İLAHİYAT FAKÜLTESİ ÖĞRENCİLERİNİN "ANLAYARAK KUR'AN OKUMA" DURUMLARI ÜZERİNE BOYLAMSAL PERSPEKTİFLİ BİR ANKET ÇALIŞMASI?

Okuma, lafız ile mananın aynı anda zihinde buluşması eyleminin adıdır. Bu buluşma gerçekleşmediği takdirde, sadece lafızların seslendirilmesi telaffuz olarak tanımlanır. Hal böyle olmakla birlikte, okunması en çok gereken kitap; Kur'an söz konusu olduğunda, mana içermeyen lafızların seslendirilmesi de okuma olarak adlandırılmış ve Kur'an okumaya dair bütün değerlendirmeler bu tanımlama üzerinden yapılmıştır. Okuma eyleminin anlamında gerçekleşen bu erozyon, Kur'an'la kurulan iletişime zarar vermektedir. "Kur'an okuma" eyleminin olmazsa olmaz parçası olarak lafızla mananın buluşması ve en azından "lafzi anlama" basamağının aşılması önem arz etmektedir. Kelimenin doğasına uygun olarak yeniden tanımlanmasında önemli bir rol üstlenmesi gereken ilahiyatçıların, bu konuda içinde bulundukları durumun tespiti için bazı araştırmalar yapılmıştır. Bu araştırmalar ve ilaveten yapılan gözlemler, İlahiyat fakültesi öğrencilerinin Arapça seviyelerinin, lafızlarını anlayarak Kur'an okumaya yetmediğini ortaya koymaktadır. Bu durumda kaçınılmaz bir zorunluluk olan meal okumada da öğrencilerin istenen seviyede olmadıkları anlaşılmaktadır. Bu çalışmada önceden tesbiti yapılan bu durumun devam edip etmediğinin anlaşılması hedeflenmiş, İlahiyat fakültesi öğrencilerinin anlayarak Kur'an okuma durum ve algıları, öğretim programında bu konunun nasıl değerlendirildiği gibi konularda veri toplamayı amaçlayan bir anket uygulamasının sonuçları değerlendirilmiştir. Söz konusu anket, 2011 yılında tarafımızdan sonuçları yayınlanan ankete katılan öğrenci grubuna, üç yıl sonra benzer sorular sorularak uygulanmış, ayrıca elde edilen karşılaştırılmıştır. Makalede ayrıca, öğrencilerin anlamadan Kur'an veriler yılında yapılan bir başka çalışmayla okuma hususunda ne düşünüp hissettiklerine dair, çeşitli zamanlarda gerçekleştirilen mülakatlarda elde edilen veriler de değerlendirilmiştir.

A LONGITUDINAL SURVEY WHICH FOLLOWS DIVINITY FACULTY STUDENTS' ABILITY OF READING QUR'AN WITH UNDERSTANDING THE MEANING

Reading is the act of combining wording and the meaning in the mind. If they don't come together, making the sound of the word only is called pronunciation. However when we consider Qur'an which is the most important book to read, the pronunciation of the words without understanding the meaning is named as reading as well which is an exception and all the evaluations about reading Qur'an is made through this exceptional definition. It is important to assess Theology students' level of understanding the meaning of Qur'an who should take responsibility to identify the act of "Reading Qur'an" correctly. In this study, the results of a survey is evaluated which is aimed to collect data on Divinity Faculty students situation in terms of reading Qur'an with understanding the meaning, how this situation is perceived in the curriculum and what is the opinion and feelings of students about reading This survey is applied to a group of students who previously participated in another survey that we have conducted in 2011 by asking similar questions after three years. Moreover, the obtained data is compared with another study made in 2016.

___

Akdemir, S. (1989).Cumhuriyet Dönemi Kuran Tercümeleri. Ankara: Akid Yayınları.

el-Buhârî, Ebû Abdullah Muhammed b. İsmail, es-Sahîh, I-VIII, el-Mektebetü'l İslâmî, İstanbul 1979.

Demirci, M. (2011). Tefsir Usulü. İstanbul: İFAV Yayınları.

Dağcı, A.-Kartopu, S. (2016). "Üniversite Öğrencilerini Kur'an-ı Kerim'e Yönelik Algıları: Müslüman-Türk Örneklem Üzerinde Metaforik Bir Araştırma" Turkish Studies - International Periodical for the Languages, Literature and History of Turkish or Turkic Volume 11/7 2016, s. 101-120. ISSN:1308-2140, www.turkishstudies.net, DOI Number: http://dx.doi.org/10.7827/TurkishStudies.9695 ANKARA-TURKEY.

Doğan, M. (1996). Türkçe Sözlük. İstanbul: İz Yayıncılık.

Erbaş, M. (2007). "Kur'an'ın Mana Boyutu Işığında Kur'an Okumanın Anlamı" Marife, y.7, sayı:1, s. 7-42.

...................... (2008). "Türk Toplumundaki Kur'an Okuma, Dinleme ve Öğrenme Algısına Eleştirel Bir Bakış" Bakü Devlet Üniversitesi İlahiyat Fakültesi İlmi Mecmua, sayı:10, ss.37- 62.

el-Gazali. (1985). Cevahiru'l-Kur'an. (thk.:Reşid Rıza el-Kabbani). Beyrut:Daru İhyai'l-Ulum.

Hamidullah M. (2000). Kur'an Tarihi. (çev.: Salih Tuğ) İstanbul: İFAV Yayınları.

el-Isfahanî, R. (2009) Müfredat. (thk.: Safvan Davudi). Dımeşk: Daru'l-Kalem.

Hani, İ. "Cuhûdu'l-Ulemâi'l-Kudemâ fi Ta'lîmi'l-Lugati'l-Arabiyye ligayri'n-Nâtıkîne bihâ", www.alukah.net/literature_language/0/37801. (erişim tarihi:15.05.2017)

Kurul. (2014). "Allah'ın Kitabı-Sözlerin En Güzeli" Hadislerle İslam, I-VII, I, 551-561, Ankara: DİB. Yayınları.

Madazlı, A. (1983). "Kur'an-ı Kerimi Okuma ve Dinleme İle İlgili Bidatler" Erciyes Üniversitesi İlahiyat Fakültesi Dergisi, sayı:1, ss.217-230.

Müslim, İbnü'l-Haccâc el-Kuşeyrî, es-Sahîh, I-XVIII, Dâru'l-Kütübi'l-İlmiyye, Beyrut, 1995.

Sülün, M. (2015). Türk Toplumunda Kur'an-ı Kerim Kültürü, İstanbul: Ensar Neşriyat.

Şenat, F.A. (2011). "İlahiyat Fakültesi Öğrencilerinin Anlayarak Kur'an Okuma Durumları Üzerine Bir Çalışma" Ankara Üniversitesi İlahiyat Fakültesi Dergisi, 52:1, ss. 143-164.

Tatar, B. (2013). "Anlamanın Tabiatı ve Kur'an Okuma" Eskiyeni, sayı:27, ss. 123-129.

et-Tirmizî, (H.1395). Sünen, I-V. (Thk.: Ahmed Muhammed Şakir, M. Fuad Abdulbâki, İbrahim Atve) Mısır: Matbaatu Mustafa el-Bâbî el-Halebî.

Tok F. (2015) "Ebû Hanife'ye Göre Kur'an ve Tercümesi" ESOGÜ İlahiyat Fakültesi Dergisi, sayı:2, ss.269-292.

Fırat, Y. (2002). "Kıraat, Tertil ve Tilavet Kavramlarının Anlamsal Araştırma ve Karşılaştırması", Erciyes Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, sayı:13, ss.257-273.