İlköğretim ikinci kademe Türkçe ders kitaplarındaki anlatısal metinlerin yapı özellikleri ve programa uygunluğu

Bu çalışmada 6, 7 ve 8. sınıflar Türkçe ders kitaplarındaki anlatısal tipteki 12 metin yapısal olarak incelenmiş ve bu metinlerin İlköğretim 6, 7 ve 8. Sınıflar Türkçe Dersi Öğretim Programı’ndaki kazanımlarla ve temalarla uygunluğu belirlenmeye çalışılmıştır. Bu amaçla çalışmamız birbirini destekleyen üç bölümden oluşmaktadır. Çalışmada ilk olarak metinlerin incelenmesinde kullanılacak yazın bilim yöntem ve teknikleri hakkında genel bir bilgi verilmiştir. Daha sonra Türkçe ders kitaplarındaki 12 anlatısal metin bu yöntem ve tekniklerle incelenmiş, elde edilen veriler ortaya konulmaya çalışılmıştır. Gerçekleştirilen metinsel çözümlemelerde tamamen yapısal özellikler belirlenmeye çalışılmış; yazarın kim olduğu, ideolojisi ise dikkate alınmamıştır. Üçüncü bölümde ise çözümlemeler sonucunda elde edilen verilerin, İTDÖP’teki kazanımlar ve temalarla uygunluğu belirlenmeye çalışılmıştır. Çalışma dil öğretiminde kullanılacak anlatısal tipteki metinleri belirlemede bir çerçeve oluşturacak niteliktedir.

The sctucture of narrative texts in Turkish lesson Books for Primary school and the compatibility of these texts with Program

In this study, 12 types of narrative text in Turkish textbooks for 6, 7 and 8 classes are examined structurally and the eligibility of these texts with gains and themes of Turkish Language Teaching Program for Primary 6, 7 and 8 Classes are determined. For this purpose, our work consists of four parts supporting each other. Firstly, general information about the texts of science methods and techniques used in the study of the texts is given. Later, 14 narrative texts in Turkish books were examined with these methods and techniques and obtained data were analyzed. Structural features of analyzed texts have totally intended to be determined and who the author and his ideology were not taken into account. In the fourth chapter, the data obtained as a result of analyzes were tried to be determined with the gains and themes of elementary school Turkish Language Curriculum eligibility. The study is in the quality to create a framework for determining the narrative text types that will be used in language teaching.

___

  • AKSAN Doğan (2004), Dilbilim ve Türkçe Yazıları, Multilingual Yayınları, İstanbul.
  • AKTAŞ Şerif (1998), Roman Sanatı ve Roman İncelemesine Giriş, Akçağ, Ankara.
  • AYTAÇ Gürsel (2003), Genel Edebiyat Bilimi, Say Yayınları, İstanbul.
  • BARTHES Roland (2005), (Çev. Mehmet-Sema Rifat),Göstergebilimsel Serüven, YKY, İstanbul.
  • BATUR Enis (2003), E / Babil Yazıları, YKY, İstanbul.
  • CEMİLOĞLU Mustafa (2009), İlköğretim Okullarında Türkçe Öğretimi – Yeni Programa Uyarlanmış, Alfa Aktüel, Bursa.
  • CEYHAN Yaşar – CEYHAN, Saliha (2010), İlköğretim Türkçe Ders Kitabı 8, Pasifik Yay., Ankara.
  • DEMİREL Şener (2009), Metinlerle Çocuk Edebiyatı, Data Yayınları, Elazığ.
  • DEMİREL Şener – ÇEÇEN, Mehmet Akif vd., (2010), Edebî Metinlerle Çocuk Edebiyatı, Pegem Akademi Yay., Ankara.
  • ECO Umberto (1991), (Çev. Sema Rifat), Alımlama Göstergebilimi, Düzlem, İstanbul.
  • ECO Umberto (1996), (Çev. Kemal Atakay), Anlatı Ormanlarında Altı Gezinti, Can Yayınları, İstanbul.
  • GÖÇER Ali (2010), “Türkçe Öğretiminde Yazma Eğitimi”, http://www.sosyalarastirmalar.com/cilt3/sayi12pdf/gocer_ali.pdf. 05.01.2011 tarihli erişim.
  • GÖKTÜRK Akşit (2002), Okuma Uğraşı, YKY, İstanbul.
  • GÖMLEKSİZ Mehmet Nuri - BULUT İlhami (2007), “Yeni İlköğretim Türkçe Dersi Öğretim Programının Uygulamadaki Etkililiğinin Değerlendirilmesi”, Milli Eğitim, Sayı 175, s. 161-184, Ankara.
  • GÜLERYÜZ Hasan (2006), Yaratıcı Çocuk Edebiyatı, Pegem A Yayıncılık, Ankara.
  • GÜNAY V. Doğan (2002), Göstergebilim Yazıları, Multilingual, İstanbul.
  • GÜNAY V. Doğan (2003), Metin Bilgisi, Multilingual, İstanbul.
  • GÜNEŞ Firdevs (2007), Türkçe Öğretimi ve Zihinsel Yapılandırma, Nobel, Ankara.
  • İNCEOĞLU Yasemin G. – ÇOMAK, Nebahat A. (2009), Metin Çözümlemeleri, Ayrıntı Yay., İstanbul.
  • KARA Mehmet – KURT Mustafa – ALTAY Jülide – KARA Sultan – TEKTEN İsmail (2010), İlköğretim Türkçe Ders Kitabı 6, Tuna, Ankara.
  • KARAKUŞ Ertuğrul – TAŞ Hüseyin (2007), Türkçe Öğretimi Etkinlikleri, Nobel, Ankara.
  • KIRAN Ayşe Eziler – Zeynel (2003), Yazınsal Okuma Süreçleri, Seçkin, Ankara.
  • KORKMAZ Ramazan (2007), “Romanda Mekanın Poetiği”, Edebiyat ve Dil Yazıları – Mustafa İsen‟e Armağan, Ankara.
  • MARSHALL Julia (1994), (Çev. Cahit Külebi), Anadili ve Yazın Öğretimi, Çağdaş, İstanbul.
  • MEB (2006), İlköğretim Türkçe Dersi (6, 7, 8. Sınıflar) Öğretim Programı.
  • NEYDİM Necdet (2003), Çocuk Edebiyatı, Bu Yayınevi, İstanbul.
  • OĞUZKAN A. Ferhan (2001), Çocuk Edebiyatı, Anı, Ankara.
  • ÖZTOKAT Nedret Tanyolaç (2005), Yazınsal Metin Çözümlemesinde Kuramsal Yaklaşımlar, Multilingual, İstanbul.
  • PROPP Vladimir (2008), (Çev. Mehmet-Sema Rifat), Masalın Biçimbilimi, Türkiye İş Bankası Kültür Yayınları, İstanbul.
  • RİFAT Mehmet (2005), XX. Yüzyılda Dilbilim ve Göstergebilim Kuramları: 1. Tarihçe ve Eleştirel Düşünceler, YKY; İstanbul.
  • RİFAT Mehmet (2007), Homo Semioticus ve Genel Göstergebilim Sorunları, YKY, İstanbul.
  • RİFAT Mehmet (2009), Göstergebilimin ABC‟si, Say Yay. İstanbul.
  • SAĞIR Mukim (2002), Türkçe Dil Bilgisi Öğretimi, Nobel, Ankara.
  • SAYIN Şârâ (1999), Metinlerle Söyleşi, Multilingual, İstanbul.
  • SİNAN Ahmet Turan (2006) “Ana Dili Eğitimi Üzerine Bazı Düşünceler”, Fırat Üniversitesi Doğu Anadolu Bölgesi Araştırmaları Dergisi, Cilt: 4, Sayı: 2, Şubat 2006, s. 75-78, Elazığ.
  • ŞENÖZ Canan Ayata (2005), Metindilbilim ve Türkçe, Multilingual, İstanbul.
  • TEKİN Mehmet (2003), Roman Sanatı (Romanın Unsurları), Ötüken, İstanbul.
  • TESNIERE Louis (1999), “Bağımlılık”, Yirminci Yüzyıl Dilbilimi, Multilingual Yay., İstanbul.
  • UÇAN Hilmi (2006), Yazınsal Eleştiri ve Göstergebilim, Hece, Ankara.
  • UÇAN Hilmi (2008), Dilbilim, Göstergebilim ve Edebiyat Eğitimi, Hece, Ankara.
  • ÜNALAN Şükrü (2001), Türkçe Öğretimi, Nobel, Ankara.
  • VARDAR Berke (2002), Açıklamalı Dilbilim Terimler Sözlüğü, Multilingual, İstanbul.
  • YALÇIN Alemdar (2002), Türkçe Öğretim Yöntemleri; Yeni Yaklaşımlar, Akçağ, Ankara.
  • YALÇIN Alemdar – AYTAŞ Gıyasettin (2008), Çocuk Edebiyatı, Akçağ, Ankara.
  • YANGIN Banu – ÇELEPOĞLU Ayşegül – TÜRKYILMAZ Fatma (2010), İlköğretim Türkçe Ders Kitabı 7, Pasifik Yay., Ankara.
  • YILDIZ Cemal (2003), Ana Dili Öğretiminde Çağdaş Yaklaşımlar ve Türkçe Öğretimi, PegemA Yayıncılık, Ankara.
  • YÜCEL Tahsin (2005), Yapısalcılık, Can Yayınları, İstanbul