INVESTIGATION OF SIMILARITIES AND DIFFERENCES OF TURKISH AND SPANISH CUISINE CULTURES

Eating-drinking is a biological need as well as consist of material elements satisfying the needs of societies and individuals. Eating- drinking habit which is an indispensable element of the culture, assumes many functions from the past until now such as being a status symbol in society, means of communication, means of spare time and entertainment and making different cultures closer. The cuisine culture are the accumulations which contain the food/beverages that a nation consumes, preparation of such food/beverages and the tools and materials used in protection of them. A formation of a cuisine culture is possible by ages of accumulation and interaction. Turkish and Spanish cuisines are one of the richest cuisines of the world in terms of their long standing historical past, rich content and cultural features they possess. In this context, it is important to review similar and different aspects of these two rich cuisine cultures. In this regard, it is aimed to reveal similarities and differences between Turkish cuisine culture and Spanish cuisine culture. In addition to this, in the food and beverage field which is one of the leading sectors of today, cuisine culture of the region that tourists visit should be known in order to give better service to tourists. Accordingly, secondary sources were used during data collection process in this study which is designed as literature review. Besides, Turkish and Spanish cuisine cultures were observed, similar and different aspects were tried to be identified. According to the results of the research, it is seen that there are many similarities between Turkish and Spanish cuisine.

TÜRK VE İSPANYOL MUTFAK KÜLTÜRÜ ARASINDAKİ BENZERLİKLER VE FARKLILIKLARIN İNCELENMESİ

Yeme-içme, biyolojik bir ihtiyaç olmanın yanı sıra, toplumların ve bireylerin farklı ihtiyaçlarını karşılayan maddi öğelerdir. Kültürün vazgeçilmez bir öğesi olan yeme-içme, geçmişten günümüze kadar toplumda statü simgesi, iletişim aracı, boş zaman ve eğlence aracı olmuş, farklı kültürleri yakınlaştıran bir faaliyet işlevi üstlenmiştir. Mutfak kültürü, bir ulusun tüketmiş olduğu yiyecek/içecekleri, bu yiyecek/içeceklerin hazırlanmasını, pişirilmesini ve korunmasında kullanılan araç ve gereçleri kapsayan birikimleridir. Bir mutfak kültürünün oluşması asırlar süren bir birikim ve etkileşim ile mümkün olmaktadır. Türk ve İspanyol mutfağı köklü tarihsel geçmişi, zengin içeriği ve sahip olduğu kültürel özellikleri açısından dünyanın en zengin mutfakları arasında yer almaktadır. Bu bağlamda bu iki zengin mutfak kültürünün benzer ve farklı yönlerinin incelenmesi, Türk ve İspanyol toplumlarının geçmişten günümüze kültürel ilişkilerini ortaya koyması bakımından önem arz etmektedir. Bununla birlikte günümüzde önemli sektörlerin başında gelen yiyecek ve içecek alanında, turistlere daha iyi hizmet verebilmek için turistlerin geldikleri yörenin mutfak kültürünün bilinmesi önemlidir. Bu kapsamda, Türk mutfak kültürü ve İspanyol mutfak kültürü arasındaki benzerliklerin ve farklılıklarının ortaya konulması amaçlanmaktadır. Literatür taraması şeklinde tasarlanan bu çalışmada veri toplama sürecinde ikincil kaynaklardan yararlanılmıştır. Bununla birlikte Türk ve İspanyol mutfak kültürü gözlemlenerek, benzer ve farklı yönler tespit edilmeye çalışılmıştır. Araştırma sonuçlarına göre, Türk ve İspanyol mutfağı arasında birçok benzer yönlerin olduğu tespit edilmiştir.

___

Alarcon, R., Pardo-de-Santayana, M., Priestley, C., Morales, R. ve Heinrich, M. (2015). Medicinal and Local Food Plants in the South of Alava (Basque Contry, Spain). Journal of Ethnopharmacology, 176, 207–224.

Albala, K. (2011). Europa: Spain. İçinde: K. Albala (Editör), Food Cultures of The World Encyclopedia. Kaliforniya: Greenwood, 347-357.

Alpargu, M. (2008). 12. Yüzyıla Kadar İç Asya’da Türk Mutfak Kültürü. İçinde: A. Bilgin ve Ö. Samancı (Editörler), Türk Mutfağı. Ankara: T.C. Kültür ve Turizm Bakanlığı Yayınları, 15- 25.

Arslan, P. (1997). Geleneksel Yemek Kültürünün Değişimi – Hızlı Yemek Sistemine (Fast-Food) Geçiş, Türk Mutfak Kültürü Üzerine Araştırmalar. Ankara: Takav Matbaası.

Bağıran Özşeker, D. (2016). Gastronomi Kavramı: Tanımı ve Gelişimi. İçinde: H. Kurgun ve D. Bağıran Özşeker (Editörler), Gastronomi ve Turizm. Ankara: Detay Yayıncılık, 3-24.

Barba, L. R., Majem, L. S., Salvador, G., Castell, C., Cabezas, C., Salleras, L. ve Plasencia, A. (2007). Trends in Dietary Habits and Food Consumption in Catalonia, Spain (1992–2003). Public Health Nutrition: 10(11A), 1340–1353.

Başaran, V. (2008). Neden Türk Mutfağı, Food in Life Turizm Gastronomisi ve Yaşam Dergisi, 1(3), İstanbul.

Batu, A. ve Regenstein, J. M. (2014). Helal Gıda Belgelendirmedeki Zorluklar ve Dünya Müslüman Toplumlarına Etkileri. Turkish Studies - International Periodical For The Languages, Literature and History of Turkish or Turkic, 9(11), 111-130.

Baysal, A. (2001). Türk ve Çin Mutfağının Karşılaştırılması. İçinde: Türk Mutfak Kültürü Üzerine Araştırmalar 2000. Ankara: Türk Halk Kültürü Araştırma ve Tanıtma Vakfı Yayınları, 27- 33.

Beşirli, H. (2010). Yemek, Kültür ve Kimlik. Milli Folklor, 22(87), 159-169.

Bilgin, A. (2008). Klasik Dönem Osmanlı Saray Mutfağı. İçinde: A. Bilgin ve Ö. Samancı (Editörler), Türk Mutfağı. Ankara: T.C. Kültür ve Turizm Bakanlığı Yayınları, 71-92.

Bilgin, A. ve Samancı, Ö. (2008). Giriş ve Teşekkür. İçinde: A. Bilgin ve Ö. Samancı (Editörler) Türk Mutfağı. Ankara: T.C. Kültür ve Turizm Bakanlığı Yayınları, 9-14.

Bourdieu, P. (2003). Participant Objectivation. Journal of the Royal Anthropological Institute, 9(2), 281–294.

Bryant, R. ve Dundes, L. (2008). Fast Food Perceptions: A Pilot Study of Collage Students in Spain and the United States. Appetite, 51(2), 327-330.

Civitello, L. (2011). Cuisine and Culture: A History of Food and People. New Jersey: John Wiley & Sons.

Crist, R. E. (1957). Rice Culture in Spain. American Association for the Advencement of Science, 84(2), 66-74.

Çetin, A. (2008). Karahanlı – Selçuklu – Memlük Çizgisinde Türk Mutfağı. İçinde: A. Bilgin ve Ö.

Samancı (Editörler), Türk Mutfağı. Ankara: T.C. Kültür ve Turizm Bakanlığı Yayınları, 27- 38.

Doğdubay, M. ve Giritlioğlu, İ. (2011). Mutfak Turizmi. İçinde: N. Hacıoğlu ve C. Avcıkurt (Editörler). Turistik Ürün Çeşitlendirmesi. Ankara: Detay Yayıncılık, 433-456.

Durlu Özkaya, F. ve Cömert, M. (2017). Türk Mutfağına Yolculuk. Ankara: Detay Yayıncılık.

Ergüven, M. H. (2015). Bir Özel İlgi Turizm Çeşidi Olarak Gastronomi ve Şarap Turizmi: Trakya Bağ Rotası, Turkish Studies - International Periodical for the Languages, Literature and History of Turkish or Turkic, 10(10), 449-464.

Genç, R., (2008). XI. Yüzyılda Türk Mutfağı. İçinde: S. Koz (Editör), Yemek Kitabı; Tarih- Halkbilimi-Edebiyat, İstanbul: Kitabevi Yayınları, Cilt: I, s. 4.

Gökdeniz, A. (2015). Yaşayan Mutfak Ayvalık Proje Kitabı. Ankara: Detay Yayıncılık.

Guzmán, T. L. ve Cañizares, S. S. (2012). Gastronomy, Tourism and Destination Differentiation: A Case Study in Spain. Review of Economics & Finance, Academic Research Centre of Canada, 63-72.

Guzmán, T. L., Di-Clemente, E. ve Mogollon, J. H. M. (2014). Culinary Tourists in the Spanish Region of Extremadura, Spain. Wine Economics and Policy, 3, 10–18.

Güler, S. (2010). Türk Mutfak Kültürü ve Yeme İçme Alışkanlıkları, Dumlupınar Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, 26, 24-30.

Hatipoğlu, A. (2016). Güney Avrupa Mutfağı. İçinde: M. Sarıışık (Editör), Uluslararası Gastronomi. Temel Özellikler – Örnek Menüler ve Reçeteler. Ankara: Detay Yayıncılık, 133-186.

Kılıç, İ. H., Polat, I., Başaranlar, B. ve Çakar, Ş. (2013). Malatya Mutfak ve Yemek Kültürü. İstanbul: Promat Basın Yayım San. ve Tic. A.Ş.

Kıvılcımlı, K. (2004). Dünya Mutfaklarından Lezzetler İspanyol Mutfağı. İstanbul: Dönence/Engin Matbaacılık.

Kızıldemir, Ö., Öztürk, E. ve Sarıışık, M. (2014). Türk Mutfak Kültürünün Tarihsel Gelişiminde Yaşanan Değişimler. AİBÜ Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 14(3), 191-210.

Laajimi, A., Gracia, A. ve Albisu, L. M. (1997) The Demand for Food in Spain. Journal of International Food & Agribusiness Marketing, 9(2), 1-17.

Marin, M. (2004). From al-Andalus to Spain: Arab Traces in Spanish Cooking. Food & History, 2(2), 35-52.

Maxey, I. (1999). Beyond Boundaries? Activism, Academia, Reflexivity and Research. Area, 31(3), 199–208.

Medina, F. X. (2005). Food Culture in Spain. London: Geenwood Press.

Millan, A. (2001). Tapeo: An Identity Model of Public Drink and Food Consumption in Spain. İçinde: Igor and Valerie de Garine (Ed.). Drinking: Anthropological Approaches. New York- Oxford: Berghahn Books, 158-168.

Moreno, M. P. (2017). Madrid: A Culinary History. Lanham: Rowman & Littlefield.

Öney Tan, A. (2010). Empanadas With Turkish Delight Or Borekitas de Lokum? The Sweet-Sour Journey of Sephardic Cuisine and Ladino Language. Food and Language: Proceedings of the Oxford Symposium on Food and Cookery, 340-349.

Özen, A. E. (2016). Güney Avrupa Mutfağı. İçinde: H. Kurgun ve D. Bağıran Özşeker (Editörler), Gastronomi ve Turizm. Ankara: Detay Yayıncılık, 205-231.

Özgen, I. (2016). Uluslararası Gastronomiye Genel Bakış. İçinde: M. Sarıışık (Editör). Uluslararası Gastronomi Temel özellikler, Örnek Menüler ve Reçeteler. Ankara: Detay Yayıncılık, 1- 29.

Paül, V. ve McKenzie, F. H. (2013). Peri-urban Farmland Conservation and Development of Alternative Food Networks: Insights from a Case-study Area in Metropolitan Barcelona (Catalonia, Spain). Land Use Policy, 30, 94-105.

Rios, A. (2003). Iberian Peninsula: Spain. İçinde: S.H. Katz ve W.W. Weaver (Editörler), Encyclopedia of Food and Culture. New York: Scribner, 233-237.

Roden, C. (2012). The Food of Spain A Celebration. London: Michael Joseph.

Rodrigue, A. ve Subaşı, D. F. (2011) Osmanlı İmparatorluğu’nda Sefardiler. İçinde: İ. Erdal ve Y. Özger (Editörler). Türk Sosyal ve Siyasi Hayatında Yahudiler. İstanbul: IQ Kültür Sanat Yayıncılık, 129-160.

Saatcı, G. (2016). Kültürel Miras Olarak Gastronomi. İçinde: H. Yılmaz (Editör), Bir İletişim Biçimi Olarak Gastronomi. Ankara: Detay Yayıncılık, 1-18.

Sağır, A. (2012). Bir Yemek Sosyolojisi Denemesi Örneği Olarak Tokat Mutfağı. Turkish Studies - International Periodical For The Languages, Literature and History of Turkish or Turkic, 7(4), 2675-2695.

Samancı, Ö. (2008). İmparatorluğun Son Döneminde İstanbul ve Osmanlı Saray Mutfak Kültürü. İçinde: A. Bilgin ve Ö. Samancı (Editörler), Türk Mutfağı. Ankara: T.C. Kültür ve Turizm Bakanlığı Yayınları, 199-218.

Sauner, M. H. (2008). “Kalbe Giden Yol Mideden Geçer” Günümüz Türkiyesi’nin Beslenme Alışkanlıkları. İçinde: A. Bilgin ve Ö. Samancı (Editörler), Türk Mutfağı. Ankara: T.C. Kültür ve Turizm Bakanlığı Yayınları, 261-282.

Stanley, J. ve Stanley, L. (2015). Food Torism. A Practical Marketing Guide, London: CABI.

Sürücüoğlu, M. S. ve Özçelik, A. Ö. (2008). Türk Mutfak ve Beslenme Kültürünün Tarihsel Gelişimi. 38. İcanas Kongresi. (10-15 Eylül 2007/Ankara). Bildiriler Maddi Kültür III. Cilt. Atatürk Kültür, Dil ve Tarih Yüksek Kurumu Yayınları: 4/3. s.1289-1310, Korza Yayıncılık Basım San. ve Tic. Ltd. Şti. Ankara.

Şahin, H. (2008). Türkiye Selçuklu ve Beylikler Dönemi Mutfağı. İçinde: A. Bilgin ve Ö. Samancı (Editörler), Türk Mutfağı. Ankara: T.C. Kültür ve Turizm Bakanlığı Yayınları, 39-56.

Şanlıer, N., Cömert, M. ve Durlu Özkaya, F. (2012). Gençlerin Türk Mutfağına Bakış Açısı. Millî Folklor, 24(94), 152-161.

Şengül, S., Çakır, A. ve Çakır, G. (2015). Yöresel Mutfaklar. Ankara: Ertem Basım Yayım Dağıtım.

Talas, M. (2005), Tarihi Süreçte Türk Beslenme Kültürü ve Mehmet Eröz’e Göre Türk Yemekleri, Selçuk Üniversitesi Türkiyat Araştırmaları Dergisi, 18, 273-283.

Trepanier, N. (2008). 14. Yüzyıl Anadolu’sunda Yemek Kültürü. İçinde: A. Bilgin ve Ö. Samancı (Editörler), Türk Mutfağı. Ankara: T.C. Kültür ve Turizm Bakanlığı Yayınları, 57-68.

Tunç, A. ve Saç, F. (1998). Genel Turizm. Ankara: Detay Yayınevi.

TÜRSAB (2014). Gastronomi Turizmi Raporu. https://www.tursab.org.tr/dosya/12302/tursab- gastronomi-turizmi-raporu_12302_3531549.pdf (Erişim Tarihi: 25.01.2018).

URL 1: https://gezimanya.com/avrupa/ispanyanin-kisa-tarihi (Erişim Tarihi: 14.08.2017).

URL 2: http://www.spain.info/en/que-quieres/gastronomia/cocina-regional/galicia/galicia.html (Erişim Tarihi: 17.08.2017).

URL 3: http://www.majorcanvillas.com/majorcainfo-food.asp (Erişim Tarihi: 17.08.2017).

Ünsal, A. (2008). Siyasi Güç, Statü, Meşruiyet, İtaat ve Otorite Mücadelesinin Göstergesi Olarak Yemeğin Sembolizmi. İçinde: A. Bilgin ve Ö. Samancı (Editörler), Türk Mutfağı. Ankara: T.C. Kültür ve Turizm Bakanlığı Yayınları, 179-196.

Wrangham, R.W. (2009). Catching Fire: How Cooking Made Us Human. London, England: Profile Books Ltd.

Yerasimos, M. (2008). Osmanlı Döneminde Rum Mutfakları. İçinde: A. Bilgin ve Ö. Samancı (Editörler), Türk Mutfağı. Ankara: T.C. Kültür ve Turizm Bakanlığı Yayınları, 219-230.

Yıldırım, A. ve Şimşek H. (2016). Sosyal Bilimlerde Nitel Araştırma Yöntemleri. Ankara: Seçkin Yayıncılık.