ÖĞRETMENLERİN OKUL YÖNETİCİLİĞİ İSTEKLİLİĞİNİ ETKİLEYEN FAKTÖRLERİN BELİRLENMESİ

Bu araştırmada öğretmenlerin okul yöneticisi olma istekliliklerini etkileyen faktörleri belirlemek ve bu faktörler ışığında sistemin sorunlu yönlerine ilişkin çözüm önerileri sunmak amaçlanmıştır. Öğretmenlerin okul idaresinde görev alma konusundaki istekliliklerini ortaya koyma, eğitim kurumlarının gelecekte tüm çalışanlar tarafından kabul edilen ve benimsenen bir okul kültürüne sahip olunmasında ve yönetici kadrolarında yer alan kişilerin görev ve sorumluluklarına dair bilinçlerinin artmasında önemli rol oynamaktadır. Bu amaca yönelik olarak 2013-2014 eğitim-öğretim yılında İstanbul’un Esenyurt ilçesindeki ilkokullarda görev yapan 38 sınıf öğretmeni araştırmanın çalışma grubunu oluşturmuştur. Araştırma nitel yaklaşıma göre desenlenmiş olup, öğretmenlerin okul yöneticisi olma isteklilik ve isteksizlikleri araştırmacılar tarafından hazırlanmış olan yönlendirici olmayan sorulardan oluşan yapılandırılmış görüşme formu aracılığı ile elde edilmiştir. Görüşme formunda öğretmenlerin yöneticiliği isteme ya da istememe durumlarına ve bunların nedenlerini belirtmelerine yönelik olarak 2 farklı açık uçlu soru bulunmaktadır. Öğretmenlerin görüşme sorularına verdikleri yanıtların analizinde içerik analizi tekniği kullanılarak oluşturulan kategoriler yüzde ve frekans şeklinde tablolaştırılmıştır. Araştırma sonucunda öğretmenlerin % 68,42 ile çoğunluğu okul yöneticiliğini istemediklerini belirtmişlerdir. İstememe nedenlerini çoğunlukta olarak; yöneticilikte mesleki doyumun sağlanamaması, mesai saatlerinin fazla olması ve sorumluluğun fazla olması olarak ifade etmişlerdir. Öğretmenlerin % 31,58’i ise diğer yanıtlara oranla çoğunlukta olarak; daha önceden yöneticilik tecrübelerinin olması, iletişim becerilerini güçlü olarak görmeleri, yöneticilikte kariyer basamaklarının olması ve mesleki doyumu sağlayacağını düşündüklerinden dolayı okul yöneticiliğini istediklerini ifade etmişlerdir.

SPECIFYING FACTORS AFFECTING WILLINGNESS OF TEACHERS FOR BEING SCHOOL ADMINISTRATORS

In this research, it is aimed to identify the factors affecting the teachers’ willingness of becoming school administrator and to offer solution proposals for problematic issues of the system in the light of these factors. To determine the teachers’ willingness of being school administrator has an important role for having a school culture adopted by all the stuff in the future and for increasing school administrators’ consciousness of their tasks and responsibilities. To realize this purpose, 38 primary school teachers who work at primary schools in Esenyurt/Istanbul during 2013-2014 academic year formed the working group of the research. The research was formed by using qualitative approach and teachers’ willingness and unwillingness of becoming school administrator was measured by structured interview forms including indirective questions prepared by researchers. Interview form includes two different open-ended questions: the first is for their willingness or unwillingness for becoming school administrator and the other is for their reasons. To analyse teachers’ answers to the questions, content analysis method was used and the categories formed were tabulated as percent and frequency. As the result, with %68,42 percent of teachers stated that they are unwilling to become a school administrator. Their reasons are mostly insufficient satiety in their profession, long working hours and much responsibility. %31,58 percent of teachers stated that they are willing to become a school administrator in the majority as compared to the other answers because they have already experience about management, they think their own communication skills are high, there are career steps in management and they think it provides professional satiety.

PDF

___

Aksu, M. B. (2004). İlköğretim okulu öğretmenlerinin yöneticilik eğilimleri: Malatya ili örneği. İnönü Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 5(8), 3-16.
Aslanargun, E. (2012). Okul müdürlerini sahip olması gereken değerler. Kuram ve Uygulamada Eğitim Bilimleri Dergisi, 12(2), 1327-1344.
Balyer, A. (2012). Çağdaş okul müdürlerinin değişen rolleri. Ahi Evran Üniversitesi Kırşehir Eğitim Fakültesi Dergisi, 13(2), 75-93.
Bingül, M. ve Hacıfazlıoğlu, Ö. (2011). Sınıf öğretmenlerinin yönetici olma eğilimleri: İstanbul Esenyurt ilçesi örneği, Uluslararası İnsan Bilimleri Dergisi, 8(1), 861-881.
Bursalıoğlu, Z. (2012). Okul yönetiminde yeni yapı ve davranış, On Yedinci Basım, Pegem Akademi, Ankara.
Çalık, T. ve Tüzel, E. (2014). Okul yöneticisi olmaya ilişkin isteklilik ve uyum ölçeği’nin geliştirilmesi. International Journal of Assessment Tools in Education, 1(1), 2-12.
Çelik, V. (2002). Eğitim yöneticisi yetiştirme politikasına yön veren temel eğilimler, 21. Yüzyıl Eğitim Yöneticilerinin Yetiştirilmesi Sempozyumu. Ankara: Bildiriler.
Davey, L. (1991). The application of case study evaluations, Practical Assessment, Research & Evaluation, 2(9). Erişim Tarihi: 20.07.2014. http://pareonline.net/getvn.asp?v=2&n=9.
Erginer, A. ve Köse M. F. (2012). Okul yöneticilerinin yöneticiliği tercih ve bırakma nedenlerine ilişkin nitel bir çalışma. e-Journal of New World Sciences Academy, 7(4), 14-28.
Gürbüz, R., Erdem, E. ve Yıldırım, K. (2013). Başarılı okul müdürlerinin özellikleri, Dicle Üniversitesi Ziya Gökalp Eğitim Fakültesi Dergisi, 20, 167-179.
Kayıkçı, K. (2001). Yönetici yetiştirme sorunu, Milli Eğitim Dergisi, 150.
Korkmaz, M. (2005). Okul yöneticilerinin yetiştirilmesi: Sorunlar-çözümler ve öneriler, Gazi Eğitim Fakültesi Dergisi, 25(3), 237-252.
Köse, M. F. ve Erginer, A. (2011). Yönetici adayı öğretmenlerin yöneticiligi tercih nedenleri. Sosyal Bilimler Araştırmaları Dergisi. II, 123-146.
Kuzgun, Y. (2000). Meslek danışmanlığı kavramlar, uygulamalar. Ankara: Nobel Yayın Dağıtım.
MEB (1993). 14. Millî Eğitim Şurası, http://ttkb.meb.gov.tr/www/suralar/dosya/12. Erişim tarihi 10 Ağustos 2014.
MEB (1999). Millî Eğitim Bakanlığı Yönetici Atama, Değerlendirme, Görevde Yükselme ve Yer Değiştirme Yönetmeliği, Resmî Gazete, No: 23681 http://www.hukuki.net/kanun/9912654.35.text.asp. Erişim tarihi 15 Ağustos 2014.
MEB (2004). Milli Eğitim Bakanlığı Eğitim Kurumları Yöneticilerinin Atama ve Yer Değiştirme Yönetmeliği, Resmi Gazete No: 25343. http://mevzuat.meb.gov.tr/html/25343_0.html. Erişim tarihi 24 Temmuz Ağustos 2014.
MEB (2007). Milli Eğitim Bakanlığı Eğitim Kurumları Yöneticilerinin Atama ve Yer Değiştirme Yönetmeliği, Resmi Gazete No: 26492 http://mevzuat.meb.gov.tr/html/26492_0.html. Erişim tarihi 20 Ağustos 2014.
MEB (2008). Milli Eğitim Bakanlığı Eğitim Kurumları Yöneticileri Yönetmeliği, Resmi Gazete, No: 26856. http://mevzuat.meb.gov.tr/html/26856_0.html. Erişim tarihi 25 Temmuz 2014.
MEB (2009). Milli Eğitim Bakanlığı Eğitim Kurumları Yöneticilerinin Atama ve Yer Değiştirmelerine İlişkin Yönetmelik, Resmi Gazete No: 27318. http://mevzuat.meb.gov.tr/html/27318_0.html. Erişim tarihi 13 Ağustos 2014.
MEB (2013). Milli Eğitim Bakanlığı Eğitim Kurumları Yöneticileri Atama ve Yer Değiştirme Yönetmeliği, Resmi Gazete No: 28573 http://mevzuat.meb.gov.tr/html/atamaveyerdegistirme/atamaveyer.html. Erişim tarihi 8 Ağustos 2014.
MEB (2014). Millî Eğitim Bakanlığına Bağlı Eğitim Kurumları Yöneticilerinin Görevlendirilmelerine İlişkin Yönetmelik, Resmî Gazete, No: 29026 http://mevzuat.meb.gov.tr/html/egikuryon_1/egikuryon_1.html. Erişim tarihi 17 Mart 2018.
MEB (2015). Millî Eğitim Bakanlığı Eğitim Kurumları Yöneticilerinin Görevlendirilmelerine Dair Yönetmelik, Resmî Gazete, No: 29494, http://www.resmigazete.gov.tr/eskiler/2015/10/20151006-2.htm. Erişim tarihi 2 Mayıs 2018.
MEB (2017). Millî Eğitim Bakanlığına Bağlı Eğitim Kurumlarına Yönetici Görevlendirme Yönetmeliği, Resmî Gazete, No: 30046, http://www.resmigazete.gov.tr/eskiler/2017/04/20170422-6.htm. Erişim tarihi 10 Mayıs 2018.
MEB (2018). Millî Eğitim Bakanlığı Eğitim Kurumlarına Yönetici Görevlendirme Yönetmeliği, Resmî Gazete, No: 30455, http://www.resmigazete.gov.tr/main.aspx?home=http://www.resmigazete.gov.tr/eskiler/201 8/06/20180621.htm&main=http://www.resmigazete.gov.tr/eskiler/2018/06/20180621.htm. Erişim tarihi 10 Temmuz 2018.
Pounder, D. G., & Young, I. P. (1996). Recruitment and selection of educational administrators: Priorities for today’s schools. In K. Leithwood, J. Chapman, D. Corson, P. Hallinger, & A. Hart (Eds.), International handbook of educational leadership and administration (pp. 279– 308). Dordrecht, The Netherlands: Kluwer Academic.
Schlueter, K. ve Walker, J. (2008). Selection of school leaders: A critical component for change, NASSP Bulletin, 92(1), 5-18.
Schmitt, N. ve Schectman, S. (1990). The selection of school administrators, Journal of Personnel Evaluation in Education, 3, 231-238.
Taymaz, H. (2007). İlköğretim ve ortaöğretim okul müdürleri için okul yönetimi. (8. Baskı). Ankara: Pegem A Yayıncılık.
Türnüklü, A. (2000). Eğitim bilim araştırmalarında etkin olarak kullanılabilecek Nitel Bir Araştırma Tekniği: Görüşme. Kuram ve Uygulamada Eğitim Yönetimi, 6(24), 543-559.
Tüzel, E. (2014). Eğitim örgütlerinde kadın yöneticilerin kariyer engellerinin incelenmesi.(Yayımlanmamış Doktora Tezi), Gazi Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Ankara.
Yıldırım, A. ve Şimşek, H. (2008). Sosyal bilimlerde nitel araştırma yöntemleri, Güncelleştirilmiş Geliştirilmiş 6. Baskı, Ankara: Seçkin Yayıncılık.