KUR’AN VE SÜNNET IŞIĞINDA DANIŞMA SİSTEMİ II

İnsanî değerlerin unutulduğu, ahlakî ve vicdanî duyguların katılaştığı, hayat tarih serüveninde hidayetin, adaletin, eşitliğin yerine cehaletin bastırdığı zamanlarda zulmetin ufkunda doğan bir güneş, her zaman hikmet ve ilimle yaratılmış bütün varlıklara hayat vermiş ve insanlığı tarihin karanlığından aydınlığa çıkarmıştır. Kuşkusuz insanlığa kıyamete kadar rehberlik edecek bu güneş, Allah’ın ezeli kelamı olan Kur’an’dır. Çünkü O, bugüne kadar olduğu gibi bundan sonra da bütün insanlara hidayeti, selameti, huzur ve mutluluğu içinde barındıran bir kaynak, yol gösterici ve onlar için bir rahmettir. Bundan dolayı O’nun ele aldığı konuları bir hikmet ve gayeyi ihtiva eder. Bu niteliğinden dolayı toplumun barışını sağlayacak muazzam prensipleri içinde barındırmaktadır. İşte bu çalışmanın amacını da, Kur’an’da yer alan, müfessirler ve diğer âlimlere göre İslam’ın temel prensiplerinden olan ve İslam devletinin üzerine bina edildiği şûranın(istişâre-danışma)temel meselelerinden bazılarını, Kur’an ve Sünnet’ten örneklerle ortaya çıkarmak oluşturmaktadır. Çünkü bu mevzuda çok önemli iki ihtilafın olduğu bilinmektedir. Bu ihtilaflardan birincisi, Kur’an ve hadislerde zikredilen şûranın hükmü hakkında yaşanan tartışmalardır. Bir başka ifade ile müfessirler, şûranın farz, vacip, sünnet ve mendup noktasında net bir karara varamadıkları gibi, değişik görüşler ortaya koymuşlardır. İkincisi ise, İslam devlet başkanının veya halifenin, şûradan çıkan kararlara uyma ya da uymama konusu etrafında odaklanan meseledir. Dolayısıyla bu iki konuyu, Kur’an, sünnet ışığında, müfessirlerin ve diğer âlimlerin görüşlerini ve kendi kanaatimizi de katıp harmanlayarak anlatmak, bu çalışmanın ana temasını oluşturmaktadır.

THE COUNCIL OF VERDICTION IN QUR’AN AND SUNNAH II

A sun born in the horizon of persecution in times when human values are forgotten, the moral and conscience empowers, and the time when ignorance, justice, and ignorance are replaced by ignorance instead of justice in the adventure of life history has always given life to wisdom and knowledge and has brought mankind into darkness from the darkness of history. This sun, which will guide mankind as much as dojama, is the Qur'an, the eternal Word of Allah. For He is as much as it is to this day, after all, as a guide, and as a guide, and a mercy for them, as a source of guidance, a source of salvation to all men. It therefore contains a wisdom and a subject in his subjects. Because of this nature, society has tremendous principles to reach salvation. The purpose of this study is to put forward the judgment of social and economic affairs (counseling) in the military, economic, social and political aspects according to commentators the and other scholars with the examples of the Qur'an and the Sunnah. Because it is known that there are two very important conflicts in this regard. The first of these conflicts is the judgment of the sharer council in the Qur'an and the hadiths? In other words, is it supposed to be consulted in all the fields mentioned above, that is to say, all the fields that concern Muslims or is it mendup, the second is that the president of the Islamic state or the Caliph has to obey or not obey the decisions made here. Therefore, these two points constitute the main activity of this work by telling the Qur'an, the sunnah, the commentators and other scholars, and their own convictions and the views of other scholars and commentators to describe blends clerk also our own opinion, constitute the main theme of this work.

___

  • Agitoğlu, Nurullah, Temel Hadis Kaynaklarındaki Siyer Bölümleri Üzerine Bir Değerlendirme- Tirmizî'nin el-Câmiu’s Sahîh’i Örneğinde-,Turkish Studies-International Periodical for the Languages, Literature and History of Turkish or Turkic, Volume, 12/27, Fall-2017, 54. ISSN: 1308-2140, www.turkishstudies.net, DOI Number: http://dx.doi.org/10.7827/,Turkish Studies.,12591, Ankara-Turkey.
  • el-Albanî, Muhammet Nasruddin, Silsiletu’l-Ehadisi’d-Daifeti, Mısır, 1979.
  • el-Âlûsî, Mahmut, Ruhu’l-Meânî fi Tefsiri’l Kur’âni’l-Azîm ve’s-Sebi’l-Mesanî, Daru’l-Fikr, Beyrut ty.
  • Asım Efendî, el-Okyanusu’l-Basît fi Tercemet-i Kâmusi’l-Muhît, İstanbul h. , 1305.
  • Bayer, İsmail, Kur’ân Kelimelerinde Mubîn Niteliğinin Yansımaları,Turkish Studies-International Periodical for the Languages, Literature and History of Turkish or Turkic, Volume 11/5 Winter 2016, p. 85-98, ISSN: 1308-2140, DOI Number: http://dx.doi.org/10.7827/TurkishStudies.9435, Ankara-Turkey.
  • el-Bedevî, Hasan Abdu’r-Rauf Muhammed, Fıkhu’ş-Şûra fi’l-İslam, Kahire, 1987.
  • el-Beydâvî, Nasruddîn Ebî Saîd Abdullah b. Ömer, Envaru’t-Tenzîl ve Esraru’t-Te’vîl, Dâr-u İhyâi’t- Turâsi’l-Arabî, ty.
  • Boz, Halit, Kur’an ve Sünnet Işığında Danışma Sistemi, Din bilimleri Akademik Araştırma Dergisi, Cilt, 14, Sayı, 3, 2014.
  • el-Buharî, Muhammed b. İsmail, Sahih-i Buharî, İsa el-Halebi ve Şureka, Mısır, ty.
  • el-Curcânî, Seyyid Şerif, Kitâbu’t-Ta’rîfât, Beyrut ty.
  • Ebu Davut, Süleyman b. Eş’as, es-Sünen,(Tah. Muhammed Muhyeddin), Buyrut, ty.
  • Doğan, Mehmet, Büyük Türkçe Sözlük, İz Yayınları, İstanbul 1996.
  • Elmalılı, Muhamed Hamdi Yazır, Hak Dini Kur’ân Dili, Eser Yayınları, İstanbul 1973.
  • el-Ensârî, Abdu’l-Halip eş-Şûra ve Eseruha fi’d-Demokratiyyeti, Kahire, 1977.
  • Esat, Mahmut, Tarihi Dini İslam,(Çev. Ahmet Lütfi Kazancı, Osman Kazancı), 1983.
  • el-Ferahidî, Ebu Abdirrahmân Halil b. Ahmed, Kitabu’l-Ayn, Beyrut ty.
  • el-Fîruzâbâdî, Mecduddîn Muhammed b. Ya’kub, el-Kâmusu’l-Muhît, er-Risale Matbaası, Beyrut 2005.
  • el-Heysemî, Nûruddîn Ali b. Ebî Bekr, Mecmeu’z-Zevâid, Lübnan, 1967.
  • Hallâf, Abdulvehhab, e-Siyasetu’ş-Şer’iyyetu, Daru’l-Ensar, Kahire, 1977.
  • İbn Arabî, Muhyiddin Ebu Bekr Muhammed b. Abdullah, Ahkamu’l-Kur’an, Kahire, 1957.
  • İbn Deybe, Vecuhiddin Abdurrahman, Teysîru’l-Vusûl, 1989.
  • İbnu’l-Esîr, Ali b. Muhammed el-Cezeri, Usdu’l-Ğabe, Kahire, 1979.
  • İbn Fârîs, Ebu’l-Huseyn Ahmed, Mu’cemu Mekayis fi’l-Luğa, Beyrut ty.
  • İbn Hazm, el-Ahkâmu fi Usuli’l-Ahkâm, Beyrut, 1975.
  • İbn Hîşâm, Ebu Muhammed Abdu’l-Melik, es- Siretu'n- Nebeviyye, Beyrut, 1971.
  • İbn Kesîr, İmâduddîn Ebu'l-Fidâ İsmaîl, Tefsîru’l-Kur’ân’i'l- Azîm, Kahire ty.
  • İbn Kesîr, el-Bidâye ve’n-Nihâye,(Thk. Ahmed Ebu Mülhim ve arkadaşları), Daru’l-Kutubi’l- İlmiyye, Beyrut, ty.
  • İbn Manzûr, Ebi’l-Fadl Cemaluddin Muhammed b. Mukrim, Lisanu'l-Arab, I-XV, Dâr-u Sadr, Beyrut ty.
  • İbn Sa’d Muhammed b. Said ez-Zührî, et-Tabakatu’l-Kübra, Beyrut, 1952.
  • el-İsfehânî, er-Râğıb, Huseyn b. Muhammed, Mufredâtu Elfâzi’l-Kur’ân, (thk. Safvân Adnân Dâvudî,) Dâru’l-Kalem, Dimeşk 1992.
  • İslam Ansiklopedisi, Şamil Yayınları, İstanbul, 1991.
  • İzutsu, Toshihiko, Kur’ân’da Dinî ve Ahlâkî Kavramlar,(Çev. Selahattin Ayaz), Pınar Yayınları, İstanbul 1991.
  • İbn Esîr Ebu’l-Hasan Ali b. Muhammed, el-Kâmil fi’t-Târih, Dâru Sâdır, Beyrut, 1979.
  • Kutup, Seyyid, Fi Zilali’l-Kur’ân, Daru’ş-Şurûk, Kahire,1985.
  • Küçük, Raşit, İslamî Yönetimin Temeli Şûra, Vefa Yayıncılık, İstanbul, 1992.
  • el-Mevdudî, Seyyid Ebu’l A’la, Tefhîmu’l Kur’ân, İnsan Yayınları, İstanbul 1987.
  • Mutevellî, Abdu’l-Hamid, Mebdeu’ş-Şûra fi’l-İslam, Alemu’l-Kutub, Mısır, 1972.
  • el-Müslim, b. Haccâc el-Kuşeyrî, el neysaburi, el-Câmiu’s-Sahîh, Kahire, 1955.
  • en-Nesâî, Ebu Abdurrahman Ahmed b. Ali b. Şuayb, es-sünen, Beyrut, 1992.
  • en-Nesefî, Ebu’l-Berekât, Abdullah b. Ahmed, Tefsîru’n-Nesefî (el- Medârik), Beyrut, ty.
  • er-Râzî, Ebu Abdillâh Fahruddîn Muhammed b. Ömer, Mefâtihu’l-Ğayb, et-Tefsîru’l-Kebîr, Daru’l- Fikr, Beyrut, 1995.
  • Rıza, Reşit, Tefsiru’l-Menar, Mısır, 1960, IV, 205.
  • es-Sabunî, Muhammed Ali Saffetu’t-Tefâsîr, Dersaadet, İstanbul, 1986.
  • es-Suyutî, Celaluddin Abdurrahman, el-Hasâisu’l-Kubrâ, Kahıre, thy.
  • Sönmez, Abidin, Şûrâ ve Resulullah’ın Müşaveresi, İnkılab Yayınları, İstanbul, 2015.
  • Şakir, Mahmut, Peygamberimizin Hayatı, çev. Ferit Aydın, İstanbul, 1994,
  • et-Taberî, Muhammad bin Cerir, bin Yezid Ebu Cafer, et-Târihu’l-Kebîr, Mısır,1326.
  • et-Taberî, Câmiu’l-Beyân fi Te’vîli’l, (thk. Ahmed Muhammed Şâkir), Müessesetü’r-Risâle, 2000.
  • et-Tirmîzî, Ebu İsa Muhammed b. Îsa, es-Sünen, Çağrı Yayınları, İstanbul, ty.
  • Turan, Maşallah, Kur’an’a Göre Özgürlükler ve Kader, Hüner Yayınevi, Konya, 2016.
  • Türcan, Diyanet İslam Ansiklopedisi, 2010.
  • ez-Zebîdî, Seyyid Muhammed Murtaza Hüseyin, Tâcu’l-Arus min Cevâhiri’l-Kâmus, Dar-u Sâdır, Beyrut, 1966.
  • ez-Zehebî, Şemsuddîn, Ebu Abdillah Muhammed b. Ahmed b. Osmân, Siyer-u ‘E’lami’n-Nubelâ, (thk. Şuayb el-Arnavutî başkanlığında heyet)Muessesetu’r- Risâle, 1985.
  • ez-Zemahşerî, Ömer, el-Keşşâf, Mektebetu’l-Ubaykan, Riyad, 1998.