İlköğretim sekizinci sınıf öğrencilerinin “deprem” algılamaları

Bu araştırmanın amacı, ilköğretim sekizinci sınıf öğrencilerinin “Deprem” kavramını nasıl algıladıklarını fenomenografik araştırma yöntemlerini kullanarak tanımlamak ve açıklamaktır. Araştırmanın evrenini Türkiye’deki ilköğretim sekizinci sınıf öğrencileri, örneklemini ise Türkiye’deki 3 ilde (Ankara, Antalya ve Karabük) öğrenim gören toplam 480 ilköğretim sekizinci sınıf öğrencisi oluşturmaktadır. Araştırmanın verileri öğrencilerin “Bana göre deprem… demektir” veya “Depremin… anlamına geldiğini düşünüyorum” cümlesini tamamlamasıyla elde edilmiştir. Yapılan fenomenografik analiz sonucunda “6 farklı deprem tanımlama kategorisi” belirlenmiştir. Bu tanımlama kategorileri şunlardır: (1) Deprem, bir doğal afettir, (2) Deprem yerin sallanmasıdır, (3) Deprem, binaların yıkılması ve insanların ölmesidir, (4) Deprem gerekli önlemler alındığında zararları azaltılabilen bir doğal afettir, (5) Deprem, yerkabuğunun ve fayların hareketine bağlı olarak oluşan sarsıntılardır, (6) Levha hareketlerine bağlı olarak meydana gelen enerji boşalması ve yerin sallanmasıdır. Deprem eğitimi açısından bu bulguların doğurguları tartışılarak değerlendirilmiştir.

“Earthquake” perceptions of primary education eighth grade students

The purpose of this research is to define and explain how eighth grade students’ perceive “earthquake” concept using phenomenographic research methods. The research group of the study is comprised of 480 eighth grade students in four cities (Ankara, Antalya and Karabük) in Turkey. The data of the research was gathered by students’ completing “In my opinion Earthquake is .....” or “Earthquake means………..according to me” statements. After phenomenographic analysis “6 different global warming definition categories” were determined. These definition categories are; (1) Earthquake is a natural disaster, (2) Earthquake is shaking of the earth, (3) Earthquake is destruction of the buildings and people’s death, (4) Earthquake is a disaster that its effects can be reduced when necessary precautions taken, (5) Earthquake related to earth’s crust and faulty lines, (6) Earthquake is energy release caused by the plate movements. Implications of these findings were discussed and evaluated terms of earthquake education.

___

  • AK, Bedriye (2002). Depremin Okul Dönemi Çocuklarının (6-12 Yaş) Davranışlarına Etkilerinin Belirlenmesi ve Değerlendirilmesi. Abant İzzet Baysal Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi, Bolu.
  • ALTAY, Sibel (2008). İlköğretimde Sosyal Bilgiler Dersinde Depremle İlgili Konuların İrdelenmesi. Abant Ġzzet Baysal Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi, Bolu.
  • ATALAY, İbrahim, Türkiye Jeomorfolojisine Giriş, Ege Üniversitesi Edebiyat Fakültesi Yay., İzmir 1998.
  • BAŞIBÜYÜK, Adem, “Yetişkinlerde Deprem Bilgisi ve Etkili Faktörlerin İncelenmesi”, Milli Eğitim Dergisi, S:161 (2004).
  • BERKEM, Meral ve BİLDİK Tezan, “Depremin Marmara Üniversitesi Tıp Fakültesi Çocuk Psikiyatrisi Polikliniğine Başvuru Profili Üzerine Etkisi”, Anadolu Psikiyatri Dergisi, S:2 (2001), s.29-35.
  • ÇAKAR, Özlem (2008). İlköğretim 5. Sınıf Sosyal Bilgiler Dersinin Deprem Bilinci Geliştirmedeki Rolüne Dair Öğretmen Görüşleri. Fırat Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi, Elazığ.
  • ÇEPNİ, Salih, Araştırma ve Proje Çalışmalarına Giriş, Celepler Matbaacılık, Trabzon 2007.
  • DEMİRKAYA Hilmi, “İlköğretim Öğrencilerinin Deprem Kavramı Algılamaları ve Depreme İlişkin Görüşleri”, Mehmet Akif Ersoy Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, S:8 (2007), s: 55-68.
  • ERİNÇ, Sırrı, Jeomorfoloji-I. Öz Eğitim Yayınları, İstanbul 1996.
  • HOŞGÖREN, Yıldız, Jeomorfolojinin Ana Çizgileri I, Rebel Yayıncılık, İstanbul 1997.
  • MARTON, Ference, “In The International Encyclopedia of Education Second Edition” (Eds: Torten Husen & T. Neville Postlethwaite). Pergamon 1994, 8: 4424-4429.
  • MCCOSKER, Heather, BARNARD Alan, ve GERBER Rod, “Phenomenographic Study of Women's Experiences of Domestic Violence During the Childbearing Years”. Online Journal of Issues in Nursing (2003). Available: http://nursingworld.org. (ET:27.07.2010).
  • LACİN, ŞİMŞEK Canan, “Children’s Ideas about Earthquakes”. Journal of Environmental & Science Education, 2:1 (2007), s:14-19.
  • ÖCAL, Adem, “İlköğretim Sosyal Bilgiler Dersinde Deprem Eğitiminin Değerlendirilmesi”. Gazi Eğitim Fakültesi Dergisi. 25:1 (2005), s:169-184.
  • ÖZEY, Ramazan, Depremle Uyanmak. Ekev Yayınları, Erzurum 2007.
  • ROSS, K.E.K. ve SHUELL, “Thomas, Children’s Beliefs About Earthquakes”. Science Education, 77:2 (1993), s:191-205.
  • ŞAHİN, Cemalettin ve SİPAHİOĞLU Şengün, Doğal afetler ve Türkiye. Gündüz Eğitim ve Yayıncılık, Ankara 2003.
  • TAYMAZ, Mustafa, “Doğal Afet Zararlarını Azaltma Ulusal Stratejisi”. Afet Eğitim, Haber, Bilim, 2, s: 4.
  • TAŞ, Nilüfer, “Yerleşim Alanlarında Olası Deprem Zararlarının Azaltılması”. Uludağ Üniversitesi Mühendislik-Mimarlık Dergisi, 8:1 (2003), s:225-232.
  • TSAİ, Chin-Chung, “Ideas about earthquakes after experiencing a natural disaster in Taiwan: An analysis of students’ worldviews”. International Journal of Science Education, 23:10 (2001), s. 1007-1016.
  • YILDIRIM, Ali ve ŞİMŞEK Hasan. Sosyal Bilimlerde Nitel Araştırma Yöntemleri. Seçkin Yayınevi, Ankara 2006