Hac ve Umre Organizasyonlarına Katılan Bireylerin Memnuniyet Düzeyleri

İslam dini; dünya geneline yayılan ve genel kabul görünürlüğü bakımından dört büyük dinden bir tanesidir. Bu dine inanan insanlar için hac ve umre ibadeti oldukça önem taşımaktadır. İnsanlar bu ibadetlerini belirli bir zaman dilimi içerisinde ve yine belirli yükümlülükleri yerine getirerek gerçekleştirebilmektedir. Hac ve umre ibadetini gerçekleştirmek amacıyla seyahat edenlerin, bu seyahatlerine aracılık eden kurum ve kuruluşlardan ne derece memnun kaldıklarının araştırılması önem taşımaktadır. Bu araştırmada, inanç turizmi kapsamında gerçekleştirilen hac ve umre organizasyonlarına katılanların almış oldukları hizmetten memnuniyetlerinin ölçülmesi, memnuniyetlerini etkileyen faktörlerin belirlenmesi amaçlanmıştır. Ayrıca hac ve umre organizasyonu düzenleyen acentelerin müşteri memnuniyetine verdikleri önemin tespit edilmesi ve problemlerin belirlenerek çözüm önerileri getirilmesi de amaçlanmıştır. Bu doğrultuda oluşan memnuniyeti ölçmek amacıyla nicel araştırma yöntemleri içerisinde yer alan anket tekniğinden faydalanılmıştır. Verileri toplamak için kolayda örneklem yönteminden yararlanılarak belirlenen evrenden, 300 örnekleme ulaşılmış ve anket yapılmıştır. Anketler aracılığıyla toplanan veriler ile frekans ve faktör analizi, bağımsız iki grup arası fark testleri yapılmış ve inanç turizmi kapsamında hac ve umre seyahatlerine katılanların memnuniyet düzeyleri farklı açılardan analiz edilmiştir. Faktör analizi sonucuna göre altı farklı boyut ortaya çıkmıştır. Bu boyutlar sırayla “memnuniyet”, “rehberlik hizmeti”, “Mekke ve Medine’de verilen hizmetler”, “ulaşım”, “Arabistan’daki personel davranışı” ve “transferdir”. Bağımsız iki grup arası fark testi sonucunda ise hac ve umre organizasyonlarına katılanların memnuniyeti açısından oluşan bütün faktör boyutları incelendiğinde yaş, eğitim, meslek, gelir ve katılım amacı değişkenleri arasında istatiksel olarak anlamlı farklılıklar ortaya çıkmıştır.

Satisfaction Levels of Individuals Participating in Hajjand Umrah Organizations

The religion ‘Islam’ is one of the four major religions which spread all over the world and hasgeneral acceptance visibility. The worship of pilgrimage and umrah is very important for the people who believe in this religion. People can perform these worships within a certain period of time and again by fulfilling certain obligations. It is important to investigate the extent to which people who travel for the purpose of performing the pilgrimage and umrah worships are satisfied with the institutions and organizations mediating their travels. Inthisresearch, it is aimedtomeasure the satisfaction about the service which participants joining hajj and umrah organizations which are realized within the scope of faith tourism get, and to determine the factors that affect their satisfaction. Inaddition, it is aimedtodeterminetheimportancethattheagenciesholding pilgrimage and umrah organization give to customer satisfactionandtoproposesolutions by identifying problems. For this purpose, questionnaire technique, one of the quantitative research methods was utilized to measure that satisfaction. In order to collect data, 300 samples out of the selected population that were determined by utilizing easy sampling method were reached and the survey was carried out. The satisfaction levels of participants joininghajjandumre organizationswithin the scope of faith tourism were analyzed in different angles by using frequency analysis, factor analysis and independent two-group difference test according to the data obtained from the questionnaires. According to the results of factor analysis, six different dimensions emerged. These dimensions are respectively “satisfaction”, “guidance service”, “Services Given in Mecca and Medina”, “transportation”, “personal behavior in Arabia” and “transfer”. As a result of independent two-group difference test; statistically significant differences emerged between the variables “age, education, profession, income and purpose of participation” when all factor dimensions were analyzed in terms of satisfaction of the participants joining pilgrimage and umrahorganizations.

PDF

___

Akıncı, Ş. (2008). Dini ziyaret yerleri açısından Ankara. Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi, Ankara Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Ankara, https://doi.org/10.1501/tite_0000000125
Baştürk, S. ve Taştepe, M. (2013). Evren ve örneklem. Bilimsel Araştırma Yöntemleri, Ankara: Vize Yayıncılık, 129-159, https://doi.org/10.14527/9786052419649.05
Büyüköztürk, Ş. (2002). Faktör analizi: Temel kavramlar ve ölçek geliştirmede kullanımı. Kuram ve uygulamada eğitim yönetimi, 32(32), 470-483, https://doi.org/10.14527/9786053644309
Büyüköztürk, Ş., Kılıç Çakmak, E., Akgün, Ö.A., Karadeniz, Ş. ve Demirel, F. (2008). Bilimsel Araştırma Yöntemleri. Ankara: Pegem Akademi, https://doi.org/10.14527/9789944919289
Bolat, Y. (2013). Bir değer ölçme aracı: çok boyutlu sosyal değerler ölçeği. Turkish Journal of Education, 2(4), 13-27, https://doi.org/10.19128/turje.181067
Cain, M. K., Zhang, Z., & Yuan, K. H. (2017). Univariate and multivariate skewness and kurtosis for measuring nonnormality: Prevalence, influence and estimation. Behavior research methods, 49(5), 1716-1735, https://doi.org/10.3758/s13428-016-0814-1
Duman, T. (2003). Richard L. Oliver’ın tüketici memnuniyeti (consumer satisfaction) ve tüketici değer algısı (consumer value) kavramları hakkındaki görüşleri: teorik bir karşılaştırma. Dokuz Eylül Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 5(2), 45-56, https://doi.org/10.16953/deusbed.59772
Erbaş, A. (2002). İslam dışı dinlerde hac, Sakarya Üniversitesi İlahiyat Fakültesi Dergisi, 4(5), 97- 121.
Geçioğlu, A. R. (2016). Hac ibadetine psikolojik bir yaklaşım, Çukurova Üniversitesi İlahiyat Fakültesi Dergisi, 16(1), 219-243.
Karaca, F. (2016). Umre motivasyonları ve etkileri ölçeği. Electronic Turkish Studies, 11(7), 315- 330, https://doi.org/10.7827/turkishstudies.9748
Karabulut, T. ve Kaynak, İ. H. (2016). İnanç turizmi bağlamında kentsel turizm ve kültürel turizm: Konya örneği. Selçuk Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, (35), 185-191, https://doi.org/10.31463/aicusbed.523594
Kaynak, İ. H. ve Sezgin, M. (2014). İnanç turizmi kapsamında dinlerde seyahat. Selçuk Üniversitesi Sosyal Bilimler Meslek Yüksekokulu Dergisi, 10(1-2), 349-360, https://doi.org/10.29249/selcuksbmyd.401085
Kaynak, İ. H. (2016). Dinlerde kutsal zaman ve mekânın tarihsel yapısının fenomonolojik algısı. Selçuk Üniversitesi Türkiyat Araştırmaları Dergisi, (39), 443-455, https://doi.org/10.21563/sutad.187023
Kurnaz, H. B. (2013). İnanç turizmi kapsamında hac ve umre organizasyonu yapan seyahat acentelerinin pazarlama faaliyetlerinin incelenmesi: a grubu acentelere yönelik bir uygulama. Yayınlanmamış yüksek lisans tezi. Balıkesir Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, Balıkesir, https://doi.org/10.31795/baunsobed.664046
Külçür, C. (2019). İnanç turizmine katılan bireylerin ziyaret edilen destinasyona yönelik memnuniyetlerinin belirlenmesi: Suudi Arabistan’ı ziyaret eden hac ve umre turistleri üzerine bir araştırma. Yayınlanmamış yüksek lisans tezi. Gaziantep Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, Gaziantep, https://doi.org/10.18506/anemon.520716
Şen, L. M., Zengin, B. ve Taş, M. (2015). Hac ve umre organizasyonlarında müşteri memnuniyeti: Sakarya ili alan araştırması. Kastamonu Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi, 6(4), 92-103, https://doi.org/10.25287/ohuiibf.370350
Omuzlu, Ö. (2019). Kastamonu ili inanç turizmi potansiyeli ve halkın inanç turizmine bakışı. Yayınlanmamış yüksek lisans tezi. Kastamonu Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, Kastamonu, https://doi.org/10.31463/aicusbed.523594
Özer, H. (2004). Nitel Değişkenli Ekonometrik Modeller: Teori ve Bir Uygulama. Ankara: Nobel Yayın Dağıtım.
Özgen, N. (2012). Siirt’in inanç turizmi mekânları: ziyaret (Veysel Karani) ve Tillo (Aydınlar) örnekleri. Doğu Coğrafya Dergisi, 17 (27): 251‐272.
Taş, M. (2015). İnanç turizmi kapsamında umre seyahatlerine katılan müşterilerin memnuniyeti üzerine bir araştırma. Yayınlanmamış yüksek lisans tezi. Sakarya Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Sakarya, https://doi.org/10.32709/akusosbil.533187
Tatlı, H. (2014). Bingöl Üniversitesi öğrencilerinin Bingöl ekonomisine katkısı. Bingöl Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 4(7), 79-94, https://doi.org/10.29029/busbed.321763
Tosun, A. (2014). İnanç turizmi açısından hac ve umre organizasyonuna katılanların müşteri memnuniyeti. Yayınlanmamış yüksek lisans tezi. Türk Hava Kurumu Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Ankara, https://doi.org/10.29249/selcuksbmyd.569684
Yamane, T. (1967). Elementary Sampling Theory. Prentice-Hall, Inc.
Yeğin, H. İ. (2012). Din psikolojisi açısından kutsal mekân insan ilişkisi. Harran Üniversitesi İlahiyat Fakültesi Dergisi, 27(27), 53-91, https://doi.org/10.1501/ilhfak_0000000901
Yılmaz, S. (2018). Umre ibadetinin hayatın anlamı ve umutsuzlukla ilişkisi üzerine ampirik bir araştırma. Cumhuriyet İlahiyat Dergisi, 22(1), 543-570, https://doi.org/10.18505/cuid.417623