İKİDİLLİ ÖĞRENCİLERİN TÜRKÇE DERSİ DİNLEME BECERİSİNE İLİŞKİN ÖZYETERLİKLERİ: ÖLÇEK GELİŞTİRME ÇALIŞMASI
Bu çalışmada; ortaokulda öğrenim gören, ikidilli öğrencilerin Türkçe dersindeki dinleme becerisine ilişkin özyeterliklerinin tespiti için kullanılabilecek bir ölçek geliştirilmesi amaçlanmıştır. Bu çalışma kapsamında geçerli ve güvenilir bir ölçek geliştirme süreci yürütebilmek için alanyazında önerilen ölçek geliştirme aşamaları özenle takip edilmiştir. Ölçek geliştirme çalışmalarında, geliştirilmesi amaçlanan ölçeğin geçerlik ve güvenirliğinin artırılması için pilot uygulamaların yapılması önem arz etmektedir. Bu çalışma kapsamında iki pilot uygulama yapılmış ve pilot uygulamalardan elde edilen veriler ölçeğin güncellenmesi için kullanılmıştır. Çalışmanın örneklemini 2016-2017 ve 2017-2018 Eğitim-Öğretim yıllarında öğrenim gören, bir grup ikidilli, yedinci sınıf öğrencisi oluşturmaktadır. Katılımcılar çalışmaya gönüllülük esası dikkate alınarak amaçlı örnekleme yöntemi ile dahil edilmiştir. Birinci pilot uygulamada toplam 178 ikidilli, yedinci sınıf öğrencisi; ikinci pilot uygulamada 156 ikidilli, yedinci sınıf öğrencisi olmak üzere toplamda 347 kişilik bir katılımcı grubuna ulaşılmıştır. Her iki pilot çalışma sonucunda ölçeklerin geçerlik ve güvenirlik analizleri yapılmıştır. Bu bağlamda açımlayıcı faktör analizi (AFA) kullanarak maddeler üzerinde yorumlamalar yapılmış; elde edilen sonuçlar doğrultusunda doğrulayıcı faktör analizi (DFA) uygulanmıştır. Çalışma sonucunda toplam 2 boyut ve 10 maddeden oluşan İkidilli Öğrencilerin Türkçe Dersi Dinleme Becerisi Özyeterlik Ölçeği (İÖTDÖ) geliştirilmiştir. İkidilli Öğrencilerin Türkçe Dersi Dinleme Becerisi Özyeterlik Ölçeğine (İÖTDÖ) ait Kaiser-Meyer-Olkin değeri KMO= 0,891 ve Bartlett Sphericity testinin anlamlılık değeri p= 0,000 olarak hesaplanmıştır. Bu ölçeğin tamamına ilişkin toplam Cronbach Alfa güvenirlik katsayısı ise 0,905’dir.
BILINGUAL STUDENTS’ SELF EFFICACY OF LISTENING IN TURKISH COURSE: A SCALE DEVELOPMENT STUDY
In this study, it is aimed to construct a scale measuring bilingual middle school students’ self efficacy about their listening skill in Turkish course. In order to perform a valid and reliable scale development procedure, all steps suggested in the literature were followed carefully. In scale construction studies, performing a series of pilot implementation is crucial in order to develop a scale with high validity and reliability. In this study, two pilot implementations were performed and data obtained from these pilot studies were used to improve the scale. The sample of the study is a group of bilingual middle school students studying in 2016- 2017 and 2017-2018 education years. Participants were selected and included in the study through purposive sampling with respect to voluntariness. In the first pilot implementation, the sample included 178 bilingual seventh grade students; in the second pilot implementation, the sample included 169 bilingual seventh graders, and respectively total sample size was 347. In both pilot implementations, validity and reliability analyses were performed with obtained data. In this context, the items were examined by using exploratory factor analysis (EFA), and then confirmatory factor analysis (CFA) was done with respect to obtained results. As a result of this study, Bilingual Students’ Self Efficacy of Listening Skills in Turkish Course Scale (BSSELS) with 2 dimensions and 10 items were constructed. Kaiser-Meyer-Olkin (KMO) statistic is .891 and significance statistic (p) of Bartlett’s Sphericity test is .000 for BSSELS. Chronbach alpha reliability coefficient is .905 for BSSELS.
___
- Bandura, A. (1993). Perceived self-efficacy in cognitive development and functioning. Educational
Psychologist. 28(2) 117-148.
- Bandura, A. (1999). Excersie of personal and collective efficacy in changing societies. Ed, Albert
Bandura Cambridge: Cambridge University Press.
- Bandura, A. (2000). Exercise of human agency through collective efficacy. Current Directions in
Psychological Science. 9,3, 75-78.
- Büyüköztürk Ş. (2002, Güz). Faktör analizi: temel kavramlar ve ölçek geliştirmede kullanımı. Kuram
ve Uygulamada Eğitim Yönetimi Dergisi. 32, 470-483.
- Çapık, C. (2014). geçerlik ve güvenı̇ rlı̇ k çalışmalarında doğrulayıcı faktör
analı̇ zı̇ nı̇ n kullanımı. Journal
of Anatolia Nursing and Health Sciences, 17(3), 196-205.
- Çokluk, Ö., Şekercioğlu, G. ve Büyüköztürk, Ş. (2014). Sosyal bilimler için çok değişkenli istatistik:
SPSS ve LISREL uygulamaları. Ankara: Pegem Akademi Yayıncılık.
- Devellis, R. F. (2017). Ölçek geliştirme - kuram ve uygulamalar. ( T. Totan, Çev. Ed. ) Ankara: Nobel
Akademik Yayıncılık.
- Emiroğlu, S. (2013). Türkçe Öğretmeni Adaylarının Dinleme Sorunlarına İlişkin Görüşleri. Adıyaman
Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi Türkçenin Eğitimi Öğretimi Özel Sayısı. 11, 269-
307.
- Erkuş, A. (2012). Psikolojide ölçek ve ölçek geliştirme-I: Temel kavramlar ve işlemler. Ankara: Pegem
Akademi Yayıncılık.
- Güneş, F. (2007). Türkçe öğretimi ve zihinsel yapılandırma. Ankara: Nobel Akademik Yayıncılık.
- Grosjean, F. (1994). Individual bilingualism. the encyclopedia of language and linguistics. Oxford:
Pergamon Press.
- Healy, M. J.(1999). Çocuğunuzun Gelişen Aklı-Doğumdan Ergenliği Öğrenme ve Beyin Gelişimi-, Ayşe
Bilge Dicleli (Çev.), İstanbul: Boyner Holding.
- Harmankaya, M., Ö. ve Melanlıoğlu, D. (2017). Üstbiliş stratejileri eğitiminin ortaokul öğrencilerinin
dinlediğini anlama becerilerine, dinlemeye yönelik tutumlarına ve dinleme kaygılarına etkisi.
Turkish Studies International Periodical for the Languages, Literature and History of Turkish
or
Turkic
Volume
12/18,
p.
339-360
DOI
Number:
http://dx.doi.org/10.7827/TurkishStudies.12117 ISSN: 1308-2140, ANKARA-TURKEY
- Kaiser, H. F. (1974). An index of factorial simplicity. Psychometrika, 39, 31–36. (6043 citations as of
4/1/2016).
- Kalaycı, Ş. (2010). SPSS uygulamalı çok değişkenli istatistik teknikleri. Ankara: Pegem Akademi
Yayıncılık.
- Karakoç, Y. F. ve Sönmez, L. (2014). Ölçek Gelı̇ ştı̇ rme Çalışmalarında Temel İlkeler. Tıp Eğitimi
Dünyası. 40, 39-49. DOI: 10.25282/ted.228738
- Kim-Yin, C. (2004). Exploratory Factor Analysis.
- Kline, P. (1994). An easy guide to factor analysis. UKK Routledge:1990.
- MacKay, I. (1997). Dinleme Becerisi. (Aksu Bora ve Onur Cançolak Çev.), Ankara: İlkkaynak Kültür
ve Sanat.
- Malmberg, B. (1977). Manual of phonetics. Amsterdam: North-Holland.
- McMillan, J. H., ve Schumacher, S. (2006). Research in education: Evidence-based inquiry. Boston:
Pearson.
- MEB (2006). Türkçe Dersi Öğretim Programı.
- Özpınar, İ. (2012). 6-8. sınıflar matematik öğretim programında yer alan becerileri ölçmeye yönelik
ölçek geliştirme çalışması (Yayımlanmamış Doktora Tezi). Karadeniz Teknik Üniversitesi,
Trabzon.
- Polat, M ve Erişti, B. (2018). Yabancı dilde dinleme kaygısı ölçeğinin geliştirilmesi. Turkish Studies -
Educational Sciences Volume 13/11, Spring 2018, p. 1113-1138 DOI Number:
http://dx.doi.org/10.7827/TurkishStudies.13438ISSN: 1308-2140 ANKARA-TURKEY.
- Polland, J. (2002). SPSS survival manual. a step by step quide to data analysis using SPSS. Open
University Press: Buckhingham.
- Selçuk, G. S., Çalışkan, S., Demircioğlu, S. (2018). Fizik özyeterlik ölçeğinin lise öğrencilerine
uygulanabilirliğinin belirlenmesi. Turkish Studies-Educational Sciences, Volume 13/4, Winter
2018, p. 225-244 DOI Number: http://dx.doi.org/10.7827/TurkishStudies.13011 ISSN: 1308-
2140, ANKARA-TURKEY.
- Şencan, H. (2005). Sosyal ve davranışsal ölçümlerde güvenirlik ve geçerlilik. Seçkin Yayıncılık:
Ankara.
- Şimşek Ö. F. (2007). Yapısal eşitlik modellemesine giriş, temel ilkeler ve lisrel uygulamaları.
Ankara:Ekinoks.
- Tashakkori, A., ve Teddlie, C. (2003). Handbook of mixed methods in social & behavioral research.
Thousand Oaks, CA: Sage.
- Tavşancıl E (2014). Tutumların ölçülmesi ve spss ile veri analizi. Ankara: Nobel yayınevi.
- Waltz C. F., Strcikland O. L. ve Lenz E. R. (2010). Measurement in Nursing and Health Research. New
York: Springer Publishing Company.
- Yılmaz, A. (2018). Fen Bı̇ lgı̇ sı̇ Öğretmen Yetı̇ ştı̇ rme Programlarinda Kalı̇ te Standartlarinin
Belı̇ rlenmesı̇ : Ölçek Gelı̇ ştı̇ rme ve Uygulama Çalışması (Yayımlanmamış Doktora
Tezi).Kastamonu Üniversitesi, Katamonu.