HİKÂYEDE "SAHNE" ANLATMA TARZLARININ ANLATIMA ETKİLERİ VE YILDIZ RAMAZANOĞLU'NUN HİKÂYELERİ

Romancı ya da hikâyeci, anlatmak istediği hikâyeyi çok değişik şekillerde anlatabilir. Romancı/hikâyeci, istediği tarzda anlatmak için anlatım tekniklerinden faydalanır. Anlatım tekniklerini kullanma tarzları yazarların üslubunu oluşturan ögeler arasındadır. Yazarın, anlatırken başvurduğu yollardan birisi de "gösterme" / "sahneleme" kelimeleriyle ifade edilen yöntemdir. Roman ya da hikâyedeki sahneler farklı şekillerde anlatabilir. Bu yazıda hikâyeci Yıldız Ramazanoğlu'nun "sahne anlatma" yöntemleri incelendi. Sahne anlatma yöntemlerinin yazarın genel anlatımını nasıl etkilediği tespit edildi. Yıldız Ramazanoğlu dış dünyayı göstermeyi amaçlayan klasik sahneleme yöntemini az kullanır. Sahnelemede, diyalog yöntemi anlatıcının aracılığını azaltır. Yıldız Ramazanoğlu ise diyalogları; yorumlama, bilgi verme ifadeleriyle birlikte kullanır. Bu durumun yazarın anlatım özellikleri içinde iki anlamı vardır. Birincisi, Yıldız Ramazanoğlu, iç dünya ağırlıklı bir anlatım yapar. İkincisi, yazarın hikâyeleri genelde, hacimce uzundur. Yazar kullandığı yöntemlerle daha fazla sahne anlatır. Yazarın hikâyelerinde iç dünya anlatımlarının yeri önemlidir. Bu durum yazarın sahne anlatma tarzına da yansır. Yazarın sahnelerinde, dışa dönük gösterme ile içe dönük göstermenin iç içe olduğu görülür. Yıldız Ramazanoğlu'nun hikâyelerinin genelde uzundur. Yazarın anlatımında iç dünyanın gösterilmesi daha ön plandadır. Dış dünyayı gösteren sahnelerin kısa tutulur. Bu sahneler iç dünyaya ait anlatımların arasında, yer yer onlarla iç içe yapılır. İşte bütün bunlar Yıldız Ramazanoğlu okurunun işini güçleştirir. Yazarın hikâyeleri daha yavaş, daha yoğun, daha dikkatli bir okumayı talep eder. Bu yavaşlık ve dikkat önemlidir. Aksi halde özellikle karakter anlatıcıların kimi önemli dikkatleri, bu dikkatlerin yansıması olan yorumlar gözden kaçabilir. Bu dikkat ve yorumlar karakterleri anlamak açısından önemlidir. Aynı durum, karakterler metin dışı anlatıcı tarafından anlatılırken de söz konusudur. Yıldız Ramazanoğlu'nun hikâyelerinde iç dünya anlatımlarının yeri önemlidir. Sahneleme ağırlıklı anlatımda dış/nesnel dünya ön plandadır. Sahnelemede, karakterler nesnel dünyadaki sahneler içinde gösterilirler. Sahneleme yönteminin az olduğu anlatımlarda karakterlerin iç dünyalarını gösteren, karakterler hakkındaki doğrudan bilgi veren anlatımlar ağırlık kazanır. İç dünyayı anlatmak için değişik anlatma yöntemleri vardır. Bu yöntemler Yıldız Ramazanoğlu'nun hikâyelerinde çokça kullanılır. Bunun yanında yazarın hikâyelerinde klasik anlamdaki sahnelemelerin azdır. Mevcut sahnelerde ise sahneleme yönteminin nesnel dünyayı aracısız gösterme işlevi azaltılmıştır: Diyaloglar azdır, diyalogların genellikle iç dünyalar arasında ve yorumlayıcı ifadelerle birlikte verilir vb. Bu durum yazarın hikâyelerinde anlatımın iç dünya üzerinden yapılmasına katkı sağlar

THE EFFECTS OF SCENE NARRATION STYLES IN STORIES ON NARRATION AND STORIES OF YILDIZ RAMAZANOĞLU

A novelist or a storyteller can narrate a story in different ways. A novelist/storyteller, makes use of narration techniques to tell the story in the style he/she wants. The way of using narrative techniques are among the components which form the genre of the writers. Another way which the writer applies to while narrating is the method which is expressed with the words ''staging/ presentation''. The scenes in a novel or story can be narrated in different ways. The scene narration methods of storyteller Yıldız Ramazanoğlu are analyzed in this essay. The way how the scenic methods affect the writers general narration is also found. Yıldız Ramazanoğlu makes little use of the classical staging method, which aims to show the external world. The dialogue method decreases the intervention of the narrator in staging. Yıldız Ramazanoğlu uses dialogues together with interpretation and apprizing expressions. This situation has got two meanings in the narration features of the writer. Firstly; Yıldız Ramazanoğlu's narration is mainly of the internal world and secondly, the writer's stories are generally long. The writer narrates more scenes by the methods she uses. The internal world narration takes an important place in the writer's stories. This situation is reflected on the writers scene narration style. It can be seen that extrovert and introvert display is within each other in the writer's scenes. Yıldız Ramazanoğlu's stories are generally long. The inner world display of the author's narration is more on the forefront. The stages which display the external world are taken short. These stages are narrated between the internal world narration, and one within the other from place to place. All these make Yıldız Ramazanoğlu's reader's work more difficult. The stories of the writer demand a slower, a more intense and a more attentive reading. This slowness and attention is important. Otherwise, especially the homodiegetic narrator's attention and the interpretations which are the reflection of these attentiveness can escape the attention. The attentiveness and the interpretations are important in terms of understanding the characters. The same situation comes into question when the characters are narrated by a out of text narrator.Internal world narrations take an important place in Yıldız Ramazanoğlu's stories. The external/ objective world is in the forefront in predominantly staging narration. In staging, the characters are shown in the objective world stages. The narrations which give direct knowledge about the characters gain importance in narrations which show the characters inner world. There are various narration methods for expressing the internal world. These methods are greatly used in Yıldız Ramazanoğlu's stories. Besides this, staging of the classical sense is less in the writer's stories. In current stages, the staging method's function of showing the objective world without an agent is reduced. There are little dialogues, the dialogues are generally between the inner worlds and is usually given in conjunction with interpretive statements etc. This situation contributes to narration on the basis of the internal world in the writer's stories.

___

  • DEMİR, Yavuz (2002). İlk Dönem Türk Hikâyelerinde Anlatıcılar Tipolojisi, İstanbul: Dergâh Yayınları.
  • DERVİŞCEMALOĞLU, Bahar (2014), Anlatıbilime Giriş, İstanbul: Dergâh Yayınları.
  • JAHN, Manfred (2012), Anlatıbilim, (Çeviren: Bahar Dervişcemaloğlu), İstanbul: Dergâh Yayınları.
  • RAMAZANOĞLU, Yıldız (2007). Derin Siyah, İstanbul: Timaş Yayınları.
  • RAMAZANOĞLU, Yıldız (2009). Kırmızı, 2. Basım, İstanbul: Timaş Yayınları.
  • RAMAZANOĞLU, Yıldız (2008). Zilha Günü, 1. Basım, İstanbul: Timaş Yayınları.
  • RAMAZANOĞLU, Yıldız (2010). Angelika, 1. Basım, İstanbul: Timaş Yayınları.
  • RAMAZANOĞLU, Yıldız (2014). Çiçekli Bir Boşluk, 1. Basım, İstanbul: Kapı Yayınları.
  • SAZYEK, Hakan (2003). "Romanda Temel Anlatım Yöntemleri Üzerine Bir Sınıflandırma Çalışması", Sanat Adam, Sayı, 213, Ekim 2003, ss.83-98.
  • SAZYEK, Hakan (2013). Roman Terimleri Sözlüğü, Ankara: Hece Yayınları.
  • TEKİN, Mehmet (2004). Roman Sanatı 1, 4. Basım, İstanbul: Ötüken Yayınları.