İLKOKUL ÖĞRENCİLERİNİN İLKOKUMA YAZMA ÖĞRENME SÜRECİNE İLİŞKİN METAFOR ALGILARI

Metafor çoğunlukla öğeler arasında dilsel bir araç olarak kullanılarak zihinsel birleştirme yapmaktır. Metafor oluşturma sürecinde zihinde iyi bilinen ile daha az bilinen iki şey arasında benzetme yapılır. İlkokuma yazma süreci ilköğretim öğrencileri tarafından oldukça zorlu geçen özel bir dönemdir. Öğrencilerin bu sürece yükledikleri anlamları tespit etmek karşılaşılan sorunlara ilişkin çözüm üretilmesine ve öğrencilerin yaşadıkları psikolojik durumların belirlenmesine yardımcı olabilir. Bu doğrultuda araştırmanın temel amacı, ilkokul öğrencilerinin ilkokuma yazma öğrenme sürecine ilişkin metafor algılarını tespit etmektir. Araştırmada, nitel araştırma yöntemine uygun olarak olgu bilim (fenomenoloji) deseni kullanılmıştır. Çalışma, 2013-2014 öğretim yılının güz döneminde Denizli merkez ilçedeki ilkokulların 2. sınıf öğrencileri ile gerçekleştirilmiştir. Veri toplama aracı olarak "Bana göre ilkokuma yazma... benzer. Çünkü ..." şeklinde oluşturulmuş form kullanılmıştır. Araştırma bulgularında, öğrencilerin genel olarak ilkokuma yazma sürecine ilişkin olumlu düşüncelere sahip olduğu belirlenmiştir. Verilerin analizi sonucunda bitki, bitkinin gelişimi, doğa, seyahat, hayal, eğlence, gelişim, kişileştirme, beceri, spor, uzay, yiyecek ve yenilik temaları belirlenmiştir

ELEMENTARY SCHOOL STUDENTS' METAPHORICAL PERCEPTIONS OF THE BASAL READING AND WRITING PROCESS

Metaphors are usually used as a language tool to combine elements in mind. In creating a metaphor, an analogy is drawn between two things, one of which is well-known and the other is lesser known to the mind of a person. The basal reading and writing process is a special period that is very difficulty for elementary students. Revealing the meanings that students attach to this process can help us produce solutions for the problems encountered, and identify the psychological states experienced by students. In this sense, the primary aim of this study was to identify elementary school students' metaphorical perceptions of the basal reading and writing process. In the study, phenomenological design was used in accordance with the qualitative research method. The study was conducted with 2nd graders studying at elementary schools in Denizli city centre in 2013-2014 school year. To gather data, a form including the statement "I think basal reading and writing is like . . . because . . ." was used. The findings showed that the students had positive views on the basal reading and writing process in general. The analysis of the data revealed themes including plants, growth of plants, nature, travelling, dreams, entertainment, development, individualisation, skills, sports, space, food and novelty.

___

  • AKKOYUNLU, B. (2008). “Bilgi Okuryazarlığı ve Yaşam Boyu Öğrenme”. In 8th International Educational Technology Conference (IETC2008) (pp. 6-9).
  • AYDIN, F. (2010). “Ortaöğretim öğrencilerinin coğrafya kavramına ilişkin sahip oldukları metaforlar”. Kuram ve Uygulamada Eğitim Bilimler Dergisi (KUYEB) 10(3): 1313-1322.
  • ÇELENK, S. (2008). Türkçe Öğretiminde Yararlanılabilecek Öğretim Yöntem ve Teknikleri. Süleyman Çelenk & Atilla Tazebay (Ed.), Türkçe Öğretimi içinde (s.17–48). Ankara: Maya Akademi.
  • DEMİRTAŞ, Z., & YILDIRIM, N. (2008). “Öğrenci görüşlerine dayalı sınıf öğretmenliği bölümü ilk okuma ve yazma öğretimi dersine ilişkin bir öneri”. Gaziantep Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi 9(3): 681-695.
  • FRASER, D. C. (2000). “Sin, hope and optimism in childrens methaphors”. Paper presented at the AARE Conference, Sydney Australia.
  • GENTNER, D. & WOLFF, P. (2000). “Metaphor and Knowledge Change”. Eric Dietrich & Arthur Markman (Eds.), in Cognitive Dynamics: Conceptual Change in Humans and Machines (295-342). Mahwah, NJ: Lawrence Erlbaum.
  • GİRMEN, P. (2007). İlköğretim Öğrencilerinin Konuşma ve Yazma Sürecinde Metaforlardan Yararlanma Durumları. (Yayımlanmamış doktora tezi). Eskişehir: Anadolu Üniversitesi.
  • GÖKÇE, O. (2006). İçerik analizi: Kuramsal ve pratik bilgiler. Ankara: Siyasal kitabevi.
  • GÜN, M. (2015). “Ortaokul 8. Sınıf Öğrencilerinin “Türkçe Sözlük” Kavramına İlişkin Metaforik Algıları”. Turkish Studies. 10 (7), 447-476.
  • KAYA, (2014). “Sosyal Bilgiler Öğretmen Adaylarının Çevre Sorunlarına İlişkin Algıları: Metafor Analizi Örneği”. Turkish Studies. 9 (2), 917-931.
  • KÖKSAL, Ç. (2010). İlköğretim Birinci Sınıf Öğrencilerinin, Ebeveynlerinin ve Öğretmenlerinin “Okuma-Yazma” Kavramına Yükledikleri Anlamlar: Metaforik Bir Analiz. (Yayımlanmış Yüksek Lisans Tezi). Gaziosmanpaşa Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, Tokat.
  • LAKOFF, G. & JOHNSON, M. (1980). Metaphors we live by. Chicago: University of Chicago.
  • LAKOFF, G. & JOHNSON, M. (2005). Metaforlar: Hayat, anlam ve dil (Çev. G. Y. Demir). İstanbul: Paradigma Yay.
  • LAWLEY, J. & TOMPKİNS, P. (2000). Learning metaphors. Retrieved from http://www.cleanlanguage.co.uk/LearningMetaphors.html.
  • MODELL, A. H. (2009). “The metaphor-the bridge between feelings and knowledge”. Psychoanalytic Inquiry 29: 6-11. doi:10.1080/07351690802246890.
  • İBRET, B. Ü. ve ALTINÖZÜ, D. (2011). “İlköğretim II. kademe öğrencilerinin “dünya” kavramına ilişkin geliştirdikleri metaforlar”. Kastamonu Eğitim Dergisi 1: 85-102.
  • PATCHEN, T. ve CRAWFORD, T. (2011). “From gardeners to tour guides: the epistemological struggle revealed in teacher-generated metaphors of teaching”. Journal of Teacher Education 62 (3): 268-298.
  • PİLAV, S. ve USLU ÜSTTEN, A. (2013). “Lise Öğrencilerinin Edebiyatla İlgili Algılarının Metaforlar Yoluyla Belirlenmesi Üzerine Bir Araştırma”. Turkish Studies. 8 (8). 1073-1085.
  • SHAW, D. M. ve MARC M. (2008). “Pre-service teachers’ metaphors of teaching and literacy”. Reading Psychology 29: 31-60.
  • SHAW, D. M. vd. (2008). “Preservice teachers' metaphors of teaching in relation to literacy beliefs”. Teachers and Teaching: Theory and Practice 14 (1): 35-50.
  • STRENSKİ, E. (1989). “Disciplines and communities, armies and monasteries and the teaching of composition”. Rhetoric Review 8 (1):137-145.
  • SWEETSER, E. E. (1990). From Etymology to Pragmatics. Metaphorical and cultural aspects of semantic structure. Cambridge: University Press.
  • TOK, Ş. (2001). “İlkokuma Yazma Öğretiminde Kullanılan Yöntemlerin Değerlendirilmesi”. Kuram ve Uygulamada Eğitim Yönetimi 26(26): 257-276.
  • ULUSOY, K. ve YELKEN, T. Y. (2009). “İlköğretim 4. ve 5.Sınıf Öğrencilerinin Atatürkçülük ile İlgili Kavramları Algılamaları”. Sosyal Bilimler Dergisi 22:214.
  • ÜNALAN, Ş. (2001). Türkçe Öğretimi. Ankara: Nobel.
  • YAPICI, Ş. ve MEHMET Y. (2006). “Çocukta Bilişsel Gelişim”. Bilim Eğitim ve Düşünce Dergisi 6 (1). http://www.universite-toplum.org/text.php3?id=263 son erişim tarihi: 15. 04. 2015
  • YERO, L. J. (2001). “NLP and education how metaphors shape teacher behavior”. Anchor Point 15(9): 22-27.
  • YILDIRIM, A ve ŞİMŞEK, H. (2013). Sosyal Bilimlerde Nitel Araştırma Yöntemleri. Ankara: Seçkin Yay.
  • YILDIRIM, N. ve ZÜLFÜ D. (2008). Öğrenci Görüşlerine Dayalı Sınıf Öğretmenliği Bölümü İlk Okuma ve Yazma Öğretimi Dersine İlişkin Bir Öneri. Gaziantep Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi 9(3): 681-695.
  • YOB, I. M. (2003). “Thinking Constructively with Metaphors”. Studies in Philosophy and Education 22:127-138.