MUC’UN UCUZ EVİNDE MUCİZENİN ÖLÜMÜ: DİDEM MADAK’IN ANNEMLE İLGİLİ ŞEYLER ADLI ŞİİRİ ÜZERİNE SÖYLEM ÇÖZÜMLEMESİ

Söylem çözümlemesi dilbilim alanının kavramlarının metnin anlam ve yapısının açıklığa kavuşturulması için kullanılmasını sağlayan bir yöntemdir. Metnin gerçek anlamı basit bir duygu çıkarımıyla metnin yüzeysel tabakasından alınabilecek bir yorumdan öte metnin derinindeki, hemen görünmeyen, biçimsel, sözsel hatta sözün ötesine geçen yoğun ve derinlemesine bir çözümleme yöntemi ile elde edilebilir. Söz konusu metin şiir ve deşifre edilmesi gereken dil, şiir dili olunca, bu denli çok yönlü araştırmalara ve derin çıkarımlara olanak sağlayan söylem çözümleme yöntemi, bu çalışmanın konusu olan, kendi hunu ütüsüz ve buruşuk gezdirmeyi" sevdiğini belirten şair Didem Madak'ın Annemle İlgili Şeyler şiirinde bu yöntemin kullanılmasını elzem kılmıştır.Belirli hesaplar doğrultusunda gerçekleştirilen bir seçme ve birleştirme süreci sonucu oluşturulan söylemin çözümlenmesi yoluyla ulaşılan sonuç; bireyin yaşamındaki değer yitimi ve kirlenmişliği, doğal, etkileyici ve koruyucu bir unsur olarak çizilen anne figürünün ölümü ile aktaran sözceleme öznesinin, bu durumdan ve yaşamın gerçekliğinden kaçışının aktarıldığı yönündedir.Söylemde, masumiyet, temizlik, saflık ve geçmişe özlem izleği şiirin geneli boyunca anneyle özdeşleştirilen sözceler üzerinden aktarılmıştır. "Anne"nin var olduğu zamanlarla ilgili ifadelerin, anne ve simgelediği masumiyet kaybedildiğinde kullanılan sözceler ve geçmişin şimdiki zamanla tezat oluşturacak şekilde seçilmesi, sözce öznesinin doğallığa ve annenin varlığına yüklediği önemi yoğunlaştırma amaçlıdır. İlk şiirleri Sombahar ve Ludingirra dergilerinde yayımlanan Didem Madak'ın ilk kitabı Grapon Kâğıtları (2000) ile İnkılâp Kitabevi Şiir Ödülü'nü almış, sonraki yıllarda Ah'lar Ağacı (2002) ve Pulbiber Mahallesi (2007) adlı iki kitabı daha yayımlanmıştır

THE DEATH OF MIRACLE IN THE CHEAP HOUSE OF MUC: DISCOURSE ANALYTICAL APPROACH TO DİDEM MADAK’S POEM ANNEMLE İLGİLİ ŞEYLER

Discourse analysis is a method, uses of concepts and contributions of the study of linguistics to explain the structure and meaning of texts. It is impossible to get the actual meaning of text with a simple inference about feelings taken from surface layer of text. Instead, it needs more intensive analysis method which can analyze a text formally and verbally by going beyond words to get the deeper meaning which is not visible on the surface. When the point in question is poetry, this kind of analysis which gives opportunity to versatile investigations and deeper commentaries, has become an obligatory to analyze the poem which is the subject of this study; “Annemle İlgili Şeyler” by Didem Madak. By applying discourse analysis method, it can be concluded that discourse is output of a choosing and synthesizing process and in this discourse; losing of values and contamination in individual’s life are presented through the death of mother who is natural, protector and affective. In accordance with this, the subject of enunciation tries to run away from this situation and reality. In addition, in the discourse; innocence, purity and longing for past are conveyed through the utterances identified with mother. Didem Madak’s first poems were published in the journals, Sombahar and Ludingirra. Her first book, Grapon Kağıtları (2000), deserved İnkılap Poetry Award, then she published two other books; Ahlar Ağacı (2002) and Pulbiber Mahallesi (2007). The poet who takes attention with her uniqueness in terms of style and approach to poetry and perspective to life, passed away July 23, 2011

PDF

___

Aksan, D. (1999). Anlambilim-Anlambilim Konuları ve Türkçenin Anlambilimi. Ankara: Engin Yayınevi.
Aksan, D. (2006). Şiir Dili ve Türk Şiir Dili. Ankara: Engin Yayınevi.
Barthes, R. (1977). Image, Music, Text. (Çev. S. Heath). Londra: Fontana
Börekçi, M. (2015) Söz Dizimi Kuramları Bağlamında Türkçe Söz Dizimi, Turkish Studies Internatinal Periodical for the Languages, Literature and History of Turkish or Turkic, Volume 10/16 Fall, 205 p.355-370. DOI Number: http://dx.doi.org/10.7827/TurkishStudies.8986
Börekçi, M.-Çelikpazu, E. (2012 ) Şiirsel Söylem Açısından İbrahim Hakkı Divanı, Bütün Yönleriyle Erzurumlu İbrahim Hakkı Hazretleri Sempozyumu (16-18 Kasım 2011) Bildiriler, Atatürk Üniversitesi (403-412)
Brown G. ve Yule G. (1989). Discourse Analysis. Cambridge: Cambridge Üniversitesi Yayını.
Dijk, V.(1983). Discourse Analysis: Its Development and Application to the Structure of News. Journal of Communication, 33:2, 20-43.
Dijk, V. (1985). Discourse and Communication: New Approaches to the Analysis of Mass Media Discourse and Communication. Berlin:Walter De Gruy
Easthope, A. (1983). Poetry as Discourse. Londra ve New York: Methuen.
Fairclough, N. (1995). Critical Discourse Analysis. Londra: Longman.
Gill, R. (1996). Discourse Analysis: Practical Implementation. J.T. E.Richardson (Ed.). Handbook of Qualitative Research Methods for Psychology and Social Sciences. Leicester: British Psychological Society, 141 – 156.
Günay, D. (2013). Söylem Çözümlemesi. İstanbul: Papatya Yayıncılık
Harris, Z. (1952). Discourse Analysis: A Sample Text. Language, 28, 474-494
Kılıç, V. (2002). Dilin İşlevleri ve İletişim. İstanbul: Papatya Yayıncılık
Kıran, Z ve Kıran Eziler, A. (2010). Dilbilime Giriş (3.baskı). Ankara: Seçkin Yayınevi.
Kıran, Z ve Kıran Eziler, A. (2011). Yazınsal Okuma Süreçleri: Dilbilim, Göstergebilim ve Yazınbilim Yöntemleriyle Çözümlemeler. Ankara: Seçkin.
Moran, B. (1999). Edebiyat Kuramları ve Eleştiri: İstanbul: İletişim
Özkan, B.(2004) Metindilbilimi, Metindilbilimsel Bağdaşıklık ve Haldun Taner’in “Onikiye Bir Var” Adlı Öyküsünde Metindilbilimsel Bağdaşıklık Görünümleri. Çukurova Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi,13/1, 167-182.
Potter, J. ve Wetherell, M. (1987). Discourse and Social Psychology. Londra:Sage
Sinclair, J.M. ve Coulthard, R.M. (1975). Towards an Analysis of Discourse: The English Used by Teachers and Pupils. Londra: Oxford
Titscher, S., Meyer, M., Wodak, R. ve Vetter, E. (2000). Methods of Text and Discourse Analysis. Londra: Sage
Uzun, L. (1995). Orhun Yazıtlarının Metindilbilimsel Yapısı. Türk Dili Araştırmaları Dizisi-7, Ankara, Simûrg Yayınları.
Wolosky, S. (2001). The Art of Poetry. Oxford: Oxford Üniversitesi Yayını.