ÖĞRETMEN ADAYLARININ MESLEĞE İLİŞKİN ÖZ YETERLİKLERİ İLE BİLGİSAYAR DESTEKLİ EĞİTİME YÖNELİK TUTUMLARI ARASINDAKİ İLİŞKİLERİN İNCELENMESİ
Bu çalışmada; öğretmen adaylarının mesleklerine ilişkin öz yeterlik algıları ile bilgisayar destekli öğretim yapmaya yönelik tutumları arasındaki ilişkilerin incelenmesi amaçlanmaktadır. Çalışma nicel yöntemlerle yürütülen ilişkisel modelde bir araştırmadır. Araştırmanın çalışma grubunu 2016-2017 eğitim-öğretim yılında Gaziantep Üniversitesi Eğitim Fakültesi'nde eğitim görmekte olan 3. ve 4. sınıf öğrencileri ile yine aynı üniversitenin eğitim fakültesinde formasyon eğitimi alan Fen Edebiyat fakültesi öğrencileri oluşturmaktadır. Çalışmaya katılan 436 öğretmen adayının %66,5'i (290 kişi) kadın, %33,5'i (146 kişi) ise erkektir. Öğretmen adaylarından %70,2'si (306 kişi) formasyon eğitimi almaktayken, % 29,8'i (130 kişi) eğitim fakültesine devam etmektedir. Araştırmaya ilişkin veriler Tcshannen-Moran ve Woolfolk-Hoy tarafından 2001 yılında geliştirilen ve Türkçe geçerlik ve güvenirlik çalışmaları Çapa, Çakıroğlu ve Sarıkaya tarafından 2005 yılında yapılan "Öğretmen Öz yeterlik Ölçeği" ve Arslan tarafından 2006 yılında geliştirilen "Bilgisayar Destekli Eğitim Yapmaya İlişkin Tutum Ölçeği" kullanılarak elde edilmiştir. Öğretmen adaylarının mezun oldukları fakülte türüne göre öz yeterlikleri arasındaki fark anlamlıdır t(436)=3.591, p.05.) Yani sözel, sayısal veya eşit ağırlık branşta olan öğretmen adaylarının öz yeterliklerinin denk olduğu söylenebilir. Öğretmen adaylarının mezun oldukları fakülte türüne göre BDE yapmaya yönelik tutumları arasındaki fark anlamlı değildir t(434)=.487, p>.05. Yani formasyon ve eğitim fakültesinde öğrenim gören öğretmen adaylarının BDE yapmaya yönelik tutumları denktir. Öğretmen adaylarının BDE yapmaya yönelik tutumlarının öğrenim görülen bölüme göre anlamlı şekilde farklılaşmadığı belirlenmiştir F(2,433)=1.105, p>.05. Yani sözel, sayısal veya eşit ağırlık branşta olan öğretmen adaylarının BDE yapmaya yönelik tutumlarının denk olduğu söylenebilir. Öğretmen öz yeterliği alt boyutları olan öğrenci katılımını destekleyebilme, öğretim stratejilerini kullanabilme, sınıf yönetimini gerçekleştirebilme puanları ile BDE yapmaya yönelik tutum puanları arasında pozitif yönlü zayıf ve anlamlı bir ilişki vardır. Ayrıca regresyon modeli bir bütün olarak anlamlı sonuçlar içermektedir R=0.18, R2=0.032, F (3,432)= 4.816, p
EXAMINING TEACHER CANDIDATES' SELF-EFFICACY PERCEPTIONS ABOUT BEING A TEACHER AND THEIR ATTITUDES TOWARDS COMPUTER ASSISTED EDUCATION
In this study, it is aimed to examine the relations between selfefficacy perceptions of prospective teachers and their attitudes towards computer assisted education. The study is a research in the relational model conducted by quantitative methods. The study group of the research is composed of 3rd and 4th grade students who are studying at Gaziantep University Faculty of Education in 2016-2017 academic years and Science and Literature faculty students who are studying pedagogical formation program at the same university. 66.5% (290 participants) of the 436 teacher candidates participating in the study were female and 33.5% (146 participants) were male. While 70.2% (306 participants) of the candidates were in pedagogical formation program, 29.8% (130 participants) were in education faculty. Survey data was obtained by the "Teacher Self-Efficacy Scale" which was developed in 2001 by Tcshannen-Moran and Woolfolk-Hoy and validity and reliability studies in Turkish was made in 2005 by Çapa, Çakıroğlu and Sarıkaya. Also the "Attitude Scale for Computer-Aided Training" developed by Arslan in 2006 was used. The difference between the self-efficacy of the prospective teachers according to the faculty of graduation is statistically significant t(436)=3.591, p <.01. When averages are examined, selfefficacy of the students in pedagogical formation program who graduated from the Faculty of Arts and Sciences is higher than those who continue their education in the Faculty of Education. It was determined that the self-efficacy of teacher candidates did not significantly differ according to the division in which they were educated (F(2,433)=1.092, p>.05.). In other words, it can be said that the self-efficacy of teacher candidates does not depend on the division they study. The difference between the attitudes of the prospective teachers to the computer assisted education according to the faculty members they graduate is not statistically significant (t(434)=487, p> .05). In other words, the attitudes of teacher candidates who are studying in pedagogical formation program and education faculties towards computer assisted education are considered to be equal. It was determined that the attitudes of the prospective teachers to the computer assisted education did not significantly differ according to the division in which they were educated (F(2,433)=1.105, p> .05). In other words, it can be said that the attitudes of teacher candidates who are in verbal, numerical or equally-weighted branch to computer assisted education are equivalent. There is a significant and weak positive relationship between the attitude toward computer assisted education and teacher self-efficacy sub-dimensions which are the ability to support student participation, the use of instructional strategies and the ability to perform classroom management. In addition, the regression model includes significant results as a whole. R = 0.18, R2 = 0.032, F (3,432) = 4.816, p <.01. The three variables mentioned together account for 3.2% of the total variance.
___
- Altunçekiç, A.; Yaman, S.; Koray, Ö. (2005). Öğretmen Adaylarının Öz-Yeterlik İnanç Düzeyleri Ve Problem Çözme Becerileri Üzerine Bir Araştırma (Kastamonu İli Örneği). Cilt:13 No:1 Kastamonu Eğitim Dergisi, 13 (1), 93-102.
- Arastaman, G. (2013). Eğitim ve fen edebiyat fakültesi öğrencilerinin öz-yeterlik inançları ve öğretmenlik mesleğine karşı tutumlarının incelenmesi. Ahi Evran Üniversitesi Kırşehir Eğitim Fakültesi Dergisi, 14(2).
- Arslan, A. (2008). Öğretmen Adaylarının Bilgisayar Destekli Eğitim Yapmaya Yönelik Tutumları İle Öz Yeterlik Algıları Arasındaki İlişki. Elektronik Sosyal Bilimler Dergisi, 24(24).
- Azar, A. (2010). Ortaöğretim fen bilimleri ve matematik öğretmeni adaylarının öz yeterlilik inançları. Zonguldak Karaelmas University Journal of Social Sciences, 6(12).
- Bandura, A. (1977). Self-Efficacy: Toward A Unifying Theory Of Behavioral Change. Psychological Review, 84, 191-215.
- Büyüköztürk, Ş. (2011). Sosyal Bilimler İçin Veri Analizi El Kitabı (13. Baskı). Ankara: Pegemakademi.
- Demirel, Ö., Seferoğlu S., Yağcı E. (2001). Öğretim Teknolojileri Ve Materyal Geliştirme. Ankara: Pegem A Yayıncılık.
- Dursun, F., Saracaloğlu, A. S. (2017). Bilişim teknolojileri öğretmen yeterliklerinin değerlendirilmesi. Electronic Turkish Studies, 12(23).
- Ekici, G. (2006). Meslek Lisesi Öğretmenlerinin Öğretmen Öz-Yeterlik İnançları Üzerine Bir Araştırma. Eurasian Journal Of Educational Research (Ejer), (24).
- Elkatmış, M., Demirbaş, M., Ertuğrul, N. (2013). Eğitim Fakültesi Öğrencileri İle Formasyon Eğitimi Alan Fen Edebiyat Fakültesi Öğrencilerinin Öğretmenlik Mesleğine Yönelik Öz Yeterlik İnançları. Pegem Eğitim Ve Öğretim Dergisi, 3(3), 41-50.
- Erkan, S. (2004). Öğretmenlerin Bilgisayara Yönelik Tutumları Üzerine Bir İnceleme. Manas Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, 12, 144-145.
- Gökçearslan, Ş. (2010). Öğretmenlerin Bilgisayar Destekli Eğitim (Bde) Yapma Tutumlarına İlişkin Bir Araştırma. e-Journal of New World Sciences Academy, 5(2).
- Gömleksiz, M. N., Fidan, E. K. (2011). Pedagojik Formasyon Programı Öğrencilerinin Web Pedagojik İçerik Bilgisine İlişkin Öz-Yeterlik Algı Düzeyleri. Electronic Turkish Studies, 6(4).
- Gömleksı? z, M. N., Serhatlıoğlu, B. (2013). Okul Öncesi Öğretmenlerinin Öz-Yeterlik İnançlarına İlişkin Görüşleri. Electronic Turkish Studies, 8(7).
- Gürol, A.; Altunbaş, S.; Karaaslan, N. (2010). Öğretmen Adaylarının Öz Yeterlik İnançları Ve Epistemolojik İnançları Üzerine Bir Çalışma. E-Journal Of New World Sciences Academy, 5(2).
- Hakkari, F., Tüysüz, C., Atalar, T. (2015). Öğretmenlerin Bilgisayar Yeterlikleri Ve Öğretimde Teknoloji Kullanımına İlişkin Algılarının Çeşitli Değişkenler Bakımından İncelenmesi. Bayburt Eğitim Fakültesi Dergisi, 10(2).
- Karadağ, E., Sağlam, H., Baloğlu, N. (2008). Bilgisayar Destekli Eğitim [Bde]: İlköğretim Okulu Yöneticilerinin Tutumlarına İlişkin Bir Araştırma. Journal Of International Social Research, 1(3).
- Karasar, N. (1995). Bilimsel Araştırma Yöntemi, Ankara: Sim Matbaacılık.
- Karataş, H., Alcı, B., Karabıyık Çeri, B. (2015) Öğretmen Adaylarının Bilgisayar Destekli Eğitime İlişkin Tutumları. Eğitim Ve Öğretim Araştırmaları Dergisi, 4,(3).
- Kutluca, T., Ekici, G. (2010). Öğretmen Adaylarının Bilgisayar Destekli Eğitime İlişkin Tutum Ve Öz-Yeterlik Algılarının İncelenmesi. Hacettepe Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 38, 177-188.
- Mishra, P. ve Kohler, M. J. (2006). Technological pedagogical content knowledge: A framework for teacher knowledge. Teachers College Record, 8(6):1017-1054.
- Odabaşı, F. (1998). Bilgisayar Destekli Eğitim. Editör: Yaşar Hoşcan, Açıköğretim Fakültesi İlköğretim Öğretmenliği Lisans Tamamlama Programı, Eskişehir.
- Şahin, A., Akçay, A. (2011). Türkçe Öğretmeni Adaylarının Bilgisayar Destekli Eğitime İlişkin Tutumlarının İncelenmesi. Electronic Turkish Studies, 6(2).
- Şahin, T.Y., Yıldırım, S. (1999). Öğretim Teknolojisi Ve Materyal Geliştirme. Ankara: Anı Yayıncılık.
- Şahin-Taşkın, Ç., Hacıömeroğlu, G. (2010). Examining Elementary Preservice Teachers' SelfEfficacy Beliefs: Combination Of Quantitative And Qualitative Methods. Inonu University Journal Of The Faculty Of Education, 11(1), 21-40.
- Tunca, N., Alkın-Şahin, S. (2014). Öğretmen Adaylarının Bilişötesi (Üst Biliş) Öğrenme Stratejileri İle Akademik Öz Yeterlik İnançları Arasındaki İlişki. Anadolu Journal Of Educational Sciences International, 4(1).
- Urdan, T., Pajares, F. (Eds.). (2006). Self-efficacy beliefs of adolescents. IAP.
- Üstüner, M., Demirtaş, H., Cömert, M., Özer, N. (2009). Ortaöğretim Öğretmenlerinin Öz-Yeterlik Algıları. Secondary School Teachers' Self-Efficacy Beliefs. Mehmet Akif Ersoy Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 9(17), 1-16.
- Yener, D., Yılmaz M. (2017). Öğretmen Adaylarının Öğrenme Öğretme Anlayışları Ve Fen Öğretimine Yönelik Özyeterlik İnançları. Abant İzzet Baysal Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 17 (2), 1016-1038.
- Yıldırım, S., Kaban, A. (2010). Öğretmen Adaylarının Bilgisayar Destekli Eğitime Karşı Tutumları. Uluslararası İnsan Bilimleri Dergisi, 7(2), 158-168.
- Yılmaz, E., Tomris, G., Kurt, A. A. (2016). Okul Öncesi Öğretmenlerinin Özyeterlik İnançları Ve Teknolojik Araç-Gereç Kullanımına Yönelik Tutumları: Balıkesir İli Örneği. Anadolu Journal Of Educational Sciences International, 6(1).