KELOĞLAN MASALLARININ 4. SINIF SOSYAL BİLGİLER PROGRAMINDA YER ALAN DEĞERLER AÇISINDAN ANALİZİ
Masallar geçmişten günümüze taşınan edebi ürünlerden biridir. Masallar, kültürel bir aktarım aracı olmanın yanında, günümüzde eğitim öğretim süreci içerisinde de etkili şekilde kullanılmaktadır. Özellikle değer aktarımı konusunda başvurulan masallar, etkili bir öğrenme için alternatif oluşturması bakımından güncel öğretim programları içinde yer bulmaktadır. Sosyal bilgiler programı içerisinde yer alan belli başlı temel değerler bulunmaktadır. Ancak değer öğretimi her sınıf düzeyine göre öğrenme-öğretme süreci içerisine farklı şekillerde yansıtılmaktadır. Bu çalışmada Keloğlan Masalları, Sosyal Bilgiler 4. Sınıf Öğretim Programında verilmesi gereken 'saygı, sorumluluk, aile birliğine önem verme, kültürel mirasa duyarlılık, vatanseverlik, bilimsellik, doğal çevreye incelenmiştir. Çalışma nitel araştırma yöntemlerine uygun olarak yürütülmüş olup veriler doküman analizi yöntemi ile değerlendirilmiştir. Sosyal Bilgiler Öğretim Programında yer alan değerler, masalların içerisinde kullanım sıklıkları bakımından gruplandırılmıştır. Elde edilen veriler betimsel analiz yöntemiyle çözümlenerek tablolaştırılmıştır. Bulgular değerlendirilirken masallardan doğrudan alıntılara da yer verilmiştir. Bu çalışmanın sonucunda, Sosyal Bilgiler Öğretim Programı içerisinde vurgulanan değerlerin Keloğlan Masalları içinde önemli ölçüde yer aldığı anlaşılmıştır.Öğretmenler sosyal bilgiler dersi içerisinde Keloğlan masalları başta olmak üzere, farklı masallardan da yardımcı kaynak olarak yararlanabilir, böylece değerler eğitimi süreci masallar ile zenginleştirilerek ilgi çekici hale getirilebilir. Araştırmanın Sosyal Bilgiler dersinde değer öğretimi konusuna eğilirken masalların kullanımına dikkat çekmesi bakımından önemli olduğu düşünülmektedir
AN ANALYSIS OF KELOGLAN TALES IN TERMS OF THE VALUES IN SOCIAL STUDIES PROGRAM FOR THE 4TH GRADE
Tale is on one of the literacy works that are transmitted from past to today. Addition to tale’s mission of being cultural transmit tool; it is used in education process effectively in our day. Especially, tales that are applied about value transmit point, have a place in modern education programs because of that it can form an alternative to learn effectively. There are fundamental values in social studies program. However, value teaching is reflected in learning and teaching period in different ways based on every class level. In this study; Keloglan tales is examined from the aspects of values of ‘giving importance to respect, responsibility, family unity; sensitiveness to cultural heritage; patriotism; scientificness; sensitiveness to natural environment; saving; independency’ in social studies 4. class teaching program. Study is conducted in accordance with qualitative research methods and data is evaluated by document analyze method. The values in the Social Studies Program are grouped in terms of frequency of use within the tables. The obtained data are tabulated by analyzing with descriptive analysis method. When the findings are evaluated, direct citation is also given. As a result of this study, it has been understood that the values emphasized in the Social Studies Program take a significant place in Keloğlan Tales. Teachers can utilize Keloğlan Tales in social studies lessons as an auxiliary source from different tales so that the values education process can be enriched with tales and make them interesting. It is thought that this study is important to take attentions to usage of tales in social studies lessons while teaching values.
___
- Adesina, A.D.O., Adeyemi, B, A. (2007). Teaching to Achieve Social Studies Values: A Case of Re- Education of Teachers. DETA Distance Education and Teachers' Training Conference, Makere University Uganda.
- Akbaş, O. (2008). Değer Eğitimi Akımlarına Genel Bir Bakış. Değerler Eğitimi Dergisi, 6(16), s. 9- 27.
- Akçay, A., Tunagür, M. (2017). Değerleri Tespit Etmek Amacıyla Hazırlanmış Yüksek Lisans Tezlerinde Yer Alan Değerler Üzerine Bir İnceleme. Turkish Studies International Periodical for the Languages, Literature and History of Turkish or Turkic, 12 (25), s. 55-82.
- Akkaya, N. (2014). Keloğlan Masallarında Yer Alan Değerlerin İncelenmesi. Akademik Sosyal Araştırmalar Dergisi, 2,2(1), s. 312-324.
- Arıcı, A. F., Bayındır, N. (2015). Masalların Öğretim Aracı Olarak Kullanılması Üzerine Bir Araştırma. Dil ve Edebiyat Eğitimi Dergisi, 15, s. 106-119.
- Cerit, E., Gökçearslan, A. (2016). Türkiye’de Yayınlanan Türk Masal Kitaplarının Grafik Tasarım Öğeleri Açısından İncelenmesi: Keloğlan Masalları Örneği. STD, s. 49-73.
- Cihan, N. (2014). Okullarda Değerler Eğitimi ve Türkiye’deki Uygulamaya Bir Bakış. Turkish Studies - International Periodical For The Languages, Literature and History of Turkish or Turkic Volume 9 (2), s. 429-436.
- Daniş, M. (2014). Keloğlan İle Güle Oynaya. Timaş Yayınları.
- Deveci, H., Belet, D., Türe, H. (2013). Dede Korkut Hikâyelerinde Yer Alan Değerler. Elektronik Sosyal Bilimler Dergisi, 12 (46), s. 294-321.
- Erdal, K. (2016). Keloğlan Masallarında Çocukların Eğitimine Yönelik İletiler. Uluslararası Türkçe Edebiyat Kültür Eğitim Dergisi, 5(4), s. 1805-1822.
- Halstead, J. Mark. (1996). Values and Values Education in Schools. J. Mark Halstead & Monica J. Taylor (Ed.). Values in Education, Education in Values. First Edition. Falmer Press.
- Ikwumelu, S. N., Bassey, M. E., Oyibe, O. A. (2015). Socıal Studıes Educatıon And The Need For Value-Based Educatıon In Nıgerıa. British Journal of Education, 3(11), ss. 63-74.
- Kılcan, B. (2016). Ignác Kşnos’un kırk dört Türk peri masalı adlı eserinin Değerler açısından incelenmesi. Turkish Journal of Education, 5(3), S. 82-94.
- Kılıç, A. (2012). İlköğretim 4. Sınıf Sosyal Bilgiler Ders Programındaki Değerlerin Kazanımla İlişkisi ve Öğrenci Çalışma Kitaplarında Yer Alma Düzeyleri. Kuram ve Uygulamada Eğitim Bilimleri, 12 (2), Özel Sayı, ss.1593-1612.
- Kuzu, T. (2007), “Aytül Akal’ın Masallarıyla Çocuklara Demokratik Yaşam Eğitimi”, Ankara: II. Ulusal Çocuk ve Gençlik Edebiyatı Sempozyumu (Gelişmeler, Sorunlar ve Çözüm Önerileri) 04-06 Ekim 2006, Ankara Üniversitesi Basımevi.
- Kuzu, T. (2008). Aytül Akal’ın Masallarıyla Çocukta Çevre Bilinci Geliştirme. Selçuk Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, sayı 19. s. 327-339.
- Küçük, B., Gedik, F., Akkuş, Z. (2014). Masal Kitaplarının 6. Sınıf Sosyal Bilgiler Değerleri Perspektifinden Analizi. Turkish Studies - International Periodical For The Languages, Literature and History of Turkish or Turkic, 9 (2), s. 1071-1087.
- MEB. (2005). İlköğretim sosyal bilgiler dersi 6-7 sınıflar öğretim programı ve kılavuzu. Ankara: Devlet Kitapları Müdürlüğü.
- MEB. (2011). Sosyal bilgiler 4–5. sınıf programı.
- MEB. (2017). İlkokul ve Ortaokul 4, 5, 6 ve 7. Sınıflar Sosyal Bilgiler Dersi Öğretim Programı, http://mufredat.meb.gov.tr/ProgramDetay.aspx?PID=155
- Örge Onuk, E. (2013). İlkokul Çağı Çocuklarının Söz Varlığının Gelişiminde Masallar. Sakarya University Journal of Education, 3 (1), s. 21-31.
- Sever, E., Memiş, A., Sever, S. (2015). Pertev Naili Boratav’ın Zaman Zaman İçinde Masal Kitabının Değerler Açısından İncelenmesi. Bartın Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, XIV. Uluslararası Katılımlı Sınıf Öğretmenliği Eğitimi Sempozyumu (21-23 Mayıs 2015), Özel Sayısı, s. 246 – 263.
- Uçar, G. (2007). Ayla Çınaroğlu’nun “Keçi Masalı” Adlı Eserinde Toplumsal Bilinç Eğitimi. Selçuk Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi. s. 456-461.
- Yıldırım, A., Şimşek, H. (2008). Sosyal Bilimlerde Nitel Araştırma Yöntemleri. Seçkin Yayınevi, Ankara.
- Yiğit, M. Fatih., Kesmeci, A. Musab. (2015). Vatandaşlık Ve Demokrasi Eğitiminde Masal Kullanımı. Uluslararası Türkçe Edebiyat Kültür Eğitim Dergisi Sayı: 4(3), s. 1320-1338.