ÖĞRETİCİ METİNLERE YÖNELİK YARATICI OKUMA UYGULAMASI ÖRNEĞİ VE SÜRECE İLİŞKİN ÖĞRENCİ GÖRÜŞLERİ

Bu çalışmada "Adım adım yaratıcı okuma" adını verdiğimiz okuma yöntemiyle değerlendirmeleri betimlenmeye çalışılmıştır. Çalışmada Türkçe Öğretmenliği yapan araştırmacılardan birinin ilköğretim altıncı sınıf öğrencilerinin anlamlandırmada ve ifade etmede yaşadıkları sıkıntı ve bu tür metinlerin okunduğu derslerdeki isteksizliklerine ilişkin gözlemlerinden hareket edilmiştir. Alanyazındaki yaratıcı okumaya ilişkin olumlu bulgulardan yola çıkılarak geliştirilmeye çalışılan "Adım adım yaratıcı okuma yöntemi" daha önce kullanılmış yaratıcı okuma çalışmalarından iki temel özellik ile ayrılmaktadır. Bunlardan ilki uygulanan metinlerin türüne ilişkindir. Bugüne kadar uygulanan yaratıcı okuma uygulamalarında öykü ve roman türünde kurgusal-yazınsal yapıtların kullanıldığı görülmektedir. Buna karşılık bu çalışmada çocuklar için hazırlanmış, daha çok soyut kavramlar içeren metinlerden oluşan bir felsefe dizisi kullanılmıştır. Bu yöntemin alanyazındaki benzer yaratıcı okuma çalışmalarından ikinci farkı ise uygulamada ortaya çıkmaktadır; öğrencinin anlamlandırma sürecinde öğrenciye bir kılavuz olmayı, öğrencinin okuduğu kitabı anlamlandırarak ilerlemesini sağlamayı amaçlayan bu uygulamalarda metinler bölüm bölüm düşünülmüş, bir bölüme kadar okunduktan sonra o bölüme ilişkin yaratıcı okuma soruları verilmiştir. Etkinlikler metnin tümü okunduktan sonra uygulanacak şekilde tasarlanmamıştır. Temelde, öğrencilerin kişisel tasarım, hayal gücü, sorun çözme, farklı bakış açıları ortaya koyma vb. türde yaratıcılık becerilerini geliştirme yönelik etkinlikleri kapsayan yöntem belirtildiği şekilde uygulandıktan sonra, yarı yapılandırılmış öğrenci görüşmeleri gerçekleştirilmiş, öğrencilerin sürece ilişkin görüşleri değerlendirmeleri "duygu, yararlılık, karşılaştırma" başlıkları altında üç temel başlık altında toplanarak sorgulanmış ve değerlendirme bu başlıklara göre gerçekleştirilmiştir. Görüşme sonucunda öğrencilerin adım adım yaratıcı okuma yöntemi ile okuma sürecine ilişkin olarak genel anlamda olumlu duygu yansıttıkları, okumaya yönelik ilgilerine olumlu katkı sağladığını düşündükleri ve bu şekilde okumayı daha önceki okuma süreçlerine göre daha keyifli ve daha yararlı buldukları sonuçlarına ulaşılmıştır

SAMPLE OF CREATIVE READING PRACTICE FOR INSTRUCTIVE TEXTS AND THE OPINIONS OF STUDENTS ABOUT THE PROCESS1

The starting point of the study is the observation of one of the analyst who is a Turkish language teacher, which includes the sixth grade of elementary school students having problems in understanding and expressing their knowledge about abstract concepts and the observation of the reluctance in these kinds of lessons. The method named “step by step creative reading” which is tried to be improved by starting positive symptoms about literature of creative reading is distinguished from the former studies with two basic practices. The first one is related the types of applied text. It is observed that narrative fictional-literary works have been used predominantly in creative reading practices by now. But in this study in this study a serial of philosophy which mostly includes texts that contain abstract concepts is used, which is prepared for children. The second difference between this method and the other similar methods in literature of creative reading comes up in practice. In step by step creative reading that aims to guide the students and continue the books they read by making them understand, texts are planned chapter by chapter and students are given questions of creative reading after reading a part. Activities are planned to be applied after reading all of the text. After applying the method that comprehends activities which aim to develop students’ abilities like personal designment, imagination, solving problems, having different perspectives, etc. as stated, the opinions of the students about the study have been noted with the help of the halfstructured student conversations. While prepared questions of interview, evaluating of students is examined by collecting under three main titles which involves “emotion, beneficalness, comparison” and evaluation is practices according to these titles. At the end of the conversations, it is determined that the students reflect positive opinions about method of “Step by step creative reading” and reading process. And also it is observed that they find this method of reading funnier and more beneficial than the formers. Lastly, they start to think that it makes a positive contribution to their interest and habit of reading

___

  • AK, S. (2007). “Gökte biri var: yaratıcı okuma çalışması” Ankara Üniversitesi II. Ulusal Çocuk ve Gençlik Edebiyatı Sempozyumu, Ankara.
  • ATAMAN, M. (2009). Türkçe Derslerinde Kullanılabilecek Yaratıcı etkinlikler ve Yaratıcı Yazma Örnekleri, Ankara: KÖK Yayıncılık.
  • ÇOTUKSÖKEN Y. (2007) “Okuma etkinliği ve yazınsal metinler bağlamında yaşatıcı – yaratıcı okuma yöntemi” Ankara Üniversitesi II. Ulusal Çocuk ve Gençlik Edebiyatı Sempozyumu, Ankara.
  • GÜNEġ, F. (2007). Türkçe Öğretimi ve Zihinsel Yapılandırma. Nobel Yayınları, Ankara.
  • ĠPġĠROĞLU, N., ĠPġĠROĞLU, Z., (2000). Yaratıcı Okuma-I, Ġstanbul: Özyürek Yayınevi.
  • ĠPġĠROĞLU, N. ĠPġĠROĞLU, Z., (2000). Yaratıcı Okuma-I, Ġstanbul: Özyürek Yayınevi.
  • ĠPġĠROĞLU, N. ĠPġĠROĞLU, Z., Ozil, ġ., (1999). Bir Kitap Hazırlıyoruz, Ġstanbul: Papirüs Yayınları.
  • KALYONCU, N. ve DAĞLI, S. B. (2007) “Çocuklar için yaratıcı yazar atölyesi çalışmaları; ilk konumuz günlükler” Ankara Üniversitesi II. Ulusal Çocuk ve Gençlik Edebiyatı Sempozyumu, Ankara.
  • KAVCAR, C. , OĞUZKAN, F. ve SEVER, S. (1995). Türkçe Öğretimi Türkçe ve Sınıf Öğretmenleri İçin, Ankara: Engin Yayınevi.
  • LABBE, B. PUECH, M. (2006). İyi ve Kötü, İstanbul: GünıĢığı Kitaplığı.
  • LABBE, B. PUECH, M. (2006). Güzellik ve Çirkinlik, Ġstanbul: GünıĢığı Kitaplığı.
  • LABBE, B. PUECH, M. (2009). Ben ve Başkaları, Ġstanbul: GünıĢığı Kitaplığı.
  • ORAL, G. (2003). Yine Yazı Yazıyoruz, Ankara: Pegem
  • PADGETT, R. (1997). Creative Reading: What it is, How to do it, and Why SEVER, S. (2010). Çocuk ve Edebiyat, Ġzmir: tudem.
  • SEVER, S. (2000). Türkçe Öğretimi ve Tam Öğrenme, Ankara: Anı Yayıncılık
  • UZUN, L., BOZKURT, Ü. (2010). “Türkçe öğretiminde güncel tartışmalar” Ġlköğretim 6. 7 ve 8. Sınıf Öğrencilerinin Kitap Okuma AlıĢkanlıklarının Ġncelenmesi. Ankara: TÖMER