NASRETTİN HOCA VE TILL EULENSPIEGEL ÜZERİNE KARŞILAŞTIRMALI BİR İNCELEME

Karşılaştırma yöntemi, şahıslar veya nesneler arasındaki benzerlikleri, etkileşimleri ve farklılıkları ortaya koyan, günlük hayat içinde sıkça kullanılan önemli bir yöntemdir. Bu yöntemle gerçekleştirilen edebiyat incelemesine, Karşılaştırmalı Edebiyat adı verilir. Makalede Nasrettin Hoca ve Tıll Eulenspiegel Karşılaştırmalı Edebiyat yöntemiyle incelenmiştir. Bilindiği gibi Nasrettin Hoca ve Tıll Eulenspiegel Türk ve Alman toplumlarının yetiştirdiği önemli mizah ustalarıdır. Her iki mizah ustası da yaşadıkları toprağın kültürel duyarlılığını, hazır cevaplılığını, fıkralarına yansıtmışlardır. Her ikisinin de gerçekten yaşayıp yaşamadığına ilişkin farklı görüşler vardır. Yaşadıklarına inananlar kadar onları hayali bir kahraman olarak görenler de az değildir. Nasrettin Hoca, Anadolu’dan dünyaya yayılmış bir sevgi, barış ve anlayışın sembolü olmuştur. Farklı coğrafyalarda farklı isimlerle adlandırılmıştır. Nasrettin Hoca ve Tıll Eulenspiegel sadece yaşadığı ülkenin sınırları içinde sevilmemiş, başka coğrafyalarda da tanınmış ve sevilmişlerdir. Bu halk kahramanlarının her ikisi de toplumları için bir öğretici konumundadır. Nasrettin Hoca, Anadolu insanının bakış açısını, duyarlılığını, inancını ve değerler sistemini temsil ederken, Tıll Eulenspiegel ise içinden çıktığı ve temsilcisi olduğu Alman toplumunun bakış açısını, duyarlılığını, inanç ve değerler sistemini temsil eder. Onları, milliyetten evrensel olana giden yolda birleştiren mizah, tüm dünya insanlarını da birleştirecek önemli bir sanattır. Sadece yaşarken değil ölümlerinden sonra da güldürmeye ve düşündürmeye devam eden bu halk kahramanları, günümüzde yeni ve güzel eserlerin de kaynağını oluşturacaktır.

A COMPERATIVE RESEARCH ON NASREDDIN HODJA AND TILL EULENSPIEGEL

The comparison method is an important method that sets forth the similarities and differences between the people and the objects and is used frequently within the Daily life. The literature study carried out by using this method is called Comparative Literature. This article covers a comparative research on Nasreddin Hodja and Till Eulenspiegel. As is known to all, Nasreddin Hodja and Till Eulenspiegel are the humour masters brought up by Turkish and German community, respectively. Both humor masters reflected the cultural sensitivity and wittiness of the country they are living on in their jokes. There are different interpretations on whether they really existed or not. There are quite a number of people who think them as fictional characters and some who think they really lived. Nasreddin Hodja has been a symbol of love, peace and understanding that extended to the whole world from Anatolia. They were called with different names in different geographical areas. Nasreddin Hodja and Till Eulenspiegel were not only loved by the people of the country they belonged to but acknowledged and loved in other geographies as well. These folk heroes have been a kind of instructors for their communities. While Nasreddin Hodja has represented the point of view, sensitivity, values system and the belief of the Anatolian people, Tıll Eulenspiegel has represented the point of view, sensitivity, values system and the belief of the German Community he belonged to and represented. Humor that joined them on the way that moves from nationalism to universalism is a paramount art that will join all the world people on the same way. These folk heroes that continue to make people smile and think even after their death are forming the resources of the new and nice works.

___

ACAROĞLU, M. (1990), “Nasrettin Hoca‟nın ikiz kardeĢleri, bunlar arasındaki benzerlikler ve ayrılıklar”, I. Milletlerarası Nasreddin Hoca Sempozyumu Bildirileri, 15-17 Mayıs 1989, Ankara-Ankara: Kültür Bakanlığı

BORATAV, Pertev Naili, Nasrettin Hoca Çeşitlenmelerinde Türlü Etkenler Üzerine, Nasrettin Hoca, Ankara,1996 ( 30.07.2012)

BORATAV, Pertev Naili, Az Gittik Uz Gittik, Bilgi Yayınevi, Ankara, 1969

BORATAV, Pertev Naili, Nasrettin Hoca, İstanbul 1995

ÇOTUKSÖKEN, Yusuf, Nasrettin Hoca Fıkraları “ İnceleme – Derleme”, İstanbul 1996

KABACALI, Alpay, Çeşitli Yönleriyle Nasrettin Hoca, Tarihi Kişiliği, Fıkraları, Özgür Yay., İstanbul 1991

KASTNER, Erich, Soytarının Tuhaf Hikayeleri,Çev., Süheyla Kaya, Can Yay., İstanbul 2012

KONYALI, İbrahim Hakkı, Aksehir, İstanbul 1945

http://www.kultur.gov.tr/TR/belge/1-14771/nasreddin-hocanin-hayati.html ( 30.07.2012)

NASRATTINOĞLU, İrfan Ünver, “Yirmi Üç Molla Nasrettin”, Nasrettin Hoca‟ya Armağan, Oğlak Yay.,1966

ORAZAYEV, Hasan (1996), “Kumuklarda Molla Nasreddin”. V. Milletlerarası Türk Halk Kültürü Kongresi, Nasreddin Hoca Seksiyonu Bildirileri.-Ankara: Kültür Bakanlığı: 176- 180.ss. Tavkul, Ufuk, Kafkaslarda Nasrettin Hoca, “Sovyet İdeolojisi Açısından Karaçay Folklorundaki Nasra Hoca Fıkralarının Sosyo-Kültürel Tahlili”, - I. Uluslararası Akşehir Nasreddin Hoca Sempozyumu Bildirileri.-AkĢehir, 2005

ÖNDER, Mehmet, Nasrettin Hoca Gerçeği, Nasrettin Hoca‟ya Armağan,Oğlak Yay., İstanbul 1996

ÖZÇELİK, Mustafa, “Anadolu‟nun Gülen Yüzü Nasrettin Hoca”, Dil ve Edebiyat Dergisi, S. 43, Temmuz 2012

SAUSSEY, Edmond, La Litterature Populaire Turque, Çeviren: İlhan BaĢgöz, Türk Halk Edebiyatı, 1952

SEİBERT, Ernst, Nasrettin Hoca ve Till Eulenspiegel, Filoloji ve kültürel çalıĢmalar tezi, 21 Nisan 2009

Tıll Eulenspiegel Nasreddin Hoca ile karĢılaĢıyor - http://www.sh - geheimnis.de/index.php?option=com_staticxt&staticfile=index.php?option=com_staticxt &Itemid=608&id=30&kat=moelln(30.07.2012)

http://www.sinemalar.com/film/122604/till-eulenspiegel (30.07.2012)

http://arsiv.ntvmsnbc.com/news/162731.asp ( 30.07.2012)

http://www.dasbiber.at/node/1078 ( 30.07.2012)

Giufà Maddesi, Vikipedi, Özgür Ansiklopedi ( 30.07.2012)

Nasrettin Hoca,http://tr.wikipedia.org/wiki (30.07.2012)

http://tr.wikipedia.org/wiki/Alman_edebiyatı (30.07.2012)

http://www.milliyet.com.tr/2004/09/22/son/sondun22.html (30.07.2012)