HZ. PEYGAMBER’İN ÜMMETİNE BIRAKTIĞI MİRAS OLARAK EL- KİTÂB

Kitap-Sünnet ilişkisini ortaya koymada, kitaba yüklenecek rol önem taşıdığı halde bu konuda yapılan çalışmalar yok denecek kadar azdır. Bu bağlamda: “Size iki şey bıraktım.” hadisi ile ilgili yapılan çalışmalar dikkat çekmektedir. Hz. Peygamber’in (s.a.s.) ikinci bıraktığı şey ile ilgili rivayetlerde “Sünnetim” ve “Ehl-i Beytim” lafız olarak geçmiştir. Bu çalışmada Hz. Peygamber’in birinci bıraktığı şey konu edilecektir. Allah’ın kitâbı/Kitabullah’ın sadece âyet metinleri olarak anlaşılması, üzerinde görüş birliği bulunan bir konu değildir. el-Kitâb, Allah Teâlâ’nın bütün asırlarda insanlar için çizdiği temel sınırlar, emirleri ve yasakları olarak anlaşılabilir. İlahi kaynağa dayalı dindarlık Kur’ân’da övülmüştür. Dindarlığın ilahi kaynağı söz konusu olduğunda “uygulama” eyleminin “anlama” eyleminden öncelikli bir konumu bulunmaktadır. Çünkü ilahi hükümlerin uygulanmaya dökülmesi, en yüksek seviyede anlaşıldığının da göstergesidir. Hüküm içeren ilâhî metinlerin fiziksel olarak muhâfaza altına alınması ilâhî mesajın korunması için yeterli değildir. İlahi mesajın korunması ihtivâ ettiği ahkâm-ı ilahiye’yi uygulayan kuşakların sürmesine bağlıdır. İlâhî hükümlerin uygulanmaması da bir tahrif türü olarak değerlendirilmelidir. Modern dünya müslümanının dindarlığına esas teşkil edecek sahih dini bilgiyi inşa etmeden önce Allah’ın kitâbı/kitâbullah ile ilgili doğru bir yaklaşımın ortaya konması gerekmektedir. Allah’ın kitabı/Kitâbullah, üzerinde teorik tartışma yürütülecek bir metin olmaktan çok uygulamaya dökülmesi gereken ahkâm-ı ilahiye mecmuasıdır. Uygulama esas alınmadığı takdirde, anlaşılma ve hurafeden arındırılma tartışmalarının yaşanması tüm dini içerikler için söz konusudur. Allah’ın kitâbı/kitâbullah, ahkâm-ı ilahiye halinde tevarüs edilen nebevî bir mirastır. İlahi hükümlerin uygulanması nokta-i nazarından bakıldığında Hz. Peygamber’in ümmetine bıraktığı manevi mirasın anlaşılma sorunu bulunmadığı gibi, hurafeden arındırılma sorunu da bulunmamaktadır.

AS INHERITANCE OF THE PROPHET TO THEIR UMMA : ALKİTÂB

Although the role to be put in the book is important in revealing the relation between the Book and Sunnah, there are almost no studies on this subject. In this context: "I've left you two things" is noteworthy about the work done. Narrations about the second thing left by Prophet Muhammad(pbuh) Sunnah and Ahl al-Bayt. In this study, the first thing that the Prophet had left will be the subject. Understanding of Allah's book (Kitabullah) as mere texts is not a subject of consensus. al-Kitâb can be understood as the basic limits, commandments and prohibitions of Allah for people in all centuries. Divine resource-based piety was praised in the Qur'an. In the case of the divine source of religiosity, the ”practice“ act has a prioritized position from the understanding action. Because the introduction of divine provisions is an indication of the highest level of understanding. It is not enough for the protection of the divine message to be physically subjugated. The preservation of the divine message depends on the continuation of the generations applying the ahkam-i ilah which it contains. The non-implementation of divine provisions should also be considered a type of falsification. It is necessary to establish a righteous approach to Allah's book before constructing religious knowledge that will constitute the basis of the religiousness of the modern world Muslim. Allah's book, on which theoretical discussion is not a text to be implemented rather than to be put into practice. If the practice is not taken as a basis, the discussion and discussion of superstition are the subject of all religious content. God's wisdom is a nebulae inherited in divine terms. From the point of view of the application of divine provisions, there is no problem of understanding of the spiritual heritage left by the Prophet to the ummah and there is no problem of retreatment from superstition.

PDF

___

Adam, Baki (1997). Tevrat’ın Tahrifi Meselesine Müslüman ve Yahudi Cephesinden Bir Bakış. Ankara Üniversitesi İlahiyat Fakültesi Dergisi, 1997, cilt: XXXVI, s. 359-404.
Ahmed b. Hanbel (1999/1920). el-Müsned (thk. Şuayb Arnavut). I- L. Beyrut. Aksakal, Zeynep Nermin(2017). Kur’ân’a Göre Ehl-i Kitabın Kutsal Kitaplardaki Ayetleri Tahrifi Gizlemesi ve Ayetlerle Amel Keyfiyeti. Karadeniz Teknik Üniversitesi İlahiyat Fakültesi Dergisi, cilt /volume: 4, sayı /ıssue: 2.
Ali el-Kârî, Ali b. Sultân (2002/ 1422). Mirkâtu’l-mefâtîh şerhu mişkâti’l-mesâbîh. I- IX. Beyrut: Dâru’l- fikr.
Altaytaş, Muhammet (2016). Kur’ân-ı Kerîm’de Ehl-i Kitâp İtikadi Açıdan Yahudilik ve Hıristiyanlık İstanbul: Büyüyenay Yayınları
Âlûsî, Şihâbu’d- dîn Mahmûd b. Abdillâh el- Huseynî (1994/1415). Rûhu’l- meânî. I- XVI. Beyrut: Dâru’l- kutubi’l- ılmiyye.
Ateş, Süleyman (2002). Kur’ân Ansiklopedisi. I- XXX. İstanbul: Yeni Ufuklar Neşriyat.
Ateş, Süleyman (2013). Kur’ân-ı Kerîm Tefsiri. I-III. İstanbul: Yeni Ufuklar Neşriyat.
Beğavî, Ebû Muhammed Huseyin b. Mes’ûd (1997/1417). Meâlimu’t- tenzil. I- VIII. Beyrut: Dâru Tayyibe.
Bikâî, Burhâneddîn (1995/1415). Nazmu’d- dürer fî tenâsubi’l- âyâti ve’s- suver. (thk. Abdurrazzâk Ğâlib el- Mehdî). I- VIII. Beyrut: Dâru’l- kutubi’l- ılmiyye.
Beyhakî, Ahmed b. Huseyn(1926 /1344). es-Sunenu’l- kubrâ. I- X. Haydarabad: Meclisu dâiratu’lmaârif.
Buhârî, Muhammed b. İsmâîl el- Cu’fî (1987/ 1407). el- Câmiu’s- sahih. Ta’lîk: Mustafâ Dîb el- Buğâ. (I- VI). Beyrut: Dâru İbn Kesîr
Coşkun, Selçuk (2014). Hadise Bütüncül Bakış. İstanbul: M. Ü. İlahiyat Fakültesi Vakfı.
Çağıl, Necdet (2016). Kitâb-ı Mukaddes’in Neyi Tahrif Edildi? İstanbul: Beyan Yayınları.
Çav, Erkan (2018). “Türk Modernleşmesi: Cahit Tanyol İle Şerif Mardin’in Yaklaşımlarının Karşılaştırmalı İncelemesi”. Turkish Studies Social Sciences. Volume 13/26, Fall 2018, p. 341- 375.
ed- Dârekutnî, Ebu’l- Hasen Ali. (1985/1405). el- İlelü’l- vâride fi’l- ehâdîsi’n- nebeviyye. I- XV. Medine.
Dârimî, Ebû Muhammed (2015/ 1436). Musnedu’d- Dârimî. (thk: Merzuk b. Heyâs).I- II. Medine: elMektebu’t- teâvunî li’d-da’ve.
Elik, Hasan (1998). Kur’ân’ın Korunmuşluğu Üzerine. İstanbul: İFAV
Erul, Bünyamin (2007). Hz. Peygamber’in Bize Bıraktığı Miras "Kitab ve Sünnet" Bırakıldığını İfade Eden Rivayetlerin Tedkiki. Din Bilimleri Akademik Araştırma, 2007, cilt: VII, sayı: 1, s. 9-33
Gürler, Kadir (2011). Sekaleyn Hadisi ve “Ehl-i Beyt” Kavramı Üzerine Genel Bir Değerlendirme. I. Uluslararası Hacı Bektaş Veli Sempozyumu 07-09 Mayıs 2010, Çorum, 2011, cilt: I, s. 553- 579.
Gökkır, Necmettin (2000). Kur’ân’ı Kerîm Açısından İlahî Kitapların Tahrifi Meselesi. İstanbul Üniversitesi İlahiyat Fakültesi Dergisi, 2000, sayı: 2, s. 221-256.
Hıdır, Özcan (2017). Hristiyan Kültürü ve Hadisler (Zühd hadisleri ve Literatürü Özelinde). İstanbul: İnsan Yayınları
Hıdır, Özcan (2018). Yahudi Kültürü ve Hadisler. İstanbul: İnsan Yayınları Hâkim, Nîsâburî (2002/1422). el- Mustedrek. I- V. Beyrut: Dâru’l-kutubi’l- ilmiyye.
Hatıb Bağdâdî (1974). Takyîdu’l- ilm. Beyrut: Dâru ihyâi sunneti’n- nebeviyye.
Hamîdullâh, Muhammed (1979). İslam Hukûkunun Kaynakları Açısından Kitâb-ı Mukaddes. Atatürk Üniversitesi İslâmî İlimler Fakültesi Dergisi, sayı: 3 (f. 1-2), s. 379-410.
Hârûf, Muhammed Fehd (2000/1420). el- Muyesser fi’l- kırâati’l-erbaı aşera. Beyrut: Dâru’l-kelimi’tTayyib.
el- Heysemî. (1992/1412). Mecmeu’z-zevaid. I- X. Beyrut: Dâru’l-fikr.
İbn Abdülber en- Nemerî(1967/1387). et-Temhîd limâ fi’l-Muvattai mine’l-esânîd. I- XXII. Mağrib: Vezâreti umûmi’l-evkâf ve’ş-şuûni’l- islâmiyye.
Îcî, Muhammed b. Abdurrahman b. Muhammed (2004/ 1424). Câmiu’l- beyân fî tefsîri’l-kur’ân. I- IV. Beyrut: Dâru’l- kütübi’l- ılmiyye.
İbn Asâkir(2001/1421). Târîhu Dımaşk (thk. Ali Şîrî). Beyrut: Dâru’l- fikr.
İbn Atıyye(1993/1413). el- Muharraru’l- veciz, fî tefsîri’l- kitâbi’l- azîz. Beyrut: Daru’l- kutubi’lilmiyye.
İbn Ebî Zemîn, Ebû Abdillah Muhammed b. Abdillah (2002/1423). Tefsîru’l- kur’âni’l- azîz. I- V. Kâhire: el-Fârûku’l- hadîse.
İbn Hacer, Askalânî (1959/1379). Fethu’l- bârî. I- XIII. Beyrut: Dâru’l- ma’rife.
İbn Hacer Askalânî (1986/1406). Takrîbu’t-tehzîb. Halep: Dâru’r- reşîd.
İbn Kesîr (1999/1420). Tefsîru İbn Kesîr. (thk. Sâmi b. Muhammed Selâme). I- VIII. Beyrut: Dâru tayyibe li’n- neşri ve’t- tevzî’.
İbn Mâce, Ebû Abdillah (t.y.) es- Sünen. (thk. Muhammed Fuâd Abdülbâkî). I- II. Beyrut.
İbn Receb el- Hanbelî (2001/1422). Fethu’l- bârî. Demmâm: Dâru İbni’l- Cevzî.
İbn Sa’d Muhammed b. Menî’(1968/ 1387). Tabakâtu’l- kubrâ. I- VIII. Beyrut: Dâru Sâdir.
İbnu’l- Cevzî (2010/1431). Zâdu’l- mesir. I- IX. Beyrut: Dâru’l- kitâbi’l- arabiy.
Kanâziî, Abdurrahmân b. Mervân b. Abdillah (2008/1429). Tefsîru’l-Muvatta’. I- II. Katar: Dâru’nnevâdir.
Kaya, Mesut (2017). “Metnin mi Yorumun mu Tahrifi? -Buhârî’nin Tahrîf Meselesine Yaklaşımı Üzerine”. Şırnak Ünüversitesi İlahiyat Fakültesi Dergisi, cilt: 8 sayı: 17.
Kaya, Remzi (2016). Kur’ân’a Göre Ehl-i Kitap ve İslâm. İstanbul: Yağmur Yayınları.
Kırış, Şemsettin (2017). “Yeni Sünnet Tanımları Bağlamında Sünnet-Dindarlık İlişkisi Üzerine Bazı Mülâhazalar” . Hadis Tetkikleri Dergisi (HTD), XV/2, s. 7- 41.
Kırış, Şemsettin (2018). Sünnet Perspektifinden “Seküler Dindarlık” Üzerine Bazı Düşünceler. İnsan ve Toplum Bilimleri Araştırmaları Dergisi, 2018, 7 (4): 2454/2473.
Köktaş, Yavuz (2017). Hadis Tarihi ve Usûlü. Rize: STS Yayınları.
Köylü, Mustafa (2012). Dünya Dinlerinde Ahlâk. İstanbul: Dem Yayınları.
el-Kurtubî, Ebu Abdullah. (2003/1423). el- Câmiu li ahkâmi’l- kur’ân, I- XX. Riyâd: Dâru âlemi’lkutub.
Müslim b. Haccâc (t.y.) el-Câmiu’s- sahîh. (thk. Muhammed Fuâd Abdülbâkî). I- V. Beyrut.
en- Nesâî, Ebû Abdirrahmân (1999/1420). Sünenü’n-Nesâî bi şerhi’s-Suyûtî ve hâşiyeti’s-Sindî. (IVIII). Beyrut.
Nevevî, Ebû Zekeriyya Muhyiddîn b. Şeref ( 1973/1392). el- Minhâc Şerhu sahihi Müslim b. Haccâc. I- IX. Beyrut: Dâru ihyâi turâsi’l- arabiyy.
Randall, Sullivan (2009). American Stonehenge: Monumental Instructions for the Post-Apocalypse. amazingdiscoveries.org
Râzî, Fahreddîn(t.y.). Mefâtîhu’l-ğayb. I- XXXII. Beyrut: Dâru ihyâi türâsi’l- arabiy.
Suyûtî, Celâleddîn(1996/ 1417). el-Leali’l-masnûa. I- III. Beyrut: Dâru’l- kütübi’l- ilmiyye.
et- Taberânî. (1983/1404). Mu’cemu’l-kebîr(thk. Hamdi b. Abdulmecîd es--Silefî). I- XX.
et- Taberî, İbn Cerîr (2000/1420). Câmiu’l-beyân fî te’vîli’l-Kur’ân (thk. Ahmed Muhammed Şâkir). IXXIV. Beyrut: Muessesetu’r- risâle.
Tarakçı, Muhammet (2004). Tevrat ve İncil’in Tahrîfi ile İlgili Kur’ân Âyetlerinin Anlaşılması Sorunu. Usûl İslam Araştırmaları. Sayı: 2, Temmuz-Aralık 2004
Tahir bin Âşur(1997/1417). et-Tahrîr ve't tenvîr. I- XXX. Tunus: Dâru Sehnûn li’n-neşri ve’t- tevzî’.
et- Tirmizî( t.y.). el- Camiu’s-sahih. (thk. Ahmed Muhammed Şakir), (I- V). Beyrut.
et- Tîbî, Şerefeddîn el- Huseyn b. Abdillah (1997/1417). el- Kâşif an hakâikı’s-sünen. I- XIII. Mekke: mektebetu Nezâr Mustafa el- Bâz.
el-Uramî, Muhammed Emin b. Abdillah (2009/ 1430). Kevkebu’l-vehhâc fî şerhi Sahîhi Müslim b. Haccâc. I- XVI. Mekke: Dâru’l- minhâc.
Zehebî, Şemsu’d- dîn Muhammed b. Ahmed (1985/1405). Siyeru a’lâmi’n- nubelâ. I- XXIII. Beyrut: Muessesetu’r- risâle.
Zemahşerî, Ebu’l-Kâsım Mahmud b. Amr b. Ahmed (1987/1407). el-Keşşâf an hakâikı ve ğavâmidı’ttenzil. I- IV. Beyrut: Dâru’l- kitâbi’l- arabiy.
Zeyleî, Cemâluddin Muhammed b. Abdillah (1997/1418). Nasbu’r-râye li ehâdîsi’l- Hidâye. I- IV. Beyrut: Muessesetu’r- Rayyân.
Zürkânî, Muhammed b. Abdülbâkî b. Yusuf (1991/1411). Şerhu’l- muvatta’. I- IV. Beyrut: Dâru’lkütübi’- ilmiyye.