MANAVGAT ÇAYI HAVZASINDA VEJETASYON DEVRESİ VE BİTKİ YETİŞME ŞARTLARINDAN SICAKLIK VE YAĞIŞ ÖZELLİKLERİ
İnceleme sahası, Batı Toroslar'ın doğu kesiminde yer alıp, sınırlarını Manavgat Çayı Havzası’nın su bölüm hattı oluşturmaktadır. Havza yaklaşık 2450 km 2 lik bir alanı kapsamaktadır. Bu çalışma ile, Manavgat Çayı Havzası’nın sıcaklık ve yağış özellikleri incelenerek, vejetasyon devresinin belirlenmesi amaçlanmıştır. Bu amacı gerçekleştirmek için, Manavgat, Akseki ve Seydişehir Meteoroloji istasyonlarının uzun yıllara ait günlük verileri kullanılmıştır. Bu verilere göre, Manavgat’ın yıllık ortalama sıcaklığı 18.4 o C, yıllık yağış toplamı ise 1110,7 mm olarak hesaplanmıştır. Bu şartlar altında Manavgat’ın vejetasyon devresi 365 gün boyunca kesintisiz devam etmektedir. Akseki’de yıllık ortalama sıcaklık 13.1 o C ve yıllık yağış toplamı 1413,3 mm dir. Akseki’nin vejetasyon devresi ise 263 gün olarak belirlenmiştir. Seydişehir’de yıllık ortalama sıcaklık 11.6 o C dir. Yıllık yağış toplamı ise 732.3 mm olup, vejetasyon devresi 237 günle sınırlıdır. Vejetasyon devresi içerisinde düşen yıllık yağış miktarı Manavgat’ta 1110,7 mm, Akseki’de 606.7 mm ve Seydişehir’de ise 328, 3 mm. dir. Manavgat istasyonu hariç Akseki ve Seydişehir istasyonlarında yağışın önemli bir kısmının vejetasyon devresi dışında düştüğü görülmektedir. Sonuç olarak, havzada yükseltiye bağlı olarak sıcaklık ve yağış şartlarında ortaya çıkan farklılıklar vejetasyon devresinin kısa mesafelerde değişmesine neden olmuştur. Bu şartlar altında, vejetasyon devresinin kesintisiz devam ettiği kıyı bölgeleri ve alçak sahalar kızılçam ormanlarının yayılış sahasıdır. Vejetasyon devresinin kesintiye uğradığı iç kesimler Ardıç, Göknar ve Sedir ile yer yer Meşe ve Karaçam ormanlarıyla kaplıdır. İnceleme sahasının kuzeyinde ise, Karaçam sahanın hakim türünü oluşturur.
VEGETATION PERIOD IN THE MANAVGAT RIVER BASIN AND TEMPERATURE AND PRECIPITATION FEATURES FROM PLANT GROWING CONDITIONS
The study area is the eastern part of the Western Toros Mountains and the watershed of Manavgat River Basin draws its borders. The basin covers an area of about 2450 km 2 . With this study, it is aimed to determine the vegetation period by examining the temperature and precipitation characteristics of Manavgat River Basin. For this purpose, long-term daily logs of Manavgat, Akseki and Seydişehir Meteorological stations were used. According to this data, the average annual temperature of Manavgat was calculated as 18.4 o C and annual precipitation as 1110.7 mm. Under these conditions, the vegetation period of Manavgat continues for 365 days without interruption. Akseki's vegetation period was determined as 263 days. Annual average temperature in Seydisehir is 11.6 o C. The annual rainfall is 732.3 mm and the vegetation period is limited to 237 days. The annual rainfall in the vegetation period is 1110.7 mm in Manavgat, 606.7 mm in Akseki and 328, 3 mm in Seydişehir. Except Manavgat station, a considerable part of the rainfall in Akseki and Seydişehir stations is seen to fall outside the vegetation cycle. As a result, differences in temperature and precipitation conditions due to altitude changes in the basin cause the vegetation period to change at short distances. Under these circumstances, coastal zones and lowlands, where the vegetation cycle continues uninterruptedly, are the spreading areas of the red pinus forests. The internal regions where the vegetation cycle is interrupted are covered with juniper, fir and cedar and in some places oakand black pine forests. In the northern part of the study area, the black pine forms the dominant species of the field.
___
- Akman, Y. (1990). İklim ve Biyoiklim (Biyoiklim Metotları ve Türkiye İklimleri). Ankara: Palme
Yayınları, No: 103.
- Akman,Y. (1993). Biyocoğrafya. Ankara: Palme Yayınları.
- Atalay İ. (1990). Vejetasyon Coğrafyasının Esasları. İzmir: Dokuz Eylül Üniversitesi Basımevi.
- Atalay, İ. (1994). Türkiye Coğrafyası. İzmir: Ege Üniversitesi Basımevi.
- Çepel, N. (1988). Orman Ekolojisi. İstanbul Üniversitesi, Orman Fakültesi Yayını, No:3518, Gençlik
Basımevi.
- Çölaşan, E. U. (1961). Türkiye’nin Fenolojik Atlası. Ankara: Ziraat Yüksek Mühendisliği Yayını.
- Davıs, P.H. (1965-1985). Flora of Türkey ant the East Aegean Islands. Edunburgh: Edunburgh
Univ. Press, Vol. 1-9.
- De Martonne, E. (1942). Nouvelle carte mondial de l'indice d'aridité. Annales de Géographie. 241-
250.
- Dönmez, Y. (1979). Kocaeli Yarımadasının Bitki Coğrafyası. İstanbul Üniversitesi, Coğrafya
Enstitüsü Yayını, No:112.
- Dönmez, Y. (1985). Bitki Coğrafyası. İstanbul Üniversitesi Yayım No: 3319, Coğrafya Enstitüsü
Yayın No: 2313.
- Dönmez, Y. (1990). Umumi Klimatoloji ve İklim Çalışmaları. İstanbul: İstanbul Üniversitesi
Basımevi ve Film Merkezi,
- Erinç, S. (1969). Klimatoloji ve Metotları. İstanbul Üniversitesi. Yayınları, No:944.
- Erinç, S. (1977). Vejetasyon Coğrafyası. İstanbul Üniversitesi, Coğrafya Enstitüsü Yayını. No. 92.
- Eser, D. (1986), Tarımsal Ekoloji. Ankara Üniversitesi, Ziraat Fakültesi Yayını No: 975.
- Günal, N. (1986). Gediz-Büyük Menderes Arasındaki Sahanın Bitki Coğrafyası. Yayımlanmamış
Doktora Tezi, İstanbul Üniversitesi, Deniz Bilimleri ve Coğrafya Enstitüsü, İstanbul.
- HGK, (1984). 1/100.000 Ölçekli Türkiye Topografya Haritasının N 26 Isparta, N 27 Konya, O 26
Antalya ve N 27 Alanya paftaları.
- Kasaplıgil, B. (1952). Türkiye'de Akdeniz İklim Tipinin Hakim Olduğu Bölgelerde Orman
Vejetasyonu, İstanbul Üniversitesi, Orman Fakültesi Dergisi, Seri A, 2 (2), 47-65.
- Kaya, B. (2002). Manavgat Çayı Havzasının Bitki Coğrafyası. Selçuk Üniversitesi, Sosyal Bilimler
Enstitüsü, Yayımlanmamış Doktora Tezi, Konya.
- Kaya, B., Şimşek, M. Akış, A., (2015). Altınbeşik Mağarası Milli Parkı’nın (Ibradı/Antalya) Fiziki
Coğrafya Özellikleri ve Ekoturizm Potansiyeli, Turkish Studies - International Periodical
for the Languages, Literature And History of Turkish or Turkic-, Volume 10/2 Winter 2015,
p.
521-544.
ISSN:
1308-2140,
www.turkishstudies.net,
DOI
Number:
http://dx.doi.org/10.7827/TurkishStudies.7815, Ankara-Turkey.
- Köppen W. (1918). Une Nouvelle Classification Générale des Climate. Revue Générate des Sciences
Pure et Appliquées, 30, 550–554.
- Regel, C, Von. (1963). Türkiye'nin Flora ve Vejetasyonuna Genel Bir Bakış, Eğe üniversitesi Fen
Fakültesi Monografileri, Seri No:1.
- Sarı, S., Buldur, A., (2017). Topografyanın Minimum Ekstrem Sıcaklıklara Etkisi (Karaman-Hadim
Örneği), Turkish Studies - International Periodical for the Languages, Literature and
History of Turkish or Turkic-, Volume 12/29, p. 487-504,
ISSN: 1308-2140,
www.turkishstudies.net, DOI Number: http://dx.doi.org/10.7827/TurkishStudies.12581,
Ankara-Turkey.
- Sayhan, S. (1990). Teke Yarımadasının Bitki Coğrafyası, Yayımlanmamış Doktora Tezi, İstanbul
Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, İstanbul.
- Thornthwaite, C. W. (1948). An Approach toward a Rational Classification of Climate.
Geographical Review, 38(1), 55-94.
- Walter, H. (1962). Anadolu'nun Vejetasyon Yapısı, İstanbul Üniversitesi, Orman Fakültesi
Yayınları, No: 80, İstanbul.
- Zohary, M. (1973). Geobotanical Foundations of the Middle East. Volume I-II, Stuttgart.