KÜMELENME BAĞLAMINDA STRATEJİLERİNİN UYGULANABİLİRLİĞİ ÜZERİNE KURAMSAL YAKLAŞIMLAR: TURİZM SEKTÖRÜ ÖRNEĞİ

Kümelenme ifadesi ile belirli bir sek1törde ve veya belirli bir bölgede rekabetçi avantaj larine arttırmak için işbirliği ve güçbirliği yapan hukuki kimliklerini kaybetmeden farklı bir hukuki kimlik altında birleşerek aynı amaca hizmet için bir araya gelen işletmelerin oluşturduğu bir sistemdir. Sağlık turizmi, küresel turizm pazarının en hızlı büyüyen bölümlerinden biridir. Global Wellness Tourism Congress (GWTC) 'ye göre, sağlık turizmi toplam yarım trilyon dolarlık bir pazardır ve toplam küresel turizm gelirlerinin % 14 (3,2 trilyon) 'ünü temsil etmektedir. Bu sektörün, önümüzdeki beş yıl boyunca yılda ortalama % 9.9 oranında, genel turizm oranının neredeyse iki katı oranında artarak 2017'ye kadar 678.5 milyar dolara veya toplam turizm gelirlerinin% 16'sına ulaşması beklenmektedir. Global ekonomik etkide Wellness turizmi, 2012'de dünya GSYİH’sinin % 1.8'ini sağlayan global işlerden doğrudan sorumludur. Sağlık sektöründe kümelenme ülkemiz için oldukça yeni bir kavramdır. Dünyada ise özellikle uzakdoğu ülkelerinde sıkça kullanılmaktadır. Kümelenmenin sağlık kümesi halinde yapıya dönüşmelerinin bir ülkenin dışsal ve içsel kalkınmasında rol model olacağı da açıktır. Kümelenme faaliyetlerinin sektörler için ağ etkisi yaratarak daha çok turist çekeceği bir gerçektir. Kurulacak bölgesel stratejik ortaklıklar ile hasta doctor ilişkileri daha sistematik bir zemine oturtulabilecektir. Bu çalışmada, Porter’ın Elmas Modeli kullanılarak Türkiye’deki turizmin genel hatları sürdürülebilirlik ve rekabet edilebilirlik açısından ortaya konmuş ve toplum ve çevre üzerinde etkileri incelenmiştir.

THEORETICAL APPROACHES ON THE APPLICABILITY OF STRATEGIES IN THE CONTEXT OF CLUSTERING: A CASE OF TOURISM SECTOR

It is a system of enterprises that combine together under a different legal identity to serve the same purpose without losing their legal identity that cooperates and cooperates in order to increase competitive advantage in a given sector or in a given region. Health tourism is one of the fastest growing segments of the global tourism market. According to the Global Wellness Tourism Congress (GWTC), health tourism is a market of a total of half a trillion dollars and represents 14% of total global tourism revenues (3.2 trillion). This sector is expected to reach 678.5 billion dollars by 2017 or 16% of total tourism revenues, an average of 9.9% per annum over the next five years, almost double the overall tourism rate. Wellness tourism is directly responsible for the global business that provided 1.8% of the world GDP in 2012. Clustering in the health sector is a very new concept for our country. In the world, especially in the Far East countries are frequently used. It is clear that clustering is a role model in the external and internal development of a country. It is a fact that clustering activities will attract more tourists by creating a network impact for sectors. With the regional strategic partnerships to be established, patient doctor relations can be placed on a more systematic basis. In this study, though the Porter’s Diamond Model, an overview of tourism in Turkey is presented within the aspects of sustainability and competitiveness, and its impacts on the society and the environment are examined.

___

  • Ada Altun, A. (2011). Kümeleme analizi ile AB ülkeleri ve Türkiye’nin sürdürülebilir kalkınma açısından değerlendirilmesi. Dumlupınar Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, 29, 319-332.
  • Akbay, M. (2014). Türkiye'de Kümelenme Çalışmaları İnceleme Raporu, Read Paper www.academia.edu/10339385 (Erişim Tarihi: 20.06.2018).
  • Alsaç, F. (2010). Bölgesel Gelişme Aracı Olarak Kümelenme Yaklaşımı ve Türkiye İçin Kümelenme Destek Modeli Önerisi, Planlama Uzmanlığı Tezi, DPT, Ankara.
  • Arthur, W. Brian (1990). "Competing Technologies, Increasing Returns, and Lockin by Historical Events." Econ. J. 99: 116-31.
  • Baptista, R., ve Swann, P. (1998). ‘Do Firms in Clusters Innovate More?’, Research Policy 27, 525– 540.
  • Bayramoğlu, T., Ari, Y.O., ve Durmaz, A. (2016). Bölgesel Kalkınmada Kümelenme Yaklaşımı; Bayburt İlindeki Arıcılık Sektörü Üzerine Bir Uygulama. Ordu Üniversitesi Sosyal Bilimler Araştırmaları Dergisi: Cilt:6, Sayı:3, ss:903-916.
  • Beni, M. (2003). Como Certificar o Turismo Sustentável?. Revista Turismo Em Análise, 14(2), 5- 16. https://doi.org/10.11606/issn.1984-4867.v14i2p5-16.
  • Blažek, J., ve Uhlíř, D. (2002). Teorie regionálního rozvoje. Nástin, kritika, klasifikace. Karolinum, Praha, 211 s.
  • Bozkurtoğlu, S. (2013). ‘‘Kümelenme Modeli ve Türkiye’de Kümelenme Çalışmaları’’, İzmir Ticaret Odası.
  • Breschi, S., ve Malerba, F. (Eds) (2005). Clusters, networks and innovation. Oxford: Oxford University Press.
  • Bulu, M., ve Eraslan, I.H. (2004). Kümelenme Yaklaşımı, İsmail Bakan (ed.), Çağdaş Yönetim Yaklaşımları, Beta Basım Yayım A.Ş., İstanbul.
  • Burkett, L. (2007). “Medical Tourism, Concerns, Benefits, and the American Legal Perspective”. Journal of Legal Medicine. V. 28. S. 2. pp. 223-245.
  • Büyükalaca, O., Gül, A., Turk Efeoğlu, İ.E., Ergün, B., Keleş, C., Aslı, A.A., ve Yakut, E. (2009). Osmaniye İli SWOT Analizi. Erişim Adresi:http://osmaniye.edu.tr/dosyalar/pdf/02042010swot.p df (02 Haziran 2018).
  • Cansız, M. (2011). Türkiye Kümelenme Politikaları ve Uygulama.1. Basım, Organize Sanayi Bölgeleri Üst Kurulu Yayınları, Ankara, 156 s.
  • Cebecioğlu, C. (2006). SWOT Analizi ve Bir İşletme Üzerine Uygulama. Gebze: Gebze Yüksek Teknoloji Enstitüsü Sosyal Bilimler Enstitüsü.
  • Chapman, D., Dickins, I., Dixon, A., Larkham, P., ve Pratt R. (2003). Concepts and definitions of corridors: evidence from England’s Midlands. Journal of Transport Geography, Vol.11, no.3, pp. 179-191.
  • Ciciotti, E. (1998). Innovation and regional development in a new perspective: the challenge for action in underdeveloped regions. Progress in Planning, 49, (3/4) 133-144.
  • Cortright, J. .(2006). Making Sense of Clusters: Regional Competitiveness and Economic Development. Washington, DC: Brookings
  • Crouch, G. I., ve Rıtchıe, J. R. (1999). “Tourism, Competitiveness, and Societal Prosperity”. Journal of Business Research. V. 44. N. 3. pp. 137 – 152.
  • Dinçer, Ö. (2004). Stratejik Yönetim ve İşletme Politikası. 7. Baskı, Beta Yayınları, İstanbul.
  • Dinçer, M. A. M., ve Yıldız, G. (2016). Yüksek Rekabet Ortamında Teknik ve Kurumsal Bağlamın Eşbiçimlilik Üzerine Etkileri: Otomobil Kümelenmesi Örneği.
  • Doolin, B., Burgess, L., ve Cooper, J. (2009). “Evaluating The Use of the Web for Tourism Marketing: A Case Study From New Zealand”. TourismManagement. V. 23. pp. 557 – 561.
  • Dulupçu, M. A., Sungur, O., Keskin, H., Sezgin, A., ve Demirel, O. (2010). Bölgesel Kalkınmada Yeni Bir Kavram Olarak Bilgi Dinamiklerinin Rolü. TÜCAUM VI. Coğrafya Sempozyumu. Ankara.
  • Duru, S., (2014) Kimya Sanayinde Kümelenme ve Kimya Parkları, Uzmanlık Tezi, Kalkınma Ba kanlığı, ;İktisadi Sektörler ve Koordinasyon Genel Müdürlüğü
  • Elvan, L., Sorguç, N.,, Kazancık, L.B., ve Öztürk, A. (2005). ‘‘Bölgesel Gelişme ve Sektör-Bölge Yığınlaşmaları’’, Devlet Planlama Teşkilatı, ss. 1-45.
  • Ergazakis, K., Metaxiotis, K., ve Psarras, J. (2004). "Towards knowledge cities: conceptual analysis and success stories", Journal of Knowledge Management, Vol. 8 Issue: 5, pp.5-15, https://doi.org/10.1108/13673270410558747
  • Erkut, F. (2011). Kümelenme Ve Aydın ilindeki Kümelenme Potansiyeli Olan Alanlar. Yüksek Lisans Tezi. Adnan Menderes Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, Aydın.
  • Eroğlu, O., ve Yalçın, A. (2013). “Rekabet ve Mekânsal Kuramlara İlişkin Genel BirDeğerlendirme”, Kafkas Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi, 4(6), 95-114.
  • Fornahl, D., Broekel, T., ve Morrison, A. (2015). Another cluster premium: Innovation subsidies and R&D collaboration networks. Research Policy. 44:8. 1431-1444 pp.
  • Gökçe, F. (2006). Yerel Destinasyonlarda Turizm Potansiyelinin belirlenmesinde Swot (Fütz) Analizi Tekniği: Giresun Örneği Mustafa Kemal Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Turizm ve Otel İşletmeciliği Anabilim Dalı Yüksek Lisans Tezi, Hatay.
  • Gökmenoğlu, M. S., Akal, M., ve Altunışık, R. (2012). “Ulusal Rekabet Gücünü Belirleyen Faktörler Üzerine Değerlendirmeler”, Rekabet Dergisi, 13(4), 3-43.
  • Gültekin, S. (2011). Küreselleşme Çağında Dış Ticarette Rekabet İçin Kümelenme Stratejisi: Türkiye’nin Tarım Kümelenmesi Gerekliliği”, Kocaeli Üniversitesi, SBE Dergisi, 22(2), 29- 40.
  • Karataş, Y., Dinler, B., Erdoğdu, T., Ertuğ, P., ve Seydaoğlu, G. (2012). Çukurova Üniversitesi Tıp Fakültesi Balcalı Hastanesi'ne başvuran hasta ve hasta yakınlarının ilaç kullanım alışkanlıklarının belirlenmesi. Çukurova Üniversitesi Tıp Fakültesi Dergisi;37(1):1-8.
  • Keleş, R. (1990). Kentleşme Politikası, Ankara: İmge Yayınevi.
  • Ketels, C. (2003). “The development of the cluster concept: Present experiences and further developments,” Paper presented at the NRW Cluster Workshop in Duisburg, Germany.
  • Leahy, Anne L. (2008). “Medical Tourism: The Impact of Travel to Foreign Countries for Healthcare”. Surgeon. V. 6. N. 5 pp. 260 – 261.
  • Mattoon, R., ve Wang, N. (2014). Industry clusters and economic development in the Seventh District’s largest cities. Economic Perspectives, Federal Reserve Bank of Chicago.
  • OECD, (1996). The Knowledege-Based Economy OECD Paris.
  • OECD, (2001). Ageing and Transport; Mobility needs and safety issues, Paris.
  • OECD, (2014). Studies on Tourism: Tourism and the Creative Economy. France: OECD Publishing.
  • Pike, S. (2005). “Tourism Destination Branding Complexity”. Journal of Product & Brand Management. V. 14. S. 4. pp. 258 – 259.
  • Porter, M. E. (1990). The Competitive Advantage of Nations. New York: Free Press.
  • Porter, M. E. (1998). Clusters and New Economics of Competition. Harvard Business Review, 76(6).
  • Porter, M. E. (2011). Competitive advantage of nations: creating and sustaining superior performance. The free press.
  • Sayın, A. (2007). Kota El Kitabı “Geçici Özel Önlem Politikası: Kota” ,KA-DER Yayınları.
  • Tek, Ö. B. (1997). Pazarlama İlkeleri - Türkiye Uygulamaları, Global Yönetimsel Yaklaşım. Genişletilmiş ve Geliştirilmiş 7.Baskı. İzmir: Cem Ofset Matbaacılık.
  • Tolunay, A., ve Akyol, A. (2006). Kalkınma ve Kırsal Kalkınma: Temel Kavramlar ve Tanımlar. S. D. Ü. Orman Fakültesi Dergisi Seri: A, Sayı:2, Yıl: 2006, Sayfa:116-127, Isparta.
  • Tutar, N. (2009). Kurumsallaşmanın Önemi ve Şanlıurfa'da Faaliyet Gösteren Kobi Düzeyindeki İşletmelerde Kurumsallaşma Problemlerinin Belirlenmesi. (Yüksek Lisans), Harran Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, Şanlıurfa.
  • Wagner, J. A. (1995). Studies of individualism–collectivism: effects on cooperation in groups. Acad. Manag. J. 38, 152–172. 10.5465/256731.
  • Wheelen, T. L., ve Hunger, J. D. (1992). Strategic Management and Policy. 4 th Edition, London: Addison-Wesley.
  • WHO, (2009). “Health Topics”, (Çevrimiçi) http://www.who.int/topics/en/, (Erişim Tarihi: 25.07.2018).
  • Woodward, D. (2005). “The GATS and Trade in Health Services: Implications for Health Care in Developing Countries”. Review of International Political Economy. V. 12. S. 3: pp. 511 – 534.
  • http://www.tdk.gov.tr/ (E.T.: 11.04.2018).