LA FONTAINE MASALLARININ TÜRKÇE’YE ÇEVİRİLERİ ÜZERİNE

Bu çalışmada La Fontaine fablarından tematik olarak seçilen birkaç masalın çevirileri üzerinden çeviri değerlendirmesi yapılacaktır. Burada çeviriler arası eşdeğerliğe, sık başvurulan çeviri stratejilerine değinilecektir. Çevirmenlerin kaynak metne ne derece bağlı kaldıkları, uyarlama yaparken kabul edilebilirliğin veya yeterliliğin nasıl ve hangi düzeyde olduğu incelenecektir. Seçilen masalların konularını temsilen: çalışmayı, çalışkanlığı öğütleyen Ağustos Böceği ile Karınca'; kurnazlık üzerine 'Karga ile Tilki'; yardımlaşmanın önemini vurgulayan 'Aslan ile Fare' ve elde edilemeyen şeyleri kötülemeyi örneklendiren 'Tilki ile Üzümler' masalları oluşturmaktadır. Çeviri örnekleri olarak Sabahattin Eyüboğlu (2012, Türkiye İş Bankası Kültür Yayınları, İstanbul) ve Orhan Veli Kanık (2014, Yapı Kredi Yayınları, İstanbul) çevirileri çalışmada esas alınacaktır. Her iki çeviri örneğinde de farklı çeviri eşdeğerliklerinden ve stratejilerinden istifade edilmiştir. . Orhan Veli Kanık çevirileri genel olarak biçimsel olarak kaynak metne daha sadıktır. Bu anlamda yeterli çeviriler olduğunu söyleyebiliriz ama kullanılan dil açısından hedef dil kitlesi okur açısından zor algılanabilecek güç sözcükler tercih edilmiştir. Sabahattin Eyüboğlu çevirilerinde en çok kullanılan stratejilerin başında uyarlama, ekleme ve çıkarma stratejileri gelmektedir. Kullanılan dil açısından daha masalımsı, çocuk dünyasında anlaşılması daha kolay bir kullanım olduğunu dile getirebiliriz. Sonuç olarak masal çevirisinin de kolay olmadığı, her ne kadar aslına yakın olursa olsun çevrilen masalın erek dilde yeniden yorumlama ve yazma olduğu görülmektedir

ON TURKISH TRANSLATIONS OF LA FONTAINE’S FABLES

This study is based on the evaluation of translations which have been done on several fairy tales chosen thematically among the La Fontaine fables. The focus will be on the equality and translation strategies throughout the translations. It will analyse how much translators relied on the original source as well as the level of acceptability and sufficiency of the adaptations made in the translations. As the topics of the fairy tales, The Ant and the Grasshopper is for advising working and being hard working; The cock and the fox is for cunning; The Lion and the Mouse is for cooperation; and the Fox and the Grapes is for blaming greediness for the desired things. As the translations, there will be two studies considered here: that of Sabahattin Eyüboğlu and of Orhan Veli Kanık. In both translations, different translation strategies were detected. It was seen that translation made by Orhan Veli Kanık was more dependent on the original source in terms of form. Though it was satisfactory in this sense, it was seen that the register and the vocabulary choice was challenging for the target audience. Regarding translations made by Sabahattin Eyüboğlu, it was noticed that adaptation, adding, and omission were the mainly used strategies. In terms of register, it was seen to be more appropriate to fairy tales and easier for children to comprehend. As a result, it was seen that translation of fairy tales is not an easy task and no matter how similar it is to the original source, translation includes rewriting and reinterpretation in the target language

PDF

___

Aksoy, Berrin N. (2002).Geçmişten Günümüze Yazın Çevirisi. Ankara: İmge Kitabevi.
Akşit, Göktürk. (1997). Çeviri : Dillerin Dili. İstanbul: Yapı Kredi Yayınları.
Baker, Mona. (1992). In Other Words: A Coursebook On Translation. USA and Canada: Routledge.
Curial, Hubert. (1996) Fables, Profil-Haiter, Paris.
Gökmen, Ayla. (2001) Précis De La Nouvelle Bréve, Nobel, Ankara.
Erdal, Kelime ve GÖKMEN, Ayla. (2010). ”Çocuklara Verdiği Dersler Açısından Lafontaine’in Masalları”, Uluslararası Sosyal Araştırmalar Dergisi, Volume 3/10.
Kanık, Orhan Veli. (2007) La Fontaine’in Masalları, Yapı Kredi Yayınları, İstanbul.
Kurultay, Turgay ve İ. BİRKANDAN (Ed.). (1997). Forum: Türkiye’de Çeviri Eğitimi Nereden Nereye ?. İstanbul: Sel Yayıncılık.
Kuzu, Türkan, (2003) ”Masallarda Üvey Anne Şiddeti”, Çocuk Edebiyatına ve Çocuk Hekimliğine Yansıyan Şiddet Sempozyumu, Osmangazi Üniversitesi Yayınları, Eskişehir.
Köksal, Dinçay. (2008). Çeviri Eğitim. Ankara: Nobel Yayın Dağıtım.
Le Petit Robert (1967). Paris: Sociéte du Nouveau Littré.
La Fontaıne, Bütün Masallar, Çev. : Sabahattin Eyüboğlu, Cem Yayınevi, İstanbul.
Nıda, Eugene A. (1964). Towards a Science of Translating. Liden: E.J: Brill.
Newmark, Peter. (1988). A Textbook of Translation. Prentice Hall International (UK) Ltd.
Rıfat, Mehmet. (yay. hz.) (2003). Çeviri Seçkisi 1, Çeviriyi Düşünenler, İstanbul: Dünya
Saussure, Ferdinand D. (1985). Cours de Linguistique Générale. Paris: Payot.
Sınar Çılgın, Alev (2007) Çocuk Edebiyatı, Morpa Yayınları, İstanbul.
Suçin, Mehmet Hakkı. (2007). Öteki Dilde Var Olmak. İstanbul: Multilingual.
Türkçe Sözlük, (2002) Ankara TDK Yayınları.
Toury, Gideon. (1995). Descriptive Translation Studies and Beyond. Amsterdam: Jhon Benjamins.
Vınay, Jean Paul ve Darbelnet, Jean. (1965). Stylistique Comparée du Français et L’anglais. Paris: Didier.
Erner, Koller. (1995). The Concept of Equivalence and the object of Translation Studies. Target 7 (2), 191-222.
Yalçın, Perihan (2015). Çeviri Stratejileri, Kuram ve Uygulama.Grafiker Yayınları, Ankara.
Yazıcı, Mine.(2005). Çeviribilimin Temel Kavram ve Kuramları. İstanbul: Multilingual.
http://www.tdk.gov.tr/index.php?option=com_gts&arama=gts&guid=TDK.GTS.584c338e b02629.78241765 erişim tarihi: 17/10/2016
http://www.tdk.gov.tr/index.php?option=com_gts&arama=gts&guid=TDK.GTS.584c3461 956cc1.91637396 erişim tarihi: 23/10/2016