauffman Early Education Exchange, 1(1), 45-61.
Barbarin, O. A. & Soler, R. E. (1993). Behavioral, Emotional, and Academic adjustment in a National Probability Sample of African American children: Effects of age, gender, and family structure. Journal of Black Psychology, 19(4), 423-446.
Brown, W. H. Odom, S. L. & Holcombe, A. (1996). Observational assessment of young children's social behavior with peers. Early Childhood Research Quarterly, 11(1), 19-40.
Büyüköztürk, Ş. (2008). Sosyal Bilimler için Veri Analizi El Kitabı. (9. Baskı). Ankara: PegemA Yayıncılık
Combs, M. L. & Slaby, D. A. (1977). Social-skills training with children. InAdvances in clinical child psychology (pp. 161-201) Springer US.
Cooper, D. H. ve Farran, D. C. (1998). Behavioral risk factors in kindergarten. Early Childhood Research Quarterly, 3(1), 1-19.
Eisenberg, N. Fabes, R. A. Bernzweig, J. Karbon, M. Poulin, R. & Hanish, L. (1993). The relations of emotionality and regulation to preschoolers' social skills and sociometric status. Child development, 64(5), 1418-1438.
Elliot, S. N. & Busse, R. T. (1991). Social skills assessment and intervention with children and adolescents, guidelines for assessment and training procedures. School Psychology International, 12, 63-83
Ergin, H. (2004). Okul öncesi dönem çocukları için iletişim becerileri ölçeklerinin geçerlik, güvenirlik ve norm çalışması, Hasan Ali Yücel Eğitim Fakültesi Dergisi. 2, 181-199.
Gander, M. J. & Gardiner, H. W. (2010). Çocuk ve Ergen Gelişimi, Çeviren: Bekir Onur, İmge Kitapevi, Ankara
Gerber, R. J. Wilks, T.&Erdie-Lalena, C.(2010). Developmental milestones: Motor development. Pediatrics in Review, 31(7), 267-277.
Gresham, F. M. Sugai, G.& Horner, R. H. (2001). Interpreting outcomes of social skills training for students with high-incidence disabilities. Exceptional children, 67(3), 331-344.
Güven, Y. ve Baran, I. (2006). Beş Yaş Çocukları İçin Marmara Sosyal Duygusal Uyum Ölçeği’nin (MASDU-5 Yaş) Geçerlik ve Güvenirlik Çalışması. Eğitim Bilimleri Dergisi, 23(23), 125- 142.
Hay DF, Payne A, Chadwick A (2004) Peer relations in childhood, Journal of Child Psychology and Psychiatry. 45 (1),84–108.
Hollingsworth, H. L. & Winter, M. K. (2013). Teacher beliefs and practices relating to development in preschool: Importance placed on social–emotional behaviours and skills. Early Child Development and Care, 183(12), 1758-1781.
Jalongo, M.R. (2010). Listening in Early Childhood: An Interdisciplinary Review of the Literature, International Journal of Listening, 24 (1), 1-18.
Karaca, N. H, Gündüz, A. ve Aral, N. (2011). Okul öncesi dönem çocuklarının sosyal davranışının incelenmesi, Kuramsal Eğitimbilim Dergisi, 4(2).
Karasar, N. (2006). Bilimsel Araştırma Yöntemi. Ankara, Nobel yayın Dağıtım.
McClelland, M. & Morrison, F.J. (2002). The Emergence Of Learning-Related Social Skills in Preschool Children. Early Childhood Research Qarterly, Elsivier.
Moore, S. G. (1992). The role of parents in the development of peer group competence. ERIC Digest.
Oktay, A. (1999). Yaşamın sihirli yılları: Okulöncesi dönem, Birinci Baskı, İstanbul, Epsilon Yayıncılık
Parker, J. G. & Asher, S. R. (1987). Peer relations and later personal adjustment: Are low-accepted children at risk? Psychological bulletin, 102(3), 357.
Putallaz, M. ve Gottman, J. M. (1981). An interactional model of children's entry into peer groups. Child Development, p.986-994.
Smith, M. & Walden, T.(1998) Developmental trends in emotion understanding among a diverse sample of African-American preschool children, Journal of Applied Developmental Psychology, 19(2), 177-197.
Sorias, D.(1986) “Sosyal beceriler ve değerlendirme yöntemleri”, Psikoloji Dergisi, 5(20), 25–26.
Sroufe, L. A, Cooper, R. G, DeHart, G. B., Marshall, M. E., ve Bronfenbrenner, U. E.(1996). Child development: Its nature and course. Mcgraw-Hill Book Company.
Şehirli, N. (2007). “Çocuk Davranışlarını Değerlendirme Ölçeğinin geliştirilmesi ve bazı Değişkenlere göre incelenmesi.” Gazi Üniversitesi, Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Yayınlanmamış yüksek lisans tezi, Ankara.
Tominey, S. & Rivers, S.E. (2012). Social-emotional skills in preschool education in the state of Connecticut: current practice and ımplications for child development (Erişim: 10 Haziran, 2016;http://ei.yale.edu/wp-content/uploads/2013/06/ SocialEmotional_Skills_ CT_ Yale. pdf)
Türnüklü, A. (2004). Okullarda sosyal ve duygusal öğrenme. Kuram ve Uygulamada Eğitim Yönetimi, 10 (1), 136-152.
Ünsal, F.Ö. (2010). Okul öncesi eğitim kurumuna devam eden 60-72 aylık çocukların sosyal duygusal uyumları ile davranış sorunları arasındaki ilişkinin incelenmesi, Yayımlanmamış yüksek lisans tezi, Marmara Üniversitesi, Eğitim Bilimleri Enstitüsü, İstanbul.
Webster-Stratton, C. & Reid, M. J. (2004). Strengthening social and emotional competence in young children—the foundation for early school readiness and success: Incredible Years Classroom Social Skills and Problem‐Solving Curriculum. Infants & Young Children, 17 (2), 96-113.