MEVLÂNÂ’NIN “MECÂLİS-İ SEB’A”SINDA TAHKİYEYE DAYALI DEĞER EĞİTİMİ

Bu çalışmanın amacı, Mevlânâ'nın "Mecâlis-i Seb'a"sında "tahkiye"nin bir "değer eğitimi yöntemi" olarak nasıl kullanıldığının tespit edilmesidir. Bu amacı gerçekleştirmek için öncelikle eserde yer alan tahkiyeye dayalı metin ve metin parçacıkları tespit edilmiş; daha sonra bu metin/ metin parçacıkları, anlatma esasına dayalı edebî metinlerde en küçük eylem-birimi kabul edilen "epizot"lara ayrılmıştır. Çalışmanın esasını teşkil eden asıl bölümde ise tespit edilen metin ve metin parçacıkları, tahkiyenin bir "değer eğitim yöntemi" olarak kullanımı açısından incelenmiştir. Bu bölümde tespit edilen değerler, "Bilinmesi ve Sakınılması İstenilen Tutum ve Davranışlar" ile "Bilinmesi ve Benimsenmesi İstenilen Davranış ve Değerler" olmak üzere iki grupta değerlendirilmiştir. Bilinmesi ve Benimsenmesi İstenilen Davranış ve Değerler: Her işe Allah adıyla başlamak, Hz. Muhammed'in mucizeleri, Allah'tan umut kesmemek, Kur'an okunurken konuşmamak, Allah'ın rahmetinin bütün suçları bağışlayacak kadar büyük olması, Hz. Muhammed'in şefaati, kendisine güvenenlere Allah'ın ihsanının büyük olması, insanî isteklerin Allah'ın sıfatlarını yansıtması, Allah'ın bilinmez bir hazine oluşu, âhiretin varlığının duvar temsiliyle ispatı, yapılan ibadetlere değil ezelî Tanrı'nın lütfuna güvenmek, gözünü Allah'ın cemâlinden ayırmamak, mala mülke rağbet etmemek, adalet, hoşgörülü olmak, aklın önemi, pişman olup af dilemek, şerefli ve namuslu olmak, utanma duygusu taşımak. Bilinmesi ve Sakınılması İstenilen Tutum ve Davranışlar: Haddi aşmak, kıskançlık, kin ve düşmanlık, dedikodu ve iftira, inatçılık ve inatta ısrar, mala-mülke rağbet etmek, kötü dostlar edinmek, zina etmek, yalan söylemek, insanları kandırabilmek için önce onların güvenini kazanmak, kendine zulmetmek, nasihat dinlememek ve ibret almamak, hırs

VALUES EDUCATION BASED ON NARRATION IN THE “MECÂLIS-I SEB’A” OF MEVLÂNÂ

The aim of this study, is to fix how “narration” is used as a “teaching values method” in “Mecalis-i Seb’a" of Mevlânâ. Before all else, to achieve this aim, text parts and texts on narration in the work have been indexed to identify, then, they're divided into “episodes” accepted as the minimal action-units in literal texts which are based on the expressing principles. Finally, forming the basic of work, fixing text parts and texts on narration are examined in terms of usage of “narration” as a “teaching values method”. The values identified in this part are analyzed and evaluated in two groups as “Attitudes and Behaviors Which are Expected to be Known and Avoided” and “The Values Which are Expected to be Known and Appropriated.” In “Mecâlis-İ Seb’a” values which are wanted to be adapted as religious and sufistic values, love, diligence, secrecy, knowledge and wisdom, regret, modesty and munificence, and values which are wanted to be avoided as haughtiness, being blind with wordly goods, cruelty, hate and revenge; greed and trick

PDF

___

Aktaş, Şerif (2000). Roman Sanatı ve Roman İncelemesine Giriş. Ankara: Akçağ Yayınları.
Akyüz, Yahya (2009). Türk Eğitim Tarihi M.Ö. 1000-M.S. 2009. Ankara: Pegem Akademi Yayınları.
Arpaguş, Sâfi (2005). “Mevlânâ Celâleddin Rûmî’nin Eserleri Üzerine Yapılan İngilizce Çalışmalar.” Tasavvuf Dergisi Mevlânâ Özel Sayısı. 14, 775-804.
Balkaya, Âdem, “Türk Toplumunda Temsil Getirme Geleneği ve Mevlana’nın Gelenek İçerisindeki Yeri” Turkish Studies - International Periodical for the Languages, Literature and History of Turkish or Turkic, Volume 2/4 Fall 2007, p. 201- 208, ISSN: http://dx.doi.org/10.7827/TurkishStudies.168, ANKARA-TURKEY.
Batur, Zekerya; YÜCEL, Zeliha, “Ahmet Efe’nin Çocuk Hikâyelerinde Değer Eğitimi ve Hikâyelerin Türkçe Eğitimine Katkısı”, Turkish Studies - International Periodical for the Languages, Literature and History of Turkish or Turkic, Volume 7/4 I Fall 2012, p. http://dx.doi.org/10.7827/TurkishStudies.3396, ANKARA-TURKEY. 1308-2140,
Çelebioğlu, Âmil (1998). Eski Türk Edebiyatı Araştırmaları. İstanbul: MEB Yayınları.
Diyanet İşleri Başkanlığı, Kur’an-ı Kerim, .
Durmuş, Gülşah (2011). Mevlânâ’da Eğitici Değerler ve Dil. Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi, İnönü Üniversitesi, Malatya.
Ergün, Mustafa (1993). İnsan ve Eğitimi. Ankara: Ocak Yayınları.
Fürûzanfer, Bediüzzaman (1986). Mevlânâ Celâleddin. (Feridun Nafiz Uzluk, Çev.). İstanbul: Milli Eğitim Basımevi.
Gölpınarlı, Abdülbâki (1965). Mevlânâ Celâleddin Mecâlis-i Sab’a. Konya: Yeni Kitap Basımevi.
Gölpınarlı, Abdulbaki (1972). Fîhi Mâ-Fîh, Mektuplar ve Mecâlis-i Seba’dan Seçmeler. Ankara: MEB Yayınları.
Gölpınarlı, Abdülbâki (1999). Mevlânâ Celâleddin, Hayatı, Eserleri, Felsefesi. İstanbul: İnkılap Kitabevi.
Gölpınarlı, Abdulbaki (2000). Fîhi Mâ-Fîh ve Mecâlis-i Seba’dan Seçmeler. Ankara: Kültür Bakanlığı Yayınları.
Öğke, Ahmet (2005). “Mevlânâ’nın Mecâlis-i Seb‘a’daki Sohbet Metodu.” Tasavvuf Dergisi Mevlânâ Özel Sayısı. 14, 251- 266.
Karaman, Gülay, “Mevlana’nın Menkıbeleri Üzerine Folklorik Bir İnceleme”, Turkish Studies - International Periodical for the Languages, Literature and History of Turkish or Turkic, Volume 7/3, Summer, 2012, p. 1675- 1693, ISSN: 1308-2140, www.turkishstudies.net, DOI Number: http://dx.doi.org/10.7827/TurkishStudies.3698, ANKARA-TURKEY.
Kavruk, Hasan (1998). Eski Türk Edebiyatında Mensûr Hikâyeler. İstanbul: MEB Yayınları.
Mevlânâ Celâleddîn-i Rûmî, (1937). Mevlânâ’nın Yedi Öğüdü. (Feridun Nafiz Uzluk, Haz.; Rizeli M. Hulusi, Çev.). İstanbul: Bozkurt Basımevi.
Mevlânâ Celâleddîn-i Rûmî, (2001). Mecâlis-i Seb‘a. (M. Doğan Bayın, Haz.; Mehmed Hulûsi, Çev.). İstanbul: Kırkambar Kitaplığı.
Mevlânâ Celâleddin Rumî, (2007). Yedi Meclis. (Hicabi Kırlangıç, Çev.). İstanbul: Ney Yayınları.
Mutluer, Celal, “Tarih Derslerinde Değer Eğitiminde Hikâyelerin Kullanımı”, Turkish Studies - International Periodical for the Languages, Literature and History of Turkish or Turkic, Volume 10/7 Spring 2015, p. 721-732, ISSN: 1308-2140, www.turkishstudies.net, DOI Number: http://dx.doi.org/10.7827/TurkishStudies.8260, ANKARA-TURKEY.
Pekolcay, Necla (1967). İslâmî Türk Edebiyatı. İstanbul: Cağaloğlu Yayınevi.
Platon (Eflatun) (2000). Devlet. (Sabahattin Eyüboğlu ve M. Ali Cimcoz, Çev.). İstanbul: Türkiye İş Bankası Kültür Yayınları.
Süleyman Çelebi, (1980). Mevlid: Vesîletü’n-Necât. (Necla Pekolcay, Haz.). Ankara: Dergâh Yayınları.
Tural, Sadık Kemal (1991). Zamânın Elinden Tutmak. Ankara: Ecdâd Yayınları.
Uludağ, Süleyman (2001). Tasavvuf Terimleri Sözlüğü. İstanbul: Kabalcı Yayınevi.
Yavuz, Kemal (1993). Mecâlis-i Seb'â'da Eğitim. Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi, Marmara Üniversitesi, İstanbul.
Yeniterzi, Emine (2008). Sevginin Evrensel Mühendisi Mevlânâ. Ankara: Türkiye Diyanet Vakfı Yayınları.
Yousofi, Gholam Hosein (2005). “Bir Hikâyeci Olarak Mevlânâ.” Çev.: Ramazan Muslu. Tasavvuf Dergisi Mevlânâ Özel Sayısı. 14, 645-658.