HATİCE DEĞİRMENCİ GÜNDOĞMUŞ, AYBALA ÇAYIR

ÖĞRETMEN ADAYLARINI KİTAP OKUMAK İÇİN EN ÇOK NE GÜDÜLEMEKTEDİR?

Günümüzde meydana gelen sağlayabilmek, bilgiye daha kolay ulaşabilmek ve en önemlisi bilgiye ulaşabilme yollarını öğrenebilmek için bireylerin okuma becerilerini geliştirmeleri gerekmektedir. Bu çalışma, okuma becerilerinin kazanıldığı erken dönemlerde etkin rol ve model olan geleceğin öğretmenlerini okumaya güdüleyen sebeplerin tespit edilmesi amacı ile yapılmıştır. Çalışma nitel araştırma yaklaşımı doğrultusunda yürütülmüştür. Araştırmanın katılımcıları, Aksaray Üniversitesi Eğitim Fakültesi Sınıf Eğitimi Anabilim Dalında öğrenim gören 97 öğretmen adayından oluşmaktadır. Bu amaç doğrultusunda öğretmen adaylarına "Sizi okumak için en çok ne harekete geçirir?" sorusu sorulmuştur. Verilen cevaplar yazılı olarak toplanmış ve öğretmen adaylarının okumasındaki en etkili motive ediciler belirlenmiştir. Veriler içerik analizi ile analiz edilmiştir. Veri analizi sonucunda "İlgi ve ihtiyaç, öğrenme ve öğretme, kişisel gelişim, iyi vakit geçirme, ortam, tavsiye alma ve model alma" temaları oluşturulmuştur. Sonuç olarak okuma eyleminin kişinin kendi isteğinin yanı sıra pek çok çevresel faktörden etkilenebileceği görülmüştür. Öğretmen adaylarını okumaya güdüleyen en önemli güdülerin; ilgi ve ihtiyaç, öğrenme ve öğretme, kişisel gelişim ve iyi vakit geçirme olduğu tespit edilmiştir. Öğretmen adaylarının büyük bir kısmı için okumak, ilgi duyulduğunda gerçekleşen bir eylemdir. Öğretmen adaylarını okumak için en az güdüleyen durumlar; ortam, tavsiye alma ve model alma olarak belirlenmiştir. Çalışmada elde edilen bulguların geleceğin öğretmenlerinin okumaya yönlendirilmesi konusunda önemli ipuçları vereceğine inanılmaktadır

WHAT MOTIVATES PROSPECTIVE TEACHERS BEST TOWARDS READING?

Today it became crucial for individuals to develop their reading skills in order to adapt rapid changes, to access information, and most importantly to learn how to access information. This study is done to investigate what motivates teacher candidates to read who are playing active roles since they exemplify for youngsters who see them in their early ages while gaining reading habits. The study was conducted in accordance with the qualitative research approach. The participants of this study are 97 teacher candidates who are completing their degrees of classroom teaching at the Department of Elementary Education at Aksaray University. For his purpose, teacher candidates were asked this question: “What motivates you to read?” The responses are collected in written and the most important motivating factors are identified. Data were analyzed using content analysis. As a result of data analysis, following themes were created: Interests and needs, teaching and learning, personal development, expectation of quality leisure time, environmental factors, and advice and modeling. As a result, it is found that many environmental factors and personal intersts shape individuals’ act of reading. The most important motivating factors are found as interests and needs, learning and teaching, personal development, and the expectation of leisure time from reading. According to many of the participants, reading takes place with individual interest. The least determining factors for reading are found as environmental factors, and advice and modeling. Findings obtained in this study are expected to provide important clues to guide teacher candidates about reading

PDF

___

Akyol, H. (2005). Türkçe ilkokuma yazma öğretimi. Ankara: Pegem A Yayıncılık.
Akyol, H. (2006). Türkçe öğretim yöntemleri. Ankara: Kök Yayıncılık.
Aslantürk, E., ve Saracaloğlu, A. S.(2010). Sınıf öğretmenlerinin ve sınıf öğretmeni adaylarının okuma ilgi ve alışkanlıklarının karşılaştırılması. Anadolu Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, 11(1), 155-176.
Bloom, B. S. (1998). İnsan nitelikleri ve okulda öğrenme. (Çev: Özçelik, D.A.) Ankara: Milli Eğitim Basımevi.
Dökmen, Ü. (1994). Okuma becerisi, ilgisi ve alışkanlıkları üzerine psiko-sosyal bir araştırma. İstanbul: Milli Eğitim Bakanlığı.
Guthrie, J. T.,and Wigfield, A. (2000). Engagement and motivation in reading. In M. L.Kamil, P. B. Mosenthal, P. D. Pearson, & R. Barr (Eds.), Handbook of reading research (3rd ed., 403-422). New York: Longman.
Güneş, F. (2000). Okuma yazma öğretimi ve beyin teknolojisi. Ankara: Ocak Yayıncılık.
Güneş, F. (2009). Hızlı okuma ve anlamı yapılandırma. Ankara: Nobel Yayın Dağıtım.
Köksal, K. (2003). Okuma yazmanın öğretimi.Ankara: MEB.
Milli Eğitim Bakanlığı (2005). İlköğretim Türkçe dersi (1-5. Sınıflar) öğretim programı ve kılavuzu. Ankara: MEB Yayınları.
Özden, Y. (2010). Eğitimde dönüşüm: Eğitimde yeni değerler. (Sekizinci Baskı).Ankara: Pegem Yayıncılık.
Rasinski, T.,and Padak, N. (2011). Who wants to be a (reading) millionaire? The Reading Teacher, 64, 553-555.
Saracaloğlu, A. S., Karasakaloğlu, N., & Aslantürk, E. (2010). Sınıf öğretmeni adaylarının okuma ilgi ve alışkanlıklarının karşılaştırılması. (Adnan Menderes ve Uludağ Üniversiteleri Örneği). journal of the Cukurova University Institute of Social Sciences, 19(3).
Saracaloğlu, A. S., Yenice, N., & Karasakaloğlu, N. (2009). Öğretmen Adaylarının İletişim ve Problem Çözme Becerileri İle Okuma İlgi ve Alışkanlıkları Arasındaki İlişki (167- 185). Yüzüncü Yıl Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 6(2).
Schunk, D. H. & Zimmerman, B. J. (2007). Influencing children's self-efficacy and self-regulation of reading and writing through modeling. Reading &Writing Quarterly, 23, 7-25.
Smith, C.,Tracy, E., & Weber, L. (1998). Motivating independent reading: Therouteto a lifetime of education. Retrieved from ERIC database. (ED422559)
Ülper, H. (2011). Öğrenci açısından okumaya güdüleyici etmenler. Kuram ve Uygulamada Eğitim Bilimleri Dergisi, 11(2), 941-960.
Ülper, H., ve Çeliktürk, Z. (2013). Öğretmen adaylarının okuma motivasyonlarının değerlendirilmesi: Mehmet Akif Ersoy Üniversitesi örneği. Adıyaman Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi Türkçenin Eğitimi Öğretimi Özel Sayısı, 6(11), 1033-1057.
Yıldırım, A. ve Şimşek, H. (2006). Sosyal bilimlerde nitel araştırma yöntemleri. Ankara: Seçkin Yayıncılık.
Yıldız, M. (2013). Okuma motivasyonu, akıcı okuma ve okuduğunu anlamanın beşinci sınıf öğrencilerinin akademik başarılarındaki rolü. Turkish Studies - International Periodical for the Languages, Literature and History of Turkish or Turkic, Volume 8/4. 1461-1478.
Yılmaz, B., Köse, E., ve Korkut, Ş. (2009). Hacettepe Üniversitesi ve Bilkent Üniversitesi öğrencilerinin okuma alışkanlıkları üzerine bir araştırma. Türk Kütüphaneciliği, 23(1), 22- 51.