İSLAM PLASTİK SANATLARINDA SOYUTLAYICI YAKLAŞIMLAR VE BATI SANATI ÜZERİNDEKİ YANSIMALARI

Günümüz çağdaş sanatlar kapsamında farklı görsel örnekler ve sanatçılar örnekleminde ve Çalışmamızda üzerinde durmaya çalıştığımız sorun Geleneksel Türk ve İslam sanatlarının, modern sanatlar dâhilinde müstesna bir yeri yer tutan soyut sanat içerisindeki konumudur. Bu bağlamda, Batı sanatı kapsamında soyut sanat içinde gerçekleşerek, yüzyılımıza damgasını vuran modern sanat akımları arasındaki birtakım benzerlikleri ortaya koymaktır. Bu anlamda batı sanatçısının doğu ve İslam sanatlarından (Henry Matisse, Mark Tobey, Paul Klee, Wassily Kandinsky Vincent Van Gogh, Pablo Picasso, Hans Hartung, başta olmak üzere daha pek çok sanatçının) bu etkileşime örnek olabilecek nitelikte çok sayıda eser ortaya koydukları ve faydalandıkları bilinen bir gerçektir. Bizim amacımız bu etkileşimi belgelemek değildir. Burada üzerinde durduğumuz konu plastik anlamda sanat dediğimiz bu eylemi gerçekleştiren sanatçının bir insan olduğundan hareket ederek insanın temel içgüdüsel yaklaşımlarında farklı coğrafya ve değişik kültürel ortamlarda tarihsel süreç içerisinde benzer tepkisel refleks geliştirerek yine benzeri sanatsal hadiseleri gerçekleştirmiş olduğu gerçeğidir. Felsefi olarak İslam sanatlarının arka yapısı ile düşünsel gerçeği ve çıkış kaynağını yorumlayarak sorgulamak için İslam’daki resim yasağı sorununu ve bu yasağın nedenleri ile birlikte sonuçlarını analiz etmek gerekir. Söz konusu konularda yapılan araştırma ve yorumlamalar ise günümüzde bile kesin olarak herhangi somut bir yargıya ulaşamamıştır. Bu haliyle ele aldığımız konu her bir ele alınışında daha yeni tartışmalar başlatacak sonuçlar doğurmaktadır.

ABSTRACTIVE APPROACHES IN THE ISLAMIC ARTS AND ITS REFLECTION ON WESTERN PAINTING

The question that we attempted to emphasize in our study is the position of Traditional Turkish Arts within the abstract arts included in modern arts. In this context, it reveals some similarities among modern art movements which left its mark on our century by realizing in abstract art within the scope of western art. In this sense, it is known that western artists revealed many works (Henri Matisse, Mark Tobey, Paul Klee, Wassily Kandinsky Van Gogh’ Picasso and many others) gave many examples and made use of this interaction. Our purpose is not to certificate this interaction. What we emphasized here that is based on that the artist who performed the action which we called as art in plastic sense is a human being, it is a fact that human realizes the similar artistic events by reacting similarly within the same historical process in different geographies and different culture mediums in his/her basic instinctual approaches. Philosophically, it is necessary to analyse the problem of painting ban in Islam and the reasons and consequences of this ban in order to inquire by interpreting the background, intellectual truth and its origin of emergence in Islamic arts. Researches and interpretations on these issues concluded in such a manner that each will create newer discussions without ever reaching a definite judgment even today.

PDF

___

Arseven, C.E., (1994). “Sanat Ansiklopedisi”, C. IV, 1755-1756, İstanbul.
Aydın, M., (1987).“Din Felsefesi”, 237, İzmir.
Bayramoğlu, M., (2016). “20.Yüzyıl Modern Batı Resim Sanatında Geleneksel Türk Sanatı Örneklerinin Etkisi”,Sobider Sosyal Bilimler Dergisi, Yıl: 3, Sayı: 6, 351-366,Mart.
Bingöl, Y. (2014).“İslam ve Modern Sanat” İslam Ve Sanat. Tartışmalı İlmi Toplantı 07-09 Kasım 2014 Akdeniz Üniversitesi Antalya.
Birol, İ. A. (2016). “Sanat ve Çizgilerin Dili” İsmek El Sanatları Dergisi, Sayı 22.
Büyükişleyen, M. Z. (1978). Sanat Eserlerini İnceleme. Ankara: Yaygın Yüksek Öğretim Kurumu.
Can, Y., Gün, R. (2012). İslam Sanatına Giriş (2. Baskı). Dem Yayınları, İstanbul.
Coşkun, İ. (2014).“İslam Sanatının Gelişmesini Engelleyen Kelami Yorumlar” İslam Ve Sanat Tartışmalı İlmi Toplantı, 7-9 Kasım, (Yayımlanmış Bildiri Kitabı) Antalya.
Comaraswamy, A. K. (1995). “Sanatın Tabiatındaki Başkalaşım”, (Çev. Nejat Özdemiroğlu), İnsan Yayınları, İstanbul.
Çetin, M. “İslâm Sanatının Yeniden Teşekkülü”, Adım Yayıncılık, İstanbul.
Demirci, M. (2015). “Resim Sanatında Mevleviler”, Yeni Asır Gazetesi, 7.12.2015.
Erdem, S. (1963). “Modern Sanat”, Türkiye Basımevi, İstanbul.
Eti, S. (1977). “Soyut Resim Ve Ebru”, Türkiye’miz Kültür Ve Sanat Dergisi, 23, 28-32.
Gombrich, E. H, Çev. Bedrettin Cömert, Sanatın Öyküsü, S. 443-475.
Jung, C. G. (2006). “Analitik Psikoloji”, (Çev.) Ender Gürol ( 2. Baskı). Payel Yayınevi, İstanbul.
Kara, M. (1999).“Din Hayat Sanat Açısından Tekkeler Ve Zaviyeler”, Dergâh Yayınları, İstanbul, 187.
Kınay, C. (1993). Sanat Tarihi. Ankara: Kültür Bakanlığı.
Kızılçelik, S. (1994). “Postmodernizm: ‘Modernlik Projesine’ Bir Başkaldırı”, Türkiye Günlüğü, Sayı: 30, S. 87.
Köksal, A. “Türk Ve İslam Dünyasında El Yazması Hat Ve Tasvir Sanatı”. Milliyet Sanat Dergisi, S.102(Ağustos 1984), 31-33.).
Lynton, N. (2004 ) “Modern Sanatın Öyküsü”, Remzi Kitabevi, Üçüncü Baskı, İstanbul.
Müller, J. E. (1972). “Modern Sanat”. (Çev.) Mehmet Toprak, Remzi Kitabevi,İstanbul.
Ökten, S. (2014). “Fincanımda Kola Var”, Tuti Kitap, İstanbul.
Paul K. (1971). BildnerischeDenken, Basel/Bümtiz. S. 15-19.
Pişkin, Y. (2014). “Din Sanat Bağlamında Dini Tecrübenin Sanat Ruhuna Etkisi”, İslam ve Sanat, Tartışmalı İlmi Toplantı 07-09 Kasım 2014 Akdeniz Üniversitesi Antalya.
Teknik, A. 2014). “Tasavvufi Perspektifte Nesnedeki Sanat Ve Estetik Algısı”, İslam ve Sanat, Tartışmalı İlmi Toplantı 07-09 Kasım 2014 Akdeniz Üniversitesi Antalya.
Tolstoy, L. N. (1996). “Sanat Nedir”,(Çev.) Baran Dural, Şule Yayınları. İstanbul.
Turani, A. (1960).“Modern Resim Sanatının Gerçek Çehresi”, Ankara.
Yakutcan, A., Ömür, C. (1989).İslam’da Resim, Heykel Ve Musiki, Nil Yayınevi, İzmir.
Müslim, İ. 147. 49 Ebu Dâvûd, Edâhî, 11
www.Yenibalkan.Com/Kose-Yazilari/Picasso-Ve-Tasavvuf-H6082.Html, 29 Mart 2016 Salı 13:51yeni Balkan,
https://İndigodergisi.Com › 28 Kasım 2014
Kaderimiz picasso ve Tasavvuf Rifat Emin 29 Mart 2016 Salı 13:51Yeni Balkan
www.Yenibalkan.Com/Kose-Yazilari/Picasso-Ve-Tasavvuf-H6082.Html
Sabah Gazetesi, Hat Sanatına İlgi Azaldı Kültür Sanat Haberleri: 14.11.2014 10:35