Ömer İNCE, Mehmet AKKAYA, Nevin AKKAYA, Tuğba ŞİMŞEK

KLÂSİK EDEBİYAT BAĞLAMINDA KUTADGU BİLİG’DE DEĞERLER EĞİTİMİ

Günümüzde başta teknolojik ilerlemeler olmak üzere çeşitli değerlerin etkisiyle pek çok değerin kaybolduğu görülmektedir. Milli ve manevi değerlerin gelecek nesillere aktarılması için kültürel unsurlara ihtiyaç duyulmaktadır. Bu unsurların başında milli tarihimiz açısından önemli eserler gelmektedir. Bu eserlerin, değerler eğitimi açısından Türkçe dersi programı incelendiğinde, milli manevi, dini ahlaki ve sosyal değerlerin oluşturulması ve aktarılmasında alanın değerler eğitimine katkılarının olabileceği görülmüş ve bu görüş benzer çalışmalarla da desteklenmiştir. Türklerin İslamiyet'i kabulünden sonraki ilk milli eser olan Kutadgu Bilig de bu önemli eserlerden biridir. Bir siyasetname olmasının çok ötesinde milli ve evrensel değerlere vurgu yapan bir pendname özelliği taşıyan bu önemli eser değerler eğitimi için eşsiz bir kaynaktır. Bu eserle, yüzyıllardır değişmeyen değerlerimizi yüzyıllar öncesinden gelen bir tarihi kaynakla verme hedeflenmektedir. Bu sayede unutulmaya yüz tutmuş milli ve manevi değerlerimizi yeniden canlandırmak ve öğrencilerin dikkatini tarihi kaynaklara çekmek de amaçlanmaktadır. Kutadgu Bilig'i bu sebeplerle değerler eğitimi açısından incelemenin eğitim-öğretime büyük katkısı olacağı düşünülmektedir. İçerdiği değerlerin uygun bir dille çocuklara ve gençlere aktarılmasının hem tarihi açıdan hem milli açıdan önemli ve gerekli olduğu düşünülmektedir. Nitel araştırma yöntemlerinden betimsel ve içerik analizi yöntemi kullanılarak Kutadgu Bilig, Güngör’ün (2010) değerler ölçeği bakımından incelenmesi sonucunda, ölçekte yer alan bütün değerlerin eserde yer aldığı görülmüştür. İncelenen beyitler değerlendirildiğinde 30 beyitte estetik, 20 beyitte ahlaki, 32 beyitte bilimsel 40 beyittte iktisadi, 32 beyitte dini, 35 beyitte siyasi, 24 beyitte sosyal değerlere rastlanmaktadır. Bu değerlerin tamamı Milli Eğitim programında yer alan değerlerle örtüşmektedir. Bu araştırma sonucunda araştırmacılar tarafından sıralama ölçeği önerisi sunulmuştur.

VALUES EDUCATION IN KUTADGU IN THE CONTEXT OF CLASSICAL LITERATURE

Today, it seems that many values are lost due to various values because of especially technological progresses. Cultural elements are needed to transfer national and spiritual values to future generations. At the beginning of these elements are important works in terms of our national history. It has been seen that when these programs are examined in terms of education of values, the Turkish lesson program, important contributions to the education of the values of the field in the formation and transfer of national-spiritual, religious moral and social values have been observed and this view has been supported with similar studies. Kutadgu Bilig, the first national work after the Turks' acceptance of Islam, is one of these important works. This important work bearing a book on ethics feature that emphasizes national and universal values far beyond being a politics is a unique resource for values education. It is aimed to give our unchanging values for centuries to a historical source from centuries ago. It is also aimed to revive our forgotten national and moral values ant attract the attention of students to historical sources. Kutadgu Bilig is therefore considered to be a major contributor to education-training in examining values in terms of education. It is thought that the transfer of the values it contains to children and young people with a suitable language method is both important and necessary in terms of history and nationality. Descriptive and content analysis method was used for qualitative research methods. As a result of examining Kutadgu Bilig in terms of Güngör’rating scale, it was seen that all valueswerw included in the work. When the cuuplets are evaluated aesthetics in 30 couplets, in the ethics of 20 couplets, scientific in 40 couplets, economic in 40 couplets, other in 32 couplets, political in 35 couplets and social values in 24 couplets have been found. All of these values included in the national education program. As a result of this research, an ordinal scale was proposed by the reseachers.

PDF