ÖĞRETMEN ADAYLARININ PEDAGOJİK FORMASYON EĞİTİMİ SERTİFİKA PROGRAMI VE ÖĞRETMENLİK MESLEĞİNE YÖNELİK ALGILARI
Bu çalışmada pedagojik formasyon eğitimi alan öğretmen adaylarının pedagojik formasyon eğitimi sertifika programına ve öğretmenlik mesleğine yönelik algılarının belirlenmesi amaçlanmıştır. Öğretmen adaylarının sertifika programına yönelik algılarının tespiti için kullanılan metaforlar, öğretmenlik mesleğine yönelik algılarının tespiti için kullanılan zihin haritaları ve görüş formu çalışmanın veri kaynaklarını oluşturmaktadır. Çalışmada nitel araştırma desenlerinden olgu bilim deseni kullanılmıştır. Araştırmanın çalışma grubunu, 2015- 2016 eğitim-öğretim yılı bahar döneminde, Ege Bölgesindeki bir devlet üniversitesinde açılan pedagojik formasyon sertifika programına devam eden toplam 48 öğrenci oluşturmaktadır. Öğretmen adaylarının bu programa yönelik oluşturdukları metaforlar içerik analizi tekniği kullanılarak çözümlenmiştir. Metaforların analizi sonucunda formasyon programının kendilerini geliştiren, sorumluluk gerektiren, bütünleyen ve hızla meslek edindiren yönlerini ön plana çıkaran öğretmen adayları çoğunluktadır. Bu özelliklerin yanı sıra metaforlarında pedagojik formasyon programının daha çok yapısal özelliklerini ya da olumlu/olumsuz etkilerini vurgulayan öğretmen adayları da bulunmaktadır. Öğretmen adaylarının öğretmenlik mesleğine yönelik algılarının belirlenmesi amacıyla kullanılan zihin haritalarının analizi için haritalardaki geçerli kelime ya da kelime gruplarının sıklık frekansları hesaplanmıştır. Öğretmenlik mesleği ile ilgili listelenen kelimeler; “öğretmenlik mesleğinin gerektirdikleri” ve “öğretmenlik mesleğinin sağladıkları” şeklinde iki kategori altında toplanmıştır. Zihin haritalarında “öğretim”, “sevgi”, “bilgi”, “saygı/saygınlık” vb. kelimeler öğretmen adayları tarafından sıklıkla ifade edilmiştir. Bunun yanı sıra “para”, “statü”, “tatil”, rahatlık”, “aile onayı” vb. vurguların yoğun bir şekilde yapıldığı zihin haritalarına da rastlanmıştır. Katılımcıların formasyon programı ve öğretmenlik mesleği ile ilgili algılarının gerekçelerini belirleyebilmek amacıyla altı öğretmen adayı tarafından doldurulan görüş formları incelenmiştir. Bu formlardan elde edilen veriler betimsel analiz tekniği ile çözümlenmiş ve katılımcıların görüşleri doğrudan alıntılar yapılarak sunulmuştur. Çalışma sonuçları genellenememekle birlikte birbirine kıyasla farklı özelliklere sahip katılımcıların formasyon programına ve öğretmenlik mesleğine yönelik algılarına ilişkin bir kesit sunmaktadır. Çalışma sonuçlarının bireylerin algılarındaki farklılıkların sebebi olabilecek etkenler ile ilgili daha derinlemesine yapılacak çalışmalara bir zemin oluşturabileceği düşünülmektedir.
PRESERVICE TEACHERS’ PERCEPTIONS OF PEDAGOGICAL FORMATION CERTIFICATE PROGRAM AND TEACHING PROFESSION
The aim of this study is to determine preservice teachers’ perceptions of pedagogical formation certificate program (PFCP) and the teaching profession. Data were collected using metaphors, mind maps, and feedback forms to determine participants’ perceptions of PFCP and teaching profession, respectively. Phenomenology, which is one of the qualitative research design, was used in the study. Study sample consisted of 48 PFCP students attending pedagogical formation certificate program at a university located in Aegean Region, in the spring semester of 2015-2016 academic year. Participants’ metaphors of PFCP were analyzed using content analysis. According to the results of the content analysis, the aspects of PFCP that the majority of participants emphasized were as follows: helping them improve their skills, requiring responsibility, integrating and helping them find a job quickly. Some participants’ metaphors of PFCP addressed its structural properties or positive/negative effects. Frequencies of valid words or phrases in participants’ mind maps were calculated to determine their perceptions of the teaching profession. The words pertaining to the teaching profession were listed under the categories of “requirements of the teaching profession” and “benefits of the teaching profession.” Participants frequently expressed such words as “teaching,” “love,” “knowledge,” “respect/dignity” etc. On the other hand, the emphasis on “money,” “status,” “vacation,” “comfort,” “familial approval” etc. were widely common in some mind maps. The feedback forms filled out by six participants were examined to determine the rationale for their perceptions of PFCP and the teaching profession. Data from the feedback forms were analyzed using descriptive analysis, and direct quotes were used to present participants’ perceptions and views. Although the results cannot be generalized, they present a cross-section regarding differences in participants’ perceptions of PFCP and the teaching profession. We believe that this study will pave the way for more in-depth studies on factors affecting people's perceptions.
___
- Alım, M., Şahin, İ. F. ve Meral, E. (2018). Coğrafya öğretmen adaylarının (pedagojik formasyon)
öğretmen kavramına ilişkin algıları. Atatürk Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi
22(2), 1113-1127.
- Arslan, M. M ve Bayrakçı, M. (2006). Metaforik düşünme ve öğrenme yaklaşımının eğitim- öğretim
açısından incelenmesi. Milli Eğitim Dergisi, 171, 100-108.
- Aydın, İ. S., Pehlivan, A. (2010). Türkçe öğretmeni adaylarının “öğretmen” ve “öğrenci” kavramlarına
ilişkin kullandıkları metaforlar. Turkish Studies-International Periodical for the Languages,
Literature and History of Turkish or Turkic Volume 5/3 Summer 2010, p. 818-842, ISSN: 1308-
2140, www.turkishstudies.net, DOI Number: http://dx.doi.org/10.7827/TurkishStudies.1465,
ANKARA-TURKEY.
- Bağçeci, B., Yıldırım, İ., Kara, K., Keskinpalta, D . (2013). Pedagojik formasyon ve eğitim fakültesi
öğrencilerinin öğretmenlik mesleğine yönelik tutumlarının karşılaştırılması. Erzincan
Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 17 (1), 307-324. DOI: 10.17556/jef.52416
- Buzan, T. ve Buzan, B. (1995). The mind map book. London: BBC Books.
- Büyüköztürk, Ş., Akgün, Ö. E., Karadeniz, Ş., Demirel, F. ve Kılıç, E. (2013). Bilimsel araştırma
yöntemleri. Ankara: Pegem Akademi.
- Çiçek Sağlam, A. (2015). Pedagojik formasyon sertifikası programının etkililiğinin öğrenci görüşlerine
göre değerlendirilmesi. Kırıkkale Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, 5 (2), 63-73.
- Çocuk, H. E, Yokuş, G. ve Tanrıseven, I. (2015). Pedagojik formasyon öğrencilerinin öğretmenliğe
ilişkin öz-yeterlik ve metaforik algıları: Mersin Üniversitesi örneği. Mustafa Kemal Üniversitesi
Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 12 (32), 373-387.
- Dündar, H. ve Karaca, E. T. (2013). Formasyon öğrencilerinin ‘pedagojik formasyon programı’na
ilişkin sahip oldukları metaforlar. Gazi Üniversitesi Endüstriyel Sanatlar Eğitim Fakültesi
Dergisi, 30, 19-34.
- Eraslan, L. ve Çakıcı, D. (2011). Pedagojik formasyon programı öğrencilerinin öğretmenlik mesleğine
yönelik tutumları. Kastamonu Eğitim Dergisi, 19(2), 427-438.
- Erol, Y. C., Özdemir, T. Y., Turhan, M., Özan, M. B. ve Polat, H. (2017). Pedagojik formasyon eğitimi
almakta olan öğretmen adaylarının pedagojik formasyona ilişkin metaforik algıları. Cumhuriyet
Uluslararası Eğitim Dergisi, 6(3), 348-364.
- Evrekli, E., İnel, D. ve Balım, A. G. (2010). Development of a scoring system to assess mind maps.
Procedia - Social and Behavioral Sciences, 2(2), 2330-2334.
- Goodnough, K. ve Woods, R. (2002). Student and teacher perceptions of mind mapping: A middle
school case study. The Annual Meeting of the American Educational Research Association,
New Orleans, LA.
- Gültekin, M. (2013). İlköğretim öğretmen adaylarının eğitim programı kavramına yükledikleri
metaforlar. Eğitim ve Bilim, 38(169), 126-141.
- Güneş, G. ve Gökçek, T. (2012). Pedagojik formasyon öğrencilerinin öğrenme stilleri. Eğitim ve
Öğretim Araştırmaları Dergisi, 1 (4), 28-40.
- İlgan, A., Sevinç, Ö. S., Arı, E. (2013). Pedagojik formasyon programı öğretmen adaylarının mesleki
tutum ve çağdaş öğretmen algıları. Ondokuz Mayıs Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 32(2),
175-195.
- Karataş, K., Ardıç, T. ve Oral, B. (2017). Öğretmenlik mesleğinin yeterlikleri ve geleceği: metaforik bir
analiz. Turkish Studies-International Periodical for the Languages, Literature and History of
Turkish or Turkic Volume 12/33, p. 291-312, ISSN: 1308-2140, www.turkishstudies.net, DOI
Number: http://dx.doi.org/10.7827/TurkishStudies.12665, ANKARA-TURKEY.
- Kart, M. (2016). Pedagojik formasyon öğrencileri ile eğitim fakültesi öğrencilerinin öğretmen
kavramına ilişkin metaforik algıları (Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi). Pamukkale
Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Denizli.
- Kiraz, Z. ve Dursun, F. (2015). Pedagojik formasyon eğitimi alan öğretmen adaylarının aldıkları eğitime
ilişkin algıları. Mersin Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 11 (3), 1008-1028.
- Koç, E. S. (2014). Sınıf öğretmeni adaylarının öğretmen ve öğretmenlik mesleği kavramlarına ilişkin
metaforik algıları. İnönü Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 15(1), 47-72.
- Lakoff, G., ve Johnson, M. (2010). Metaforlar hayat anlam ve dil. İstanbul: Ithaki Publishing.
- MEB (2017). Öğretmenlik mesleği genel yeterlikleri. Öğretmen yetiştirme ve geliştirme genel
müdürlüğü.
http://oygm.meb.gov.tr/www/ogretmenlik-meslegi-genel-yeterlikleri/icerik/39
adresinden 12 Ekim 2018 tarihinde alınmıştır.
- MEB (2018). 2023 eğitim vizyonu. http://2023vizyonu.meb.gov.tr/doc/2023_EGITIM_VIZYONU.pdf
adresinden 12 Ekim 2018 tarihinde alınmıştır.
- Miles, M. B., ve Huberman, A. M. (1994). Qualitative data analysis. Thousand Oaks, CA: Sage.
- Mueller, A., Johnston, M. ve Bligh, D. (2002). Joining mind mapping and care planning to enhance
student critical thinking and achieve holistic nursing care. Nursing Diagnosis, 13(1), 24-27.
- Nayır, F. ve Çınkır, Ş. (2014). Uygulama öğretmenleri, yöneticileri ve pedagojik formasyon
öğrencilerinin okullarda öğretmenlik uygulamasında karşılaştıkları sorunlar ve çözüm önerileri.
Uluslararası Eğitim Programları ve Öğretim Çalışmaları Dergisi, 4 (7), 71-86.
- Özdemir, T. Y. ve Erol, Y. C. (2015). Pedagojik formasyon eğitimi alan öğretmen adaylarının okul,
öğretmenlik ve öğrenci kavramlarına ilişkin algıları. CBÜ Sosyal Bilimler Dergisi, 13(4), 215-
244. doi: 10.18026/cbusos.48652.
- Özkan, H. H. (2012). Öğretmenlik formasyon programındaki öğretmen adaylarının öğretmenlik
mesleğine ilişkin tutumlarının incelenmesi (SDÜ örneği). Ahi Evran Üniversitesi Kırşehir
Eğitim Fakültesi Dergisi, 13 (2), 29-48.
- Russell, T., ve Hrycenko, M. (2006). The role of metaphor in a new science teacher’s learning from
experience. In P. J. Aubusson, A. G. Harrison, and S. M. Ritchie (Eds.), Metaphor and analogy
in science education (pp. 131–142). Dordrecht: Springer Netherlands. doi:10.1007/1-4020-
3830-5_11.
- Saban, A. (2004). Giriş düzeyindeki sınıf öğretmeni adaylarının “öğretmen” kavramına ilişkin ileri
sürdükleri metaforlar. Türk Eğitim Bilimleri Dergisi, 2(2), 131-155.
- Saban, A. (2008). Okula ilişkin metaforlar. Kuram ve Uygulamada Eğitim Yönetimi, 55, 459-496.
- Schmitt, R. (2005). Systematic metaphor analysis as a method of qualitative research. The Qualitative
Report,
10(2),
358–394.
http://nsuworks.nova.edu/tqr%0Ahttp://nsuworks.nova.edu/tqr/vol10/iss2/10.
- Süral, S. ve Sarıtaş, E. (2015). Pedagojik formasyon programına katılan öğrencilerin öğretmenlik
mesleğine yönelik yeterliklerinin incelenmesi. Mersin Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi,11
(1), 62-75.
- Şahin, A. ve Sabancı, A. (2018). Pedagojik formasyon eğitimi öğrencilerinin okul yöneticileri ile
öğretmenlere ilişkin algıları: Metafor çalışması. Turkish Studies-International Periodical for the
Languages, Literature and History of Turkish or Turkic Volume 13/4, Winter 2018, p. 1057-
1082,
ISSN:
1308-2140,
www.turkishstudies.net,
DOI
Number:
http://dx.doi.org/10.7827/TurkishStudies.12902, ANKARA-TURKEY.
- Turhan-Türkkan, B., Yeşilpınar-Uyar, M. ve Yolcu, E. (2017). Pedagojik Formasyon Öğrencilerinin
“Pedagojik Formasyon” Kavramına Yönelik Metaforik Algılarının İncelenmesi. Ahi Evran
Üniversitesi Kırşehir Eğitim Fakültesi Dergisi (KEFAD), 18(1), 41-60.
- Yapıcı, M. ve Yapıcı, Ş. (2013). Öğretmen adaylarının pedagojik formasyona ilişkin metaforları.
Turkish Studies-International Periodical for the Languages, Literature and History of Turkish
or Turkic Volume 8/8 Summer 2013, p. 1421-1429, ISSN: 1308-2140, www.turkishstudies.net,
DOI Number: http://dx.doi.org/10.7827/TurkishStudies.5338, ANKARA-TURKEY.
- Yıldırım, A. ve Şimşek, H. (2011). Sosyal bilimlerde nitel araştırma yöntemleri (8. baskı). Ankara:
Seçkin Yayıncılık.
- YÖK (2007) Öğretmen yetiştirme ve eğitim fakülteleri (1982-2007). (Öğretmenin üniversitede
yetiştirilmesinin değerlendirilmesi). Ankara: Meteksan A.Ş.